140 likes | 836 Vues
TÜRKİYE’NİN TEKTONİK BİRLİKLERİ VE SÜTURLARI. TEKTONİK BİRLİK. Benzer ortamlarda, aynı jeolojik evrimi geçiren, Aralarında oluşum ortaklığı bulunan, Yapısal özellikleri ve evrim tarihi açısından birbirlerine benzeyen, Mekanda süreklilik gösteren kaya topluluklarıdır
E N D
TEKTONİK BİRLİK Benzer ortamlarda, aynı jeolojik evrimi geçiren, Aralarında oluşum ortaklığı bulunan, Yapısal özellikleri ve evrim tarihi açısından birbirlerine benzeyen, Mekanda süreklilik gösteren kaya topluluklarıdır • Tektonik birlik sınıflaması veri bazlı bir sınıflama olduğundan yeni veriler elde edildikçe sınıflamalar da değişirler. • Sınıflama bir yorumlama tarzı olduğu için görüşler değiştikçe sınıflama metodolojisi ve sınıflamanın kendisi de değişebilir.
SÜTUR Eski okyanus ve kollarının, kenar denizlerinin yok olduğu, içlerinde yaygınca ofiyolit ve ofiyolitik melanj topluluklarının yer aldığı yapısal kuşaklardır. • Sütur kuşakları belirlenirken; Ofiyolit, ofiyolitik melanj kuşakları ve Yüksek basınç/düşük sıcaklık metamorfizma kuşakları kullanılır.
Türkiye’nin Tektonik Birlikleri ve Süturları Türkiye’nin Tektonik Birlikleri • Pontidler • Anatolid-Torid Bloku • Kırşehir Masifi • Arap Platformu
Türkiye’nin Tektonik Birlikleri ve Süturları İAES İTS BZS Türkiye’nin süturları • İzmir-Ankara-Erzincan süturu (İAES) • İç Torid süturu (İTS) • Bitlis-Zagros süturu (BZS) Türkiye’nin Tektonik Birlikleri • Pontidler • Anatolid-Torid Bloğu • Arap Platformu
Türkiye’nin Tektonik Birlikleri ve Süturları Türkiye’nin süturları • İntra-Pontid süturu (Batı Karadeniz Fayı, Batı Kırım Fayı) • İzmir-Ankara-Erzincan süturu • İç Torid süturu • Pamfilya süturu • Bitlis-Zagros süturu Türkiye’nin Tektonik Birlikleri • Rodop-Istranca Zonu • İstanbul Zonu • Sakarya Zonu • Kırşehir Masifi • Torid-Anatolid Bloku • Tavşanlı Zonu • Afyon Zonu • Bornova Fliş Zonu • Menderes Masifi • Arap Platformu
Türkiye’nin tektonik birliklerinin sınıflanması konusundaki yayınlar 1850 yıllarında başlamıştır. • 1947 de Egeran Türkiye’nin tektonik birlik sınıflamasını yapan ilk türk araştırmacıdır. • 1966 da Brinkmann ve Ketin ilk defa ofiyolit kuşaklarını dikkate alarak bir sınıflama yapmışlardır • 1981 de Şengör ve Yılmaz ilk defa “levha tektoniği” esaslı bir sınıflama yapmıştır
Necdet Egeran, 1947 • Pontidler • Anatolidler • Orta Bölge • Ortailidler • Ege Kıvrımları • Ara Masifler • İçilidler • Toridler • Ege-İranidler (Geniş anlamda) • Ege-İranidler (Dar anlamda) • Önilidler • Anadolu-İran Kenar Kıvrımları
Şengör ve Yılmaz, 1981 • Türkiye’nin “levha tektoniği” ne dayalı ilk tektonik birlik sınıflaması, Şengör ve Yılmaz, 1981 tarafından yapılmıştır. Bu sınıflamada, sütur kuşakları ile bunlar tarafından ayrılan kıtasal birlikler esas alınmıştır.
1- Şengör ve Yılmaz (1981) a göre Türkiye’nin süturları • 1- PALEOTETİS SÜTURU Dogger’de kapanmış • 2- KARAKAYA SÜTURU Erken Triyasta açılmış, Geç Triyas’ta kapanmış • NEOTETİS SÜTURLARI 3- İç Pontid Süturu (Maastrichtiyen) 4- Ankara-Erzincan Süturu (Maastrichtiyen-Eosen) 5- İzmir-Ankara Süturu (Maastrichtiyen-Erken Tersiyer) 6- İç Torid Süturu (Maastrichtiyen-Eosen) 7- Antalya Süturu 8- Bitlis-Zagros Süturu (Orta Eosen-Erken Miyosen) 9- Maden Süturu 10- Sevan – Akera Süturu Türkiye’nin Tektonik Birlikleri • Pontidler Istranca napı, İstanbul napı, Küre napı, Bayburt napı • Sakarya Kıtası • Torid Anatolid platformu • Arap platformu • Doğu anadolu Yığışım Karmaşığı
Türkiye’nin süturları • İntra-Pontid süturu (Batı Karadeniz Fayı, Batı Kırım Fayı) • İzmir-Ankara, Ankara-Erzincan süturu • İç Torid süturu • Pamfilya süturu • Asur-Zagros süturu Türkiye’nin Tektonik Birlikleri • Rodop-Istranca Zonu • İstanbul Zonu • Sakarya Zonu • Kırşehir Masifi • Torid-Anatolid Bloku • Tavşanlı Zonu • Afyon Zonu • Bornova Fliş Zonu • Menderes Masifi • Arap Platformu 2- Okay ve Tüysüz (1999)’e göre
Türkiye’nin Tektonik Birlikleri • Pontid Zonu • İstanbul – Zonguldak Ünitesi • Sakarya Zonu • Torid-Anatolid Platformu • Kırşehir Bloğu • Menderes – Toros Bloğu • Doğu Anadolu Yığışım Karmaşığı • Arap Platformu 3- Elmas ve Yiğitbaş (2001)’e göre • Türkiye’nin süturları • Paleotetis Süturu (Batı Pontid Fayı) • İzmir-Ankara, Ankara-Erzincan süturu • İç Torid süturu • Bitlis – Zagros Süturu