بسم الله الرحمن الرحیم

بسم الله الرحمن الرحیم

کمیته سلامت خانواده و باروری

کنفرانس بین المللی جمعیت و توسعه • اجلاس قاهره ، 1373 ( 1994 ) – 179 کشور توافق کردند که جمعیت و توسعه ذاتا بهم پیوسته اند و برآورده کردن نیازهای آموزشی بهداشتی افراد منجمله نیازهای بهداشت باروری آنان هم برای پیشرفت فردی افراد ضروریست و هم برای توسعه معتدل • در این اجلاس برنامه عمل 20 ساله ای به تصویب رسید که بر نیازها و حقوق افراد بجای اهداف جمعیتی تاکید دارد . این برنامه حاوی اقدام در سطوح مختلف بوده و تمرکز راهبردی پیشنهادات آن به گونه ایست که مستلزم اقدام در سطح کشوری است .

محورهای اصلی اجلاس • پیشبرد عدالت جنسیتی • محو خشونت علیه زنان • تضمین کنترل باروری در زنان

ایران ده سال پس از اجلاس قاهره • ایران از دیدگاه صندوق جمعیت توانسته است استانداردهای پایه اجلاس قاهره را در مرگ ومیر مادران ، مرگ و میر نوزادان ، پوشش تنظیم خانواده و امید به زندگی بدست آورد . در کنار پیشرفتهای مهم بدست آمده کشور با چالشهایی روبروست: • نابرابریهای قابل ملاحظه میان استانها و بالطبع شهرستانها • کاستیهای کیفیت خدمات • سطح پوشش خدمات و نحوه توزیع پوشش

تغییرات جمعیتی سالهای اخیر و عواقب آتی : • رشد شتابان و بی سابقه در فاصله سالهای 1330 تا 1350 بطوریکه رشد جمعیت در این سه دهه به 3 % بالغ میگردید . در سه سال آخر دهه 1350 و نیمه اول دهه 1360 بعلت شرایط بعد از انقلاب اسلامی تفکر تنظیم خانواده فراموش شد و میزان ازدواج نیز افزایش یافت که بر اثر آن روند رو به کاهش سطح باروری که در اوایل دهه 1350 شروع شده بود معکوس گردید و مجددا شاخصهای باروری بالا رفت ( رشد جمعیت 2/3 ، میزان باروری کلی : 7 ) ااز سال 1367 سیاستهای تحدید موالید در بطن برنامه های پنجساله توسعه قرار گرفت .

تغییرات جمعیتی سالهای اخیر و عواقب آتی : • در دهه 1370 سطح باروری در ایران با سرعتی استثنایی کاهش پیدا کرد ( رشد جمعیت 2/1 ، میزان باروری کلی 1/2 )

آینده باروری در ایران: • آیا در آینده نیز ایران چنین کاهشی را دنبال خواهد کرد ؟ به دلایل زیر به نظر میرسد این روند ادامه داشته باشد : • افرایش میزان شهرنشینی • افزایش میزان سواد بخصوص در دختران • تاخیر در سن ازدواج • ادامه سیاستهای تحدید موالید • افزایش کیفیت برنامه های تنظیم خانواده • گرایش به جهانی شدن و تاثیر فرهنگ جهانی • با این حال باید اذعان داشت که به دلیل ساختار جوان جمعیتی و ورود افراد نسل بعد از انقلاب به سنین باروری ، حتی علیرغم اعتقاد این نسل به باروری کمتر ، کشور با افزایش تعداد موالید روبرو خواهد شد و مسائل مرتبط با بهداشت باروری کماکان مطرح بوده و بتدریج ابعاد گسترده تری خواهد یافت .

برخی پیامدهای مسائل مرتبط با بهداشت باروری: • بهم خوردن تعادل موجود در تعداد مردان و زنان در معرض ازدواج • افزایش سن ازدواج بویژه در مورد دختران و در نتیجه افزایش فاصله سن بلوغ و سن ازدواج • افزایش باروری ناخواسته و امکان افزایش سقط جنین • خطر افزایش بیماریهای مقاربتی و بویژه HIV ( ایدز )

وضعیت فعلی : • در حال حاضر کودکان متولد شده در دهه 1360 در سنین باروری قرار دارند و بسته به آنکه نه تنها نیازهای بهداشت باروری آنان بلکه نیازهای آموزشی ، اشتغال ، مسکن و تامین اجتماعی آنان چگونه برآورده خواهند شد ایران یا موفق به ارتقای رتبه توسعه خود به سطح عالیتر میشود یا با انفجار جمعیتی مجددی مواجه میشود که در حال حاضر آمادگی چنین رویارویی را ندارد . لذا در شرایط فعلی برنامه کشوری تنظیم خانواده نیاز به افزایش تخصیص منابع و مشارکت دارد .

چالشها : • تمرکز نسبت زیادی از جمعیت در سنین 15 – 24 سالگی و لزوم تامین نیازهای این خیل عظیم جمعیتی مرتبط با آموزش عالی ، ایجاد اشتغال و ازدواج و تشکیل خانواده • افزایش ازدواج و باروری و در نتیجه رشد نامتناسب جمعیت • تدوین راهکارهای موقت از سوی مدیران برای گذر از بحران و حذف امکان توسعه مستمر • تحت تاثیر قرار گرفتن توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی • سالخوردگی جمعیت در سالهای آتی

بهداشت باروری : • بهداشت باروری محور توافقهای حاصله در اجلاس قاهره است و هدف آن تضمین دسترسی داوطلبانه همگانی به دامنه کامل خدمات و اطلاعات بهداشت باروری است و در بر گیرنده آن موارد حقوق بشر است که در اسناد ملی و بین المللی مندرج است . اساس این حقوق به رسمیت شناختن حق اولیه همه زوجها و افراد برای تصمیم گیری آزادانه و مسئولانه در مورد تعداد و زمانبندی تولد فرزندان آنهاست . • در این راستا آنها باید از حق دسترسی به اطلاعات و امکانات کسب بالاترین استانداردهای بهداشت باروری و جنسی به دور از هرگونه تبعیض ، اجبار و خشونت برخوردار باشند . • بهبود وضعیت بهداشت باروری در ایران یک وظیفه فرا بخشی است و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی مسئول اصلی برنامه است و سایر سازمانهای دولتی و غیر دولتی در جنبه های مختلف بهداشت باروری مشارکت میکنند . • برنامه های متعدد بهداشت باروری در کشور در حال اجراست و از برنامه های عمده آن برنامه سلامت مادران و برنامه تنظیم خانواده میباشد .

وضعیت برنامه های بهداشت باروری و تنظیم خانواده و مشکلات مرتبط با آن در شهرستان پاوه : • برنامه جمعیت و تنظیم خانواده در راستای کاهش حاملگیهای برنامه ریزی نشده و پرخطر از دیدگاه سلامت باروری و انجام هماهنگیهای لازم بین بخشی جهت موزون سازی رشد جمعیت در راستای تعهدهای ملی ( برنامه های توسعه ) و بین المللی (ICPD ) طراحی شده است . • گروههای هدف برنامه : کلیه زنان و مردان بالای 10 سال • فعالیتهای تنظیم خانواده بر دو محور استوار است :آموزش – ارائه خدمت • فعالیتهای آموزشی شامل : آموزشهای قبل از ازدواج ، حین ازدواج و بعد از ازدواج • فعالیتهای ارائه خدمت شامل : مشاوره و ارائه وسایل و روشهای مدرن پیشگیری از بارداری

وضعیت موجود شهرستان و مقایسه با میانگین استانی از نظر شاخصهای باروری :

مهمترین مشکلات موجود در شهرستان پاوه • کمبود پزشک متخصص در شهرستان بدلیل عدم یاکمبود جاذبه و امکانات رفاهی برای متخصصین • محدودیت در زمینه استخدام و یا عقد قرارداد با نیروهای رده میانی • عدم وجود امکانات لازم ( وسیله نقلیه ، تجهیزات پزشکی ، نیروی انسانی و ... ) جهت خدمت رسانی به مناطق سیاری • محدودیت استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری به دلیل عقاید فقهی و مذهبی • محدودیت همکاری آموزش و پرورش در خصوص آموزش مسائل بهداشت باروری به دانش آموزان • چند پیشه بودن کارکنان بهداشتی و انجام امور سایر واحدها توسط کارکنان بهداشت خانواده • وجود فرهنگ مرد سالاری و عدم اختیار زن در تعیین بعد خانوار • عدم تمایل به استفاده از روشهای دائمی به دلیل عدم امنیت زناشویی و استفاده از فرزند بعنوان پشتوانه زندگی • تمایل به داشتن فرزند ذکور و ادامه فرزند آوری تا رسیدن به تعداد دلخواه فرزند پسر • تناقض در توصیه های برخی از روحانیون با سیاستهای ملی

انتظارات دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه از ادارات محترم

فرمانداری محترم شهرستان : • اطلاع از وضعیت موجود سلامت و باروری در منطقه ضمن تحلیل علل • همکاری در جلب مشارکت سایر بخشهای توسعه در اشاعه آموزشها و ارائه خدمات • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در ارئه آموزشها و خدمات به نحوی در پایان هر سال شاخصهای باروری در نقاط مشکل دار روند رو به بهبود داشته باشند . • تامین وسیله نقلیه جهت انتقال مراجعین گروهی اعمال جراحی به مراکز ارائه دهنده خدمت بر اساس برنامه از قبل تدوین شده و مورد توافق طرفین • تامین وسایل سمعی بصری مورد نیاز در موارد لزوم آموزشهای عمومی در مناسبتهای خاص • برنامه ریزی در جهت آموزش گسترده ادارات و ارگانها در زمینه بهداشت باروری بخصوص در میان مردان منطقه • تلاش در جهت ایجاد امکاناتی برای دسترسی بیشتر به نقاط صعب العبور در فصول سرد سال • اعلام کلیه موارد فوق به ادارات تابعه • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش وسیع کارکنان تحت پوشش در شهرستان

امور بانوان : • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش و ترویج وسیع روشهای پیشگیری از بارداری و سلامت باروری در میان زنان • تلاش در جهت تغییر دیدگاههای نامناسب زنان در مورد ترجیح جنسی و مشارکت مردان • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش وسیع کارکنان تحت پوشش در شهرستان

اداره بهزیستی : • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش و ترویج وسیع روشهای پیشگیری از بارداری و سلامت باروری در میان زنان و مردان تحت پوشش • تلاش در جهت تغییر دیدگاههای نامناسب زنان در مورد ترجیح جنسی و مشارکت مردان • تلاش در جهت پیشگیری از ازدواج در سنین و شرایط نامناسب • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش وسیع کارکنان تحت پوشش در شهرستان

کمیته امداد امام خمینی ( ره ) : • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش و ترویج وسیع روشهای پیشگیری از بارداری و سلامت باروری در میان زنان و مردان تحت پوشش • تلاش در جهت تغییر دیدگاههای نامناسب زنان در مورد ترجیح جنسی و مشارکت مردان • تلاش در جهت پیشگیری از ازدواج در سنین و شرایط نامناسب • توجه به وضعیت برنامه تنظیم خانواده در میان مددجویان کمیته امداد • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش وسیع کارکنان تحت پوشش در شهرستان

نهضت سواد آموزی : • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش و ترویج وسیع روشهای پیشگیری از بارداری و سلامت باروری در میان زنان و مردان سواد آموز • تلاش در جهت تغییر دیدگاههای نامناسب زنان در مورد ترجیح جنسی و مشارکت مردان • تلاش در جهت پیشگیری از ازدواج در سنین و شرایط نامناسب • توجه به وضعیت برنامه تنظیم خانواده در میان سوادآموزان • گسترش فعالیتهای سواد آموزی در نقاط دارای مشکل باروری • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش وسیع کارکنان تحت پوشش در شهرستان

اداره آموزش و پرورش : • برنامه ریزی آموزش دانش آموزان در مورد مسائل بهداشت باروری در سطوح دبیرستانی و پیش دانشگاهی • برنامه ریزی آموزش مدیران و مربیان کلیه مدارس در مورد سلامت باروری و تنظیم خانواده • برگزاری مسابقات مختلف آموزشی در مناسبتهای خاص • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش وسیع کارکنان تحت پوشش در شهرستان

اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی : • ایجاد تسهیلاتی جهت انتشار کتاب و سایر رسانه های مرتبط با موضوع • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش وسیع کارکنان تحت پوشش در شهرستان • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت تامین وسایل و امکانات فیزیکی و سمعی بصری مورد نیاز برگزاری سمینارها و همایشها

جهاد کشاورزی : • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش و ترویج وسیع روشهای پیشگیری از بارداری و سلامت باروری در میان زنان و مردان کشاورز • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش کارکنان ذیربط در مورد باروری و سلامت • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت ارائه وسایل پیشگیری از بارداری در نقاط دارای مشکل • توجه به مسائل تنظیم خانواده در میان کشاورزان مراجعه کننده به مراکز خدمات کشاورزی • استفاده از امکانات مراکز خدمات کشاورزی جهت برگزاری کلاسهای آموزشی سلامت باروری

شهرداری : • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت تهیه و نصب رسانه های مختلف آموزشی و اطلاع رسانی در سطح شهر • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت آموزش وسیع کارکنان تحت پوشش در شهرستان • همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در جهت تامین وسایل و امکانات فیزیکی و سمعی بصری مورد نیاز برگزاری سمینارها و همایشها

با تشکر و سپاس مرکز بهداشت پاوه - بهداشت خانواده

بسم الله الرحمن الرحیم