Studia Podyplomowe Uniwersytet Wrocławski

1. Studia PodyplomoweUniwersytet Wrocławski Podstawy prawa europejskiego Dr hab. Robert Grzeszczak Katedra Prawa Europejskiego WPiA UW

2. Podział kompetencji -uwagi wprowadzające • Kompetencje UE są zawarte w TUE i TFUE. Za wykładnię tych Traktatów odpowiada ETS (art. 19 ust 1 zd. 2 TUE). Jednakże to, które kompetencje i w jakim zakresie będą mogły być przeniesione, określają konstytucje państw członkowskich oraz ustawy wyrażające zgodę na przyjęcie lub zmianę Traktatów założycielskich. • Natomiast za wykładnię krajowych konstytucji są odpowiedzialne sądy konstytucyjne państw członkowskich, co może prowadzić (i prowadzi) do konfliktów między nimi a ETS.

3. Traktat z Lizbony dzieli kompetencje Unii na trzy zasadnicze dziedziny (Tytuł I TFUE – „Kategorie i dziedziny kompetencji Unii”): • kompetencje wyłączne UE: obejmują dziedziny, w której traktaty przyznają Unii wyłączność stanowienia prawa oraz przyjmowania aktów prawnie wiążących, natomiast państwa członkowskie mogą podejmować takie działania wyłącznie z upoważnienia Unii lub w celu wykonania jej aktów • kompetencje UE dzielone z państwami członkowskimi: obejmują dziedziny, w których Unia i jej państwa członkowskie mogą stanowić prawo i przyjmować akty wiążące prawnie, przy czym państwa członkowskie wykonują swoją kompetencję w zakresie, w jakim Unia nie wykonała swojej kompetencji (art. 2 ust. 2 TFUE). • kompetencje UE w zakresie prowadzenia działań w celu wspierania, koordynowania lub uzupełniania działań państw członkowskich: w takim przypadku kompetencja Unii nie zastępuje kompetencji państw członkowskich w odnośnych dziedzinach (art. 4 ust. 5 akapit 1 TFUE).

4. Kompetencje UE • Rządzone są zasadą przyznania, nie są dzielone według dziedzin, lecz ograniczone funkcyjnie tym co jest niezbędne do osiągnięcia celów (proporcjonalność) i wypełnienia zadań, podlegają zasadom subsydiarności (kompetencje dzielone).

5. Art. 352 TFUE i doktryna spill over • W doktrynie przyjęto, w zw. z art. 352 TFUE, że doktryna implied powers obejmuje kompetencje wywiedzione z już posiadanej kompetencji, jednak w niewystarczającym stopniu do uzyskania celu traktatowego. • W związku z tym możliwe jest rozszerzenie istniejących kompetencji na obszary sąsiadujące (tzw. teoria spill over). Są to kompetencje dodatkowe, które rozciągają istniejące kompetencje na środki przygotowawcze lub wykonawcze.

6. Katalog instytucji UE (art. 13 TUE) TUE formułuje jednolity katalog „instytucji Unii”, są to: • Parlament Europejski • Radę Europejską • Radę • Komisję Europejską • Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej • Europejski Bank Centralny • Trybunał Obrachunkowy System instytucjonalny UE to obok instytucji także organy i jednostki organizacyjne UE.

7. Zasady systemu instytucjonalnego UE • zasada równowagi instytucjonalnej: w myśl której każda z instytucji działa w granicach uprawnień przyznanych jej na mocy Traktatów, zgodnie z procedurami, na warunkach i w celach w nich określonych; art. 13 ust. 2 TUE. Instytucje działają w granicach również „warunków i celów” określonych w traktatach • Zasada autonomii instytucji UE • zasada lojalnej współpracy między instytucjami: wywodzona obecnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości z traktatowej zasady lojalności odnoszącej się do państw członkowskich, została wyraźnie sformułowana w art. 13 ust. 2 w zdaniu ostatnim – „Instytucje lojalnie ze sobą współpracują” • Zasada otwartości instytucji, organów i jednostek organizacyjnych UE

8. Rada Europejska • Rada Europejska (RE) – instytucja UE (1974, 1977, 1983, 1986, 2009),istota, skład, tryb działania (tzw. Szczyty europejskie), funkcje (art. 15 TUE) • Od Nicei spotkania w Brukseli • Od Lizbony – wydaje wiążące decyzje

9. Zmiany instytucjonalne • TL ustanawia się urząd Przewodniczącego Rady Europejskiej, wybieranego na 2,5-nią kadencję. • Początek kadencji 1.01.2010 r. • Spór szwedzki ad skład na Szczyt w Brukseli (…) • http://www.youtube.com/watch?v=bypLwI5AQvY&feature=channel

10. Rada (dawna: Rada UE) Podstawy prawne: Art. 16 TUE Art. 237-243 TFUE Protokoły: 6, 9, 36 Deklaracje: 7,9

11. Rada - formacje • Rada ds. Ogólnych • Rada ds. Zagranicznych • Rada ds. Gospodarczych i Finansowych (Ecofin) • Rada ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych • Rada ds. Rolnictwa i Rybołówstwa • Rada ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów • Rada ds. Konkurencyjności • Rada ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii • Rada ds. Środowiska • Rada ds. Edukacji, Młodzieży i Kultury.

12. Podejmowanie decyzji w Radzie • System głosów ważonych / liczba ludności z modyfikacją na rzecz państw małych •  Zwykle jeden z elementów układu politycznego • Kompromis luksemburski (konkluzje nadzwyczajnego posiedzenia Rady 29.1.1966 r.) • Kompromis z Ioannina/ z Janniny / poszerzenie UE w 1995 r.

13. Rada – nowe zasady podejmowania decyzji w systemie większ. • Od 1 listopada 2014 roku większość kwalifikowaną w Radzie stanowi co najmniej 55 % członków Rady, jednak nie mniej niż 15 z nich, reprezentujących Państwa, których łączna liczba ludności stanowi co najmniej 65 % ludności UE • Mniejszość blokująca musi obejmować co najmniej 4 członków Rady, w przeciwnym razie uznaje się, że większość kwalifikowana została osiągnięta. • Postanowienia przejściowe dotyczące definicji większości kwalifikowanej, które obowiązują do 31.10.2014 r., jak również postanowienia, które będą obowiązywać między 1.11.2014 r. a 31.03.2017 r., określone są w Protokole w sprawie postanowień przejściowych.

14. Prezydencja i system trojek od 2006 do 2020 r.: • Niemcy, Portugalia i Słowenia (stycz. 2007– czerw. 2008) • Francja, Czechy, Szwecja (lipiec 2008 – grudzień 2009); • Hiszpania, Belgia, Węgry (styczeń 2010 – czerwiec 2011); • Polska, Dania, Cypr(lipiec 2011 – grudzień 2012) • Irlandia, Litwa, Grecja (styczeń 2013 – czerwiec 2014); • Włochy, Łotwa, Luksemburg (lipiec 2014 – grudzień 2015) • Holandia, Słowacja, Malta (styczeń 2016 – czerwiec 2017); • Wielka Brytania, Estonia, Bułgaria (lipiec 2017 – grudzień 2018); • Austria, Rumunia, Finlandia (styczeń 2019 – czerwiec 2020)

15. Rada Europy (Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu)nie mylić z instytucjami WE/UE!!! • Rada Europy powstała w 1949 roku • Polska jest członkiem Rady Europy od 1991 roku. Aktualnie skupia ona 47 (48) państw. • Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu

16. Parlament Europejski (PE): • Funkcje: ustawodawcze, budżetowe i kontrolne • Siedziby: Bruksela, Luksemburg i Strasburg • Przewodniczący PE- kadencja 2,5 roku (2012-1014 to Martin Schulz) PARLAMENTEUROPEJSKI 754 posłów

17. Ombudsman • Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich, art. 228 TFUE • Wybór i odwołanie Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich przez PE • Zadania Rzecznika Praw Obywatelskich • Podmioty uprawnione do składania skarg • Skarga do Rzecznika Praw Obywatelskich • Relacja postępowania ERPO do postępowania sądowego i administracyjnego

18. Maladministartion • Zadaniem ERPO jest rozpatrywanie skarg na złe zarządzanie (ang. maladministration) w działalności instytucji, organów i jednostek organizacyjnych UE, z wyjątkiem ETS oraz SPI, sprawujących funkcje sądownicze. • Pojęcie złego zarządzania, w świetle praktyki ERPO, obejmuje działanie organów unijnych, które pozostaje w sprzeczności z postanowieniami traktatów oraz innych aktów prawa UE, jak również z zasadami tego prawa ustalonymi między innymi w orzecznictwie sądów UE. • W praktyce za przykład złego zarządzania uważa się nieprawidłowości proceduralne, nadużycie władzy, dyskryminację, przewlekłość postępowania czy też odmowę udzielenia informacji.

19. Komisja Europejska (KE): • Charakter wykonawczy Wysokiej Władzy (ang. High Authority) był wyeksponowany już w EWWiS. • W JAE państwa członkowskie uzgodniły wprowadzenie do Traktatu obowiązek delegowania przez Radę uprawnień wykonawczych na rzecz Komisji

20. O Komisji 2010 - 2014 • Struktura Komisji • Tryb wyboru i skład Komisji • Prerogatywy • Komisja spotyka się raz w tygodniu, zwykle w środę, w Brukseli. Każdy punkt porządku obrad prezentowany jest przez komisarza odpowiedzialnego za dany obszar polityki, zaś decyzja w danej sprawie podejmowana jest wspólnie przez cały zespół (kolegium).

21. Dyrekcje generalne i służby Komisji Europejskiej

22. Prerogatywy KE: • zajmuje się wszystkimi bieżącymi zagadnieniami dotyczącymi funkcjonowania Unii, m.in. Polityką rolną, gospodarczą, społeczną, obronnością i polityką międzynarodową • konstruuje i przedstawia Radzie i PE projekty aktów prawnych • przygotowuje propozycje traktatów (umów) i innych aktów prawa międzynarodowego, które są później dyskutowane na zebraniach Rady Europejskiej • Nadzoruje państwa członkowskie we wdrażaniu i stosowaniu prawa UE • prowadzi bieżące negocjacje z państwami kandydującymi do UE

23. Inicjatywa obywatelska • By wniosek był ważny i w ogóle nadawał się do rozpatrzenia przez KE, będzie musiał uzyskać poparcie co najmniej jednego miliona obywateli z co najmniej jednej trzeciej państw członkowskich. Przy tym nie wystarczą np. dwa podpisy z Polski i dwa z innego kraju, a przytłaczająca większość np. z Wielkiej Brytanii. W przypadku każdego z państw członkowskich wyznaczono konieczną minimalną liczbę podpisów, mnożąc liczbę członków Parlamentu Europejskiego z tego państwa przez współczynnik 750. W przypadku Polski (50 posłów) jest to więc 37,5 tys. • Organizatorzy będą dysponować rokiem na zebranie koniecznych podpisów.

24. Inicjatywa obywatelska - szczegóły • KE uściśliła reguły dotyczące minimalnego wieku sygnatariuszy - ma odpowiadać wiekowi uprawniającemu do głosowania w wyborach do PE w danym kraju. • Proponowane inicjatywy należy rejestrować w rejestrze internetowym udostępnionym przez KE. Rejestracja może być odrzucona w przypadku jawnego naruszania podstawowych wartości UE. Nie ma ograniczeń co do sposobu zbierania deklaracji poparcia, jednak odpowiednie organy krajowe będą sprawdzać, czy internetowe systemy zbierania podpisów są prawidłowo zabezpieczone, tak by nie dochodziło do oszustw. • Po zebraniu 300 tys. podpisów KE będzie sprawdzać, czy inicjatywa jest dopuszczalna i czy dotyczy dziedziny, w której stanowienie prawa UE jest w ogóle możliwe. Po pozytywnej ocenie inicjatywy KE ma 4 miesiące na decyzję, co dalej: czy sporządzić wniosek ustawodawczy, czy nie podejmować w ogóle żadnych działań. • Jakąkolwiek decyzję KE podejmie, będzie musiała ją uzasadnić.

25. Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa • Wciąż duża niewiadoma: MA 2 KAPELUSZE, bo skupia w jednym ręku kompetencje wcześniejszego Wysokiego Przedstawiciela ds. WPZiB oraz komisarza ds. stosunków zewnętrznych – powinien zapewniać spójne postrzeganie Unii w stosunkach międzynarodowych • Przesłuchanie C. Ashton w PE – urzędnik bez wiedzy o stosunkach zagranicznych! • Przewodniczący KE wybrał 6 dodatkowych wiceprzewodniczących KE …

26. Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa • Rozdzielono urząd przedstawiciela ds. II filaru (dotąd Javier Solana) od sekretarza Rady • Czy stanie się uznanym urzędem i „twarzą UE”?

27. ESDZ 2010: faza organizacji pod kierunkiem Wysokiej Przedstawicielki Unia Europejska, będzie miała na świecie 137 ambasad ich utrzymanie to ok. 9,1 miliarda euro rocznie Krajowi (ok. 1/3) i unijni (głównie z Dyrekcji ds. Stosunków Zewnętrznych KE) dyplomaci będą zatrudniani na 4-letnich kontraktach nie dłuższych niż 10 lat.

28. Trybunał Obrachunkowy (TO) Luksemburg • Trybunał Obrachunkowy (TO) – 1975, istota, skład, organizacja, tryb działania, funkcje • Art. 285 – 287 TFUE TO sprawuje kontrolę rachunków Unii, a w jego skład wchodzi jeden obywatel z każdego Państwa. Członkowie TO są urzędnikami (nie sędziami!) i są w pełni niezależni w pełnieniu swoich funkcji, w ogólnym interesie Unii.

29. Europejski Bank Centralny • to bank centralny UE, a także bank emisyjny w odniesieniu do waluty euro, przyjętej przez 16 państw • Siedziba: Frankfurt/Men • Przy realizacji zadań EBC wspierany jest przez Europejskim Systemem Banków Centralnych, tj. EBC oraz 27 banków centralnych państw czł., w tym NBP. • Problem (nie)dyscypliny budżetowej państw czł. • Niezależność EBC : • polityczna • personalna • finansowa • funkcjonalna

30. Skład KES i KR

31. Obywatelstwo Unii EuropejskiejTraktat z Maastricht – 1992 sytuuje w TWE, doszło zatem do paradoksu prawnego • Jest to personalna, wzajemna, akcydentalna, zależna i pozorna więź między osobą fizyczną a Unią Europejską. • Obywatelstwo UE, jako nietożsame z obywatelstwem narodowym, jest odrębną kategorią określoną w TWE jako citizenship of the Union, dla odróżnienia od obywatelstwa narodowego – nationality. • Lojalność obywatelska

32. Podstawy traktatowe obywatelstwa UE: artykuł 20 TFUE • Ustanawia się obywatelstwo Unii. Obywatelem Unii jest każda osoba mająca przynależność Państwa Członkowskiego. Obywatelstwo Unii ma charakter dodatkowy w stosunku do obywatelstwa krajowego, nie zastępując go jednak. • Obywatele Unii korzystają z praw i podlegają obowiązkom przewidzianym w Traktatach.

33. (art. 20 TFUE)Mają między innymi prawo do: • swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium Państw Członkowskich; • głosowania i kandydowania w wyborach do PE oraz w wyborach lokalnych w Państwie Cz., w którym mają miejsce zamieszkania, na takich samych warunkach jak obywatele tego Państwa; • korzystania na terytorium państwa trzeciego, w którym Państwo Członkowskie, którego są obywatelami, nie ma swojego przedstawicielstwa, z ochrony dyplomatycznej i konsularnej każdego z pozostałych Państw Cz., na takich samych warunkach jak obywatele tego Państwa; • kierowania petycji do PE, odwoływania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz zwracania się do instytucji i organów doradczych Unii w jednym z języków Traktatów oraz otrzymywania odpowiedzi w tym samym języku. Prawa te są wykonywane na warunkach i w granicach określonych przez Traktaty i środki przyjęte w ich zastosowaniu.

34. Obowiązki obywatela UE: • Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej nie nakłada na obywateli UE żadnych obowiązków o „obywatelskim”, powszechnym charakterze. • ale! • Możliwość istnienia takich obowiązków przewidziana jest w art. 20 TFUE

35. Studia PodyplomoweUniwersytet Wrocławski cz. II: Źródła prawa europejskiego Dr hab. Robert Grzeszczak Katedra Prawa Europejskiego WPiA UW

36. Źródła prawa Unii Europejskiej: prawo pierwotne i prawo pochodne UE • są zróżnicowane i tworzą układ hierarchiczny.Prawo pierwotne (ang. primary law) ma w systemie źródeł prawa rangę najwyższą i zawiera przepisy regulujące podstawowe zasady funkcjonowania Unii. • Prawo pierwotne ma bezwzględne pierwszeństwo przed prawem pochodnym, które musi być z nim zgodne (por art. 263 TFUE). • Prawu pierwotnemu podporządkowane są umowy międzynarodowe zawierane przez UE, a stanowiące drugi poziom w strukturze prawa Unii Europejskiej, a także prawo pochodne, tj. akty prawne stanowione przez instytucje Unii (por art. 218 TFUE)

37. Pisane i niepisane prawo pierwotne • W katalogu prawa pierwotnego odnajdujemy pisanenormy prawaoraz normy niepisane. • Pierwszą grupę stanowią traktaty założycielskie, traktaty zmieniające traktaty założycielskie (tzw. traktaty rewizyjne), umowy o przystąpieniu (traktaty akcesyjne) oraz inne akty prawne, których ranga jest równa przywołanym traktatom. • Do grupy drugiej, tj. do prawa niepisanego, zaliczamy natomiast zasady ogólne prawa oraz normy prawa zwyczajowego.

38. Traktat z Lizbony Włączenie Karty Praw Podstawowychdo prawa pierwotnego PRAWNIE WIĄŻĄCA

39. Prawo pierwotne niepisane • Do prawa pierwotnego Unii Europejskiej zaliczane są również normy, które nie znalazły się literalnie w przepisach traktatów. Są to normy niepisane, obejmujące przede wszystkim ogólne zasady prawa, zasadywspólne systemom prawnym państw członkowskich Unii Europejskiej, a także ogólne zasady prawa międzynarodowegooraz tzw. prawa podstawowe. • Osobną kategorią jest prawo zwyczajowe

40. Zakres obowiązywania prawa UE: Ratione materiae • Prawo UE nie tworzy systemu jednorodnego i pełnego. • Konsekwencją jest wyróżnienie reżimu prawa unijnego i międzynarodowego (tytuł V TUE: działania zewnętrzne UE, zasady i cele z art. 22 TUE oraz WPZiB).

41. Ratione personae: 3 grupy podmiotów: • Wskazać można na trzy zasadnicze kategorie podmiotów objętych prawem unijnym: • Instytucje, organy i jednostki organizacyjne UE • państwa członkowskie • jednostki (obywatele państw członkowskich - obywatele Unii) i podmioty gospodarcze mające siedzibę na terytorium któregoś z państw członkowskich UE.

42. Systemy prawa • Autonomia i trzy systemy – kierunek – to monizm źródeł prawa • Adresatami przepisów traktatowych swobód rynku wewnętrznego – jest szeroko rozumiana strefa imperium, tj. podmioty stanowiące emanację państwa. • Natomiast nie są nimi bezpośrednio związane, co do zasady, podmioty indywidualne (tzw. strefa dominium, czyli osoby fizyczne lub osoby prawne).

43. Sprawy wewnętrzne i unijne • Rozróżnienie <sytuacji czysto wewnętrznych>(ang.: purely internal), innymi słowy – krajowych i <sytuacji unijnych> (tj. z elementem transgranicznym) • Na podstawie orzecznictwa … • Konsekwencją przyjęcia koncepcji sytuacji czysto wewnętrznych jest dopuszczalność zjawiska <odwrotnej dyskryminacji>

44. Doktryna, jak również TSUE, charakteryzują sprawę unijną, tj. nakazują stosowanie prawa UE, wskazując na takie przesłanki, jak: • istnienie elementu transgranicznego – którynależy wykazać w sprawach dotyczących swobód rynku wewnętrznego, prawa konkurencji oraz obywatelstwa UE (spr. Zambrano …) • roszczenia lub zarzuty wywodzone z bezpośr. skutecznych przepisów prawa UE • stosowanie przepisów prawa krajowego, które implementująakty prawa pochodnego UE • odwoływanie się do zasad ogólnych prawa UE • bezpośrednie odesłaniedo prawa unijnego, np. przepisy krajowe, które służą dochodzeniu roszczeń opartych na prawie unijnym

45. Ale… (1) spr. 34/09 Ruiz Zambrano, wyrok z 8 marca 2011 r. prawa do pobytu wynikające z obywatelstwa Unii przysługuje nawet w sytuacji, gdy obywatel ten nie skorzystał przedtem ze swobody przemieszczania się. Państwo członkowskie musi zezwolić cudzoziemcom, będącym rodzicami dziecka z paszportem belgijskim, na pobyt i pracę. Dlatego, że w razie odmowy dziecko zostałoby pozbawione możliwości skutecznego korzystania z istoty praw związanych ze statusem obywatela Unii .

46. Zakres obowiązywania ratione temporis: • Traktaty stanowiące UE zostały zawarte na czas nieograniczony. Tylko Traktat ustanawiający EWWiS - zawarty na czas określony 50 lat (art. 97 TEWWiS). Po upływie tego okresu wygasł 23 lipca 2002 r., a jego kompetencje i zadania przejęła WE, a następnie UE (2009 r.). • Postanowienia Traktatów stanowiących UE zawierają postanowienia dotyczących ich wypowiedzenia: art. 50 TUE.

47. Zakres obowiązywania prawa UE: Ratione loci – terytorium UE (co jest umowne) – funkcja terytoriów narodowych – art. 349 i 355 TFUE/ niektóre aspekty prawa UE są stosowane poza terytorium państw członkowskich – układy stowarzyszeniowe/ terytoria zamorskie/ niektóre części prawa UE nie są stosowane w niektórych częściach Unii, nie obowiązują na terytorium np. Danii, przepisy dot. wiz, azylu imigracji i polityk zw. ze swobodnym przepływem osób nie są stosowane w Irlandii, Wielkiej Brytanio i Królestwa Danii …

48. Ratione loci • Dodatkowo znacząca część prawodawstwa unijnego (gospodarczego) jest stosowana na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego/ EFTA (Szwajcaria). • EOG to strefa wolnego handlu i wspólnego rynku obejmująca państwa UE i państwa Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (Norwegię, Islandię i Liechtenstein, z wyjątkiem Szwajcarii).

49. TL porządkujeprocedury stanowienia prawa pochodnego i hierarchię aktów tego prawa, wyróżniając: akty ustawodawcze: rozporządzenia, dyrektywy i decyzje są przyjmowane przez Parlament i Radę w ramach (art. 289 TFUE) zwykłej procedury ustawodawczej: akt przyjmowany jest wspólnie przez PE i Radę na wniosek KE (procedura zbliżona do dawnejprocedury współdecydowania); oraz w ramach jednej ze specjalnych procedur ustawodawczych: akt przyjmowany jest przez PE z udziałem Rady lub przez Radę z udziałem PE; w toku tej procedury w szczególnych przypadkach inicjatywa legislacyjna może pochodzić od grupy państw członkowskich, PE, EBC, Trybunału Sprawiedliwości lub EBI; możliwe jest również zastosowanie tzw. procedury kładki, tj. Rada Europejska może podjąć decyzję o zmianie „specjalnych procedur prawodawczych” na „zwykłą procedurę prawodawczą”

50. Reforma systemu źródeł prawa pochodnego UE. Art. 290 TFUE: akty delegowane 1. Akt ustawodawczy może przekazywać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów o charakterze nieustawodawczym o zasięgu ogólnym, które uzupełniają lub zmieniają niektóre, inne niż istotne, elementy aktu ustawodawczego. Akty ustawodawcze wyraźnie określają cele, treść, zakres oraz czas obowiązywania przekazanych uprawnień. Przekazanie uprawnień nie może dotyczyć istotnych elementów danej dziedziny, ponieważ są one zastrzeżone dla aktu ustawodawczego.