Effaith Perthynas ar Ddatblygiad Personol

1. Effaith Perthynas ar Ddatblygiad Personol

2. PERTHYNAS YN YSTOD CYFNOD BABANOD Mae babanod yn hollol ddibynnol ar eraill i ddarparu : • BWYD • CYNHESRWYDD • CYSGODFA • DIOGELWCH Fel canlyniad i’r gofal mae babanod yn dechrau datblygu eu perthynas cyntaf.

3. 6-12 mis yn dechrau copio mynegiant ar wyneb. Maent yn dechrau adnabod llais eu mam tra yn y groth. Maent yn dysgu troi eu pennau tuag at leisiau. Ar ôl ychydig o fisoedd maent yn dysgu gwenu ar bobl. Diddordeb mewn nodweddion gwynebol eu gofalwyr. Dysgu ymateb i sylw sydd yn cyfeirio atynt hwy yn unig.

4. Mae gan fabanod y gallu i adeiladu perthynas. YMLYNIAD – rhwng un neu ddau o bobl. Datblygu d.rwy rhyngweithiad rhwng oedolyn a baban. Cwlwm Agosrwydd [bondio] – fel arfergyda un person. • GWEITHGAREDD • Esboniwch sut mae perthynas ymlyniad yn datblygu. • Sut mae’r broses cwlwm agosrwydd yn datblygu. • Beth yw pwysicrwydd perthynas ymlyniad i ddyfodol y plentyn?

5. Gall problemau emosiynol godi pam nad yw babanod yn ffurfio perthynas ymlyniad efo rhieni. Beth fydd y problemau emosiynol tybed? Taro Anhapus i adael oedolion cyfarwydd Tynnu gwallt ei hunain Arafu mewn datblygiad deallusol Annifyr gyda phobl eraill Swildod Gwlychu’r gwely

6. Sut mae problemau emosiynol yn cael eu hachosi: • Cael nifer o wahanol ofalwyr. • Cael eu gwahanu oddiwrth eu rhieni pan yn ifanc. • Eiddigedd pan gyrhaedda baban newydd. • Sefyllfa newydd fel dechrau ysgol feithrin. • Rhieni ifanc iawn yn methu darparu ar gyfer baban. • Anghenion emosiynol y baban.

7. DELFRYD YMDDWYN Person gall rhywyn ei gopi. Mae plant ifanc yn dysgu drwy gopio ymddygiad oedolion. Pwy fydd delfryd ymddwyn plant?

8. PERTHYNAS YN YSTOD PLENTYNDOD Yn ogystal a pherthynas teulu mae’r plentyn nawr yn dechrau datblygu perthynas gyda ffrindiau ysgol ac oedolion eraill.

9. TEULU GWEITHGAREDD Mae’r teulu gyda chyfrifoldeb o helpu’r plentyn fod yn aelod defnyddiol o gymdeithas. Beth yw rôl rhieni yn ystod cyfnod plentyndod? Delfryd Ymddwyn Dysgu Gwerthfawrogi Dysgu ymdopi Cysur Rhoi Anogaeth Dysgu moesau Datblygu hunan hyder

10. SIBLINGIAID GWEITHGAREDD GRŴP Beth yw effaith cael siblingiaid ar blentyn? NEGYDDOL POSITIF

11. FFRINDIAU AC YSGOL Pan mae plentyn yn bedair oed mae yn gallu gwneud ffrindiau gyda phlant eraill. • FFRINDIAU • Genethod yn ffrindiau gyda un neu ddwy o ffrindiau agos. • Bechgyn yn ffrindiau a grŵp mwy ac felly ddim yn ddibynnol ar • un plentyn. • Ffrindiau wedi eu selio ar yr un diddordebau. • Disgyn allan yn hawdd. • Mae cael ffrindiau yn ran bositif o ddatblygiad plentyn, yn magu hyder.

12. FFRINDIAU AC YSGOL Mae plant yn dechrau ysgol llawn amser pan maent yn bedair oed. Athrawon yn ran mawr o’u bywyd. • PERTHYNAS WAEL GYDAG ATHRO • Teimlad negyddol • Diffyg hunan hyder • Dim ffydd • Anhapus • Diffyg parch • PERTHYNAS DDA GYDAG ATHRO • Teimlad positif • Hunanhyder • Ffydd • Hapusrwydd • Parch A allwch chi feddwl am effeithiau eraill?

13. PERTHYNAS YN YSTOD LLENCYNDOD Gyda pwy maent yn perthnasu? FFRINDIAU RHIENI CARIAD ATHRAWON SIBLINGIAID

14. PERTHYNAS YN YSTOD LLENCYNDOD Dim llawer o siblingiaid sydd yn gallu dod ymlaen a’i gilydd yn ystod y cyfnod yma. CEFNOGAETH CENFIGEN RHANNU DADLAU CYMHARU ANNIFYR Mae perthynas rhwng siblingiaid yn gwella fel maent yn mynd yn hŷn.

15. PERTHYNAS YN YSTOD LLENCYNDOD GWEITHGAREDD CYFRIFIADUROL Rhestrwch yr anfanteision ar manteision o gael siblingiaid. Defnyddiwch profiadau eich hunan.

16. PERTHYNAS YN YSTOD LLENCYNDOD RHIENI Astudiaeth achos Mae Marc yn unig blentyn. Bu farw ei dad pan oedd yn 5 oed. Roedd pob amser yn agos at ei fam. Mae ei ffrindiau yn hoff iawn o gerddoriaeth roc ac mae wedi prynu set o ddrymiau fel ei fod yn gallu ymuno a’r grŵp. Mae wedi prynu dillad newydd i edrych fel ei ffrindiau ac mae ei fam yn ystyried ei ddillad ar gerddoriaeth yn ofnadwy, ac mae yn gwneud siwr fod Marc yn ymwybodol o’i theimladau. • Sut mae Marc yn dangos ei annibyniaeth oddiwrth ei fam? • 2. Sut mae Marc yn dangos ymddygiad nodweddiadol llencyndod? • Mae Marc a’i fam yn ymwybodol bod eu perthynas yn newid. Sut mae’r newid yn effeithio ymddygiad ei fam? • 2. Sut ellir Marc a’i fam wneud yn siwr fod eu perthynas dal yn un agos?

17. PERTHYNAS YN YSTOD CYFNOD OEDOLYN Yn ystod cyfnod oedolyn mae unigolion yn dod i gysylltiad gyda gwahanol fathau o unigolion sydd yn mynd i gael effaith ar ei datblygiad personol. COLEG MARWOLAETH PRIODAS GENEDIGAETH GYRFA SYMUD TŶ SYMUD I ARDAL NEWYDD

18. PRIODAS NEU CYD-FYW Mae’r nifer o bobl sy’n cyd-fyw wedi cynhyddu tra mae priodas yn dirywio. TASG GRŴP Grŵp A Trafodwch y manteision ar anfanteision o gyd-fyw. Grŵp B Trafodwch y manteision ar anfanteision o briodas. Cyflwynwch adroddiad llafar i’r grŵp.

19. PRIODAS NEU CYD-FYW CYD-FYW PRIODAS cariad plant rhannu arian cred rhyddid cyfrifoldeb dim cyfrifoldeb perthynas gofalgar Beth yw eich ymateb? cyfeillgarwch

20. GENEDIGAETH Un o’r penderfyniadau mwyaf pwysig i ddod yn rhiant neu beidio? Sut mae’n effeithio ein perthynas personol? Tasg Unigol Dod yn rhiant Sut mae oedolion yn gorfod newid wrth ddod yn rhieni? Pam mae cyplau yn penderfynu cael plant? Sut mae cael plant yn newid perthynas rhwng cyplau?

21. PERTHYNAS YN YSTOD CYFNOD OEDOLYN HŶN Oherwydd gwelliant mewn gofal iechyd, diet a chyfoeth, mae’r nifer o bobl hŷn yn mynd i godi yn ystod y degawd nesaf. GOFALWYR TEULU FFRINDIAU PARTNER GWAITH GRŴP Trafodwch y gwahanol berthnasau uchod. Gan ystyried eu heffaith ar unigolion.