AVRUPA B T NLESMESININ TARIHSEL GELISIMI Prof. Dr. agri Erhan ATAUM

1. 1 AVRUPA B�T�NLESMESININ TARIHSEL GELISIMIProf. Dr. �agri Erhan (ATAUM)

2. 2 Tarih Boyunca Avrupa B�t�nlesmesi Fikri (1) �Avrupa� s�zc�g�n� ilk kez M� 7. Y�zyilda, yasadiklari b�lgenin kuzeyindeki, bilmedikleri b�lge i�in Yunanlilar kullandi. Fenike k�kenli bir kelime olup, �G�nesin Battigi Yer� demektir. Roma Imparatorlugu, Akdeniz�i bir i� g�l haline sokarken, Avrupa�da Roma k�lt�r� hakim oldu. Bati Roma 476�da barbar saldirilariyla yikildi. Avrupa�da Latin veya Germen k�kenli kralliklar h�k�m s�rd�. (7. Y�zyildan itibaren). Roma�nin son d�neminde Hiristiyanlik Avrupa�da yayildi ve kitanin ortak dini haline geldi.

3. 3 

4. 4 Tarih Boyunca Avrupa B�t�nlesmesi Fikri (2) Avrupa�nin g�neyindeki Islam fetihleri, Avrupa�yi Akdeniz�in g�neyinden kopardi. 800�de Kutsal Roma-Germen Imparatoru ilan edilen Charlemagne Avrupa�yi b�y�k �l��de denetimi altina aldi ve ilk kez Avrupali olmayi b�t�nlesmeye ideolojik bir temel saglamak i�in kullandi. Ileriki d�nemde Charlemagne i�in �rex pater Europae� (Avrupa�nin Babasi) tabiri kullanilacaktir. Hiristiyanligin k�k salmasiyla, Avrupa �Hiristiyanlar toplulugu� bi�imine d�n�st�. 14. Y�zyila kadar Avrupa s�zc�g� hi� kullanilmadi. Bu d�nemde �Birlik�ten anlasilan Hiristiyan devletlerin birligiydi. 13. Y�zyilda sair Dante b�yle bir �Birlik�ten s�z ediyordu.

5. 5

6. 6 Tarih Boyunca Avrupa B�t�nlesmesi Fikri (3) R�nesans ve Reformasyon s�recinde uhrevi iktidarin yerine yavas yavas d�nyevi iktidarin ge�mesi ve ulusal monarsilerin g�� kazanmasiyla Avrupalilik fikri yeniden y�kselise ge�ti. Avrupa�da ulus-devletler arasinda yapilan savaslar ve imzalanan barislar sirasinda �Avrupa Federasyonu� d�s�ncesi gelismistir. 17. Y�zyilda Alman d�s�n�r Immanuel Kant, Avrupa�da s�rekli baris ortamini saglayacak, �Avrupa Birlesik Devletleri� fikrini ortaya atti.

7. 7 Tarih Boyunca Avrupa B�t�nlesmesi Fikri (4) Sanayi devrimiyle birlikte, ulus-devletlerin kendi i� pazarlari �r�nlerin satilmasi i�in yetersiz hale geldi. Bu d�nemde, siyasi degil, ticari engellemelerin olmadigi, serbest ticarete dayanan ekonomik birlik d�s�ncesi taraftar topladi. (Adam Smith). 1819�da Prusya�da Maassen Tarifesi�nin kabul�yle ilk kez i� ticari engeller kaldirildi. 1834�de Alman devletleri arasinda Zollverein (g�mr�k birligi) kuruldu. G�mr�k birliginin Avrupa�nin diger b�lgelerine de yayginlastirilmasi i�in �alismalar yapildi. Ikili ticaret anlasmalarinda MFN ayricaliginin taninmasiyla ticaret bir �l��de serbestlesti. Fakat, 19. Y�zyil dengelerinde, kitasal bir g�mr�k birligi saglanamadi. Korumacilik artti.

8. 8

9. 9

10. 10 Tarih Boyunca Avrupa B�t�nlesmesi Fikri (5) 19. Y�zyilin son �eyreginde belirginlesen Fransiz-Alman rekabeti, kitasal birligin �n�ndeki en �nemli engel oldu. I. D�nya Savasi kitadaki b�l�nmeyi daha da derinlestirdi. I.DS sonrasinda y�kselise ge�en revizyonizm kitada istikrarsizligi k�r�kledi. Iki Savas arasi d�nemde, Avrupa�da Birlik kurma girisimleri taraftar buladi. Avusturyali Richard Coudenhove Kalergi�nin 1926�daki �Pan-European Union� kongresi ve Fransiz devlet adami Briand�i 1930�da ortaya attigi �Avrupa Federal Birligi� fikri sonu�suz kaldi. II. D�nya Savasi Avrupa�ya, barbar kavimlerin saldirilarindan beri en b�y�k yikimi getirdi.

11. 11 Tarih Boyunca Avrupa B�t�nlesmesi Fikri (5) ALSACE-LORRAINE K�M�RLERI

12. 12 Tarih Boyunca Avrupa B�t�nlesmesi Fikri (5)

13. 13

14. 14 II. DS SONRASINDA AVRUPA�DA REFAHI VE BARISI TESIS ETME VE KALICI KILMA IHTIYACI (1) 1. SIYASI A�IDAN ALMANYA ILE FRANSA ARASINDAKI SORUNLARI KALICI BI�IMDE ��Z�ME KAVUSTURMA IHTIYACI 2. G�VENLIK A�ISINDAN SOVYET TEHDIDINE KARSI KOYABILECEK BIR B�T�NLESME OLUSTURMA IHTIYACI (TRUMAN DOKTRINI-BR�KSEL ANTLASMASI-NATO) 3. EKONOMIK A�IDAN SAVAS SONRASI YIKIMI ORTADAN KALDIRARAK REFAHI TESIS ETME VE YAYGINLASTIRMA ; MARSHALL YARDIMININ ETKIN BI�IMDE DAGITIMININ VE KULLANILMASININ SAGLANMASI IHTIYACI

15. 15 II. DS SONRASINDA AVRUPA�DA REFAHI VE BARISI TESIS ETME VE KALICI KILMA IHTIYACI (2) Savas sonrasinda ABD, Almanya�yi tekrar Avrupa ekonomisine entegre edebilmek i�in konfederatif bir yapi �zerinde duruyordu. Ancak, 1945�te Avrupa�nin Dogu-Bati olarak b�l�nmeye baslamasi bunu sonu�suz birakti.

16. 16

17. 17 Federatif Arayislar (1) Nisan 1946�da Bel�ika- Hollanda ve L�ksemburg arasinda Benelux ekonomik birlik alani olusturuldu. 19 Eyl�l 1946 Winston Churchill�in �nl� Z�rich konusmasi: �Fransiz-Alman isbirligine dayali, federalist �izgide bir Avrupa Birlesik Devletleri kurulsun.� Aralik 1946�da Avrupa Federalistler Birligi kuruldu.

18. 18 Federatif Arayislar (2) 2 Farkli Yaklasim Var: 1-Avrupa Federalist Hareketi grubu (Italyan Altiero Spinelli): Avrupa Kurucu Meclisi tarafindan olustutulacak anayasaya g�re kurulacak tam bir siyasi birlik.(�federalistler�; ulusal devletler karsi �iktigi i�in basarisiz) 2-La Federation grubu (Fransa merkezli): �nce iktisadi birlik, sonra tedrici olarak siyasal birlik.(�neo-fonksiyonalistler�; daha �ok ragbet g�rd�) -Federalist arayis i�indeki t�m �rg�tler Aralik 1947�de Avrupa Birligi Hareketleri Uluslararasi Komitesi�ni olusturdu.

19. 19 Churchill ve Spinelli

20. 20 Hizlandirici Etkenler (1) Avrupa�nin Ortak G�venligi -12 Mart 1947�de Truman Doktrini�nin ilani ile Soguk Savas�in basladigi belgelendi. -Subat 1948�de �ekoslovakya�da kom�nistlerin h�k�met darbesiyle iktidara gelmesi. -17 Mart 1948�de Bel�ika, Hollanda, L�ksemburg, Ingiltere ve Fransa arasinda Br�ksel Pakti kuruldu. (Kagit �st�nde Almanya�nin tekrar saldirma ihtimaline karsi ama ger�ekte SSCB tehdidine karsi) -1948 yazinda SSCB�nin Berlin ablukasi. -Nisan 1949�da Br�ksel Pakti �yelerine Norve�, Portekiz, Italya, Izlanda, ABD ve Kanada�nin katilimiyla NATO kuruldu.

21. 21 Hizlandirici Etkenler (2) Avrupa�nin Ortak Kalkinmasi 5 Haziran 1947�da ABD Disisleri Bakani George Marshall�in �Marshall Plani�ni ilan etmesi: Avrupa�nin savasin yikintilarini ortadan kaldirmasi ancak t�m Avrupa �lkelerinin birarada yer alacagi, kapsamli bir ekonomik plan �er�evesinde olabilir. 16 Nisan 1948�de, plana dahil olmayi kabul eden 16 Avrupa �lkesi �Avrupa Ekonomik Isbirligi �rg�t��n� (OEEC) kurdu. (Bu daha sonra OECD adini alacaktir).

22. 22

23. 23 B�t�nlesme Yolunda Yeni Adimlar Avrupa Birligi Hareketleri Uluslararasi Komitesi, 8-19 Mayis 1948�de La Haye�de 16 �lkeden 713 delegenin katilimiyla, Avrupa Kongresi�ni (Congress of Europe) topladi. (W. Churchill onursal baskan). Toplanti sonunda kabul edilen �Avrupalilara Mesaj�, insanlarin, d�s�ncenin ve mallarin serbest�e dolasacagi bir Birlesik Avrupa istegi dile getirildi. Avrupa Insan Haklari S�zlesmesi�nin hazirlanmasi, Avrupa Insan Haklari Mahkemesinin kurulmasi ve Avrupa Parlamentosunun olusturulmasi kararlastirildi.

24. 24 B�t�nlesme Yolunda Yeni AdimlarAvrupa Konseyi Avrupa Kongresi, Churchill, Paul H. Spaak, Blum ve de Gasperi�nin onursal baskanliklarinda s�rekli bir �rg�te d�n�st�. Kongre�de alinan kararlar, Fransa ve Bel�ika tarafindan Br�ksel Pakti�na getirildi. Fransa ve Bel�ika Avrupa Parlamentosu�nun kurulmasini savunurken, Ingiltere, ulusal egemenlik sinirlarini astigi gerek�esiyle parlamento fikrine karsi �ikti. Uzlasma sonucunda Mayis 1949�da Avrupa Konseyi (Council of Europe) kuruldu. Ingiltere, Irlanda ve Iskandinavya �lkeleri federalist bir deneye girismek istemediklerinden, Konsey, h�k�metlerarasi isbirliginin yapildigi, etkisiz bir Avrupa Forumu olarak dogdu ve �yle kaldi.

25. 25 B�t�nlesme Yolunda Yeni AdimlarSchuman Deklarasyonu (9 Mayis 1950) (1) -Almanya�nin Ruhr b�lgesindeki k�m�r ve �elik �retimi, II. DS sonrasinda m�ttefikler arasi Ruhr Uluslararasi Otoritesinin denetimine sokulmustu. Ancak, Marshall Plani sonrasinda Alman sanayiinin hizla gelisme hamlesi i�ine girmesi bu denetimin sinirlarini zorluyordu. Bu hiza yetisemeyen Fransiz sanayii Almanya�nin gerisinde kaliyor ve yeniden Alman-Fransiz rekabetini ortaya �ikaracak siyasal bir sorun ortaya �ikiyordu.

26. 26 B�t�nlesme Yolunda Yeni AdimlarSchuman Deklarasyonu (9 Mayis 1950) (2) Bu sorunu asmak i�in Fransa Planlama Teskilati baskani Jean Monnet�nin gelistirdigi bir fikri, Fransa Disisleri Bakani Robert Schuman 9 Mayis 1950�de a�ikladi. Planin �z�nde, Avrupa�da d�zenin korunmasi, Almanya�nin sinirlanmasiyla degil, Almanya�yi Avrupa i�inde asimile etmekle m�mk�nd�r tezi vardi.

27. 27 Schuman ve Monnet

28. 28 Avrupa K�m�r ve �elik Toplulugu�nun Kurulmasi 25 Eyl�l 1952 AK�T fikri Jean Monnet ile Alman Prof. Hallstein tarafindan gelistirildi. AK�T antlasmasi Benel�ks �lkeleri, Fransa,Almanya ve Italya (Altilar) arasinda 18 Nisan 1951�de imzalandi.Ingiltere antlasmaya katilmadi. Onay s�recinden sonra AK�T 25 Eyl�l 1952�de dogdu.

29. 29 AK�T Monnet�nin planina uygun olarak AK�T�nin 4 organi bulunuyordu: Y�ksek Otorite (�yeleri ulusal meclisler tarafindan se�ilmekle birlikte, uluslar�st� bir nitelige sahip. AK�T�nin icra organi. Ilk baskan J. Monnet) Bakanlar Konseyi: Karar alma mercii. Adalet Divani:Ihtilaflarin ��z�m yeri. Ortak Meclis: �ok zayif bir nitelikte. Gruplar, �ye �lkelere g�re degil, siyasal egilimlere g�re; sosyalistler, liberaller, Hiristiyan demokratlar seklinde kuruldu.

30. 30 Avrupa Savunma Toplulugu �Basarisiz� Girisimi -Federalistler, Avrupa �lkeleri arasinda AK�T�nu asan, siyasal birlik arayislarini s�rd�rmekteydiler. Haziran 1950�de, Soguk Savas�in ilk sicak �atismasi olarak Kore Savasi �ikinca, bekledikleri firsat dogdu: Avrupa kendi savunma toplulugunu kurmaliydi. Ekim 1950�de yine J. Monnet�in hazirladigi Avrupa Savunma Toplulugu antlasmasi, 9 Mayis 1952�de imzalandi. Hemen ardindan da Avrupa Siyasal Toplulugu i�in girisimler baslatildi. Ancak Fransa meclisi 1954�de Avrupa Savunma Toplulugu anlasmasini onaylamadi. B�ylece iki girisim de sonu�suz kalmis oldu.

31. 31 AET ve EURATOM�un Kurulusu Fransa, Avrupa Savunma Toplulugu girisimini reddedince Monnet Y�ksek Otorite baskanligindan istifa etti. Birlesik Avrupa Devletleri i�in Eylem Komitesi (BADEK)adli bir �rg�t�n basina ge�ti. BADEK�in �alismalari sonucunda, 1 Haziran 1955�te Altilarin katildigi Messina konferansinda AET ve Euraom kurulmasi �nerildi. 27 Mart 1957�de imzalanan Roma Antlasmasiyla, AET ve ardindan Euratom kuruldu.

32. 32 Roma Antlasmasi ve AET�nin Yapisi (1) 1 Ocak 1958�de y�r�rl�ge girdi. Altilar i�in g�mr�k birligi, dolasim serbestligi, serbest rekabet, topluluk tivcaret politikasi ve topluluk tarim politikasi olusturuldu. Toplulugun isleyisinin Roma Antlasmasi�na uygunlugunu Topluluk Adalet Divani denetleyecekti. Komisyon, AET�nin y�r�tme organi olarak, topluluk �ikarlarinin bek�iligini yapacak. Komisyon �yeleri, �ye �lkelerin birlikte se�tikleri 9 kisiden olusacak, 4 yil g�rev yapacak ve se�ildikleri �lkelerden direktif almayacaklar.Kararlar oy�okluguna g�re alinacak.

33. 33 Roma Antlasmasi ve AET�nin Yapisi (2) Konsey, �ye devletleri temsilen birer bakanin katilmasiyla olusur. AET�nin asil karar organidir. Kararlar oybirligiyle alinir. Avrupa Parlamentosu, olduk�a g��s�z bir yapidaydi. �yeler dogrudan se�imle geliyordu. Komisyon �yelerinin atanmasini etkileyemiyordu. Komisyon ve Konseyin kararlarina etkisi tavsiye d�zeyindeydi. Adalet Divani, antlasmalarin uygulanmasinda hukukun �st�nl�g�n� koruyacakti. �ye devletlerin birlikte se�tigi 7 yargi�tan olusuyordu.

34. 34 Roma�dan Lizbon�a

35. 35 AET, AT VE AB ANTLASMALARININ GENEL I�ERIGI VE TEMEL D�ZENLEME (POLITIKA) ALANLARI ORTAK PAZAR VE EKONOMI POLITIKALARININ YAKINLASTIRILMASI ORTAK TARIM, BALIK�ILIK, TASIMACILIK VE TICARET POLITIKALARI TOPLULUGUN KURUMSAL YAPISI REKABET, TEKELLER, DEVLET YARDIMLARI, VERGI POLITIKALARI

36. 36 AB�YE GIDEN YOL (1)B�T�NLESME Y�NTEMLERI 1.�� EKONOMIK B�T�NLESME: EKONOMININ TEK BIR SEKT�R�NDE BASLAYAN VE YARATILAN KARSILIKLI BAGIMLILIK VE ISLEVSELLIK SONUCU DIGER SEKT�RLERDE YAYILAN; ARDINDAN SIYASI B�T�NLESMEYE DE DOGRU G�T�RECEK TEDRICI B�T�NLESME MODELI; NEO-FONKSIYONALIZM, �SPILL OVER� ETKISI

37. 37 AB�YE GIDEN YOL (1)B�T�NLESME Y�NTEMLERI 2. ULUSLAR�ST� B�T�NLESME: YETKI DEVRI YA DA PAYLASILMASI; KURUMSAL YAPIDAKI ULUSLAR�ST�L�K 3. HUKUKI B�T�NLESME: HUKUKUN ARA� OLARAK KULLANILDIGI VE ORTAK BIR HUKUK D�ZENI YARATMAK YOLUYLA �YE �LKELERIN BIRBIRINE BAGLANDIGI BIR B�T�NLESME TESIS ETME AB B�T�NLESMESI S�RECINDE BU ��� BIRLIKTE KULLANILMISTIR.

38. 38 AB�ye GIDEN YOL (2)GENISLEME BIRINCI DALGA : INGILTERE, IRLANDA, DANIMARKA (1973) IKINCI DALGA : YUNANISTAN (1981) ���NC� DALGA: ISPANYA, PORTEKIZ (1986) D�RD�NC� DALGA : AVUSTURYA, ISVE�, FINLANDIYA (1995) BESINCI DALGA: ESTONYA, LETONYA, LITVANYA, POLONYA, MACARISTAN, �EK CUMHURIYETI, SLOVENYA, SLOVAKYA, MALTA, KIBRIS R.K. (2004) ALTINCI DALGA:BULGARISTAN, ROMANYA (2007)

39. 39 AB�NIN GENISLEME HARITASI-1

40. 40 AB�NIN GENISLEME HARITASI-2

41. 41 AB�NIN GENISLEME HARITASI-3

42. 42 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESME Derinlesme; bir yandan, b�t�nlesmenin yetki ve faaliyet alanlarindaki artisi; diger yandan da, mevcut kurumsal yapi i�indeki degisiklikleri ifade eder. �ye �lkelerin mevcut ya da yeni yetki alanlarini Avrupa B�t�nlesmesine devri bi�iminde ortaya �ikar. Derinlesme, iki nedenle olusur. . 1-Kurumsal Yapida Duyulan Reform Ihtiyaci Dolayisiyla a-�ye Sayisinin Artisina Bagli Olarak b-Yetki Alanlarinin Artisina Bagli Olarak 2-Avrupa B�t�nlesmesinin Dinamik Niteligi Dolayisiyla

43. 43 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESMENIN ASAMALARI 1.� F�ZYON OLAYI : a)1957�de imzalanan Roma Antlasmasi�yla ayni tarihte imzalanan �Avrupa Topluluklarinin Bazi Ortak Kurumlarina Dair S�zlesme� ile, Avrupa Topluluklarinin asli-yapisal organlarindan Meclis (parlamento) ve Divan�in, her �� topluluk i�in tek bir organ olarak birlestirilmesi. b)1965�te imzalanan �Avrupa Topluluklari I�in Tek Konsey ve Tek Komisyon Kuran Antlasma� ile Konsey ve Komisyon�un her �� topluluk i�in tek bir organ olarak birlestirilmesi. �

44. 44 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESMENIN ASAMALARI 2.� B�T�E ANLASMALARI : AVRUPA SAYISTAYININ KURULUSU; B�T�ENIN KARARA BAGLANMA Y�NTEMI (1970-75)

45. 45 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESMENIN ASAMALARI 3. AVRUPA TEK SENEDI (1986-87) 1960�li ve 70�li yillarda Avrupa B�t�nlesmesi s�reci �nemli sorunlarla karsi karsiya kaldi. Genislemeyle birlikte bu sorunlar daha da artti. 1973 petrol krizini takiben yasanan ekonomik durgunluk ve daralma �ye �lkeleri zor durumda birakti. Korumaci bir anlayisa girme egilimi belirdi. G�mr�k Birligi 1968�de tamamlanmis olmasina ragmen, hen�z Ortak Pazar asamasina bu sorunlar nedeniyle ge�ilemiyordu. Bu sorunlari asmak i�in Komisyon 1985�te bir dizi �neri siraladigi Beyaz Kitap�i yayinladi. Roma Antlasmasinin 236. Maddesine dayanilarak kurucu antlasmada degisiklige gidildi. Bu �er�evede imzalanan Avrupa Tek Senedi 1 Temmuz 1987�de y�r�rl�ge girdi.

46. 46 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESMENIN ASAMALARI TEK SENET ILE KURUMSAL ALANDAKI DEGISIKLIKLER -OYBIRLIGINDEN NITELIKLI OY �OKLUGUNA GE�IS -KARAR ALMA S�RE�LERINDE REFORMA GIDILMESI VE ISBIRLIGI S�RECININ �NG�R�LMESI; PARLAMENTONUN BU S�RECE DAHA ETKIN KATILIMININ SAGLANMASI� -AVRUPA PARLAMENTOSUNUN YENI �YE KABUL� VE ORTAKLIK ANLASMALARININ ONAYI KONUSUNDA YETKILENDIRILMESI (�n Muvaffakat) -ILK DERECE MAHKEMESININ KURULMASI

47. 47 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESMENIN ASAMALARI TEK SENET ILE POLITIKA ALANINDAKI DEGISIKLIKLER -AVRUPA TEK PAZARININ KURULMASI (EN GE� 31 Aralik 1992) -SOSYAL POLITIKA, EKONOMIK VE SOSYAL UYUM, �EVRE, TEKNOLOJIK ARASTIRMA VE GELISTIRME GIBI YENI POLITIKA ALANLARININ TOPLULUK YETKISINE VERILMESI -AVRUPA SIYASI ISBIRLIGININ OLUSTURULMASI

48. 48 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESMENIN ASAMALARI MAASTRICHT ANTLASMASI (10 Aralik 1991-1 Ocak 1993)VE AB�NIN KURULUSU 1-Kurumsal Yapidaki Degisiklikler S�TUN YAPISI: 1-EKONOMIK B�T�NLESME (AT); SIYASI B�T�NLESME (2-ORTAK DIS VE G�VENLIK POLITIKASI VE 3-ADALET VE I�ISLERINDE ISBIRLIGI) KARAR ALMA S�RE�LERINDE DEGISIKLIK; ORTAK KARAR USUL�N�N GETIRILMESI: PARLAMENTONUN KARAR ALMA S�RE�LERINDE DAHA ETKIN BIR KONUMA GETIRILMESI BAKANLAR KONSEYI TARAFINDAN NITELIKLI �OGUNLUK ILE KARARA BAGLANAN ALANLARIN ARTTIRILMASI (VETO EDILEBILECEK ALANLARIN DARALTILASI)

49. 49 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESMENIN ASAMALARI 1-(Maastricht) Kurumsal Yapidaki Degisiklikler (DEVAM) AVRUPA PARLAMENTOSUNUN KOMISYONUN ATANMASI ALANINDAKI YETKILERININ ARTIRILMASI� AVRUPA PARLAMENTOSUNUN ULUSLARARASI ANLASMALAR KONUSUNDAKI YETKILERININ ARTIRILMASI B�LGELER KOMITESI, OMBUDSMAN GIBI YENI KURUMLARIN OLUSTURULMASI� SUBSIDIARITE (YETKI IKAMESI) ILKESI: Bir konu hangi d�zeyde-AB, �ye devletler veya yerel d�zey- daha etkin incelenebilecekse, o d�zeyde ele alinmasi.

50. 50 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESMENIN ASAMALARI 2- Politika Alanindaki Degisiklikler EKONOMIK VE PARASAL BIRLIK: Ortak Pazara ek olarak, para ve makroekonomi politikalarinda b�t�nlesmenin saglanmasi. �ye �lkelerin parasal alandaki yetkilerinin Avrupa Merkez Bankasina devredilmesi. 1 Ocak 2002�de Tek Para�ya ge�is. ORTAK DIS VE G�VENLIK POLITIKASI: Avrupa G�venlik ve Savunma Politikasi�nin gelistirilmesi, BAB�a islevsellik kazandirilmasi. ADALET VE I�ISLERINDE ISBIRLIGI: �ye devletlerin i� g�venligin saglanmasi ve kamu d�zeninin korunmasina iliskin isbirliginin kurumsallasmasi. Uluslararasi su�lar, yasadisi g��, uyusturucu ticareti ve ter�rle m�cadele i�in Avrupa Polis B�rosu (Europol)�n kurulmasi.

51. 51 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESMENIN ASAMALARI 2- Politika Alanindaki Degisiklikler (DEVAM) AVRUPA VATANDASLIGI: T�m �ye �lkelerde oturma ve serbest dolasim hakki, Avrupa parlamentosu ve belediye se�imlerinde se�me ve se�ilme hakki, ���nc� �lkelerde diplomatik temsilcilikleri bulunmayan �ye �lke vatandaslarinin, o �lkede diger �ye �lkelerin korumasindan yararlanmasi, Toplulukla ilgili konularda Avrupa Parlamentosuna dilek�e verme hakki.

52. 52 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESMENIN ASAMALARI 2- Politika Alanindaki Degisiklikler (DEVAM) SOSYAL POLITIKA ALANINDA AB�NIN YETKILENDIRILMESI (SOSYAL AVRUPA): Mesleki egitim ve s�rekli egitim programlarinin d�zenlenmesi; Nispeten geri kalmis 4 �ye (Yunanistan, Ispanya, Portekiz, Irlanda) i�in �Dayanisma ve Uyum Fonu�nun kurulmasi; Avrupa �alisma kanunlarinin hazirlanmasina Avrupa �apindaki ve ulusal d�zeydeki sosyal taraflarin katilmasi.

53. 53 AB�YE GIDEN YOL (3) DERINLESMENIN ASAMALARI 2- Politika Alanindaki Degisiklikler (DEVAM) EGITIM, K�LT�R, KAMU SAGLIGI, T�KETICININ KORUNMASI, TRANS-AVRUPA ULASIM VE ENERJI AGLARI, EKONOMIK VE SOSYAL UYUMUN G��LENDIRILMESI ALANLARININ AVRUPA B�T�NLESMESI �ER�EVESINE DAHIL EDILMESI TEMEL HAKLARIN AB D�ZEYINDE KORUNMASI KONUSUNUN KURUCU ANTLASMALARA GE�IRILMESI

54. 54 AB�DE DERINLESME AMSTERDAM ANTLASMASI (17 Haziran 1997-1 Ocak 1999) 1-Kurumsal Yapidaki Degisiklikler: NITELIKLI OY �OKLUGU VE ORTAK KARAR USUL� ILE KARARA BAGLANAN ALANLARIN ARTTIRILMASI. AVRUPA PARLAMENTOSUNUN YETKILERININ DAHA DA ARTIRILMASI. ULUSAL PARLAMENTOLAR ILE AVRUPA B�T�NLESMESI ARASINDA KURUMSAL DIYALOG KURULMASI ESNEKLIK ILKESI: �yelerin �ogunlugu tarafindan daha yakin bir isbirligi amaciyla benimsenen bir faaliyet, diger �yelere de a�ik olmak kaydiyla, belirli kosullarda s�rd�r�lebilecektir.

55. 55 AB�DE DERINLESME 2-Politika Alanindaki Degisiklikler AVRUPA BIRLIGININ TEMEL DEGERLERININ ILK DEFA A�IK�A ANTLASMALARA GE�IRILMESI� TEMEL HAKLAR VE AB D�ZEYINDE KORUNMALARI ILE ILGILI MEKANIZMANIN OLUSTURULMASI� VIZE, SIGINMA, G�� VE KISILERIN SERBEST DOLASIMI ILE ILGILI BAZI 3. S�TUN KONULARININ BIRINCI S�TUNA DAHIL EDILMESI VE SCHENGEN PROTOKOLܠ SOSYAL POLITIKA:Kadin ve erkekler i�in esit ise esit �cret ilkesi; Komisyon ve �ye �lkelerin her yil Konsey�e istihdam raporu sunmalari; Istihdam konusundaki esg�d�m� saglamak i�in Istihdam Komitesi�nin kurulmasi.�

56. 56 AB�DE DERINLESME 2-(Amsterdam) Politika Alanindaki Degisiklikler (DEVAM) ORTAK DIS VE G�VENLIK POLITIKASI ALANINDA GELISMELER:Konsey Genel Sekreteri�nin, Konsey D�nem Baskani�na, �Y�ksek Temsilci� sifatiyla yardim etmesi. Genel Sekretere bagli yeni, �siyaset planlama ve erken uyari� biriminin kurulmasi. Savunma ve G�venlik politikalarina, insani ama�li baris faaliyetleri, kriz y�netimi, dis sinirlarin korunmasi gibi yeni unsurlarin eklenmesi.� Ortak Dis ve G�venlik Politikasinda kararlarinin alinmasinda, �ekimser oylar kararin alinmasini engellemeyecektir. Bununla birlikte �ekimser oylarin agirliginin ��te birden fazla olmasi halinde karar ge�ersiz olacaktir.

57. 57 AB�DE DERINLESME 2-(Amsterdam) Politika Alanindaki Degisiklikler (DEVAM) ADALET VE I�ISLERI ALANINDAKI GELISMELER:�zellikle irk�ilik, yabanci d�smanligi, �rg�tl� su�lar, �zellikle ter�rizm, insan ve uyusturucu ka�ak�iligi, �ocuklarla ilgii su�lar, silah ka�ak�iligi, yolsuzluk ve dolandiricilik gibi su�larda yakin isbirliginin gelistirilmesi; G�mr�k, polis ve adalet kurumlarinin ortak operasyonlar d�zenlemesi; Bu kurumlar arasinda bilgi degisimi; Sinir kontrollerinin kaldirilmasi amaciyla �Schengen Anlasmasi�nin Topluluk hukukunun bir par�asi haline getirilmesi (Ingiltere ve Irlanda hari�); AB�nin �zg�rl�k, demokrasi, insan haklari ve temel �zg�rl�kleresaygi ve hukuk devleti ilkeleri �zerine kurulu oldugu antlasmada yer almistir.

58. 58 AB�DE DERINLESME 2-(Amsterdam) Politika Alanindaki Degisiklikler (DEVAM) AVRUPA VATANDASLIGI: Avrupa vatandasligi tamamlayici mahiyettedir ve ulusal vatandasliga halel getirmeyecektir; AB vatandaslari Toplulugun 12 resmi dilinden birinde Topluluk kurum ve organlariyla yazisabilme ve cevap alma hakkina sahiptir.

59. 59 AMSTERDAM�DA GENISLEME KONUSU Roma Antlasmasi�ndaki; �Her Avrupa devleti Birlige �yelik i�in basvurabilir�seklindeki h�k�m yeniden d�zenlendi. Birligin temellerini olusturdugu ifade edilen, �zg�rl�k, demokrasi, hukuk devleti ve insan haklari ile temel �zg�rl�klere saygi ilkelerine bagli her Avrupa devletinin �yelik i�in basvurabilecegi h�km� getirilmistir.

60. 60 AB�DE DERINLESME NICE ANTLASMASI (10 ARALIK 2000) 1-Kurumsal Yapidaki Degisiklikler: (27 �yeli bir AB�ye g�re) AVRUPA BIRLIGI KARAR S�RE�LERININ YENI GENISLEME DALGASINA HAZIRLANMASI AVRUPA BIRLIGI KURUMLARININ YENI GENISLEME DALGASINA HAZIRLANMASI

61. 61 NICE ANTLASMASI 2-POLITIKA ALANLARINDAKI DEGISIKLIKLER AB TEMEL HAKLAR SARTININ HAZIRLANMASI VE AB KURUMLARI TARAFINDAN IMZALANMASI � MEVCUT POLITIKA ALANLARININ GELISTIRILMESI

62. 62 Avrupa Birligi 2009 27 �ye 480 Milyonluk n�fus (ABD ve Rusya�nin toplam n�fusundan daha fazla) 2004-2006 d�neminde yeni �yelere 21.6 milyar Euro harcandi 80 bin sayfalik m�ktesebat Yeni komsular: Rusya, Ukrayna, Beyaz Rusya, Moldova ve Akdeniz d�nyasi

63. 63 Avrupa Birligi 1 Mayis 2004 ZENGINLER VE FAKIRLER (Kisi Basina Milli Gelir A�isindan) L�ksemburg (189); Irlanda (125); Danimarka (115); Hollanda (113); Avusturya (110); Bel�ika (108); Finlandiya (104); Ingiltere (103); Almanya (103); Italya (103); Isve� (102); 15 AB �LKESI ORTALAMASI (100); �Ispanya (84); Slovenya (74); Kibris (72); Portekiz (69); Yunanistan (66); �ek Cumhuriyeti (60); Macaristan (57); Malta (55); Slovakya (47); Estonya (42); Polonya (39); Litvanya (39); Letonya (35).

64. 64 1 MAYIS 2004 Estonya, Letonya, Litvanya, Malta, Macaristan, Polonya, �ek Cumhuriyeti, Slovakya, Slovenya, G�ney Kibris Rum Y�netimi

65. 65 AVRUPA ANAYASASI �ye sayisi 2004 Mayis'inda 15'ten 25'e y�kselen AB�nin bu yeni yapi i�inde y�netim mekanizmalarinin artan y�k nedeniyle tikanmamasi i�in sistemi yeniden d�zenlemek gerekiyordu.

66. 66 AVRUPA ANAYASASI Devlet ve H�k�met Baskanlari Nice Zirvesinde Birligin gelecegi �zerine daha genis ve daha derin bir tartismanin baslatilmasi ve kurucu antlasmalarin daha ciddi bi�imde revize edilmesi konusunda g�r�s birligine vardilar

67. 67 AVRUPA ANAYASASI Nice Antlasmasina ekli 23 numarali deklarasyonda bu s�re� i�in 3 asama �ng�r�ld�

68. 68 AVRUPA ANAYASASI Birinci asamada a�ik bir tartisma ortami olusturulacak ve buna her kesimden kisi ve kuruluslarin katilmasi saglanacakti

69. 69 AVRUPA ANAYASASI Aralik 2001 tarihli Laeken Zirvesi�nde AB'nin gelecegine iliskin Deklarasyon kabul edildi. Bu deklarasyonla Birligin daha demokratik, saydam ve etkin olmasi ve Avrupa yurttaslari i�in bir Anayasa hazirlanmasi y�n�nde karar alinmistir. Anayasanin hazirlanmasi i�in de bir Kurultayin toplanmasina karar verilmistir.

70. 70 AVRUPA ANAYASASI 8 Subat 2002'de toplanan Kurultay 15 aylik bir �alismanin ardindan 13 Haziran 2003'te �alismalarini tamamladi.

71. 71 AVRUPA ANAYASASI Taslagin, Birligin taniminin, ilkelerinin, kurumlarina iliskin h�k�mlerin yer aldigi I. B�l�m�yle, Temel Haklar Sarti'nin yer aldigi II. B�l�m Kurultay Baskani Valery Giscard D'Estaing tarafindan 20 Haziran 2003'te Selanik Zirvesinde Devlet ve H�k�met Baskanlarina sunuldu.

72. 72 AVRUPA ANAYASASI Avrupa Konvansiyonu Valery Giscard D'Estaing�in baskanliginda, iki baskan yardimcisi, on bes �ye devletten on bes bakan, on �� aday �lkeden on �� bakan, on bes �ye devlet parlamentolarinin her birinden ikiser olmak �zere toplam otuz parlamenter, on �� aday �lkenin her birinden ikiser olmak �zere toplam yirmi alti parlamenter, iki Komisyon �yesi, on alti Avrupa Parlamentosu �yesi olmak �zere toplam y�z bes kisiden meydana gelmekteydi.

73. 73 Avrupa Kovansiyonu Bu �er�evede olusturulan Avrupa Kovansiyonu�nun hazirladigi Avrupa Anayasa�si 29 Ekim 2004 g�n� Roma�da imzalandi ve daha sonra �ye devletlerin onayina sunuldu.

74. 74 Fransa ve Hollanda Referandumlari AB Anayasasi, �nce 29 Mayis 2005 tarihinde Fransa�da daha sonra 1 Haziran 2005 tarihinde Hollanda�da yapilan referandumlar sonunda b�y�k bir darbe yedi

75. 75 Fransa: % 55 �hayir�

76. 76 Hollanda

77. 77 Genel olarak her iki �lkenin AB Anayasasi�ni reddetme nedenleri ise su sekildedir: AB �yeleri ekonomik gelecekleri hakkinda belirsizlik yasiyorlar. Fransa, Almanya ve Hollanda ekonomik sorunlarini ��zemedi. Kurumsal konularla �ok fazla ugrasilip ekonomik ve sosyal konularla hi� ilgilenilmedi Euro b�lgesi i�inde de ekonomik ve politik birlik saglanamadi.

78. 78 Genel olarak her iki �lkenin AB Anayasasi�ni reddetme nedenleri ise su sekildedir: Iktidardaki Fransiz h�k�metinin icraatlarindan duyulan hayalkirikligi Anayasanin ekonomik a�idan "Anglo-Sakson" bir y�ne dogru kaydigi yolundaki (genelde yersiz) kaygilar AB'nin gelecegi konusundaki genel kaygilar ve Fransa'nin Birlik genelindeki n�fuzunu kaybettigi endisesi T�rkiye'nin birlige olasi �yeligi konusundaki kaygilar

79. 79 Genel olarak her iki �lkenin AB Anayasasi�ni reddetme nedenleri ise su sekildedir: AB �lke liderleri ve kurumlari, aldiklari kararlarda halki dikkate almadilar. Alinan kararlarin halkta yarattigi olumsuz tepkiyi g�rmediler, kamuoyundaki egilimlere ilgisiz kaldilar. Halk, AB Anayasasi�ni anlamadi. G�nl�k yasamindaki olumsuz unsurlarin t�m sorumlulugunu Br�ksel�e y�kledi.

80. 80 Genel olarak her iki �lkenin AB Anayasasi�ni reddetme nedenleri ise su sekildedir: Siyasiler ise, kolay yolu se�tiler ve kendi �lkelerindeki olumsuz durumun sorumlulugunu i�eriye degil, disariya y�klediler. AB�ye y�nelik pop�list yaklasimlar sergilediler. Bagimsizlik ve egemenlik gibi unsurlari, referandumlarla ilgili kampanyalarda kullandilar.

81. 81 1 OCAK 2007 Bulgaristan ve Romanya

82. 82 AB ADAY �LKELER T�RKIYE HIRVATISTAN MAKEDONYA

83. 83 AB POTANSIYEL ADAY �LKELER POTANSIYEL ADAY �LKELER: Arnavutluk Bosna Hersek Sirbistan Karadag Kosova

84. 84 21 - 22 Haziran 2007 AB Liderler Zirvesi 2005 yilinda Hollanda ve Fransa'da d�zenlenen referandumlarla reddedilmesinin ardindan iki yildir devam eden belirsizlik sonrasinda Avrupali liderler, AB Anayasasi'nin yerini alacak bir Reform Anlasmasi �zerinde uzlastilar

85. 85 21 - 22 Haziran 2007 AB Liderler Zirvesi Buna g�re artik, 'AB Anayasasi' ifadesinin kullanilmasindan vazge�ilerek yerine �Reform Anlasmasi� tabiri kullanilacakti.

86. 86 Lizbon Antlasmasi Varilan anlasmaya g�re, 2007 Temmuz ayi sonuna kadar h�k�metlerarasi bir konferansin toplanacak, bu konferans yilsonuna kadar �alismalarini tamamlayacak ve �zerinde anlasilan metnin 2009 yili Avrupa Parlamentosu se�imlerine kadar �ye �lkelerin onayina sunulmasi s�z konusu olacakti.

87. 87 AB liderlerinin �zerinde anlastiklari antlasma metniyle, AB Antlasmasi �zerinde yapilan degisiklikler Antlasmada devlet �agrisimli bayrak, mars gibi semboller yer almayacak. Antlasma "anayasa" niteligi tasimayacak.

88. 88 AB liderlerinin �zerinde anlastiklari anlasma metniyle, AB Anlasmasi �zerinde yapilacak degisiklikler AB Disisleri ve G�venlik Politikasi Y�ksek Temsilcisi makami olusturulacak. Bu kisi AB Komisyonu Baskan Yardimcisi stat�s�ne sahip olacak. Iki bu�uk yilligina se�ilecek olan AB Baskani, D�nem Baskani uygulamasinin yerine ge�ecek.

89. 89 PORTEKIZ AB D�NEM BASKALIGI Reform Antlasmasi 13 Aralik 2007�de Lizbon�da imzalandigi i�in bu antlasmanin ismi Lizbon Antlasmasi olarak da kullanilmaktadir.

90. 90 IRLANDA�NIN �HAYIR�I Reform Anlasmasi bu sefer de 12 Haziran 2008�de Irlanda�da referanduma takildi.

91. 91 Reform Anlasmasi Irlanda�da 2 Ekim 2009�da yapilan ikinci referandumda ise Lizbon Antlasmasi onaylandi. B�ylece, Antlasmanin onay s�reci tamamlanmis oldu.

92. 92 Genislemeden Sonra...�Wider Europe ?� AB�nin I� pazarina ve d�zenleme alanlarina katilim. Tercihli ticaret iliskileri Daha kolay sinir �tesi isbirligi, bilimsel ve k�lt�rel iliskilerde daha yogun iliskiler Ortak tehditlere ve krizlerin �nlenmesi i�in daha yakin bir isbirligi AB ulasim, enerji ve telekom aglarina entegrasyon Yatirimlarin tesviki i�in yeni mekanizmalarin gelistirilmesi

93. 93 AVRUPA B�T�NLESMESININ TARIHSEL GELISIMI