740 likes | 1.84k Vues
Het verhaal van Anne-Marie. Anne-Marie. 70 jaar Sinds één jaar: Geheugenstoornissen: namen, verjaardagen… Vindt haar gerief niet meer terug Moeilijkheden om dagelijkse huishoudelijke taken te verrichten (eten klaarmaken, boodschappen doen,…) Meer introvert
E N D
Het verhaal van Anne-Marie
Anne-Marie • 70 jaar • Sinds één jaar: • Geheugenstoornissen: namen, verjaardagen… • Vindt haar gerief niet meer terug • Moeilijkheden om dagelijkse huishoudelijke taken te verrichten (eten klaarmaken, boodschappen doen,…) • Meer introvert • Haar man is ongerust en gaat met haar naar de raadpleging
Anne-Marie • Gaat het hier over depressie of dementie? • Welk type dementie zou het kunnen zijn? • Welke zijn de elementen die de diagnose zouden helpen bepalen ? • Wat is de ernst van de aandoening bij deze patiënte en wat zal de evolutie ervan zijn ? • Welke zijn de therapeutische mogelijkheden ?
Anne-Marie… Gaat het hier over depressie of dementie?
Depressie of dementie? Adapted from Gauthier 1999
Depressie of dementie? Adapted from Gauthier 1999
Depressie of dementie? • 30-40 % van de dementerende patiënten zullen een depressie ontwikkelen tijdens hun ziekte (Hargrave R et al 2000). • 15-20 % van de Alzheimerpatiënten lijden eveneens aan depressie (Lopez OL et al 1990; Pearlson GD et al. 1990; Rovner BW et al. 1989). • Ongeveer 32% van de patiënten die consulteren voor een eventuele dementie lijden in feite aan depressie (Crigger N et al 1997; Marin D et al 2002).
Anne-Marie… De cognitieve stoornissen van Anne-Marie waren niet verbeterd na twee maanden behandeling met een SSRI.
Anne-Marie… Dus, als het over dementie gaat, welk type dementie zou het kunnen zijn ?
Dementie is een syndroom Cognitieve stoornissen • Functionele • stoornissen Gedragsstoornissen Globaal
Verschillende types van dementie Andere Frontotemporale dementie 5% Pure 3% 5% Dementie met Lewy-bodies met ZA 12% 15% Ziekte van Alzheimer (ZA) 60% Mixte 15% Vasculaire dementie Pure 5% Gearing (1995), Kosunen (1996), Nagy (1998)
Verschillende types dementievolgens de etiologie • 5. Andere oorzaken van dementie • Infecties • Metabole aandoeningen • Hersentumoren • Hersentrauma • Toxines • Medicatie • Nutritionele aandoeningen • Psychiatrische aandoeningen
De ziekte van Alzheimer is de meest frequente vorm van dementie
10 alarmsignalen van een eventuele ziekte van Alzheimer • Geheugenstoornissen* met duidelijke negatieve invloed op het beroepsmatig functioneren • Beperking om vertrouwde taken te verrichten* • Taalstoornissen • Desoriëntatie in tijd en ruimte • Verminderd oordelingsvermogen • Verminderd abstractievermogen • Bepaalde voorwerpen misplaatsen * • Gedrags- en stemmingstoornissen • Persoonlijkheidsveranderingen * • Verlies van initiatief * * Symptomen vertoond door Anne-Marie
Ziekte van Alzheimer:DSM-IV criteria • De ontwikkeling van multipele cognitieve stoornissen worden zichtbaar door beide volgende : • 1. Geheugenstoornissen • 2. Eén of meer van de volgende cognitieve stoornissen : • afasie, • apraxie, • agnosie, • stoornis van de uitvoerende functies.
Ziekte van Alzheimer:DSM-IV criteria • B. De stoornissen veroorzaken elk een duidelijke beperking in het • sociaal of beroepsmatig functioneren en betekenen een • significante beperking ten opzichte van het vroegere niveau. • C. Het verloop wordt gekenmerkt door een geleidelijk begin en een • progressieve cognitieve achteruitgang.
Ziekte van Alzheimer:DSM-IV criteria • D. Geen andere aandoeningen van het CZS die de cognitieve • stoornissen veroorzaken. Geen systeemziekte of middelen, • waarvan bekend is dat deze dementie veroorzaken. • De stoornissen komen niet uitsluitend voor tijdens een delirium • F. Geen andere oorzaak zoals depressie, schizofrenie …
Anne-Marie… Welke zijn de elementen die de diagnose zouden kunnen helpen bepalen?
Welke zijn de elementen die de diagnose zouden kunnen helpen bepalen? • Enkele cijfers • Anamnese en onderzoek • Risicofactoren
Prevalentie 65 jaar • Dementie : 6.4% • Ziekte van Alzheimer : 4.4% Lobo et al 2000
Prevalentie neemt exponentieel toe met de leeftijd Ott et al 1995
Prevalentie in België (10 miljoen inwoners) : 2000 • 173.000 personen met dementie • 81.000 personen met de Ziekte van Alzheimer 2010 • 215.000 personen met dementie • 102.000 personen met de Ziekte van Alzheimer X. Kurz et al. BIGE (Belgisch Instituut voor Gezondheidseconomie) 1996
Diagnostiek • Anamnese • Klinisch onderzoek • Neuropsychologische testen • Bloedname • CT-scan of MRI
Neuropsychologische testen:Kloktest Niet juist Juist
Neuropsychologische testenMMSE • Cognitieve test die het volgende evalueert : • Oriëntatie • Inprentingsvermogen • Aandacht en rekenen • Geheugen • Taal • Praxiën • Tijdsduur : 15 minuten • Score tussen 30 (goed) en 0 (slecht)
Neuropsychologische testenMMSE Lichte vorm van de ZA : MMSE 26 -21 Matige vorm van de ZA : MMSE 20-15 Matig ernstige vorm van de ZA : MMSE 14-10 Ernstige vorm van de ZA : MMSE 9-0
Risicofactoren • Leeftijd en geslacht • Genetische factoren • Omgevingsfactoren (voeding, zware metalen, solventen, hoofdtrauma,…) • Sociale factoren (opleidingsniveau, …) • Cardiovasculaire risicofactoren (arteriële hypertensie, hypercholesterolemie, diabetes, atheriosclerose)
Anne-Marie… Nadat de andere oorzaken van cognitieve stoornissen werden uitgesloten, stelt de arts van Anne-Marie de waarschijnlijke diagnose van de ziekte van Alzheimer.
Inderdaad, de diagnose van de ziekte van Alzheimer kan slechts post mortem met zekerheid gesteld worden
Anne-Marie… Wat is de ernst van de aandoening en wat zal de evolutie ervan zijn ?
Anne-Marie… Anne-Marie heeft een MMSE score van 13/30 en bevindt zich dus in een matig ernstige stadium van de ziekte van Alzheimer
Anne-Marie kan niet meer zonder hulp leven • Ze kan niet meer alleen gaan wandelen omdat ze vaak verdwaalt • Ze kan haar huishoudelijke taken niet meer behoorlijk verrichten • Ze is soms agressief tegen haar man • Ze kan zich moeilijk alleen aankleden
Anne-Marie… Welke zijn de therapeutische mogelijkheden voor Anne-Marie