POST I ZDRAVLJE

1. POST I ZDRAVLJE Dr.Lutolli Ismail Dr. Ademi Samire

2. Post je jedna od najstarijih metoda liječenja i oču­vanja zdravlja. Sam je Hipokrat savjetovao bolesnima da umjesto medikamentima svoje tijelo i dušu liječe postom, umjerenom fizičkom aktivnošću i čistim zrakom. • Post podrazumijeva izbjegavanje uobičajene hrane ili potpuno njeno izbjegavanje tokom određenog duljeg ili kraćeg raz­doblja u svrhu tjelesnog i psihičkog čišćenja i obnavljanja te aktiviranja unutarnjih potencijala našega organizma za samoizlječenje. To je stroga obaveza propisana l potvrđena Kur'anom, Poslanikovim a.s.

3. X X X Food Drink Sexual activity Smoking is also prohibited during fasting !

4. Post – propisan svima bićima • Post se upražnjava od samog nastanka ljudskog roda. Uzvišeni je rekao : „O vjernici! Propisuje vam se post, kao što je propisan onima prije vas...” Za sve religie uz neke razlike, post je dat kao osnovni vjerski obred. • Štaviše, čovjek nije jedino biće koje posti. Biolozi su ustanovili da sva živa bića prolaze kroz period svojevoljnog posta, bez obzira na dostupnost hrane. Poznato je da mnoge životinje imaju zimski san u kojem se potpuno ustežu od hrane i smanjuju tjelesnu aktivnost na minimum. • Post je kod insekata zastupljen dok su u fazi larvi. Iz te faze one izlaze mnogo vitalnije i aktivnije. Većina insekata ubrzanije raste nakon tog perioda.

5. Post kao stara metoda liječenje bolesti • Uzdržavanje od hrane- post je stara metoda preventivno i terapijski tretman bolesti u ljudskoj istoriji . • Uzdržavanje od hrane smatra se kao najzdravlja metoda za čovjeka od najranijih civilizacija.

6. Navodno, prvi koji su počeli post bili su stari Egipćani, a zatim stari kinezi, perski, indijski, sledbenici budizma, fakirizma, Joge, hrišćani i jevreji i mnoge druge duhovne škole obrazovanje na Istok i Zapad, koji su imali različite oblika posta kao prijatano obozavanje. • Zapisi u faraonskim bogomoljama i na papirusu govore da su stari Egipćani upražnjavali post.

7. Hipokrat (5. vijek prije nove ere) je prvi koji je napisao uputstvo za obavljanje posta i ukazao na njegovu medicinsku važnost.

8. Rekli su za post • Lugant Di Napi (rimski dietolog) navodi: Glad je odlično čišćenje duše i tijela. • Pitagora jesavjetovao svojim studentima da nedelju dana prije ispita ne jedu ništa osim vode za piće. • Čuveni liječnik postom dr. Riedlin s pravom je nazvao post „operacijom bez noža“.

9. Mahatma Gandi je 15 puta napravio štrajk glađu, od kojih su tri puta bili duži od 21 dana. On nije konzumirao ništa, osim tople vode i nekoliko kapi zelenog limuna soka. • Ali on nije doživio nikakav poremećaj u organizmu, osim što je izgubio na tjelesnoj težini. Lijekari koji su nadgledali zdravlje Gandija tokom posta “njegovog štrajka glađu” tokom 1933, utvrdili su da je zdravlje Mahatme Gandija desetog dana posta obnovljeno u tolikoj mjeri, da je on tijelom odgovarao 40 godišnjem čovjeku a on je imo pune 64 godine. • "Tačno sreća je nemoguća bez dobrog zdravlje, kao i zdravlje je nemoguće bez krutih kontrola nefsa. Originalni post čisti tijelo, um i dušu." - Mahatma Gandi, 1869-1948

10. Medicina i post • Naučnici na post gledaju kao na prirodni fenomen bez kojeg nema zdravog i ispravnog života. Post je Božija milost i mu’džiza, koja predstavlja lijek za mnoge savremene bolesti. • Klasični i savremeni doktori slažu se u tvrdnji, da mnogo bolesti dolaze iz viška hrane. Oni su rekli :"Želudac je izvor bolesti, dieta je glava svakog lijeka.“ • I danas u Švajcarskoj, Velikoj Britaniji, Njemačkoj i Americi postoje mnoge bolnice gde se leči isključivo postom to jest, uzdržavanjem od hrane.

11. Brasilius švicarski liječnik je napisao da je korist od gladi u liječenju nekih bolesti veća, nego upotreba nekih medicinskih lijekova. • Higijenisti veruju da post je efikasan lijek putem kojeg se tijelo oslobađa od raznih otrova • Hipokrat rekao je :"Ako ljudi jedu kao životinja oni će se razboliti , a ako jedu kao ptica oni će biti zdravi” • Poznati arapski doktor El-Haris b. Keldeh veli: • “Stomak je izvor bolesti, a paziti na ishranu je glavni lijek.”

12. Zdravlje -post • Zdravlje je jedna od najvećih Allahovih blagodati kojim daruje čovjeka.Onome kome je podareno zdravlje u tijelu i duhu ima mogućnost da saznaje, radi, bude uporan i bori se za svoju vjeru, porodicu, imetak i domovinu. Također, zdrava osoba može obavljati svoje vjerske i ovodunjalučke dužnosti na najbolji način, dok bolesnik to nije u mogućnosti. Iz tog razloga, Vjerovjesnik, s.a.v.s., u jednom hadisu povezuje blagodati imana i zdravlja, pa kaže: “Zaista ljudima nije dato ništa bolje od čvrstog ubjeđenja u vjeri (imana) i zdravlja, pa tražite od Allaha da vam to (dvoje) podari.” • U drugom hadisu, Resulullah, s.a.v.s., veli: “Postite pa ćete biti zdravi.”

13. Omer b. el-Hattab, r.a., veli: “Čuvajte se proždrljivosti i pretjerivanja u hrani i piću, jer to uništava organizam, donosi bolest i odvraća od namaza. Budite umjereni, jer to donosi tjelesno zdravlje i odvraća od pretjerivanja”. Očuvanje zdravlja – dužnost svakog muslimana Poslanik, s.a.v.s., poziva muslimane da teže ka tome da dostignu stepen i ponesu epitet, jakih i zdravih mu‘mina‘, kao što se to nalaže u hadisu: “Jak (zdrav) vjernik je bolji i draži Allahu od slabašnog.”

14. “Postitei - bićetezdravi“ • Muhameda.s. rekao: “Postitei - bićetezdravi“ On je uvek savjetovao suzdržavanje od pretjerivanja u hrani i piću čak i kada nam se pojavi veliki apetit. Hranu treba uzimati samo u cilju održavanja fleksibilnosti i energije tijela. Islam upućuje muslimana kako da brine o svom zdravlju, dajući tijelu njegov hak time što će se hraniti halalom, suzdržavanjem od hrane tokom mjeseca ramazana, održavanjem potpune čistoće i higijene, te liječenjem u slučaju bolesti. • Vjerovjesnik, s.a.v.s., u hadisu veli: “Zaista imaš dužnosti (koje moraš ispuniti) prema svome tijelu.”

15. Koji su efekti posta? • Naučne studije su pokazale da jedan dan posta iz tijela otklanja ostatke deset dana! • Naš Pejgamber, s.a.v.s., nam direktno ukazuje da "onaj ko posti ramazan i iza njega šest dana mjeseca ševala bit će nagrađen kao da je postio cijelu godinu." Nauka, dakle, dokazuje da onaj ko isposti trideset šest dana u godini, uklanja iz svog tijela otrove koji se nagomilaju tokom cijele godine! Ustezanje od vode je za tijelo teže nego ustezanje od hrane. Poznato je da čovjek može živjeti oko 40 dana samo od vode. Kod takvog posta u tijelu dolazi do različitih procesa koji dovode do nervnih poremećaja ishrane u srednjem mozgu, što utiče na endokrine žlijezde, ponašanje i razdražljivost.Ovdje se vidi važnost ograničavanja posta na period od zore do zalaska sunca. • Dreanik i njegovi asistenti su 1964. godine ukazali na nekoliko negativnih posljedica od neprekidnog posta (više od 30-40 dana), što je potvrđeno i poslaničkom mu'džizom zabranjivanja neprekidnog posta. • Islamski (medicinski) post je privukao pažnju velikog broja medicinskih stručnjaka na Zapadu. Dr. Dewey je napisao knjigu "Iscjeljujući post", a o postu su pisali i dr. Holbrook, Shelton, H. Lutzner

16. Smanjenjem dotoka hrane u crijeva umanjuje se pritisak stomaka na grudi, što olakšava i uravnotežuje disanje. U tom stanju pluća se šire bez prepreka. Također, smanjuje se pritisak na srce zato što nema potrebe za pumpanjem veće količine krvi u probavni sistem. Naučnici se slažu da zahvaljujući postu tijelo usmjerava energiju s varenja hrane na druge, značajne aktivnosti: zacjeljivanje rana, intelektualni rad i svladavanje bolesti. Čovjek u prvim danima posta može osjećati glavobolju, slabost, nervozu i neraspoloženje, zato što se tijelo oslobađa taloga iz tkiva, čijim topljenjem nastaju otrovi koji odlaze u krvi prije nego što se izbace iz tijela. Na tom putu otrovi prolaze kroz organe poput mozga, krvi i nerava, što dovodi do ovih kratkotrajnih pojava Bol trbuha i kronički umor su rezultat prekomjernog I iracionalnog hranjenja.

17. Efekti posta u organizam čovjeka Tokom 1994 godine, za vrijeme međunarodnog kongresa sa temom "Zdravlje i Ramazan" koji je održan u Kazablanci, predstavljeno je oko 50 naučno-istraživačkih radova u ovoj oblasti iz cijelog sveta, od muslimanskih i ne muslimanskih učenjaka koji su radili istraživanja o ulozi i uticaj posta na ljudsko zdravlje. Na ovom sastanku postignut je zaključak da post pomaže kod mnogih bolesti. Međutim, zdravsteni koristi od Ramazana nisu samo od posta. Ramazan sadrži niz aktivnosti i druge aktivnosti koje na taj način doprinose ljudskom zdravlju. Molitve, klanjanje kao gimnastička aktivnost jača kardiorespiratoni i osteomuskularni sistem, čitajući Kur'an unapređuju se intelektualne sposobnosti kao što su pamćenje, sećanje na Allaha dž.š, molitve, meditacija i sl. su jedinstveni u duhovnom opuštanja i pronalaženju psihofizičkog mira.

18. Post je fizički i duhovni regenerativni proces tijela • Depresija koja se danas često • dešava ljudima može biti • poslijeedica popunjavanja • mozga sa prekomernom • hranom • Post je fizički i duhovni • regenerativni proces tijela: tokom vrijeme posta tijelo počinje da koristi rezerve svoje koje su dovoljno “ tako da jedemo sam sebi." Post obavlja hirursku funkciju eliminirajuci oštećene I oboljene ćelije iz tijela ,i stimulise razvijanje nove zdrave celije. To je razlog zbog kojeg neki naučnici kažu da post pomaže da se vrati mladost .

19. Efekat posta na srčani i krvni sudovi Post ima veliki vrijednost za mnoge bolesti srca. 10% od krvi pumpano od strane srca ide u gastrointestinalni trakt za vreme varenja . Ovaj iznos je smanjen za vrijeme posta. To znači manji umor i više odmora za srčani mišić.

20. Dok srce kuca oko 70 puta na minuti, a oko 100.000 puta u samo 24 sata, za vrijeme posta srce kuca oko 60 puta u minuti, oko 85.000 puta dnevno, što znači da se sačuva više od 15.000 otkucaja srca, znači to je puno za organ koji radi kontinuirano, ritmički.

21. Srce prosječno pumpa 5 litara krvi u minuti. Za tu 1 minutu cijela količina krvi prijeđe krug od srca do perifernih dijelova tijela i nazad. Kroz srčani mišić prođe 300 litara krvi na sat, 7200 litara na 24 h. a za vrijeme posta 260 litra krvi na sat ,6200 na 24 h što znači manje od 1000 litra na 24 h.

22. Ateroskleroza i tromboza krvnih sudova Post ima veliki uticaj za zaštitu od ateroskleroze i tromboze krvnih sudova. Mnogo naučni i medicinski istraživači su potvrdili da post smanjuje procenat masti u tijelo, čime se smanjue holesterol. Povišeniholesterol se taloži na zidovima krvnih sudova, čime se dovodi do zatvaranja krvnihsudova, sužava se lumen krvnih sudova mozga,srca i drugih organa što može rezultirati infarkt ovih organa.

23. Visok pritisak- efekat posta Hipertenzija, spada u kardiovaskularne bolesti koje prestavljaju najčešći uzrok smrtnosti savremenog čovjeka. Dijeta zauzima glavno mjestu u lječenju povišenog krvnog pritiska. Tokom posta smanjuju se količina masti u tijelu i to također doprinosi smanjenje visokog pritisaka (hipertenzije). Tokom posta, povećava se koncentracija magnezijuma u serumu. Magnezijum je efikasan u prevenciji srčanog napada. Magnezijum spada u veoma efikasne antikoagulanse, imajući prije svega fibrinoliticku aktivnost te takosprečava grušanje krvi, to jest pojavu srčanog i moždanog infarkta. Tokom posta koštana srž (hematopoetski organ), povećava proizvodnju krvnih elemenata.

24. 1984 godine, Centar Zdravlja "Tru Severna Zdravstveni centar” u SAD-u, napravio je studiju sa 174 bolesnika sa hipertenzijom. Tretman se sastojao u sljedećem : ne konzumirati hranu, samo vodu. 90% pacijenata su ozdravili u potpunosti i više nisu bili potrebni lijekovi.

25. Ljekovitost posta kod dijabetičara Energija potrebna za funkcionisanje organizma dobija se iz hrane. Ugljeni hidrati su glavni izvor energije potrebne za funkcionisanje organizma.Višak ugljenih hidrata koje organizam ne iskoristi odlaže se u mišićnom tkivu i jetri u vidu depoa (glikogena).Insulin, hormon pankreasa, izlučen nakon uzimanja hrane reguliše nivo šećera u krvi. Pretjerano konzumiranje šećera, vremenom dovodi do smanjenja endokrine funkcije pankreasa, koja rezultira smanjenim izlučivanjem hormona insulina. Koncentracija šećear u krvi raste , dolazi do pojave simtoma Diabetaesa.

26. Iz tog razloga, zdravstveni eksperti širom svijeta preporučuju dijetu kao metodu lečenja pacijenata u ranoj fazi šećerne bolesti. Inzulin ovisnim diabetičarima se preporučuje konsultaci sa nadležnim ljekaraom najmanje 2 sedmice prije Ramazana a u svrhu titriranja najadekvatnije terapije tokom posta. Vađenje krvi, tj kontrola vrijednosti šećera tokom posta- ubod igle, neće pokvariti post.

27. Pretjerano konzumiranje hrane Post u Ramazan je jedan od najboljih tretmana za većinu bolesti koje imaju veze sa neredovnom i nezdravom ishranom. Postom se reguliše stolica ( sprečava se obstipacija) samim tim izbjegava korištenje laksativa ( lijekovi za tvrdu stolicu). Post pomaže u liječenju želuca, jer kod praznog želuca manje će se proizvoditi hlorovodonična kiselina a povećava se proizvodnja zaštitnog mucina –unutrasnji zaštitni materijal koji sprečava upalu sluznice želuca. Poslanikovim je rekao: “popunitijednutrećinustomakahranom, jednu trećinuvodomitrećuostavitizadisanje”. …i jedite i pijte, samo ne pretjerujte; jer On (Allah) ne voli one koji pretjeruju. "(El A'rafe:. 31)

28. Rad jetre, kao organa koji čini detoksikaciju tijela od toksina-otrova, smanjujese u vrijeme posta. Tokom posta jetra se odmara za4-5 sati. Post daje ovimorganima priliku zaodmor više od mjesec dana.Post postiže odličnerezultate kao preventivaprotiv bolesti probave.Sekret koji postane predmet zatvaranja crijeva a koji crijevne dlacice ne mogu absorbirati smanjuje se tokom postom.

29. Infektivnih bolesti i alergija Korisnost posta se pokazala i kod pacijenata koji boluju od infektivnih bolesti probave kao i parazitoza. Bolesnicima sa alergijom, post, pomažé da se organizam oslobodi mnogih alergena.

30. Koža Smanjenje količine vodeimasti u tijelu donosi smanjenje problema za neka kožna oboljenja. Postom se smanjuje toksična crijevna sekrecija koje može imati vezu s pojavom osipa po koži. Naučnici su otkrili da klanjanje i post u Ramazanu imaju vrlo bitnu ulogu u povećanje nivoa hormona važnih za formiranje kolagena koji je bitan faktor za ublažavanje bora po koži.

31. Bolovi zglobova Prakticki eksperimenti u Rusiji su potvrdili da post tokom tri uzastopne sedmice, pomaže tijelo da ukloni toksične materije koje mogu imati vezu s oboljenjem zglobova.Ovi eksperimenti su rađeni s grupom pacijenata i rezultati su zadovoljavajući

32. Post-Uticaj na nervni (živčani) sistem Post ima uticaj da normalizaciju živčanog sistema. Stres utiče na kvalitet života i zbog toga je potencijani uzrok mnogih bolesti. Duhovna atmosfera smanjuje stres tokom posta.

33. Tokom posta, molitva i razna duhovna iskustva Ramazana, pospješuju izlučivanje endogenih supstanci koji se zovu opioidi. Ove tvari otpuštaju se iz mozga i kičmene moždine. One su dominantne u inhibiciji prirodnog bola . Osim što smanjuju bol one izazivaju i snažan osećaj euforije. Ovaj osećaj je djelimično odgovoran za psihološko ponašanje pojedinih lica koja poste. Ako, na primjer sportista povrijeđen tokom turnira, vojnik u ratu, ili lice koje je postilo, mogu da ne osjete bol rane, dok idu prema svom cilju. Ovo se dešava zbog toga što mozak proizvodi velike količine ovih substanci u periodu intenzivnog stresa, anksioznosti ili u toku posta.

34. Post, psihološko lijecenje Istina je također i da je post jedan psihološki tretman. Osoba koja obavlja strogo ovaj obred svakako je čovjek koji može da se disciplinira u svojim željama, strastima, te od instinktivnog uznemiravanja . Ova osoba je karakterisana kao ličnost visokog karaktera i privrženosti. Post postavlja privremenu ravnotežu između tijela i duše.

35. Da li je moguće brza normalizacija cirkardialnog ritma nakon Ramazana ? Vjernicima, sigurno je mnogo lakše da brže sinhronizuju svoj dnevni bioritam. Glavni biološki sat, koji je odgovoran za vrijeme od 24 sata (cirkardialni ritam) nalazi se u oblasti koja se naziva hipotalamusko jezgro a koje se sastoji od 10.000 živac. Muslimani koji su imali poremećaja ciklusa dana buđenja / spavanja tokom lunarne godine, a redovno postili i klanjali, brzo se prilagođavaju različitim uslovima međunarodnih putovanja. Oni nemaju prepreke prilikom prijelaza vrijemenske zone i ne pate od, umora koji se osjeća posle dugog puta .

36. Odmah čim Ramazan završi, tempo normalnog životnog ciklusa koji traje 24 sata kod ljudi koj su postili , od prvog dana narednog meseca brzo se normalizira. To znači da bioritam za vrijeme Bajrama dostigne isti nivo kao prije Ramazana. Dok, radnicima koje rade u smjenama za novu sinhronizaciju treba period od tri nedelje. Dakle muslimani koji poste, spontano usvajaju novi sinhronizacijski proces nakon četiri nedelja Ramazana, tako da njihovi zdravstveni problemi (koji su kod radnika koji rade u smjenama) su mali i beznačajni.

37. Savjeti za zdrav post tokom Ramazana Prema tradiciji Proroka a.s. bolje je da otpočnemo iftar pa onda klanjamo akšam namaz prije glavnog obroka. Ovim se daje vrijeme organizmu da se potpuno potroši energija iz hurme i vode prije glavnog jela. Poslanik je preporučio da ustanemo na Sahur i rekao je : "Sehur Je blagoslovljen, tako da ga ne trebamo propuštati, čak i da popijemo jedan gutljaj vode. Allah dž.š. i Njegovi meleci mole za one koji jedu sehur. Sve blagodati posta mogu se uništiti, pretjerivanjem u konzumiranju hrane za vrijeme iftara. Poznato je da Islam u svemu traži umjerenost, pa tako i u vezi s konzumiranjem jela i pića. Uz to, treba obratitit pažnju i na način i količinu jela koja se spremaju uz Ramazan. Naime, često se dešava da se uz Ramazan pripremaju posebna jela, sa izvanrednim okusom – što zna biti razlog prejedanja, ili se pripremaju velike količine, za koje se unaprijed zna da neće moći biti pojedene, pa se poslije znatan dio hrane baca! Ramazan je prilika da se postom i zdravom ishranom odmorimo i ojačamo naš organizam - izbjegavanjem prejedanja i luksuza u hrani.

38. Treba napomenuti da glavni razlogzašto ljudi osećaju glad je nedostatak šećera u krvi a ne-prazan stomak,kao što ljudi misle. Poroka Muhameda, a.s, je dao poseban značaj hurme (datulja) i vode, kao dio ishrane Muslimana tokom Ramazana. Datulje su veoma hranljive , pogotovo njihov prirodni šećer, masti i proteini ,vitamini i minerala od ključnog su značaja. Naime, one daju tijelu potreban šećer i stimulišu crijeva, smanjenjuju glad a samim tim, smanjuju potrošnju hrane. One su definitivno "kruna slasti” i idealna lako svarljiva hrana, i za pola sata poslije obroka umorno tijelo će se obnoviti i ponovo povratiti svoju snagu.Kad tijelo dobija esencijalne tvari iz datule , osjećaj gladi postaje bezznačajan, tako da čovjek neće više imati potrebu za konzumiranje veće količine hrane.

39. Hurme (datule) – hrana i lijek Važnost hurmi u svakodnevnoj ishrani se ogleda kroz hadise Vjerovjesnika, s.a.v.s., u kojima kaže: “Kuća u kojoj nema hurmi je kao kuća u kojoj nema (nikakve) hrane.”“Stanovnici kuće u kojoj nema hurmi, osjetit će glad.” “Ukućani neće osjetiti glad dok god se kod njih nalaze hurme.”Alejhisselam, s.a.v.s., također, veli: “Kada iftarite, započnite hurmom. Ako nemate hurmi, iftarite vodom, jer to čisti.”

40. Savremena medicina je nedavno ustanovila da hurme sadrže veliki broj važnih prehrambenih sastojaka koje jačaju imunitet i tijelu daju energiju. Hurme također sadrže veliku koncentraciju šećera, minerala i vitamina koji su lahki za probavu, te pospješuju tjelesnu energiju, toplotu i pokretljivost. Savremena medicina je ustvrdila da hurme predstavljaju glavnu ishranu iz koje čovjek crpi sve neophodne hranljive elemente potrebne za život. S druge strane, hurme pored hrane predstavljaju i lijek. Hurme imaju djelotvorni učinak na stanje žene prilikom porođaja, jer pomažu jačanju mišića maternice i regulišu kontrakcije. To je samo jedna od tajni koja se krije u ajetu gdje Uzvišeni, dž.š., kaziva Merjemi: “Zatresi palmino stablo, posuće po tebi datule svježe.” (Merjem, 25.)

41. Vrsta hrane tokom posta Tokom posta mjeseca Ramazana, vrstahrane koju mi jedemo ne bi trebalo mnogo da se razlikuje od normalne ishrane i treba da bude jednostavna, u cilju održavanja normalne tjelesne težine tj. izbegavanje povećanja ili smanjenja tjelesne težine.Post u toku dana traje relativno dugo, zato bi trebalo da konzumiramo hranu tj namirnice koje se vare sporije , kao što su hrana s fibrima (vlaknaima) a ne hranu koja sadrži namirnice koje se vare veoma brzo. Da spomenemo neke od njih: Namirnice koja se polako vare su na primjer: proso, ermik brašno, ne prosijano brašno , grah i grašak, itd (takođje poznatom kao kompleks ugljenih hidrata)..

42. Namirnice koje sadrže vlakna su :žitarice, povrće, kao što su spanać, boranija, orah, paprika, crvena cvekla koja je veoma bogata gvožđem, ne oguljeno voće itd. Ali, ako nakon duge gladi , obrok počnemo s mesom i hljebom, onda osijećaj sitosti nećemo imati za duži period. Dakle, čovjek nastavlja da puni svoj želudac pretjerano, misleći da je i dalje gladan, dodavanjem više masti zbog toga iftar treba da počnemo sa hurmama koje se vare brzo i koje sadrže šećer. Odnos između vrsta hrane koja se uzima mora da bude uravnotežen uzimanjem određene količine svake vrste odnosno: voće, povrće, meso / piletina / riba, hljeb .

43. Izbjegavati konzerviranu hrana, zamrznutu i onu koje sadrže previše šećera i masti, gazirana pića. Tokom sehura ne bi trebali uzimati previše hranu kao ni čaj.Čaj pospješuje glad i izlučivanje mnogih mineralnih soli neophodnih za tijelo tokom Potrebno je konzumirati što više tečnosti između iftara i sehura tako da tjelesnu tečnost držimo u normalnom nivou. Kamenci u bubrezima se mogu pojaviti kod ljudi koji unose  manje tečnosti. Dakle trebalo bi piti što više tečnosti da bi se spriječilo formiranje kamenaca.

44. Izbjegavati pusenje Podaci koji upozoravaju: • oko cetvrtina pusaca umre prerano od poslijedica pusenja i sebi uskrati bar 10-15 godina zivota; • pusenje prouzrokuje teska oboljenja kao sto su: rak pluca, bolesti srca i bronhitis i emfizem; • trudnice koje puse povecavaju stepen opasnosti od nastanka pobacaja, radjanja mrtvorodjene bebe ili radjanja bebe male telesne tezine • pusaci cesto obolevaju od bolesti perifernih krvnih sudova koje se komplikuju nastankom gangrene i amputacijom ekstremiteta; • pusaci kaslju, imaju ceste respiratorne infekcije i smetnje sa disanjem; • djeca i mlade osobe koje zive sa pusacima imaju cesce respiratorne probleme u odnosu na decu koja zive u kucama gde se ne pusi.

45. 90 % umrlih od raka pluca su pusaci, 25% umrlih od srcanih bolesti su pusaci, dok je pusenje u 75% slucajeva uzrok smrti od bronhitisa/emfizema; • nepusaci koji su izlozeni duvanskom dimu imaju najmanje 35% veci rizik da obole od karcinoma pluca ili neke od kardio-respiratornih bolesti • Zato, da se kloni od ovog zla i iskoristi Allahovu blagodat zdravlja u bolje stvari, danas se stvari promjeniti mogu a sutra vec moze biti kasno.Ramazan je mozda pravi trenutak da jos jednom razmisljamo i odlucimo.

46. Osobe oslobođene od posta Djeca Stara osoba Bolesnici Putnici Trudnica Dojilja Zena s mensesima Retardirana osoba

47. Zdravstvenih razloga Prirodno postoje nekoliko kategorija ljudi koji su oslobođeni od posta, zbog stanju njihovog zdravlja:uzviseni Allah dž.š je rekao: "Allah želi da vam olakša, a ne da poteškoće imate. (Al Bakara, 185) „..u vjeri vam nije ništa teško propisao.." (al Hadž, 78) Mala djeca nemaju obavezu da poste jer je potrebno konzumiranje hrane za njihov rast . • Žene tokom mjesečnog ciklusa ili babinja posle poroda zbog oslabljenje fizičkesnage, jer se za to vrijeme mnoge promjene dešavaju se u organizmu . • Žene za vrijeme ciklusa su u lošem fizičkom stanju I ako poste čine nepravdu za svoj organizam takođe u toj situaciji uslov je fizička nečistoća organizama a Bog želi da post, molitva, budu u vreme kada smo fizički čisti. • Trudnica nije obavezna da posti.

48. Majke koje doje dijete treba da zna da je prirodna hrana zadjete od vrlo velikog značaja za bebu, to jeprirodni nastavak spoja između majke i djeteta,kao i njihovo mentalno i fizičko povezivanje. Pacijenti sa teškim kardiovaskularnim bolestima Dijabetičari, oni koji primaju terapiju u određeno vrjeme (svaki 6 h na usta ) • Pacijenti koji boluju od bolesti želuca, gdje hrana mora da bude uzeta u manjim obrocima 4-5 puta na dan, itd. Naravno duboka starost, preveliki bolovi, kao i onima koji boluju od teških neizlječivih bolesti, nije preporučeno da poste. Pacijentu sa hroničnom bolešću za koju ljekari tvrde da neće doći do oporavka, post nije obavezan. „..Onima koji ga jedva podnose - otkup je da jednog siromaha nahrane. A ko drage volje da više, za njega je bolje. A bolje vam je, neka znate, da postite..." (Al Bakara, 184)

49. Savjeti za postače koji imaju tegobe ili su bolesni? • Iako je kardiovaskularnom bolesniku post preporučen, trebalo bi se konsultirati sa ljekarom o zdravstvenom stanju i da se u toku posta reguliše primjena diuretika (lijekovi za uklanjanje višaka vode iz organizama koje mogu dovesti do dehidracije) i drugih medikamentima . • Onima koji imaju jako visok krvni pritisak ili srčanu bolest ne preporučuje se da poste Ramazan . • Kombinacia glavobolje sa smanjenjem krvnog pritiska ili šećera u krvi mogu biti ozbiljne i da izazove migrenu, probavne probleme. Izbegavanje pušenje i kofeina i regulisanje vremena spavanja . Preporučuju se čajevi koji ne sadrže kofein. • Grčevi dolaze kao rezultat nedovoljne količine kalcijuma, magnezijuma i kalijuma dobijeni putem hrane. Tokom mjeseci posta treba konzumirati namirnice bogate ovim mineralima kao na primer: povrće, voće, meso.  U slučajevima kada imamo pojačanu žgaravicu, tokom Ramazana moramo paziti na hranu koja sadrže biber, kafu i pića, gazirana Cola .

50. Konzumiranje hrane s nedovoljno vlakana ne uzimanje dosta tečnosti može izazvati obstipaciju-tvrdu stolicu, gomile (hemoroidi), fusure (pukotine) u analnom kanalu. • Treba izbjegavati pretjerano količinekonzervirane hrane, treba uzeti sto više tečnosti, crno brašno za pripremu hljeba (crni hleb), neoguljeno voće i povrće. • Probavne problemi mogu biti uzrokovani prejedanjem, konzumiranjem hrane koja sadrži mnogo masti, prezasićena hrana, kao i one vrste hrane koje uzrokuju nadutost kao što su jaja, luk, kupus, gazirani pića i td. • Pad šećera u krvi se manifestuje. slabošću, vrtoglavicom, umorom, preznojavanjem, drhtavicom, glavoboljom. Kod onih koji ne boluju od dijabetesa ovih znaci se pojavlaju pri konzumiranju velike količine šećera, što izaziva proizvodnju i izlučivanje velike količine insulina koji izaziva smanjenje nivoa krvnog šećera. Zbog toga treba izbjegavati namirnice koje sadrže više šećera kao i prejedanje tokom iftara. Inzulin ovisnim pacijentima zbog velike varijabilnosti krvnog šećera post nije preporučljiv.