1 / 56

Samodzielny Publiczny Wojew dzki Szpital Specjalistyczny nr 5 im sw. Barbary Dyrektor: Iwona Lobejko

Motto Nie ma zadnej ekstrawagancji w zaleceniu bysmy od samych siebie wymagali odrobine wiecej niz od innych"Leszek Kolakowski. Najczesciej zakazenia szpitalne powoduja flora endogenna, czyli flora fizjologiczna skry i blon sluzowych czlowieka, a znacznie rzadziej drobnoustroje pochodza

chauncey
Télécharger la présentation

Samodzielny Publiczny Wojew dzki Szpital Specjalistyczny nr 5 im sw. Barbary Dyrektor: Iwona Lobejko

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


    1. Samodzielny Publiczny Wojewdzki Szpital Specjalistyczny nr 5 im sw. Barbary Dyrektor: Iwona Lobejko

    8. Wirusowe zakazenia ukladu nerwowego sa na ogl lagodnymi, samoograniczajacymi sie schorzeniami. Niektra z nich prowadza do trwalych uszkodzen, zmian i smiertelnosci. Dzielimy te zakazenia na: Aseptyczne (nieropne, limfocytarne) zapalenie CFS, ktre moze byc egzogenne i endogenne Przewlekle zapalenie opon mzgowo-rdzeniowych Zapalenia mzgu oraz zapalenia opon mzgowo-rdzeniowych i mzgu dzielimy na pierwotne i poekspozycyjne (pozakazne, poszczepienne). Zakazenia pierwotne dzielimy na ostre i przewlekle. Ostre zapalenie opon mzgowo-rdzeniowych trwa kilka-kilkanascie dni. Przewlekle od kilku dni do kilku tygodni. Objawy kliniczne: ble glowy, goraczka, brak laknienia, halucynacje, zwiekszenie cisnienia wewnatrzczaszkowego

    9. Wirusowe zakazenia ukladu nerwowego Egzogenne wnikanie droga pokarmowa, oddechowa, plciowa Wstepna replikacja wirusa w miejscu wnikniecia Faza wiremii (wirus we krwi) Wnikanie wirusa do komrek docelowych, wywolywanie zmian zapalnych, zmiany wielonarzadowe przebieg kliniczny dwufazowy: I faza (wstepna)-objawy grypopodobne, ustapienie objaww, II faza-wysoka goraczka, objawy neurologiczne

    10. Wirusowe zakazenia ukladu nerwowego Endogenne to uaktywnienie zakazenia latentnego ( HSV, CMV, EBV ) w warunkach oslabionej odpornosci Brak fazy wstepnej Zle samopoczucie, bl glowy, nudnosci, wymioty, prawidlowa temperatura, objawy neurologiczne ( objawy oponowe, zaburzenia swiadomosci, pobudzenie psychomotoryczne, drgawki, niedowlady, afazja, porazenie nerww czaszkowych, objawy mzdzkowe, objawy psychiczne

    11. Wirusowe zakazenia ukladu nerwowego Aseptyczne zapalenie opon mzgowo-rdzeniowych wywoluja: enterowirusy,wirus swinki, HSV, VZV, adenowirusy, arbowirusy, HIV, EBV, CMV Przewlekle zapalenie opon mzgowo-rdzeniowych wywoluja: wirus swinki, HSV, VZV, arbowirusy( flawiwirusy), wirus ECHO.

    12. Wirusowe zakazenia ukladu nerwowego Zapalenie mzgu oraz zapalenie opon mzgowo-rdzeniowych i mzgu Ostre wywoluja HSV, enterowirusy,arbowirusy, wirus wscieklizny, EBV, CMV, HIV, wirus grypy, wirus swinki,VZV Przewlekle wywoluja: HIV, podostre stwardniajace zapalenie mzgu (wirus odry, wirus rzyczki, postepujaca wieloogniskowa leukoencefalopatia (wirus JC) Poekspozycyjne wywoluja: wirus odry, wirus rzyczki, wirus swinki, VZV, wirus grypy

    13. Wirusowe zakazenia ukladu nerwowego Podostre stwardniejace zapalenie mzgu objawia sie porazeniami spastycznymi, slepota, drgawkami, pogorszeniem stanu psychicznego. Zgon nastepuje w ciagu 1-3 lat. Postepujaca wieloogniskowa leukoencefalopatia charakteryzuje sie: otepieniem, zaburzeniami mowy i widzenia, niedowladem polowiczym. Zgon nastepuje w ciagu kilku miesiecy. Porazenie miesni ( polio-like illnes) zakazenie wirusem najczesciej szczepionkowym innego dziecka od dziecka szczepionego. Wywoluja wirusy poliowirusy, wirusy Coxackie, wirusy ECHO w wyniku zaatakowania przez wirusy neuronw w rogach przednich rdzenia kregowego i pnia mzgu. Zapalenie rdzenia kregowego ( EBV,VZV, poliowirusy,wirusy Coxackie,ECHO, wirus swinki Wirusy powodujace te rodzaje zakazen sa wirusami neurotropowymi, maja szczeglne powinowactwo do tkanki nerwowej.

    14. Wirusowe zakazenia ukladu nerwowego Patogeneza i obraz kliniczny zakazen pierwotnych. Wirus wnika do OUN, powodujac dysfunkcje pnia mzgu i kory na skutek demielinizacji, degeneracji neuronw, agregacji komrek zapalnych. Zakazenie ostre zaczyna sie nagle. Zakazenia przewlekle sa bardzo rzadkie, ale przebiegaja z wysoka smiertelnoscia Najwazniejsze objawy zakazne to bl glowy, goraczka, wymioty, zaburzenia snu, swiatlowstret, zaburzenia swiadomosci, drgawki, objawy ogniskowe ( niedowlady, afazja, ataksja itp.)

    15. Kleszczowe zapalenie mzgu (kzm) Wirusy KZM naleza do arbowirusw przenoszonych przez kleszcze. W Polsce ogniska KZM stwierdza sie w wojewdztwie podlaskim, warminsko-mazurskim i opolskim. Smiertelnosc wsrd chorych na KZM wynosi 1-5%. Po wniknieciu do organizmu czlowieka wirusy namnazaja sie w miejscu zakazenia a nastepnie przenoszone sa sa droga krwi do narzadw wewnetrznych i OUN gdzie sie replikuja. Obraz choroby ma przebieg dwufazowy. Faza pierwsza trwa 1-28 dni i charakteryzuje sie objawami grypopodobnymi. Bezposrednio po pierwszej fazie wystepuje druga tzw. oponowo-mzgowa, z goraczka do 40oC, wymioty, zaburzenia swiadomosci, depresje, oczoplas, swiatlowstret, niedosluch. Profilaktyka-szczepienia ochronne Zgodnie z wykazem biologicznych czynnikw chorobotwrczych wirus kzm podlega zgloszenie do PIS tak jak i zapalenie opon i mzgu zgodnie z wykazem chorb zakaznych i zakazen.

    16. Kleszczowe zapalenie mzgu (kzm) SZCZEPIENIA JAKO ZALECANE WYKONUJE SIE W NASTEPUJACYCH GRUPACH: osb przebywajacych na terenach o zwiekszonym ryzyku wystepowania tej choroby o lesnicy o wojsko o straz pozarna o funkcjonariusze strazy granicznej o rolnicy o osoby odbywajace praktyki w terenach lesnych o turysci, uczestnicy kolonii i obozw niekiedy zalecane jest przed wyjazdem do krajw, gdzie choroba wystepuje endemicznie, zwlaszcza jesli bedzie istnialo ryzyko uklucia przez kleszcza. SCHEMAT SZCZEPIENIA: Dawka: 0,5 ml, domiesniowo; szczepionka zawiera inaktywowane wirusy. DAWKA ODSTEP CZASU I DAWKA II DAWKA1-3 miesiace po dawce I III DAWKA 9-12 miesiecy po dawce II DAWKI PRZYPOMINAJACE 3 lata od ostatniego szczepienia

    17. Wirusowe zakazenia oka Zapalenie spojwek wywoluja adenowirusy, enterowirusy ( enterowirus 70 powoduje ostre krwotoczne zapalenie spojwek podobnie jak wirus Coxsackie A24), HSV, VZV, wirus odry i rzyczki oraz grypy i EBV. Zakazenia enterowirusami podlegaja zgloszeniu do PIS- wykaz biologicznych czynnikw chorobotwrczych Zapalenie rogwki wywoluja: HSV, VZV, adenowirusy, wirus swinki i odry. Wirus odry podlega zgloszeniu. Zapalenie blony naczyniowej i siatkwki wywoluja HSV, VZV, wirus odry. Zapalenie gruczolu lzowego wywoluja EBV, VZV, wirus swinki. Wirus swinki nie podlega zglaszaniu do PIS

    18. Wirusowe zakazenia oka Zapalenie spojwek wystepuja powszechnie. Wirusy przenoszone sa przez kontakt bezposredni lub wydzieline grnych drg oddechowych. Glwne postacie kliniczne to: zapalenie spojwek przebiegajace z zapaleniem gardla, epidemiczne zapalenie spojwek i rogwki, krwotoczne zapalenie spojwek. Objawy kliniczne to lzawienie, zaczerwienienie spojwek, wybroczyny, obrzek powiek, swiatlowstret, niewielki bl. Bardzo wolno nastepuje zdrowienie do 1 roku

    19. Wirusowe zakazenia oka Zapalenie rogwki powodowane przez HSV 1i2 dotycza glwnie mezczyzn w wieku od 5-10 i 35-40 lat. U noworodkw ponad 80% zakazen powoduje HSV 2. Objawy kliniczne to ostry bl, uposledzenie widzenia, blizny i obrzek rogwki. Nie leczone moze prowadzic do utraty wzroku. Rocznie notuje sie 8/10000 przypadkw

    20. Wirusowe zakazenia oka Zapalenie rogwki powodowane przez VZV herpes zoster ophtalmicus, plpasiec oczny. Choroba wystepuje na skutek reaktywacji wirusa latentnego. Charakteryzuje sie stanem zapalnym w obrebie oczodolu, obecne sa zmiany powierzchniowe, jak i dotyczace glebszych struktur oka. Czesto przebiega z zapaleniem teczwki i ciala rzeskowego.

    21. Wirusowe zakazenia oka Zapalenie blony naczyniowej i siatkwki powoduje glwnie wirus HSV, VZV oraz odry. Objawy kliniczne to ostry bl, zaburzenia widzenia i swiatlowstret. Zapalenie gruczolu lzowego powoduje glwnie wirus EBV, VZV oraz swinki. Objawy kliniczne to goraczka, powiekszenie wezlw chlonnych, zle samopoczucie, zaburzenia w wydzielaniu lez. Zakazeniu temu towarzysza zakazenia Staphylococcus aureus.

    22. Wirusowe zakazenia grnych drg oddechowych Zapalenia gardla EBV, adenowirusy, wirusy Coxsackie, wirus odry, HSV, wirusy parainfluenzy, wirus grypy, CMV, HIV Zapalenie przyusznic wirus swinki, wirus parainfluenzy,Coxsackie, CMV. Zapalenie krtani wirusy parainfluenzy, wirus grypy, RSV, adenowirusy Ostre zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli- wirusy parainfluenzy, odry, RSV, adenowirusy i grypy. Przeziebienia ( common cold) rinowirusy, koronawirusy, adenowirusy, wirusy parainfluenzy, grypy, RSV oraz enterowirusy.

    23. Wirusowe zakazenia grnych drg oddechowych Zapalenie gardla powoduja glwnie wirusy EBV, Coxsackie, adenowirusy, koronawirusy, HSV, parainfluenzy i grypy, CMV, HIV. Wiekszosc zakazen wirusowego zapalenia gardla jest zwiazane z zakazeniami w obrebie calej jamy nosowo-gardlowej i zapaleniem blony sluzowej jamy ustnej i dziasel. Objawy kliniczne to zle samopoczucie, goraczka, bl glowy i gardla, katar, kaszel, obfite pocenie i czeste owrzodzenie i pecherzyki (wysypka) w jamie ustnej i gardlowej. Wirusy Coxsackie powoduja owrzodzenie tylnej czesci jamy ustnej (herpangina) HSV powoduje owrzodzenia przedniej czesci jamy ustnej, jezyka z zajeciem warg i skry wokl nich (opryszczka pierwotna) Wirusy parainfluenzy i grypy powoduja dokuczliwy bl gardla. EBV mononukleoza zakazna. Wirus przenosi sie za pomoca sliny i zakaza limfocyty B powodujac powiekszenie wezlw chlonnych, zltaczke, powiekszenie watroby, bl gardla, glowy oraz wysypke.Podlega zgloszeniu do PIS zgodnie z wykazem chorb zakaznych i zakazen

    24. Wirusowe zakazenia grnych drg oddechowych Zapalenia przyusznic wirus swinki. Nie figuruje w wykazie chorb zakaznych i zakazen. Charakteryzuje sie blem i obrzmieniem w okolicy zuchwy moze powodowac nieplodnosc u mezczyzn. Zapobieganie szczepienia ochronne. SCHEMAT SZCZEPIENIA OBOWIAZKOWEGO szczepionka poliwalentna odra, swinka, rzyczka: DAWKA WIEK I dawka13-14 miesiac zycia cala populacja dziewczat i chlopcw I dawka przypominajaca 10 r.z. cala populacja dziewczat i chlopcw11 r.z. tylko populacja dziewczat, o ile nie zostaly zaszczepione w 10 r.z.12 r.z .tylko populacja dziewczat, o ile nie zostaly zaszczepione w 10 i 11 r.z. SZCZEPIENIA ZALECANE: Jedna dawka szczepionki skojarzonej. W przypadku wczesniejszego szczepienia preparatami monowalentnymi przeciw odrze lub rzyczce traktowane jako kobietom w wieku rozrodczym, zwlaszcza pracujacym w srodowiskach dzieciecych, nieszczepionym w 13 r.z., lub jesli od szczepienia w 13 r.z. minelo wiecej niz 10 lat osobom nieszczepionym przeciw odrze, swince i rzyczce w ramach szczepien podstawowych

    25. Wirusowe zakazenia grnych drg oddechowych Zapalenie krtani i krupu glwnie powodowane sa przez wirusy grypy i paragrypy oraz adenowirusy i wirusy odry. Objawy kliniczne to chrypka i bl gardla, trudnosci w oddychaniu ze wzgledu na obrzek krtani i tchawicy. Objawy te zwykle mijaja po 4-5 dniach. Epidemie krupu zdarzaja sie zima, co dwa lata. Choruja glwnie starsze dzieci, mlodziez i dorosli.

    26. Wirusowe zakazenia grnych drg oddechowych SZCZEPIENIE PRZECIW GRYPIE WSKAZANIA WSKAZANIA INDYWIDUALNE WSKAZANIA EPIDEMIOLOGICZNE osoby przewlekle chore (niewydolnosc ukladu krazenia, niewydolnosc ukladu oddechowego, niewydolnosc nerek, astma, cukrzyca) osoby narazone na kontakt z duza liczba ludzi, pracujacy na otwartej przestrzeni, pracownicy sluzby zdrowia, handlu, szkl, transportu, budownictwa osoby z obnizona odpornoscia dzieci od 6 m.z. do 2 r.z i ich opiekunowie osoby w podeszlym wieku SCHEMAT SZCZEPIENIA, DAWKOWANIE Szczepienie wykonuje sie co roku z uwagi na zmiany skladu preparatu zgodnie z wytycznymi WHO. Najlepiej szczepic przed zblizajacym sie okresem grypowym, dawka zgodna z zaleceniem producenta. PRZECIWWSKAZANIA nadwrazliwosc na ktrykolwiek ze skladnikw nadwrazliwosc na bialko jaja kurzego lub alergia na ktrykolwiek ze skladnikw szczepionki ostre choroby goraczkowe (przeciwwskazanie czasowe) zespl Guillaina-Barrego w wywiadzie NOP po poprzednim szczepieniu.

    27. Wirusowe zakazenia dolnych drg oddechowych Zapalenie oskrzeli wywoluja rinowirusy, adenowirusy, wirusy grypy. Zapalenie oskrzelikw wywoluja RSV, wirusy parainfluezy, wirus grypy, adenowirusy. Zapalenia pluc wywoluja RSV, wirusy odry, parainfluenzy, grypy oraz wirusy Coxsackie.

    28. Wirusowe zakazenia grnych drg oddechowych Zapalenie oskrzeli przebiega z zapalenie gardla, katarem, zlym samopoczuciem i czesto bez goraczki. Mija po kilku dniach lub przechodzi w zapalenie pluc. Zapalenie oskrzelikw choruja glwnie dzieci i niemowleta. Przebieg choroby jest poczatkowo lekki, potem rozwija sie ciezkie zakazenie z temperatura powyzej 39oC i zaburzeniami oddychania i objawami sinicy nierzadko prowadzacymi do zgonu. Przebycie takiego zakazenia predysponuje do pzniejszych czestych zakazen ukladu oddechowego.

    29. Wirusowe zakazenia grnych drg oddechowych SZCZEPIENIE PRZECIW ZAKAZENIU S.pneumoniae Skladnikiem czynnym szczepionki sa wielocukry otoczkowe S.pneumoniae. Istnieja 2 rodzaje preparatw: szczepionka nieskoniugowana (PPV23) - 23-walentna (zawierajaca mieszanine wielocukrw otoczkowych S.pneumoniae z najbardziej rozpowszechnionych lub najbardziej inwazyjnych serotypw) stosowana u dzieci powyzej 2 r.z. i doroslych; nie jest immunogenna dla dzieci ponizej 2 r.z. szczepionka skoniugowana zawierajaca wielocukry 7 serotypw najczesciej wywolujacych zakazenia u dzieci ponizej 2 r.z. skoniugowane z bialkiem nosnikowym stosowana u dzieci od 2-5 r.z. WSKAZANIA SZCZEPIONKA NIESKONIUGOWANA osoby powyzej 65 r.z. dzieci powyzej 2 r.z. oraz dorosli z podwyzszonych grup ryzyka: o chorujacy na przewlekle schorzenia ukladu krazenia o chorujacy na przewlekle schorzenia ukladu oddechowego o chorujacy na cukrzyce o z choroba alkoholowa o z zespolem nerczycowym o z nabytymi i wrodzonymi zespolami niedoboru odpornosci o chorujacy na anemie sierpowatokrwinkowa o z przewleklymi chorobami watroby o z przewlekla niewydolnoscia nerek o po przeszczepie narzadw i szpiku

    30. Wirusowe zakazenia skry i tkanki podskrnej Zakazenia skry i tkanki podskrnej wystepuje w dwu rznych formach: - rozsiane z wysypka wystepujaca na calym ciele - w postaci zlokalizowanych zmian na skrze z zajeciem lub bez tkanki podskrnej Wysypki sa zmianami chorobowymi na skrze. Moga miec rzna etiologie wirusowa ale posiadac pewne cechy wsplne: - wiele wysypek jest bardzo zakaznych, a zakazenie przenosi sie droga kropelkowa. - wirusy wystepuja w wydzielinie jamy nosowo-gardlowej - choruja glwnie dzieci - zakazenia maja postac epidemii - u osb doroslych przebieg zakazenia jest ciezki - w czasie ciazy nastepuje uszkodzenie plodu.

    31. Wirusowe zakazenia skry i tkanki podskrnej Wysypka grudkowo-plamkowa powodowana jest przez wirus odry, rzyczki, parwowirus B19 (rumien zakazny), HIV (rumien nagly) Wysypka grudkowo-pecherzykowa powodowana jest przez wirus ospy wietrznej (VZV), wirusy Coxsackie (zespl reki, stopy i ust), HSV (wyprysk opryszczkowy), odra, wirusowe goraczki krwotoczne (wysypka krwotoczna)

    32. Wirusowe zakazenia skry i tkanki podskrnej Wyprysk opryszczkowy powodowany jest przez wirus HSV choroba ma ciezki przebieg czesto konczacy sie smiercia. Opryszczka wargowa (jak i genitalna) jest wynikiem reaktywacji wirusa latentnego. Czynnikiem sprzyjajacym zakazeniu jest oziebienie, miesiaczka, stres, niedozywienie i inne. Opryszczka wargowa wystepuje w okolicach ust. Zmiany zawieraja przezroczysty plyn, po kilku dniach pokrywaja sie strupem i ulegaja zagojeniu. Opryszczka genitalna objawia sie blem, obrzekiem, nadzerkami w okolicach narzadw plciowych a takze goraczka, blem glowy, dreszczami, powiekszeniem wezlw chlonnych

    33. Wirusowe zakazenia skry i tkanki podskrnej Plpasiec jest wynikiem reaktywacji wirusa VZV w zwojach nerww czuciowych. Wystepuje glwnie u osb powyzej 40 roku zycia, najczesciej u pacjentw z uposledzona odpornoscia. Zmiany sa bolesne, bl moze trwac latami. Brodawki skrne powodowane sa przez nieonkogenny wirus papilloma (HPV). Zakazenie przenosi sie przez kontakt bezposredni lub przez zakazone przedmioty. W okolicach genitalnych zmiany sa wieksze, kalafiorowate, miesiste ( klykciny konczyste) powoduje je glwnie wirus HPV typ 6 i 11. Zakazenie przenosi sie przez kontakt plciowy. Wirus HPV moze tez powodowac zmiany na skrze o charakterze przednowotworowym i nowotworowym. Za zmiany te odpowiedzialne sa typy 10,16 i 18 Szczepionka przeciw wirusowi HPV moze uchronic kobiete przed zachorowaniem na raka szyjki macicy W Polsce wg. danych Krajowego Rejestru Nowotworw co roku diagnozowanych jest okolo 3500 kobiet a niemal 2000 Polek rocznie umiera z tego powodu. Wskaznik umieralnosci ( 9,4/100 tys.) jest najwyzszy w Europie. Rocznie na swiecie notuje sie prawie 500 tys. nowych zachorowan a ponad 250 tys. Kobiet na swiecie umiera z tego powodu Typy onkogenne wirusa sa odpowiedzialne za rozwj rzadziej wystepujacych nowotworw sromu, pochwy, odbytu, pracia jak rwniez jamy ustnej i nosogardla. Zakazenie HPV jest najczesciej przemijajace u kobiet do 25 r.z. W wiekszosci przypadkw dochodzi do eliminacji infekcji w ciagu 12-18 miesiecy. Jedynie w 10-20% przypadkw zakazenie utrzymuje sie ponad 2 lata. Zakazenie przetrwale wiaze sie z rozwojem zmian nowotworowych.

    34. Wirusowe zakazenia skry i tkanki podskrnej Polska jest na pierwszym miejscu w Europie pod wzgledem zapadalnosci i umieralnosci na raka szyjki macicy. W Polsce dostepna szczepionka to Silgard zawierajaca jedynie bialka L1. Nie zawiera wirusowego DNA. Szczepionka zapobiega zakazeniu wirusem HPV ( brodawczaka ludzkiego) typu 6,11,16 i 18, z ktrych dwa ostatnie odpowiadaja za 70% przypadkw zachorowania na raka szyjki macicy. Szczepionka zalecana jest u dzieci od 9 do 15 lat chlopcw i dziewczynek oraz kobiet w wieku od 16 do 26 lat. Wazne jest aby szczepic osoby, ktre nie rozpoczely wsplzycia seksualnego. Mezczyzni w rwnym stopniu co kobiety sa narazeni na zakazenia HPV. Szczepienia nie sa zalecane kobieta w ciazy, osoba zarazonym brodawkami plciowymi i przechodzacymi ciezkie infekcje. Szczepionka ma postac zastrzyku I dawka ( 0,5 ml), II druga dawka po 2 m-cach, III dawka po 4 miesiacach.

    35. Wirusowe zakazenia skry i tkanki podskrnej Zakazenie HPV nalezy do chorb przenoszonych droga plciowa, wobec czego wszystkie kobiety aktywnie seksualnie znajduja sie w grupie ryzyka. Wedlug danych WHO z 2004 roku ryzyko to wynosi 50% w ciagu zycia. Przewlekle zakazenie wirusem HPV jest uznanym czynnikiem ryzyka rozwoju raka szyjki macicy a wysokoonkogenne typy 16 i 18 towarzysza odpowiednio 50-60% i 10-20% przypadkw raka. Typy 6 i11 sa odpowiedzialne za wiekszosc brodawek okolic plciowych i nawrotowa brodawczakowatosc ukladu oddechowego Szczepienia dziewczat i chlopcw 12-15 letnich zmniejszy zapadalnosc na raka szyjki macicy o 90% a liczbe zgonw z tego powodu o 95% Ponadto szczepienia te pozwola obnizyc czestosc wystepowania brodawek plciowych, ktre wplywaja na aktywnosc seksualna kobiet.

    36. Wirusowe zakazenia skry i tkanki podskrnej SZCZEPIENIE PRZECIW ZAKAZENIU HPV Od 2006 r. dostepna jest szczepionka przeciw zakazeniu HPV, do stosowania w profilaktyce klykcin konczystych i raka szyjki macicy, pochwy, sromu. Jest to szczepionka rekombinowana, poliwalentna, zawierajaca antygeny 4 serotypw HPV: wysokoonkogennych 16 i 18 oraz niskoonkogennych 6 i 11. Serotypy 16 i 18 HPV sa odpowiedzialne za ponad 70% przypadkw raka szyjki macicy; HPV typ 6 i 11 za tworzenie sie klykcin konczystych. Szczepionka nie uodparnia przeciw innym typom HPV. W 2007-2008 r. planowana jest rejestracja drugiego preparatu szczepionkowego szczepionka biwalentna, przeciw serotypom 16 i 18 HPV. UWAGA! Mimo szczepienia, wskazana jest systematyczna diagnostyka przesiewowa w kierunku raka szyjki macicy. Ponizsze informacje odnosza sie do preparatu czterowalentnego, zarejestrowanego w Polsce. WSKAZANIA szczepienie dziewczat i kobiet w wieku 9 do 26 r.z. (zgodnie z rejestracja preparatu), najlepiej przed rozpoczeciem wsplzycia profilaktyka klykcin konczystych oraz raka szyjki macicy, pochwy i sromu szczepienie chlopcw 9-15 r.z. profilaktyka wystapienia klykcin konczystych narzadw rodnych. Szczepienie osb juz zakazonych serotypem HPV 16 lub 18 rwniez zmniejsza ryzyko transformacji nowotworowej, w mniejszym jednak stopniu w porwnaniu z grupa niezakazona. Trwaja badania kliniczne, rozszerzajace w przyszlosci grupe docelowa szczepionych pacjentw (szczepienie kobiet do 45 r.z., zastosowanie szczepienia w profilaktyce raka odbytu). SCHEMAT SZCZEPIENIA, DAWKOWANIE Domiesniowo 3 dawki szczepienia podstawowego w schemacie: 0-2-6 miesiac. Obecnie nie ustalono wskazan i czasu podania dawek przypominajacych. Szczepienie mozna podawac w tym samym czasie co szczepienie przeciw WZW B, jednak w osobnych iniekcjach.

    37. Wirusowe zakazenia skry i tkanki podskrnej Nowa szczepionka Cervarix chroni przed czterema onkogennymi typami wirusa HPV 16,18,21 i 45 powodujacymi lacznie okolo 80% wszystkich przypadkw raka szyjki macicy. Nowoscia jest wlaczenie do skladu szczepionki adiuwantu AS04, ktry zapewnia silniejsza reakcje odpornosciowa organizmu, wzmacnia pamiec immunologiczna i wydluza okres ochronny przed infekcja HPV. Pelny cykl szczepienia to 3 dawki w ciagu 6 miesiecy.

    38. Wirusowe zakazenia skry i tkanki podskrnej Szczepienie mezczyzn potencjalne korzysci wynikajace ze szczepienia mezczyzn moga polegac na przerwaniu lancucha transmisji HPV, a tym samym zwiekszeniu odpornosci populacyjnej. Ponadto szczepienie preparatem czterowalentnym pozwoliloby zmniejszyc ryzyko wystepowania brodawek narzadw plciowych i odbytu wywolywanych przez HPV typ 6 i 11. Ginekologia Polska 2007,3 BMJ 2006,95,11,1459-1466

    39. Wirusowe zakazenia skry i tkanki podskrnej Mieczak zakazny (wirus mieczaka zakaznego) jest zakazeniem skry i blon sluzowych. U dzieci ponizej 5 r.z. Zakazenie przenoszone jest przez kontakt bezposredni, uzywanie wsplnych recznikw czy ubran, zmiany wystepuja glwnie na twarzy i tulowiu. U osb od 16 do 30 r.z. Zmiany przenoszone sa na drodze kontaktw plciowych i wystepuja na wewnetrznej stronie ud, w pachwinach, na skrze narzadw plciowych. Zmiany wystepuja w postaci grudek, barwy masy perlowej, po przekluciu wydobywa sie biala kaszowata wydzielina.

    40. Wirusowe zakazenia ukladu pokarmowego Zapalenie zoladka i jelit wywoluja rotawirusy, adenowirusy (typ 40 i 41), astrowirusy, kaliciwirusy i (male okragle wirusy). Zatrucia pokarmowe wywoluja kaliciwirusy i male okragle wirusy Zapalenie watroby wywoluja wirusy pierwotnie hepatotropowe HAV, HBV, HCV, HDV. HEV i wtrnie hepatotropowe np. EBV, CMV

    41. Wirusowe zakazenia ukladu pokarmowego Glwna przyczyna biegunek wirusowych sa rotawirusy i minirotawirusy. Objawy kliniczne to biegunka, nudnosci, wymioty, ble glowy i brzucha, dreszcze, rzadko goraczka. Wirusy przenoszone sa droga fekalno-oralna, jak rwniez kropelkowa. Zakazenia zdarzaja sie glwnie latem i moga miec zwiazek z zakazona woda.

    42. Wirusowe zakazenia ukladu pokarmowego Choroby wywolujace biegunki stanowia trzecia co do czestosci wystepowania, po urazach okoloporodowych i zakazeniach dolnych drg oddechowych, przyczyna zgonw wsrd dzieci do piatego roku zycia na calym swiecie. Rotawirusy (RV) grupy A sa glwnym czynnikiem etiologicznym ostrej biegunki o ciezkim przebiegu u dzieci do piatego roku zycia. Wirusy RV sa przenoszone droga pokarmowa, wydalane w stolcu i bardzo zarazliwe. Zakazenie jest mozliwe podczas kontaktw z osoba chora choroba brudnych rak, a takze z zanieczyszczonymi zabawkami i powierzchniami Do wywolania pierwotnego zakazenia RV u dzieci wystarczy bardzo niewielka liczba wirusw. W Polsce okolo 71% zakazen wirusami RV wystepuje w pierwszych dwch latach zycia. Po przebyciu zakazenia RV u dzieci pozostaje odpornosc na jakiekolwiek zakazenie RV Jednak na znaczna smiertelnosc w dalszym ciagu oczekuje sie na upowszechnienie szczepien przeciwko rotawirusom. Szenbon L. Zakazenia 2007,4,106-112

    43. Wirusowe zakazenia ukladu pokarmowego SZCZEPIENIE PRZECIW BIEGUNCE ROTAWIRUSOWEJ Dostepne sa dwa preparaty szczepionkowe dla niemowlat przeciw biegunce wywolanej rotawirusami RotaTeq (MSD) i Rotarix (GSK). Oba preparaty maja postac doustna, zawieraja zywe atenuowane wirusy (Rotarix atenuowany ludzki szczep RIX4414; RotaTeq 5 szczepw: ludzkich i bydlecych). Oba preparaty odznaczaja sie duza, porwnywalna skutecznoscia. Zgodnie z PSO szczepienie zalecane dzieciom od 6 do 24 tygodnia zycia. SCHEMAT SZCZEPIENIA: ROTARIX: Szczepienie dzieci w wieku 6 do 16 tygodni, podaje sie doustnie dwie dawki w odstepie 4-8 tygodni. ROTATEQ: Szczepienie sklada sie z 3 dawek podanych doustnie w odstepie 4 do 10 tygodni u dzieci w wieku 6 do 32 tygodnia zycia (szczepienie powinno rozpoczac sie w wieku 6-12 tg.z.). PRZECIWWSKAZANIA ROTARIX: nadwrazliwosc na ktrykolwiek ze skladnikw reakcja nadwrazliwosci po poprzedniej dawce wystapienie wglobienia wady wrodzone przewodu pokarmowego zwiekszajace ryzyko wglobienia rozpoznanie lub podejrzenie zakazenia HIV ostre choroby infekcyjne przebiegajace z goraczka biegunka, wymioty

    44. Wirusowe zakazenia ukladu pokarmowego W Polsce szacuje sie, ze co 20 dziecko zakazone rotawirusem (RV) trafia do szpitala. Zmniejszenie zachorowalnosci na biegunke spowodowana zakazeniem RV jest wiec istotnym zadaniem, majacym znaczenie zarwno zdrowotne, jak ekonomiczne, tak w skali pojedynczego pacjenta i jego rodziny i calego systemu opieki zdrowotnej. Szczepionki wydaja sie wiec skuteczne i bezpieczne. Obie sa przeznaczone do podawania doustnego od 6 tygodnia zycia w 2-3 dawkach co 4 tygodnie. Szczepienie musi byc zakonczone do konca 24 tygodnia zycia. Vesikari T et al. N Engl. J MED. 2006,354,23-33 Ruiz-Palacios GM et al. N Engl. J MED. 2006,354,11-22

    45. Zapalenie zoladka i jelit o etiologii norowirusowej Wywolane przez norowirusy zapalenie zoladkowo-jelitowe, nalezace do grupy ostrych biegunek zakaznych, mozna zdefiniowac jako trzy luzne stolce na doba nie dluzej niz przez 14 dni. Ocenia sie, ze za 60-95% zbiorowych zachorowan na niebakteryjna ostra biegunke zakazna odpowiadaja norowirusy. U 20% doroslych pacjentw chorujacych z powodu ostrej biegunki stwierdza sie zakazenie norowirusami. U dzieci i niemowlat sa one przyczyna 7-9% ostrych biegunek. Chorzy z powodu lagodnego charakteru choroby nie szukaja pomocy medycznej. Medycyna po dyplomie 2007,16,6,144-152

    46. Zapalenie zoladka i jelit o etiologii norowirusowej Norowirusy z rodzaju Norovirus sa wirusami zawierajacymi RNA nalezace do rodziny Caliciviridae. Ludzkie norowirusy zaliczono do trzech genogrup: I,II i IV na podstawie molekularnej charakterystyki sekwencji genw kapsydu Zwykle szczep opisywany jest za pomoca kodu np. GI-1 (Norwalk/1998/US) czy GII-3 (Mexico/1998/MX),GII-4 (Grimsby/1995/UK) Niewyjasnione sa wciaz jednak mechanizmy okresowej dominacji i zwiekszonej wirulencji niektrych szczepw. Norowirusy przenoszone sa droga fekalno-oralna, bezposrednio z czlowieka na czlowieka droga kropelkowa (wymiociny) oraz poprzez skazone przedmioty i srodowisko.

    47. Zapalenie zoladka i jelit o etiologii norowirusowej Opierajac sie na zalozeniu, ze przyczyna wiekszosci sporadycznych i epidemicznych biegunek sa norowirusy badz drobnoustroje wywolujace objawy norowirusopodobne. W takich przypadkach pacjenci nie wymagaja wnikliwej diagnostyki wirusologicznej ani szczeglnego leczenia. Jezeli w ostrej biegunce dominujacym objawem sa wymioty, czas inkubacji przekracza 14 h, a objawy trwaja 48-72 h, nalezy podejrzewac etiologie norowirusowa. Taka etiologie maja tez prawdopodobnie zachorowania zbiorowe. Do grup ryzyka naleza osoby w podeszlym wieku, z zaburzeniami odpornosci, po zabiegach chirurgicznych, leczonych steroidami i antybiotykami.

    48. Zapalenie zoladka i jelit o etiologii norowirusowej Wytyczne prawidlowej dezynfekcji powierzchni zapewniajacej skuteczna eradykacje norowirusw z otoczenia. Uzywanie do dezynfekcji swiezo sporzadzonego preparatu podchlorynu sodu, w stezeniu odpowiednim dla danej powierzchni. Rutynowa dezynfekcje powierzchni skazonych z pozostawieniem srodka dezynfekcyjnego na 10-20 minut. Unikanie trzepania skazonej bielizny i ubran, zeby nie rozprzestrzeniac materialu zakaznego droga wziewna. Dwustopniowe czyszczenie miejsc widocznie skazonych wymiocinami i stolcem polegajace na zebraniu i umieszczeniu w plastikowych workach, a nastepnie zdezynfekowac podchlorynem sodu. Przestrzegac zalecen, zeby odsuwac od przygotowywania i dystrybucji zywnosci osoby z objawami zoladkowo-jelitowymi i przywracac do pracy dopiero po uplywie 48-72h od ustapienia tych objaww. http://www.cfsan.fda.gov

More Related