1 / 15

Przedsiębiorstwa społeczne w badaniach – dylematy badawcze

Przedsiębiorstwa społeczne w badaniach – dylematy badawcze. Dr Monika Kwiecińska-Zdrenka Instytut Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Pracownia Badań Społecznych i Marketingowych „Soma”. Wprowadzenie – cechy debaty o ekonomii społecznej.

Télécharger la présentation

Przedsiębiorstwa społeczne w badaniach – dylematy badawcze

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Przedsiębiorstwa społeczne w badaniach – dylematy badawcze Dr Monika Kwiecińska-Zdrenka Instytut Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Pracownia Badań Społecznych i Marketingowych „Soma”

  2. Wprowadzenie – cechy debaty o ekonomii społecznej • Zarówno zjawisko, jak i debata o ekonomii społecznej jest coraz bardziej rozległa • w Polsce odnotowano 75 tys. rozmaitych przedsięwzięć z tego obszaru i 600 tys. osób zatrudnionych ich realizacji • w kujawsko-pomorskim 13 organizacji III sektora/10 tys. mieszkańców • kategoria wprowadzona do dokumentów strategicznych i programowych • Liczne witryny internetowe, czasopisma, konferencje, publikacje

  3. Wprowadzenie – cechy debaty o ekonomii społecznej Jednocześnie jednak • pojęcie ekonomii społecznej coraz powszechniej używane, mimo że niejednoznaczne • 25% Polaków zetknęło się z tym pojęciem • 20% deklaruje, że zetknęło się z pojęciem „przedsiębiorstwa społecznego” • pogłębione badania (KLON) wskazują jednak, że deklaracje te nie przekładają się na rzeczywistą znajomość i rozumienie tych kategorii • Istnienie III sektora nie przekłada się bezpośrednio na ocenę jakości (kujawsko-pomorskie na 13 miejscu) ani warunków życia (12 miejsce)

  4. Rola badań w praktycznym stosowaniu ekonomii społecznej Sekwencja realizacji projektu Źródło:O.Zuber-Skerritt, Emancipatory Action Research for Orgnizational Change, w: New directions in Action Research, (red.) O.Zuber-Skerritt, The Falmer Press, London-Washington 1996, s. 95.

  5. Rola badań w praktycznym stosowaniu ekonomii społecznej Sekwencja działań integracyjnych

  6. Rola badań w praktycznym stosowaniu ekonomii społecznej • Sekwencja działań integracyjnych nie jest typowa wyłącznie dla działań z zakresu ekonomii społecznej. • Ze względu jednak na partycypacyjny, oddolny, obywatelski charakter projektów silnie angażujący jego uczestników taki modle zarządzania projektem jest bardzo użytecznym instrumentem. • Szczególnie ważnymi elementami – opartymi na badaniach empirycznych – są diagnoza oraz ewaluacja i monitoring.

  7. Rola badań w praktycznym stosowaniu ekonomii społecznej • Brak trafnej diagnozy potrzeb i możliwości ich realizacji to częsty błąd projektów, uniemożliwiający ich skuteczną realizację. • Kluczowe dla przygotowywanej diagnozy jest postawienie trafnych pytań badawczych oraz dobranie odpowiednich instrumentów do ich rozstrzygnięcia (wskaźników zjawisk, metod badania, czasu pomiaru rezultatów). • Ważne są także procesy wspomagające: monitoring i ewaluacja.

  8. Diagnoza i oczekiwane rezultaty • Przykładowe pytania do rozstrzygnięcia przed realizacją projektu: • Jaka jest istota problemu, który chcemy rozwiązać? W szczególności: • kogo dotyczy, • jakie są jego źródła, • jakie już stosowano rozwiązania, • z jakimi skutkami? • Jakie są możliwości i bariery współpracy służb socjalnych i służb zatrudnienia w rozwiązaniu tego problemu? • Jaki zasobami ludzkimi dysponują współpracujące instytucje? • Jaki model współpracy może być najbardziej efektywny? Jaki zwykle model współpracy stosują partnerskie instytucje (dominujący/partycypacyjny) • Czy instrumenty ekonomii społecznej służą/mogą służyć zwiększeniu skuteczności rozwiązania problemu (np. pomocy osobom długotrwale bezrobotnym)? • W jakim otoczeniu społecznym, prawnym, ekonomicznym będzie realizowany projekt? Jak cechy otoczenia będą wpływały na jego efekty?

  9. Monitoring • Monitoring to proces o charakterze ciągłym – systematyczne zbieranie i analizowanie informacji przez porównywanie ich z wyznaczonymi celami i przyjętymi założeniami. Podstawowe charakterystyki monitoringu: • Systematyczne działanie w ramach zarządzania danym przedsięwzięciem; • Porównywanie osiągniętego postępu do założonego planu; • Odniesienie do zasobów, działań, wyników; • Wskazywanie ewentualnych działań naprawczych; • Objęcie monitoringiem wszystkich poziomów zarządzania! • Wykorzystanie zarówno formalnych, jak i nieformalnych kanałów informacyjnych

  10. Ewaluacja • Monitoring to proces polegający na określeniu wartości (jakości) projektu w oparciu o wcześniej zdefiniowane kryteria przy zastosowaniu konkretnej metodologii. Obszary ewaluacji to między innymi: • Sposób zarządzania; • Przepływ informacji; • Wpływ na podejmowane decyzje; • Funkcjonalność systemu monitoringu i ewaluacji; • Czynniki ryzyka dla strategicznych celów projektu; • Czynniki ryzyka dla operacyjnych celów projektu; • Możliwości osiągnięcia założonych celów • Rekomendacje dla zmian w sposobie i procedurach zarządzania lub funkcjonowania przedsięwzięcia

  11. Ewaluacja • Przykładowe pytania ewaluacyjne • Czy trafnie dokonano diagnozy problemu? • Czy przyjęte rozwiązania przyczyniają się do jego eliminacji? • Czy wykonana analiza nadal jest aktualna? • Czy pojawiły się sytuacje wymagające wprowadzenia zmian? • Czy możliwa jest realizacja wyznaczonej strategii projektu? • Czy strategia jest realistyczna? • Czy konieczne jest wprowadzenia zmian? • Czy istnieją bariery utrudniające realizację działań? • Jakie są opinie dotychczasowych uczestników projektu? • Czy jest jasny podział ról i odpowiedzialności? • Czy utrzymywana jest motywacja i zaangażowanie w realizację projektu?

  12. Dylematy pomiaru • Najważniejszym problemem badawczym związanym z projektami z zakresu ekonomii społecznej jest pomiar ich efektywności: • Czym jest zysk/koszt społeczny? • Co to jest „społeczna wartość dodana”? • Czym wyrażać się będzie osiągniecie celu społecznego? • Jak ocenić, które zmiany dokonały się pod wpływem projektu?

  13. Dylematy pomiaru • Sześć problemów i propozycje ich rozwiązań: • Do niewystarczającej analizy finansowej dodajemy rachunek kosztów i korzyści alternatywnych. • Ze względu na niską kwantyfikowalność celów można stosować wskaźniki produktu, rezultatu, oddziaływania, ustalając dla każdego wskaźnika zestaw szczegółowych kryteriów „twardych” i „miękkich” (ocena bonitacyjna). • Niezbędne byłoby wydłużone monitorowanie efektów – można je zastąpić stworzeniem organu nadzoru, który dokonywałby bieżącej oceny zasadności nakładów i efektów. • Zauważamy „masowość” projektów („masowy” oznacza tu obejmujący całe społeczeństwo), niekoniecznie zaś generowanie przez nie dochodów.

  14. Dylematy pomiaru, c.d. • Dylematy i proponowane rozwiązania: • Działania/efekty synergiczne – włączanie się budżetu państwa /samorządu do współfinansowania projektów społecznych w III sektorze (np. tworzenie miejsc pracy w NGO dla osoby niepełnosprawnej zamiast renty) – celem jest likwidowanie przyczyn a nie skutków niekorzystnych zjawisk • Brak porównywalności projektów społecznych (każdy ma inną misję) powoduje, że posługujemy się 2 rodzajami kryteriów oceny: subiektywnych i wystandaryzowanych tam, gdzie to możliwe, np. związanych z harmonizacją i egalitaryzacją procesów społecznych; eliminacja różnych patologii społecznych.

  15. Dziękuję za uwagę! Dr Monika Kwiecińska-Zdrenka Instytut Socjologii UMK Pracownia Badań Społecznych i Marketingowych „Soma” monika.kwiecinska@umk.pl

More Related