IO-verantwoordelijken

1. IO-verantwoordelijken 11-12-2013 Verslag in groen aangevuld januari 2014

2. Opvolging verslag 2012-10-18 • Servicedocument expressie • IO beurs: positief! Nog bedenkingen?

3. Agenda (en waarom) • Agendapunten aangebracht door de scholen • Expressie • GIP (nieuwe doc verbond) • Evalueren van integrale opdrachten( zoals afgesproken vorig schooljaar) • Reflecteren (zorg vanuit de begeleiding) • Onderzoeken (ter informatie) • Handelingsgericht werken (artikel Personenzorg)

4. Agendapunten aangebracht door de scholen Leielandscholen Campus St Theresia: - feedbackgesprekken Arteveldeschool Belangrijk om heldere doelen wederzijds te formuleren, ik boodschappen te gebruiken en concreet te zijn in vragen en feedback

5. - doelenboek: C1: werkplan voor onderzoek: kan op basis van werkmodel! Presenteren is meer dan resultaten voorstellen … Reflecteren gaat verder dan evalueren … Schooleigen doelenboek kan variëren: doelen per competentie dienen wel bereikt te worden. - GIP: externe deskundigen: wanneer aanwezig? Bij eindbeoordelingsmoment en betrokken gedurende hele schooljaar

6. Agendapunten aangebracht door de scholen VTI Diksmuide • Evalueren E en V: kan zowel apart of geïntegreerd (zie ook verder!) • Voor C2 en C3 telkens vanuit doelgroep vertrekken?! • Workshops en demonstraties kunnen steeds ter introductie

7. Agendapunten aangebracht door de scholen Annuntiata • Expressie ivm doelen aanbieden, evalueren en rapporteren • Voeding terugvinden in de evaluatie en rapportage • Belang concrete criteria ook voor attitudes (= concreet waarneembaar gedrag)

8. Agendapunten aangebracht door de scholen • MMI Stage in stw?! Voorlopig gebeurt dit niet!

9. Expressie: insteek begeleider • Problemen • zeer veel doelstellingen • overlapping met competentiedoelen • concrete criteria formuleren is moeilijk • attitudes staan apart en soms als onderliggend doel (ittcompetentiedenken: samenspel kennis, vaardigheden en attitudes) • leerplan is anders geschreven dan voeding • leraar E ontbreekt soms of is enkel deskundig in 1 vorm

10. Expressie • Begrippen context en reflecteren krijgen andere invulling in leerplan E • Indien nascholing: inbedden in IO, linken met andere componenten en met de competenties!

11. GIP De geïntegreerde proef

12. GIP • Wettelijk kader, advies en interpretatie van het VVKSO en schoolgebonden keuzes (september 2013) • Doorheen de tijd is er een evolutie ondermeer omwille van juridische problemen • Uitdaging: GIP kritisch bekijken met aandacht voor taakbelasting leerlingen en leraren • Verdere uitwerking en uitwisseling binnen de netwerken van de coördinatoren zoals vandaag • Vragen worden meegenomen naar het verbond! dpb brugge 6 september 2013

13. GIP (web dpb personenzorg) 5 bronnen • Besluit van de Vlaamse regering van december 2002 • SO 64, structuur en organisatie van so, mei 2013 • M-VVKSO-2012-050, 18 december 2012 • Document VVKSO, geïntegreerde proef (Personenzorg) juni 2013 • Doc begeleiders personenzorg januari 2014 dpb brugge 6 september 2013

14. GIP STW In 6 stw vanuit studierichtingsprofiel Situering: wisselwerking mens, voeding en milieu. Vier componenten: SW, NW, V en E! Vier competenties! Context • doelgroepen: eigen leeftijdsgenoten + kleine groep gezonde individuen Groeilijn • Lln werken onder begeleiding van lerarenteam • Lln leren keuzes maken dpb brugge 6 september 2013

15. GIP • Vakken van het fundamenteel (specifieke) gedeelte van de studierichting en eventueel vakken van de basisvorming of het complementair gedeelte in zover deze ondersteunend zijn: SW, NW, E, V en IO • Beoordeling door betrokken leraren en aangeduide externe deskundigen • Resultaat is belangrijk element in beslissing klassenraad

16. GIP • Leren via IO en kiezen voor een leerproces waar leren in samenhang (over de competenties en componenten heen) vooropstaat, is op zich al integraal en geïntegreerd werken dpbbrugge november 2013

17. GIP • Schoolbestuur kan andere personeelsleden aanwijzen op basis van hun deskundigheid om advies te verlenen over de beoordeling van de GIP • Proces over langere periode in het schooljaar • Componentoverschrijdend = geïntegreerd • Betrekken van externe deskundige • Belang van communicatie over GIP naar leerlingen en ouders toe (bij aanvang van schooljaar) dpb brugge 6 september 2013

18. Aanwezige scholen Gip = 1 aparte IO in het zesde jaar Rest van de IO’s zesde jaar = IO

19. Evalueren van IO Begeleidend en beoordelend Vertaling document verbond bso verzorging-voeding, verzorging

20. Evalueren Evaluatie = - autonomie van de school - verantwoordelijkheid directie en team IO Fasen • Begeleidende evaluatie • Beoordelende evaluatie Aan de hand van evaluatiecriteria (SMARTI geformuleerd gedrag ivm kennis, vaardigheden en attitudes in welomschreven situatie of opdracht) dpbbrugge november 2013

21. Begeleidende evaluatie Begeleidend evalueren als IO team door: • observerend aanwezig te zijn • stimulerend en bevestigend tussen te komen • stil te leggen, bij te sturen waar nodig • coachen van de lerende, concrete en onmiddellijke feedback en feedforward met voldoende oefenkansen • voortgang bijhouden, portfolio met evaluatie en reflectie door ll, in een veilig en uitnodigend klimaat van geloof in groeimogelijkheden van leerlingen … zodat leerlingen zicht krijgen op + in handen nemen van eigen leerproces! dpbbrugge november 2013

22. Reflecteren binnen begeleidend evalueren Reflecteren = doel binnen competentie (C4) - SW LPD 1.13, 2.36 en 37, 3.59, 3.69 (2de gr) en 4.31 en 32 en 34 , 6.42 (3de gr) - E LPD 4.3.2.4 + als attitude • Noodzakelijk in leerproces • Model van Korthagen • Rol leraar (coach) - rol leerling (lerende) • Belang van de reflectielussen en perspectiefwissel: het in kaart brengen van de voortgang en voortgang/coachinggesprekken. • Zie website DPB Brugge: document + sjabloon dpbbrugge november 2013

23. Reflecteren dpbbrugge november 2013

24. Van C1, C 2 , C3, C4 en LPD Voeding en LPD Expressie (apart of geïntegreerd) Afstemmen van begeleidend en beoordelendevalueren Op verschillende momenten door verschillende leraren a.d.h.v. dezelfde criteria (selectie op basis van haalbaarheid en zinvolheid) Via verschillende beoordelingsmethoden met keuze uit verschillende registratiemethoden Met verschillend gewicht per competentiedoel / competentie /LPD Verstaanbare tussentijdse rapporten (bepalen of de doelen die vooropgesteld waren voor een bepaalde periode bereikt zijn) IO team geeft advies aan delibererende klassenraad (op het einde van het schooljaar): geslaagd of niet geslaagd voor IO Delibererende klassenraad heeft eigen schoolgebonden deliberatiecriteria die niet met derden gecommuniceerd worden Beoordelende evaluatie

25. Aanwezige scholen • Scholen zetten de beoordeling van de 4 competenties op rapport maar voeding en expressie is niet te zien … zou eigenlijk wel moeten terug te vinden zijn?! • Viertal scholen werken niet met punten voor IO, andere dan weer wel: alles heeft voor- en nadelen en is sterk afhankelijk van schoolcultuur!

26. Kijkwijzer opmaak IO (zie Servicedocument p 14) 1 Beginsituatiebepaling 2 Vertrekken vanuit 1 of meerdere competentie(s) met competentiedoelen 3 Linken met leerplandoelstellingen voeding en/of expressie en/of natuurwetenschappen en /of sociale wetenschappen (min 2 componenten integreren) 4 Opdracht formuleren in zijn geheel/samenhang vanuit keuze 1 en 2 5 Opdracht en doelen formuleren in leerlingentaal (vanuit 1, 2 en 3)(met inbegrip van context en doelgroep) 6 Aandacht voor de deelaspecten van de uitvoering= competentiehandeling (leeractiviteiten, timing, werkwijze, materiaal en middelen, aantal personen) 7 Evaluatiecriteria (vertrekkend vanuit 1, 2 en 3 en in concrete handelingen) 8 Reflectie o. a. gebonden aan de evaluatiecriteria 9 Scenario voor leraren (timing, wie doet wat, hoe, werkvorm, begeleiding, materiaal en middelen, evaluatie) dpbbrugge november 2013

27. Kijkwijzer evaluatie IO • Worden alle competentiedoelen en leerplandoelstellingen E en V begeleid en beoordeeld? Inventarisatie … • Zijn er SMARTI criteria voor de ? - gelinkt aan doelen - op voorhand geformuleerd in concreet waarneembaar gedrag - en gebruikt om te evalueren - haalbare selectie - terug te vinden in llndoelenboek (portfolio) en/of opdrachtenbrief. • Is er een tussentijdse rapportering waarbij het duidelijk is of een leerling op dat moment voldoende of onvoldoende heeft voor IO (met inbegrip van de 4 competenties en V en E)? Is er een concrete motivering terug te vinden? En is er ingeval van een onvoldoende concrete bijsturing voorzien? • Zijn er gewichten per doel / competentie / leerplandoelstelling toegekend? En klopt de score met het beeld dat je als team van de leerling hebt? • Wordt er op het einde van het schooljaar een gemotiveerd advies voor de deliberende klassenraad geformuleerd?

28. In kleine groep met externe kritische vriend… • Bekijken van schoolevaluatie IO aan de hand van de kijkwijzer … • Wat zit goed? Wat kan beter? En hoe?

29. Onderzoeken In IO = Competentie 1 In V en E = volgens competenties In SW = zie bepaalde LPD In NW = zie bepaalde LPD

30. Onderzoeken in SW • In het leerplan derde graad wordt ‘onderzoeken’ regelmatig als werkwoord benoemd, in de tweede graad is het een aanloop naar het leren onderzoeken. Toelichten, in kaart brengen … zijn werkwoorden in de doelstellingen die aanleiding geven tot op- en onderzoeken. Werkwoorden in de doelstellingen geven aan tot op welk niveau leerlingen iets moeten aangeboden krijgen, begeleid en  geëvalueerd worden. Onderzoeken moet gekoppeld zijn aan de onderwerpen in de doelstellingen SW binnen de lessen SW . Er kan aan doelstellingen SW gewerkt worden in IO maar dan enkel verder uitdiepend of illustrerend. • Leerlingen begeleiden bij het leren onderzoeken heeft te maken met de didactische manier van werken als leraar.  Handboek (dat sowieso met de nodige kritische blik moet gehanteerd worden en waarbij het leerplan steeds het enige wettelijke houvast is!) kan dan gehanteerd worden als vademecum. Dit veronderstelt dat de leraar gelooft in het belang van leerlingen zelf aan het werk te zetten èn durft tijd en ruimte te geven aan de  inbreng van  leerlingen. Vertrekken vanuit de voorkennis en ervaring van de leerlingen is belangrijk evenals het coachen van het leren onderzoeken. • Belangrijk is dat leerlingen leren aan kennisconstructie te doen … dit is een competentie die op alle terreinen aan belang wint. • Onderzoeken in tweede en derde graad gebeurt binnen de leerlijn van competentie 1, dus bv zelf bron (site, artikel, filmfragment, observatie …) aanbieden. • Vorig schooljaar hebben leraren SW verschillende ondersteunende documenten ontvangen.

31. Competentie 1 • Uittreksel uit servicedocument ivm competentie 1 is per fase verder aangevuld ter inspiratie van de IO teams. • Let op ‘onderzoeken’ veronderstelt een concrete oz vraag waarop een concreet antwoord gezocht en gegeven wordt aan de hand van verschillende methodieken! • Zie site DPB / personenzorg

32. Afspraken en planning • Jaarlijkse samenkomst, dec 2014! • Kijkwijzer evaluatie (dia 27) eens gebruiken in eigen schoolteam?