360 likes | 501 Vues
Korte termijn onderzoek. (midden)Lange termijn vs korte termijn. Indirecte (cumulatieve) effecten vs directe effecten Minder zichtbaar vs direct zichtbaar Toekomstige suppletie uitvoering vs huidige uitvoering …… Het een sluit het ander niet uit! Wisselwerking. Drieteenstrandloper.
E N D
(midden)Lange termijn vs korte termijn Indirecte (cumulatieve) effecten vs directe effecten Minder zichtbaar vs direct zichtbaar Toekomstige suppletie uitvoering vs huidige uitvoering …… Het een sluit het ander niet uit! Wisselwerking
Aanleiding (1) • NB-wet:Instandhoudingsdoel drieteenstrandloper n350 seizoensgem. • 2007-2008 Opstellen beheerplan Voordelta inclusief kader voor suppleties • MWTL tellingen beperkt in tijd en ruimte • Kennisleemtes over foerageergedrag • Effecten op drieteenstrandlopers door suppleties niet uit te sluiten
Aanleiding (2) • Voorzorgsprincipe: Bij de planning van de uitvoering van de hieronder vermelde suppleties wordt er van uit gegaan dat er elk jaar op één eilandkop wordt gesuppleerd (dus óf op Goeree, óf Schouwen, óf Noord-Beveland, óf Walcheren). De reden is dat er zodoende goede mogelijkheden blijven voor herstel van de voedselbeschikbaarheid van de drieteenstrandloper.
Doelstelling • Vergroten kennis over aanwezigheid van de drieteenstrandlopers in de Voordelta • Verkrijgen van meer inzicht in de voedselecologie van de drieteenstrandloper (in de Voordelta) • Door verkleinen kennisleemtes kan er een betere inschatting gemaakt worden van de potentiële effecten van strandsuppleties in de voordelta • Opstellen van passende mitigerende maatregelen
Onderzoeksvragen • Wat zijn de piekaantallen buiten midwintertellingen en hoe verdelen ze zich over de voordelta • Hoe en op wat foerageren drieteenstrandlopers verspreid over de verschillende gebieden in de Voordelta. • (pilot) wat is de verspreiding van potentieel voedsel voor de drieteenstrandlopers
Methode • Maandelijkse tellingen uitgevoerd de delen die niet gedekt worden door MWTL-tellingen • Vaststellen van foerageer gedrag waarbij onderscheid is gemaakt in: • ‘proben’ (diep in ‘t zand) • Pikken (uit ‘t water/op het zand) • Scavenging (dood voedsel) • Verzamelen van poepmonsters om voedselkeuze te bepalen
Methode • Maandelijkse tellingen uitgevoerd de delen die niet gedekt worden door MWTL-tellingen • Vaststellen van foerageer gedrag waarbij onderscheid is gemaakt in: • ‘proben’ (diep in ‘t zand) • Pikken (van het substraat) • Scavenging (aangespoelde dood voedsel) • Verzamelen van poepmonsters om voedselkeuze te bepalen
Methode • Maandelijkse tellingen uitgevoerd de delen die niet gedekt worden door MWTL-tellingen • Vaststellen van foerageer gedrag waarbij onderscheid is gemaakt in: • ‘proben’ (diep in ‘t zand) • Pikken (van het substraat) • Scavenging (aangespoelde dood voedsel) • Verzamelen van poepmonsters om voedselkeuze te bepalen • Bemonsteren van suppletielocaties Walcheren 2008/2009 (pilot)
Resultaten Foerageergedrag en voedselkeuze • Op de stranden van de Voordelta
Resultaten Foerageergedrag en voedselkeuze • Op de slikken
Conclusies • Op stranden langs de waterlijn wordt vooral kleine prooien gegeten die in de waterkolom voorkomen • Grootste aantallen Voordelta gevonden op slikgebieden (landelijke trend) • Ten aanzien van drieteenstrandlopers weinig effect te verwachten van strandsuppleties op de kust van Walcheren en Schouwen • Max enkele tientallen • Foerageer techniek = pikken • Pilot bemonsteringen levert ‘onderbouwing’, maar staat niet op zichzelf • Voorzorgsprincipe niet noodzakelijk
Discussie • Oorzaak vs Gevolg • Verschuiving van strand naar slik (drieteenslikvogel) • (Verschuiving) foerageer techniek
Vervolg • Herstel van bodemfauna na strandsuppletie Ameland • Onderzoek RUG naar de overlevingskansen (mbv individueel geringde dieren), habitatgebruik in relatie tot voedseldichtheden en menselijke verstoring op Vlieland……
Aanleiding • NB-wet & F&f-wet: afstandhouden van rustende zeehonden 1200-1500m
Aanleiding • NB-wet & F&f-wet: afstandhouden van rustende zeehonden 1200-1500m • Suppletie 2009: Texel ZW • Transport < 1200m
Onderzoeksvragen • In hoeverre reageren zeehonden op de razende bol op langsvarende baggerschepen • Hoe reageren zeehonden op de razende bol op andere menselijke activiteiten
Methoden • Veldwaarnemingen op de Razende Bol • 12 waarnemingsdagen (incl. 2 avonden) (ca 45 uur)
Methoden (2) • Protocolleren van gedrag (referentie & verstoring) • Stil liggen • Kop op • Verplaatsen op de plaat • Verplaatsen van plaat inwater • Verplaatsen van water naar plaat • Vastleggen van aantallen zeehonden • Registreren van vaarbewegingen & andere menselijke activiteiten • Registreren overige omstandigheden
Resultaten i.r.t. overige menselijke activiteiten • Helikopter voor transport naar offshore installaties (99x) • Ander helikopter verkeer (bv Marine) (3x) • (zweef)vliegtuig (5x) • Kitesurfer (3x) • Windsurfer (3x) • Zeilboot (5x) • Garnalekotter (3x) • RIB (6x) • Motorboot (3x) • Kayakker (2x)
Conclusie • Tijdens geen van de 41 passages van baggerschepen (waarbij 26 tussen 689m<1200m afstand) zijn in het veld gedragsveranderingen van zeehonden waargenomen die toegeschreven konden worden aan langsvarende baggerschepen • Zeehonden vertonen over het algemeen geen reactie op de dagelijks overvliegende helikopters ingezet voor offshore installaties • Zeehonden reageren duidelijk op RIB’s die over het algemeen met hoge snelheid richting de zeehonden voeren • Zeehonden reageren duidelijk op (kite)surfers, die over het algemeen in de buurt van de zeehonden komen en aanlanden op de plaat
Discussie • Observatie in periode 16 sept t/m 27 okt (geen pups) • Uitspraken gelden voor specifieke locatie • Razende Bol is een dynamische plaat waardoor in de toekomst mogelijk verstoringsafstanden kunnen veranderen
Conclusie voor suppletiewerkzaamheden • NB-wet & F&F-wet • Transport naar suppletielocatie Texel Zuid kan binnen de vastgelegde betonning plaats vinden zonder negatieve effecten
Vervolg • Herhaling onderzoek bij Schouwen • Stap 1: vastleggen van referentiegedrag (voorjaar 2011) • O.a. op verklikkerstrand, middelplaat & Westerschelde
Vervolg • Herhaling onderzoek bij Schouwen • Stap 1: vastleggen van referentiegedrag (voorjaar 2011) • O.a. op verklikkerstrand, middelplaat & Westerschelde • Stap 2: onderzoeken hoe zeehonden op schouwen reageren op langsvarende baggerschepen (planning onbekend) • Stap 3: ……. Verstoringsdossier opbouwen