Ergenlerde Madde Bağımlılığı

1. ErgenlerdeMadde Bağımlılığı Dr. Levent TOKUÇOĞLU Ağustos, 2004

2. “Madde” nedir? • Beden üzerinde etkileri olan kimyasal maddelerdir. • Alkol, sigara, uyuşturucu veya uyarıcılar, uçucular,… • Yasadışı maddeler sadece toksik etkiye sahiptir

3. Ergen ve Madde • Deneme amaçlı kullanım • Ergen, genellikle bugünkü ediminin yarın neler doğuracağını bilmez • Ergen başkalarının yaşadığı sorunlara karşı kendini bağışık ve yıkılmaz hisseder.

4. Ergen ve Madde • Erken yaşta sigara ve alkole başlamak diğer maddelere başlama olasılığını arttırır. • Bir kısmı sadece dener ve alımı keser; diğerleri alımı sürdürür ve bağımlı olurlar.

5. Ergen ve Madde • Ergenlik yeni şeylerin denendiği bir dönemdir. • Merak, kendini iyi hissetmek, sıkıntıyı azaltmak, “büyümek” veya gruba uyum sağlamak için kullanılabilir.

6. Kimler Daha Risklidir? • Ailesinde alkol ve madde kullananlar • Depresyonu olanlar • Kendilik değeri düşük olanlar • Bir gruba dahil olamayanlar

7. Sorunlu Davranışlar

8. Sorunlu davranışlar-2

9. Sorunlu davranışlar-3

10. Sorunlu davranışlar-4

11. Kullanılan Maddeler • Alkol • Sigara • Reçeteye tabi ilaçlar • Uçucular • Reçetesiz satılan ilaçlar (Öksürük, soğuk algınlığı, uyku ve diyet ilaçları)

12. Kullanılan Maddeler • Marijuana • Uyarıcılar (Kokain, crack) • Klüp ilaçları (Ekstazi-MDMA, GHB, Rohypnol, Ketamin, Metamfetamin, LSD) • Depresanlar • Eroin

13. Kullanılan Maddeler • Uçucular • Steroidler

14. Madde Kullanımının Sonuçları • Madde kullanımının artması • Okul başarısızlıkları • Kazaya yatkınlık • Şiddet • Planlanmayan ve güvenli olmayan cinsel ilişkiler • İntihar

15. Madde Kullanımının İşaretleriFiziksel • Yorgunluk • Süregiden sağlık sorunları • Kızarmış gözler ve donuk bakışlar • Sürekli öksürük

16. Madde Kullanımının İşaretleriDuygusal • Kişilik değişimi • Ani duygudurum değişiklikleri • Öfke • Sorumsuz davranışlar • Kendilik değerinde azalma • Muhakemede bozulma • Depresyon ve genel bir ilgi kaybı

17. Madde Kullanımının İşaretleriAilesel • Aile içi tartışmaların artması • Kuralların çiğnenmeye başlaması • Aileden uzaklaşma

18. Madde Kullanımının İşaretleriOkulla ilgili • Okula ilginin azalması • Olumsuz tutumlar • Başarının düşmesi • Devamın azalması • Okulu kırma • Disiplin sorunları

19. Madde Kullanımının İşaretleriToplumsal • Aile ve okulla pek ilgisi olmayan yeni arkadaşlar • Yasal sorunlar • Sıradışı giyim-kuşam ve müzik tercihleri

20. Tedavi • Maddeler konusunda ailelerin bilgilendirilmesi • Çocuklarla açık-içten iletişim • Olumlu anne-baba rol modeli • Sorunun erken tanınması ve bir profesyonele erken başvurulabilmesi

21. Tedavi • Aileler mutlaka tedavi sürecine dahil olmalıdır • Herkes için standart bir tedavi yoktur • Etkin tedavi maddeye göre değil, kişinin (ruhsal, tıbbi, bilişsel, toplumsal) özelliklerine göre düzenlenir

22. Tedavi • Tedavinin etkinliği ve olumlu değişim için uygun bir süre tedavinin devam etmesi gerekir • Bireysel-grup danışmanlığı tedavinin bileşenleridir • Madde bağımlılığı yanısıra diğer psikiyatrik sorunlar da tedavi edilmelidir

23. Koruyucu faktörler • Bireysel özellikler • İlişkinin nitelikleri • Değerler (sağlıklı inançlar açık standartlar)

24. Korumaya yönelik girişimler • Birey düzeyinde • Aile içerisinde • Medyada açık-gizli reklamlar, filmler, kahramanlar-idoller • Okulda rehberlik, ders, özendirmeyen bilgilendirme • Yasal düzenlemeler gözetim ve denetim, zorunlu tedavi, vergi, reklamlara ve sponsorluklara kısıtlama, satışta düzenlemeler: yer, kişi, yaş, süre...