Doğa, çevre ve kent ÇEVRE SORUNLARI

1. Doğa, çevre ve kent ÇEVRE SORUNLARI MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

2. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

3. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

4. Çevre sorunları ve ekoloji kavramı Çevre sorunları dünyanın pek çok yerinde bu arada Türkiye’de son yirmi yılda güncel yaşama iyice girmiş durumdadır. Ormanların tahribi ve erozyon sorunu, hızlı nüfüs artışı, düzensiz şehirleşme ve yeşil alanların eksikliği, kıyıların bozulması, sanayide kullanılan kimyasal maddelerin insan sağlığına etkisi, nükleer enerji ve termik santrallerle ilgili sorunlşar sadece Türkiye’de değil, dünyanın pekçok ülkesinde çözümleri aranan sorunlar haline gelmiştir. Çevre sorunlarına bağlı olarak, 1970 yıllara kadar biyolojinin bir alt kolu olan ve bitki ve hayvanların çevreleri ile olan ilişkilerini inceleyen bir dalı olan ekoloji, 1970li yıllardan itibaren artan çevre sorunlarına bağlı olarak insan ve diğer canlıların birbiriyle ve çevreleri ile olan ilişkilerini inceleyen bilim dalı olarak tanımlanmaya başlamıştır. Kısaca ekoloji insan – doğa ilişkilerini inceleyen bir bilim dalıdır. Ekoloji bilimleri, çevre bilimlerinden farklılık göstermektedir. Çevre bilimleri, çevrenin tanımından yola çıkarak ormanclık, ziraat, tıp, coğrafya, sosyoloji, antropoloji, ekonomi, fizik, kimya, hukuk, yer bilimleri gibi alanların katkısıyla gelişmektedir. Ekolojik ilkeler, çevre bilimleri için yukarıda sayılan bilim dallarından birisidir. Ancak ekoloji çevre bilimi için kullanılacak en doğal bilimsel çerçevedir. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

5. 1. İKLİM DEĞİŞİKLİKLERİ (SERA TESİRİ) 2. HAVA KİRLENMESİ 3. OKSİJEN AZALMASI 4. ASİT YAĞMURLARI 5. OZON TABAKASI DELİNMESİ 6. ÇEVRE KİRLENMESİ 7. SAÇILAN PETROLLER 8 GÜRÜLTÜ 9. GÖRÜNTÜ KİRLENMESİ 10. PETROL HARPLERİ 11. NÜFUS ARTIŞI ÇEVRE, SAĞLIK VE TOPLUM PROBLEMLERİ MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

6. HAVA KİRLİLİĞİNE SEBEP OLAN FAKTÖRLER • SÜLFRİK MADDELER • TANECİKLİ MADDELER (TOZ) • HİDROKARBONLAR • AZOT İÇEREN MADDELER • KARBONMONOKSİT(CO) • FOTOKİMYASAL OKSİDASYON • RADYOAKTİF MADDELER • SPESİFİK KİRLETİCİLER KİRLİLİK KAYNAKLARI I. DOĞAL KAYNAKLAR a) VOLKANİK PATLAMALAR b) ORMAN YANGINLARI c) BİTKİ & ORGANİK MADDELER AYRIŞMA II. YAPAY KAYNAKLAR a) FOSİL YAKIT TÜKETİMİ b) MADEN ÇIKARMA, b) MİNERAL PROSESLER (KÖMÜR, ASBEST, ÇİMENTO, CAM , SERAMİK vb..) c) METALURJİK PROSESLER d) KİMYASAL PROSESLER e) KAĞIT ÜRETİMİ f) NÜKLEER MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

7. DÜNYANIN SAĞLIK DURUMU MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT Dünya Doğal Kaynaklarının Tükenmesiyle ilgili Bazı Trendler (WWR),

8. Kalkınma – Çevre Koruma Çelişkisi İnsanların yaşam kalitesini yükseltmek amaçlı kalkınma ve teknolojik gelişimler yarattıkları çevre sorunları nedeniyle insanın yaşam kalitesini düşürmeye başlamışlardır. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

9. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

10. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

11. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

12. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

13. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

14. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

15. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

16. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

17. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

18. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

19. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

20. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

21. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

22. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

23. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

24. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

25. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

26. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

27. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

28. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

29. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

30. Doğa, çevre ve kent KÜRESEL ISINMA MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

31. Küresel Isınma nedir? • Sera gazlarının atmosferde birikmesi ile yeryüzü ile yeryüzüne yakın atmosfer tabakalarında sıcaklığın artması Küresel İklim Değişimi nedir? • Küresel ısınmaya bağlı olarak, diğer iklim elemanlarının değişmesi MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

32. Patagonya Buzulları 1928 Kuzey Kutbu 1918 Patagonya Buzulları 2004 Kuzey Kutbu 2002 Binlerce, milyonlarca yıllık buzullar erimeye başladı. 1998 yılında Dünya sıcaklık ortalaması, 1961 – 1990 yılları arasındaki ortalama dünya sıcaklığından 0,57ºC fazla MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

33. Klimanjaro Dağı (1993 Yılı) Klimanjaro Dağı (2000 Yılı) Klimanjaro’nun buzullarını eriten sebep nedir? Kaynak: Bergkamp, G. Orlando, B. And Burton I. (2003). Change. Adaptation of water management to climate change. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK. page.3 • Son 50 yılda Antarktika’da 2,5 °C’lik sıcaklık artışıölçüldü. • 1860 yılından günümüze küresel ortalama hava sıcaklıklarında 0,4 - 0,8ºC artış olmuştur. Bu geçen 1000 yılın herhangi bir döneminden daha büyüktür. • Son buzul çağında yerküre ortalama sıcaklığı bu güne göre 5 ºC daha soğuktu. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

34. Küresel ısınmaya biz sebep oluyoruz ! • Sera gazlarını fazla üretiyoruz • Ormanları yok ediyoruz, yakıyoruz. • Denizlerdeki bitkisel planktonların yok olmasına sebep oluyoruz • Hızlı sanayileşiyoruz • Çarpık kentleşiyoruz • Yanlış tarım yapıyoruz MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

35. Buzdolapları İşte bu gazları atmosfere salarak küresel ısınmaya neden oluyoruz. Karbondioksit Petrol Doğal gaz Kömür Halokarbonlar MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT Klimalar İtici gazlar

36. Metan Bataklıklar Pirinç Tarlaları Hayvan Gübresi Çöp Yığınları Ozon Diazot monoksit Azotlu Gübreler Anız Yakma Egzoz Gazları Yaşam düşmanı ozon Sadece onlar değil bu gazlar da var MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

37. Azot oksitler % 5 Ozon % 7 Metan % 13 Karbondioksit % 50 Halokarbonlar (CFC,HCFC,HFC) % 17 Peki, “suçlu” gazların payları ne kadar? MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT Kaynak: Dialog-Zeitschr-3/1995, s.9

38. Geleceğimiz daha sıcak ve daha kurak olabilir. Kuraklık Aşırı sıcaklık ve yangınlar MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

39. Artan doğal afetlerin ve yangınların nedenini biliyor muyuz? Kasırgalar Seller 2005 yılı Katrina ve Wilma, 2007 yılı Florida Kasırgaları MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

40. Fosil yakıt tüketimi Enerji ve İklim Global Sıcaklik °C Fırtına hasarı

41. (YAZ) (YAZ) RUSYA RUSYA KUZEY KUTBU KUZEY KUTBU GRÖNLAND ADASI GRÖNLAND ADASI ALASKA (U.S.A) ALASKA (U.S.A) KANADA KANADA Kuzey kutbundaki buzulların erimesi

42. Petrol Hidrokarbonlardan meydana gelen tortul kayalarda oluşan koyu renkli, yoğun yanıcı petrol Kirliliğin ana kaynaklarından biri

43. Bir tanker enkazı İklim Değişikliği Deniz kirliliği Her yıl denize dökülen petrol, denizde yapılan sondaj çalışmaları ve lağım atıkları yüzünden tahmini olarak 3 milyon ton petrol denize dökülmeketedir. Fosil yakıtların yakılması karbondioksit üreterek sera etkisini arttıracak ve gelecekte iklim üzerinde büyük bir değişikliğe sebep olacak küresel ısınmaya yol açacaktır. Sağlık Konuları Petrolün yan atıkları (ozon, karbon monoksit,Azot oksit ve kükürt dioksit) insan sağlığını ciddi şekilde tehdit etmektedir. Atmosfere atılan sınai emisyonlar Petrol mağduru bir kuş

44. OKYANUS TANKER FACİALARINDA DÖKÜLEN PETROL-1 MİKTAR TANKER SENE KONUM(Ton) 257,000Atlantic Empress1979 BatıHint Adaları 239,000Castillo de Believer 1983 Güney Afrika 221,000Amoco Cadiz1978Fransa 132,000Odyssey1988Mid Atlantic 124,000Torrey Canyon1967 İngiltere, Channel 123,000Sea Star1972 Umman Körfezi 101,000Hawaiian Patriot1977Hawaii Adaları 95,000Independenta1979 Türkiye 91,000Urquiola1976 İspanya MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

45. OKYANUS TANKER FACİALARINDA DÖKÜLEN PETROL-2 MİKTAR (ton) TANKER SENE KONUM 85,000Braer1993Shetland Adaları 82,000Irene's Serenade1988 Yunanistan 80,000Aegean Sea1992 İspanya 77,000Prestige2002 İspanya 76,000Khark 51989 Fas 68,000Nova1985 İran körfezi 62,000Wafira1971 Güney Afrika 58,000Epic Colocotronis 1975 Batı Hint Adaları 57,000Sinclair Petrolore 1960 Brezilya MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

46. FOSİL YAKITLARIN ÇEVREYE ZARARI(2000 $/GJ) MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

47. DÜNYA FOSİL YAKIT TÜKETİMİ (2000) FOSİL YAKIT TÜKETİMİ MİLYON TON PETROL EŞDEĞERİ (MTOE) Kömür 2580 Petrol 3146 Doğal Gaz 2241 TOPLAM 7967 MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

48. FOSİL YAKITLARIN ÇEVREYE VERDİĞİ ZARAR (2000) Tahmini Çevresel Zarar Miyar USD $ Kömür 1128 Petrol 1188 Doğal Gaz 560 TOPLAM HASAR 2876 MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT

49. AKICI FOSİL YAKIT ÜRETİM/TALEP(PetrolveDoğal Gaz) Talep Tahmini Üretim Tahmini Dünya Üretimi/Talebi MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT Source: Canadian Energy Supply and Demand 1993-2010. National Energy Board

50. MSI 224 DOĞA ÇEVRE VE KENT