From Belgium to Europe with Natura 2000

1. From Belgium to Europe with Natura 2000 Kampenhout, 14 juni 2006 François Kremer Europese Commissie, DG milieuzaken

2. Waarom Natura 2000 ? De natuurlijke habitats gaan steeds meer achteruit en een toenemend aantal wilde soorten is ernstig bedreigd, hun bedreiging is vaak van grensoverschrijdende aard, soorten en habitats behoren tot het natuurlijk erfgoed van de Gemeenschap, maatregelen op communautair niveau zijn dus noodzakelijk.

3. Verbintenissen op internationaal vlak 1979: Conventie van Bern 1992: Conventie voor Biologische Diversiteit 2001: Top van Göthenburg : Het stopzetten van het verlies aan biodiversiteit tegen 2010

4. Biodiversiteit in Vlaanderen… 28 % van de soorten waarvan de toestand gekend is loopt het risico om op korte termijn uit Vlaanderen te verdwijnen indien niet de nodige maatregelen worden genomen (bron: Natuurrapport 2005)

5. Maar er is ook goed nieuws.. In de Zeeschelde en aan de kust begint de biodiversiteit zich te herstellen, migrerende vissoorten breiden zich weer beperkt uit, in bossen verbetert de toestand van de meeste broedvogelpopulaties (bron: Natuurrapport 2005) .

6. Doelen van de habitatrichtlijn De richtlijn draagt bij tot het algemene doel van een duurzame ontwikkeling Zij heeft tot hoofddoel het behoud van de biologische diversiteit te bevorderen, dit met inachtneming van de vereisten op economisch, sociaal, cultureel en regionaal gebied.

7. Duurzame ontwikkeling « Development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs » (World Commission for Environment and development - Brundtland report 1987) Integratie van sociale en economische ontwikkeling én bescherming van het leefmilieu « Finding win-win-win solutions »

8. Natura 2000 25.000 Natura 2000 gebieden 20 % van de totale oppervlakte van de EU 25 (december 2005)

9. Natura 2000een coherent Europees ecologisch netwerk Gebaseerd op 2 richtlijnen: de “vogelrichtlijn” (79/409/EEG) • Een netwerk voor 194 vogelsoorten (Bijlage I) & trekvogels de “habitatrichtlijn” (92/43/EEG) • 220 habitats (Bijlage I), meer dan 800 soorten(Bijlage II)

10. Bescherming van habitats Aanwijzing van speciale beschermingszones voor natuurlijke habitats en habitats van soorten van communautair belang (Natura 2000). Vlaanderen bezit 50.000 ha habitat uit Bijlage I van de Habitatrichtlijn waarvan 28.000 ha nu binnen Habitatrichtlijngebied liggen.

11. Bescherming van soorten • bescherming van alle in het wild levende vogels (vogelrichtlijn) • bescherming van bepaalde soorten van communautair belang (habitatrichtlijn).

12. Natura 2000 in Vlaanderen • 163.540 ha (13 % van oppervlakte) • 98.000 ha SBZ- Vogelrichtlijn • 102.000 ha SBZ- Habitatrichtlijn (ca 30 % ‘overlapping’)

13. Doel van Natura 2000 “De betrokken natuurlijke habitats en habitats van soorten in hun natuurlijke verspreidingsgebied in een gunstige staat van instandhouding behouden of in voorkomend geval herstellen.”

14. Verplichte maatregelenin Natura 2000 gebieden (1) Passende maatregelen om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de natuurlijke habitats en de habitats van soorten niet verslechtert (art.6.2)

15. Verplichte maatregelenin Natura 2000 gebieden (2) Passende beoordeling voor elk project dat significante gevolgen kan hebben voor een gebied (art. 6.3). Toestemming voor een project met negatieve gevolgen alleen om dwingende redenen van groot openbaar belang, bij ontstentenis van alternatieve oplossingen, en middels het nemen van de nodige compenserende maatregelen (art. 6.4).

16. Verplichte maatregelenin Natura 2000 gebieden (3) Aanwijzing van de gebieden als speciale beschermingszones (art. 4.4) Vastleggen van instandhoudingsdoelstellingen(art. 4.4) Nemen van instandhoudingsmaatregelen die beantwoorden aan de ecologische vereisten van de habitats en de soorten die in die gebieden voorkomen (art. 6.1)

17. Criteria voor het vastleggen van beheersprioriteiten (instandhoudingsdoelstellingen): Staat van instandhouding van habitats en soorten in het gebied (op basis van wetenschappelijke indicatoren) Relatief belang van het gebied voor het in een gunstige staat van instandhouding behouden of herstellen van een habitat of van een soort Belang van het gebied voor de algemene coherentie van Natura 2000 Bestaande dreiging van achteruitgang en vernietiging.

18. Verplichte maatregelenin Natura 2000 gebieden (4) Toezicht (monitoring) en rapportering (art. 11 & 17 habitatrichtlijn)

19. Beheersplannen Passende maatregelen in functie van de instandhoudingsdoelstellingen, met inachtneming van de vereisten op economisch, sociaal, cultureel en regionaal gebied , en dus… in overleg met alle betrokken partijen!

20. De vijf sleutels voor het succes… wetenschappelijke basis informatie overleg samenwerking integratie « van confrontatie naar coöperatie »

21. Bevoegdheden DE UITVOERING VAN DE COMMUNAUTAIRE NATUURWETGEVING IS VOORNAMELIJK DE VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE LIDSTATEN

22. Subsidiariteit De lidstaten nemen de passende maatregelen, rekening houdend met de vereisten op economisch, sociaal en cultureel gebied, en met de regionale en lokale bijzonderheden. [art. 2(3)]

23. Wat doet de Europese Commissie ? Toezicht op het naleven door de lidstaten van hun verplichtingen, samenwerken met de lidstaten en de betrokken partijen, aanbevelingen en handleidingen ter beschikking stellen, informatie & communicatie (bv. newsletter).

24. Wat doet de Europese Commissie nog ? actie op juridisch vlak (DE, FR, IE door het Hof veroordeeld) promotie van de financiering van NATURA 2000 in EU fondsen: Integratie! LIFE-Natuur & LIFE +

25. From Belgium to Europe with Natura 2000: Een uitgebreide communicatiecampagnein België over Natura 2000 in samenwerking met ELO (start: 25 april 2006) De ‘European Country Fair 2006’ in het teken van Natura 2000: Kasteel van Heks (Limburg) van 22 tot 24 september 2006 Een Europees project van informatie en sensibilisatie van natuurgebruikers (FACE – ELO – BirdLife International)

26. Prioriteiten voor de toekomst het voltooien van het Natura 2000 netwerk in alle lidstaten, de implementatie van beheersmaatregelen, de financiering van Natura 2000, de coherentie van Natura 2000 verbeteren,

27. Prioriteiten voor de toekomst monitoring van de staat van instandhouding, rapportering en evaluatie in 2007, beoordeling van de bijdrage van Natura 2000 tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de richtlijn.

28. Dank U