Opracowała Jolanta Baldy

1. Czytanie tekstów chemicznych ze zrozumieniem kluczem do sukcesu na maturze Opracowała Jolanta Baldy VIII Regionalna Konferencja Politechnika Wrocławska Wrocław, 5 grudnia 2011

2. Czytanie tekstów chemicznych ze zrozumieniem kluczem do sukcesu na maturze • Krótkie omówienie wyników egzaminu maturalnego z chemii. • Problemy zdających. • Filozofia zmian w oświacie, a egzamin maturalny z chemii.

3. Struktura i forma egzaminu maturalnego z chemii

4. Wybór przedmiotów dodatkowych na maturze w 2010 i 2011

5. Wybory maturzystów POJEDYNCZY przedmiot

6. Wybory maturzystów Wiązki DWÓCH przedmiotów

7. Wybory maturzystów Wiązki TRZECH przedmiotów

8. Średni wynik procentowy w latach 2009 - 2011

9. Średni wynik procentowy dla różnych typów szkół w okręgu

10. Średnie wyniki maturzystów z dolnośląskich szkół - chemia poziom podstawowy

11. Średnie wyniki maturzystów z dolnośląskich szkół - chemia poziom rozszerzony

12. Zasady oceniania zadań egzaminacyjnych z chemii

13. Zasady oceniania zadań egzaminacyjnych z chemii Kiedy zdający…

14. Opis egzaminu maturalnego z chemii • Poziom podstawowy • czas trwania egzaminu: 120 minut • punktacja arkusza maksymalnie 50 punktów • liczba zadań – 34 • (45 poleceń) • Poziom rozszerzony • czas trwania egzaminu: 150 minut • punktacja arkusza maksymalnie 60 punktów • liczba zadań – 35 • (49 poleceń) Wymagania egzaminacyjne są podane w Informatorze maturalnym, który znajduje się na stronie www.cke.edu.pl oraz www.oke.wroc.pl

15. Opis arkuszy egzaminacyjnych z chemiiPoziom podstawowy 2011 • Najwięcej zadań sprawdzało znajomość i rozumienie • procesów chemicznych; • zapisywanie równań reakcji na podstawie słownego lub graficznego opisu przemian (11 pkt. -22%) • opisywanie typowych właściwości związków organicznych i nieorganicznych lub identyfikacja związków (9 pkt. – 18%) • Najtrudniejsze okazały się zadana rachunkowe oraz wymagające rozwiązania określonych problemów w oparciu o dokonanie selekcji i analizy informacji.

16. Opis arkusza egzaminacyjnego z chemiiPoziom rozszerzony 2011 • Najwięcej punktów zdający mógł otrzymać za zadania wymagające: • uzupełniania brakujących danych na podstawie odczytywania i analizowania informacji podanych w formie tekstu o tematyce chemicznej. (12 pkt. - 20%), • klasyfikowania i identyfikacji substancji na podstawie opisu reakcji chemicznej (11pkt. – 18 %).

17. Zadania egzaminacyjne oparte na odczytywaniu i analizowaniu informacji podanych w formie tekstu o tematyce chemiczne były dla zdających poziom podstawowy i rozszerzony trudne. Dlaczego?

18. Przyczyny trudności to najczęściej: • Brak wiedzy, • Niepoprawna interpretacja informacji podanejw zadaniu, • Niewystarczające umiejętność posługiwania sięjęzykiem pojęć stosowanych wchemii, • Nierozpoznanie problemu, • Schematyzm myślenia, • Brak umiejętnościwyjaśniania, uzasadniania,wnioskowania.

19. Przyczyny trudności Zadanie 6 ( 2 pkt) – poziom podstawowy (łatwość – 0,16) Termiczny rozkład azotanu(V) ołowiu(II) przebiega według równania: 2Pb(NO3)2 → 2PbO + 4NO2↑ + O2↑ Oblicz całkowitą objętość gazowych produktów …. Inne przykłady: podaj obserwacje… podaj stopień utlenienia siarki… - Mętnienie wodorotlenku wapnia - przed reakcją: niewielki - Barwa taka, jak przy odczynie kwaśnym - po reakcji :duży - Nastąpiło nagazowanie się wody Obliczenia: 2 M Pb(NO3)2 = 662 g/mol (…)

20. Przyczyny trudności Zadanie 8. (2 pkt) Sporządzono 200 g roztworu zawierającego 100 g sacharozy. Sacharozę poddano reakcji hydrolizy; HCl C12H22O11 + H2O C6H12O6 + C6H12O6 Reakcję przerwano w momencie, gdy całkowite stężenie cukrów redukujących w roztworze było równe 40% masowych. Oblicz stężenie sacharozy, wyrażone w procentach masowych, w roztworze po przerwaniu reakcji. Większość zdających popełniła błąd polegający na obliczeniu stężenia wyrażonego w procentach masowych sacharozy, która przereagowała, czyli tej, której w tym roztworze nie było. łatwość 0,08

21. Przyczyny trudności • Zadanie 9. (1pkt/a) – poziom rozszerzony (łatwość – 0,33) • Zgodnie z teorią Brönsteda kwas i sprzężona z nim zasada różnią się o jeden proton, (…). • Uzupełnij poniższą tabelę, wpisując wzory brakującej sprzężonej zasady i brakującego sprzężonego kwasu. • Inny przykład: (…) po dodaniu do białej próbki jedwabiu naturalnego stężonego kwasu azotowego(V) – napisz, co zaobserwowano (…) identyfikując białko. (łatwość – 0,19) • Wełna zmieniła barwę, jaja uległy zniszczeniu. • W podanej próbce powstała brązowa dziura, tak samo dzieje się z fartuchem, w tym miejscu ścina się białko.

22. Przyczyny trudności Zadanie 31 (2pkt) – poziom rozszerzony (łatwość – 0,42 i 0,22) Napisz, jakie obserwacje potwierdzą obecność glukozy w probówce I i fruktozy w probówce II po wprowadzeniu tych substancji do wybranego odczynnika (wypełnij poniższą tabelę). Woda bromowa z dodatkiem wodnego roztworu wodorowęglanu sodu

23. Przyczyny trudności W arkuszach egzaminacyjnych w roku 2011 wzrosła ilość zadań o złożonej konstrukcji w stosunku do roku ubiegłego. Warkuszach udział procentowy zadań związanych z analizą informacji występujących w zadaniach w formie tekstu źródłowego wynosił: • w 2010 roku ok. 21% (13 pkt.), w 2011 ok. 34% (21 pkt.) wszystkich zadań poziomu rozszerzonego oraz • w 2010 roku ok. 22% (11 pkt.) i w 2011 ok. 36% (18 pkt.) wszystkich zadań poziomupodstawowego.

24. Zadania o złożonej konstrukcji Tekst źródłowy Treść zadania ═ CH−CH2−CH3 CH3–CH2−CH CH3–CH ═ CH−CH2− CH2−CH3 Kwas butanowy - masłowy - mrówkowy Kwas etanowy Łatwość – 0,46 i 0,37

25. Zadania o złożonej konstrukcji Informacja do zadania 23 i 24 (…) R1R Z ugrupowania ( R2−C═ ) powstaje keton, z ugrupowania ( H−C═ ) powstaje kwas, a tlenek węgla (IV) powstaje z ugrupowania ( H2C═ ). Tekst źródłowy Zadanie 24.(1 pkt) (…) W celu odróżnienia 2-metyloprop-1-enu od but–2-enu przeprowadzono doświadczenie, podczas którego do obu naczyń dodano zakwaszony, wodny roztwór KMnO4. Korzystając z poniższych informacji, wymień po jednej obserwacji, która pozwoli na odróżnienie obu związków. Uzupełnij poniższą tabelę. Treść zadania

26. Filozofia zmian w oświacie, a egzamin maturalny z chemii Kształcenie ogólne na III i IV etapie edukacyjnym, tworzy programowo spójną całość i stanowi fundament wykształcenia, umożliwiający zdobycie zróżnicowanych kwalifikacji zawodowych, a następnie ich późniejsze doskonalenie lub modyfikowanie, otwierając proces kształcenia się przez całe życie*. *Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (2008/C111/01).

27. Filozofia zmian w oświacie, a egzamin maturalny z chemii • myślenie matematyczne – umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu co dziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; • myślenie naukowe – umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa; • umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; • umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się.

28. Co przybliża do sukcesu egzaminacyjnego? • Znajomość wymagań egzaminacyjnych ukierunkowujących przygotowanie do egzaminu, zasad oceniania. • Rozwiązywanie zadań typu egzaminacyjnego, sprawdzanie poprawności ich wykonania (samokształcenie, samokontrola i samoocena). • Uważne, ze zrozumieniem czytanie poleceń istaranne analizowanie dołączonych informacji. • Udzielanie odpowiedzi:precyzyjnych, poprawnych, czytelnych zgodnych z poleceniami.

29. Czytanie tekstów chemicznych ze zrozumieniem kluczem do sukcesu na maturze, a może (i) w dorosłym życiu?

30. Dziękuję za uwagę