Przestrze ń publiczna

1. Przestrzeńpubliczna Wymagania w przestrzeni publicznejna tle działań urbanistów

2. Warunki wstępne • W kształtowaniu życia publicznego miasta ma znaczenie: • klimat • topografia • towarzyskość społeczeństwa

3. Wymagania... • Przestrzeń publiczna powinna być: • demokratyczna, • spontaniczna, • reagująca, • znacząca • Do efektywnego projektowania oraz zarządzania przestrzenią publiczną potrzebne jest zrozumienie roli tej przestrzeni w życiu mieszkańców, a nie życiu miasta

4. Po pierwsze • Podstawową potrzebą, która musi być zaspokojona jest komfort. • Jej elementami jest dostęp do napojów, jedzenia, miejsc odpoczynku, dostęp do słońca lub cienia, toalet • Najbardziej atrakcyjna będzie tam, gdzie łatwy jest styk komunikacji z miejscami wyłącznie dla pieszych (Separacja ruchu drogowego - Karta Ateńska)

5. Kształtowanie komfortu • Aby przestrzeń publiczna miała licznych użytkowników potrzebne są miejsca do siedzenia. Zorientowanie miejsc siedzących w przestrzeni, dostęp do nich, ilość miejsc (samotne) dla par dla grup dostępność jedzenia i picia, możliwość rozmawiania, możliwość przesuwania miejsc siedzących, odczucie prywatności, ergonomia, miejsca dla dzieci, sąsiedztwo placu zabaw.

6. Kształtowanie komfortu • W mieście potrzebne są punkty triangulacyjne, wg których ludzie będą mogli się aktywnie spotykać. Ale takie miejsca powinny skłaniać nawet obcych ludzi do rozmowy. Np. ulice z małymi sklepikami, gdzie wchodzi się w interakcje z jedynym sprzedawcą – właścicielem. • Dla młodzieży – zaawansowane miejsca rozrywki, dla starszych kluby np. parafialne. Do takich spotkań świetnie nadają się małe place, najlepiej w starych dzielnicach. • Musi istnieć rozgraniczenie grupowe, romantyczne od dziecięcych itd.

7. Relaks to coś więcej • Relaks – jest rozróżniany od komfortu – • Komfortowa ma być każda przestrzeń, ulica, plac, park, stadion, sala itp. • Do relaksu jest potrzebna specjalna przestrzeń. • Oczywiście najczęściej parki, relaks może być aktywny oraz w formie przerwy w aktywności • Bardzo ważna seperacja od ruchu kołowego • Bardzo ważna obecność wody, najlepiej tak wprojektowanej by dawała szum zagłuszający ewentualne odgłosy miasta i innych ludzi

8. Po drugie • Bezpieczeństwo: • Najczęściej w przestrzeni publicznej zagrożone są kobiety – i to one częściej nie mają poczucia komfortu w miejscach publicznych. • Kobiety mają większą tendencje do poruszania się w obszarach znanych oraz w bliskim sąsiedztwie domu. • Im bardziej niebezpieczna dzielnica, tym mniejsza aktywność kobiet. • Brak ich w parkach.

9. Kształtowanie bezpieczeństwa • Aby poprawić poczucie bezpieczeństwa należy: • Poprawiać funkcjonowanie policji • Wprowadzać dobrą widzialność przestrzeni (Gęsty park jest zły). • Unikać przestrzeni defensywnej, jak ognia, bo to tylko złudne poczucie bezpieczeństwa, a do tego szpeci

10. Przestrzeń defensywna • Przestrzenią defensywną nazywamy taką – która posiada bariery i granice. • Istotą barier jest ich selekcyjność w ruchu kołowym i pieszym • Od końca lat 70-tych stopniowo wycofywana na świecie • W Polsce intensywny rozwój od początku lat 90-tych

11. Po trzecie • Kontakt z ludźmi poprzez: • Spotkania aktywne – zamierzone interakcje w przestrzeni publicznej • Spotkania pasywne – obserwacja czynności innych mieszkańców bez konieczności wchodzenia z nimi w interakcje

12. Po czwarte • Odkrywczość – eksploracja jest ludzką potrzebą, duże miasto daje tę przewagę nad małym, że może częściej zaskakiwać swojego mieszkańca. • Odkrywczość na poziomie miasta – tu jeszcze nie byłem • Odkrywczość na poziomie ulicy – np. nowy budynek • Odkrywczość na poziomie budynku – np. nowy sklep, bar itp.

13. Manifest Le Corbusier’a Dzień, kiedy współczesne społeczeństwo, dziś tak chore dojdzie do przekonania, że tylko architektura i planowanie miast może przynieść receptę na jego choroby, będzie dniem puszczenia w ruch wielkiej maszyny. Le Corbusier Miasto promienne

14. Dynamizm rozwoju miasta Wzrost w ograniczonej przestrzeni powoduje różne zachowania i wybory: • przy wzroście liniowym możliwe jest koegzystencja i wzajemne ustabilizowanie, rewaloryzacja, • przy intensyfikacji towarzyszącej wzrostowi wykładniczemu następuje koncentracja i selekcja, • przy wzroście hiperbolicznym, gdy krzywa pnie się prawie pionowo dominują wybory wszystko albo nic. Bielecki Gra w miasto

15. Historia • Starożytny Rzym składał się z budowli, które powstawały przez narastanie, zaprojektowanie lub powielanie, oczywiście na osi Dekumanus i Cardo. • Powstawał plac – forum i przy placu powstawały różne formy budynków publicznych – kształt miasta był jednak wypadkową losową. • Dopiero barok wprowadził linie łączące punkty miasta, jak renesans wprowadził linie w ogrodach.

16. Tezy Bieleckiego • Przestrzeń publiczna – konfiguracja ulic, placów i parków – stanowi kod genetyczny miasta, wg którego może się odtwarzać z ruin lub z rozproszenia. Pojemność kodu jest nieograniczona dopóki jest pamięć. • Gdy urbanista postanawia zapanować nad całością miasto ponosi klęskę.

17. Kod genetyczny... • W miastach przeszłości podział siatki ulic bazował na atawistycznej potrzebie terytorialności, stąd domy wypełniające całe działki i drążenie w jednej bryle • To charakterystyczne cechy Przestrzeni pozytywowej królującej do końca XIX w.

18. Przestrzeń pozytywowa • Haussman - przebijanie bulwarów, czyli koncentracja i selekcja – PARYŻ • Głębokie domy ŁODZI • Peter Blake – forma towarzyszy fiasku, forma podąża za fikcją. Projektowanie historycznej dzielnicy w ANTWERPII.

19. Le Corbusier wywraca miasto na lewą stronę • Kształtowanie przestrzeni otwartych, Przestrzeń negatywowa jest definiowana przez wolno stojące obiekty. Reszta na zewnątrz jest przestrzenią zwaną - międzyprzestrzenią

20. Przestrzeń negatywowa • Osiedle Za Żelazną Bramą • Ursynów • Bemowo • Mieszkania stare były meblowane meblami wolno stojącymi nowe z domów negatywowych - meblościankami

21. Kompromis • Przez całą historię budowy miast trwał podział na przestrzeń publiczną i prywatną. Budynek użyteczności publicznej ma formę przejściową – publicznej zamkniętej. Specjalne budowle są wolnostojące, ale potrzebują zamkniętej formy domów dookoła – np. gmach opery.