Psychologia w zarządzaniu

1. Psychologia w zarządzaniu Wykład 1

2. Psychologia • Psychologia definiowana jest jako naukowe badanie zachowania jednostek i ich procesów psychicznych • Psychologia jest nauką: • społeczną • behawioralną • o mózgu • o poznawaniu • o zdrowiu

3. Cele psychologii • Celem psychologii jest pogłębianie wiedzy o czynnościach psychicznych, dzięki którym człowiek reguluje swoje stosunki z otoczeniem, poznaje je i przekształca zgodnie ze swoimi potrzebami (Tomaszewski, 1991) • Cele psychologii to: • Eksploracja i deskrypcja • Eksplanacja (wyjaśnianie) procesów psychicznych • Predykcja (przewidywanie) i zachowań ludzkich • Oddziaływanie

4. Przedmiot zainteresowania psychologii • sfera motywacyjna człowieka –określająca mechanizmy ukierunkowujące zachowania • sfera emocji i uczuć – dotycząca rozkładów stanów aktywacji i mobilizacji energii, klasyfikacji stanów emocjonalnych i ich energetyzującej roli w zachowaniu • procesy umysłowe o charakterze elementarnym – poszukiwania, odbioru i selekcji informacji; integrowania, redukowania i transformowania informacji; utrwalania, przechowywania i odtwarzania informacji oraz analiza i przetwarzanie informacji • złożone programy umysłowe przewidywania, programowania, kontroli i korekcji działania; świadomość; plany i programy działania; poziomy organizacji zachowania, postawy wobec otoczenia • Mechanizmy komunikacji: geneza i struktura języka, komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna: językowe i pozajęzykowe środki komunikacji • Geneza i struktura osobowości: stabilne cechy podmiotu regulujące jego zachowanie

5. Psychologia w zarządzaniu • Interakcjonistyczny model zachowania • Emocje i uczucia • Stres • Motywacja • Procesy grupowe • Komunikacja • Style kierowania • Podstawy procesu selekcji kadr • Psychologiczne aspekty doboru (rozmowa kwalifikacyjna i testy psychologiczne) • Dopasowanie pracownika do pracy (kompetencje, zainteresowania, cechy osobowości i temperamentu) • Ocena pracowników • Błędy w ocenianiu • Dopasowanie pracownika do organizacji – satysfakcja z pracy i zaangażowanie

6. Funkcje zarządzania • PLANOWANIE – wyznaczenie celu, przygotowanie opcji działania i wybór jednej z nich. • ORGANIZOWANIE – stworzenie jednostek zadaniowych (stanowisk, działów) o odpowiednich kompetencjach i powiązaniach (kanały komunikacyjne). • ZAPEWNIENIE OBSADY KADROWEJ – dobór pracowników, ocena kadry, jej rozwój. • KIEROWANIE – oddziaływanie na pracowników, motywowanie do pracy. • KONTROLA – rejestrowanie osiągniętych wyników i porównywanie ich z planem. Funkcje zarządzania są w procesie zarządzania traktowane dynamicznie, jako fazy następujących po sobie zadań.

7. Role menedżera wg Mintzberga

8. Kompetencje kierownicze • Kompetencja techniczna – zdolność zastosowania wiedzy i metod teoretycznych w konkretnym indywidualnym przypadku, tj. w sytuacji pracy, na stanowisku pracy, w trakcie wykonywania pracy. •  Kompetencja społeczna – zdolność efektywnej współpracy z innymi ludźmi, zarówno jako członek grupy jak i jej przywódca (kooperowanie, rozumienie innych, itp.). •  Kompetencja koncepcyjna – zdolność rozpoznawania problemów, oceny szans oraz zysków, generowania rozwiązań i koncepcji działania.

9. Literatura • Adamiec, M., Kożusznik B. (2000). Zarządzanie zasobami ludzkimi. Aktor – Kreator - Inspirator. Kraków: Wydawnictwo AKADE, • Armstrong, M. (2000). Zarządzanie zasobami ludzkimi. Kraków: Oficyna Ekonomiczna, • Aronson, E. (2004). Człowiek istota społeczna. Warszawa: PWN • Bajcar, B., Borkowska, A., Czerw, A., Gąsiorowska, A. (2011). Satysfakcja z pracy w zawodach z misją społeczną. Psychologiczne uwarunkowania. Gdańsk: GWP • Sidor-Rządkowska, M. (2000). Kształtowanie nowoczesnych systemów ocen pracowniczych. Oficyna Ekonomiczna, Kraków • Strelau, J. (2000) Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańsk: GWP • Witkowski, T. (2007). Dobór personelu. Taszów: Wyd. MODERATOR, • Zawadzka, A. M. (2010). Psychologia zarządzania w organizacji. Warszawa: PWN • Zimbardo, P. (2001) Psychologia i życie. Warszawa: PWN