E-EĞİTİM’DE DERS İÇERİĞİNİN ÖNEMİ

1. E-EĞİTİM’DE DERS İÇERİĞİNİN ÖNEMİ

2. Web tabanlı eğitim ortamlarında en önemli unsurlardan biri içerik hazırlama ve geliştirmedir. Ders içerikleri hazırlanırken farklı bakış açıları ve geliştirme yöntemleri uygulanmaktadır. E-ders uygulamalarında içerik geliştirme ve Internet destekli öğretim konusundaki çalışmalar, dünya genelinde henüz çok fazla standartlaşmamıştır. İçerik geliştirirken sürekli yeni arayışlar sonucu farklı yöntemler geliştirilmektedir.

3. İçerik, hedef davranışları kazandıracak biçimde ünite ve konuların düzenlen­mesi gibi ele alınabilir, içerik hedef davranışlar için bir araçtır; çünkü önce hedef ve davranışlar belirlenir; sonra bu hedef ve davranışların kazandırılmasına yardımcı olacak biçimde içerik düzenlenir. Oysa çoğu eğitim sisteminde hedef ve davranışlar değil, tersine içerik ön plana çıkmıştır. Bizim eğitim sisteminde de hedefler değil, eğitim ortamında içerik temele alınmıştır.

4. Bir içerik; hedef davranışlarla tutarlı, çağdaş bilimsel, sanatsal ve felsefî bilgiyle donanık, öğrencinin hazırbulunuşluk düzeyine uygun, somuttan soyuta, basitten karmaşığa, kolaydan zora ve birbirinin önkoşulu, bilinenden bilinmeyene, kendi içinde mantıki bir tutarlılığı olacak şekilde düzenlenmelidir. Ayrıca içeriğin "soyutlama, dü­zey, şema, vardama, materyal örgütleme, alıştırma (soru), görsel düzen, değişik öğrenme-öğretme etkinlikleri ve içerik" ilkelerine uyması da gerekmektedir.

5. Uzaktan Eğitim içeriklerine, klasik eğitimde kullanılan içeriklerden daha fazla anlam yüklenmektedir. Sınıf ortamında öğretmen, mimikleriyle, ses tonu ile anında geliştirebildiği tepkileri ile öğrenciyi yönlendirebilmekte, bu arada bilgi ve içerik aktarımını gerçekleştirmektedir. Uzaktan eğitimde ise içerik sadece bilgi ve bu bilginin farklı bir ortamda sunulması değil aynı zamanda öğrencinin ihtiyaç duyabileceği yönlendirme unsurlarını da içeren bir konumda bulunmaktadır. Öğrenciler arasındaki farklılıklar klasik eğitimde genelde eğitmenin yönlendirmesi ile aşılırken uzaktan eğitimde içerik farklı öğrenci özelliklerine göre hazırlanmak zorunda kalmaktadır.

6. Hazırlanan içeriklerin sağlaması, beklenen faydanın sağlanması; yani eğitimin hedefleri konusunda da aşağıdaki unsurlara da dikkat edilmesi gerekmektedir. • Zaman / Zamanlama • Mekan • Seviye • Öğrenme hızı • Öğrenme biçimi • Ölçme ve değerlendirme • Yetkinlik

7. İçerik tasarımı yapılırken aşağıdaki unsurlar göz önünde tutulmalıdır • Proje gereksiniminin belirlenmesi • Projenin belirlenmesi • Tasarım ekibinin oluşturulması • İhtiyaç analizinin yapılması • Hedef kitle ve özelliklerinin belirlenmesi • Amaç-araç-strateji belirlenmesi • Tasarım ve yazım • Denetim • Yapım/orijinal ürün • Denetim • Çoğaltım/yayın/dağıtım

8. E-içerikle anlatılmak istenen, elektronik ortamda bulunan ve bilgisayar destekli olarak ifade edebileceğimiz içeriklerdir. Bu içerikler Internet / İntranet ortamına uygun bir öğrenim tasarımına göre geliştirilmiş, bölümlenmiş ve ilişkilendirilmiş elektronik doküman setleridir. Bu parçaların uzaktan eğitime uygun bir öğrenim tasarımı ile geliştirilmiş olması ve uygun yazılım altyapısı ile sunulması, uzaktan eğitimin başarısı için çok önemlidir. Uygun bir tasarım ise ancak kapsamlı bir ihtiyaç analizi ve net hedeflerin belirlenmiş olmasını gerektirmektedir.

9. İçerikler • Öğrenciye aktarılacak metin (hypertext) • Görsel materyal (fotoğraf, video, animasyon, çizim ...) • İşitsel materyal (ses, müzik, efekt ... ) • Etkileşimli programlar (simülasyon, 2 / 3 boyutlu modelleme, geri bildirim verebilen alıştırmalar, sınav uygulamaları, ...) gibi parçalar içerir. Bunlar da doğal olarak çok farklı disiplinlerin bir arada çalışmalarını gerektirmektedir.

10. Etkin içeriklerin üretilmesi için farklı disiplinlerin bir arada çalışması, disiplinler-üstü bir yaklaşımı gerekmektedir. Klasik eğitimde en çok kullanılan eğitim materyali kitap,dergi, ders notları gibi yazılı doküman olmakta ve belirli bir konuda yazılı doküman oluşturmak için çoğu zaman konu uzmanı yeterli olabilmektedir. Uzaktan eğitimde ise, konu uzmanı öğrenciye verilmesi gereken bilgiyi hazırladıktan sonra, bunların uzaktan eğitime uyarlanması için bir proje grubuna ihtiyaç duyulmaktadır.

11. Bu grup üyeleri projenin boyutuna göre; bir veya birden fazla kişiden veya farklı görevleri üstlenen kişilerden oluşur. Proje grubu hazırlanacak içeriğin ve verilecek eğitimin daha etkin ve daha verimli olmasında ayrıca projenin zaman olarak uygun şekilde tamamlanmasında büyük rol oynar.

12. Proje grubu aşağıdaki kişilerden oluşabilir. • Proje Koordinatörü • Ekip Liderleri • Prodüktör • Sanat Yönetmeni • Tasarımcı / Grafiker • Animatör • Görüntü (Video) Uzmanları • Ses Tasarımcısı • Ortam Derleme Elamanları • İçerik Uzmanları • Eğitim Teknologları • Projenin sunulacağı “müşteri” üst yönetimi • Teknik Ekip (Yazılım ve Donanım Uzmanları)

13. İçeriğin öğrenciye en doğru ve en verimli şekilde aktarılmasında eğitim teknologlarına büyük görev düşmektedir. Öğrenim tasarımını, konunun ekranlara uygun şekilde bölümlenmesini aralarındaki ilişkilerin ve dolanım tarzının belirlenmesini sağlar. Bu arada gerekli elektronik materyal ihtiyacı belirlenmiş olur. Bu durumda ihtiyaca göre etkileşimi sağlayacak programları yazmak için bilgisayar programcılarına (yazılım uzmanlarına) ihtiyaç vardır. Bilgisayar programcılarının geliştirdikleri programlarda veya eğitim teknologlarının düzenledikleri içeriklerde kullanılabilecek görsel ve işitsel materyaller için çizerlere, video editörlerine, işitsel sistem uzmanlarına gerek duyulabilmektedir. Tüm bu bileşenlerin web ortamında etkin sunumu için web tasarımcıları ve web yöneticilerinin kontrolü, yönlendirmesi ya da uyarlaması gerekmektedir. Böylece web ortamına uygun kriterlerle içerik geliştirilmiş olmaktadır.

14. Bu farklı süreçler uygun bir yapıda olmadığı durumlarda; mesela konu uzmanı ham içeriği hazırladıktan sonra, hatta bazen üretim sürecinin en sonunda web ortamına uyarlanmış halini görmesi ve hedeflediğinden çok farklı bir noktaya varıldığını fark etmesi ya da ciddi hataların olması çok şaşırtıcı bir durum olmayacaktır. Bu durum ciddi bir emek ve zaman kaybı anlamına geleceğinden üretim sürecinde farklı disiplinlerin bir araya gelmesi ve farklı aşamalarda kontrol mekanizmalarının olması verimlilik açısından önemlidir. Bu kontrol işlemini ekip liderleri ve proje koordinatörü ihtiyaç üzerine belirlenen zamanlarda yapılacak toplantılarda incelemelidir

15. İçerik hazırlanırken genelde her platformda çalışabilecek formatlar veya standartlar kullanılmalı, farklı donanımlara ve yazılımlara sahip öğrenciler bulunduğu göz önünde bulundurulmalıdır.

16. UZAKTAN EĞİTİMDE İÇERİK VE BİLEŞENLERİ • İçerik, uzaktan eğitimin önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Farklı ihtiyaçlara göre uygun içerik kavramı farklı anlamlar taşımakla beraber genel özellikleri ve kriterlerinin belirlenmesi ile genel bir tanımlama yapılabilir. Genel bir ayrım olarak ham içerik ve e-içerik olarak iki farklı durumdan bahsedilebilir. Bu süreçte sık yaşanan problemleri azaltabilecek bazı yaklaşımlar şunlardır: İlk olarak bu işin sadece sınıfta yapılan eğitimden farklıdır ve ciddi bir ekip çalışması gerektirir; İkincil olarak kullanılan teknolojilerin ve altyapının farkında olunmalıdır; ve son olarak işletim süreci önceden planlanmalıdır.

17. ETKİLEŞİMLİ ORTAM TASARIM VE GELİŞTİRME METODOLOJİSİ Etkileşimli ortan tasarımı ve geliştirilmesi sırasında alttaki işlem basamaklarını göz önünde tutulması faydalı olacaktır • Genel Kavram-Temel Tasarım • Analizler • Alıcı Analizi • Çevre Analizi • İçerik Analizi • Sistem Analizi • Rakip Ürün Analizi

18. Bilgi Tasarımı • Pazarlama Özeti • İçerik Araştırması ve Özeti • Kavram Modeli • Ön Organizasyon • Etkileşimli Ortam Tasarımı • Fonksiyonel Gereksinimler • Etkileşimler • Metafor ve Paradigmalar • Arabirim Tasarımı • Gezinme Haritaları • Kağıt Prototipi

19. Ön Üretim • İskelet Ekranlar • Ev İçi Prototipi (Kullanıcı testleri) • Bütçe ve Zaman Sonlandırma • Senaryo, Öykü Panosu ve Akış Diyagramları

20. Üretim • Orijinal Video • Ortam Derleme ve Hakların Alınması • Anlatım, Ses Efektleri ve Müzik • Sanat ve Animasyon • Gerçekleme/Düzeltme - Ses,Video ve Kodlama • Alfa Kullanıcı Testi • Beta Düzeltme • Cilalama • Son Kod • Otopsi • Yayınlama

21. KAYNAKLAR • http://wm.sdu.edu.tr/~albayrak/Yayinlar/IDE_icerik_gelisterme_onemi.pdf • Argüden, Yılmaz; Eğitimde İçerik, http://strateji.eu/turkiye/turkiye/egitimde_icerik.html