1 / 17

Nazlı Akman

Te msilci Problemleri ve Firma Kuramı (Agency Problems and the Theory of the Firm) Eugene F. Fama Journal of Political Economy-1980. Nazlı Akman. Temsilcilik İlişkisi. İlk olarak Jensen ve Meckling tarafından ortaya konuluyor Hissedarlar ve Tahvil sahipleri Yönetim ve Hissedarlar

karl
Télécharger la présentation

Nazlı Akman

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Temsilci Problemleri ve Firma Kuramı(Agency Problems and the Theory of the Firm)Eugene F. FamaJournal of Political Economy-1980 Nazlı Akman

  2. Temsilcilik İlişkisi • İlk olarak Jensen ve Meckling tarafından ortaya konuluyor • Hissedarlar ve Tahvil sahipleri • Yönetim ve Hissedarlar • Temsilcinin ve hissedarların çıkarlarının çatışmasından ortaya çıkması muhtemek sorunlar: Temsilci Problemleri

  3. Temsilci Maliyetlerinin Gidermenin Yolları • Temsilci maliyetlerine: • Kontrol maliyetleri • Örgüt yapısı maliyetleri • Esnek olmayan örgüt yapısının fırsat maliyeti • Maliyetlerden Kaçınma • Kovulma Tehdidi • İstenmeyen Satın Almalar • Yönetimin Ödüllendirilmesi

  4. Sahiplik Hakları Literatürü(Property Rights) • Alchian-Demsetz (1972) ve Jensen-Meckling (1976) • Firma üretim faktörleri arasındaki kontratlar kümesinden oluşur. • Faktörler  Temsilciler  Yöneticiler • Faktörler kendi çıkarları için çalışsalar da kaderlerinin faktörlerin tamamının (ekip-firma) diğer ekiplerle (firmalarla) olan rekabetinin başarısına bağlı olduğunu bilirler

  5. Sahiplik Hakları • Sahiplik hakları literatürü günümüz modern işletmelerine uygun değil • Girişimci merkezde

  6. Fama’nın Önermesi • Kontratlar kümesi perspektifini kullanarak • Hissedarlık ile yönetimin ayrışması ve kontrolün etkin bir ekonomik örgüt yaratabileceğini göstermek • Fama’nın görüşünde, yönetim ile hissedarlar (girişimciler-risk alanlar) birbirinden tamamen ayrı

  7. Yöneticiler ve Risk Alanlar • Alchian-Demsetz’in klasik firma kuramı: • Ortak girdi üretimi • Birçok girdi sahipleri • Ortak girdi sözleşmelerinin tümünde müşterek bir taraf • İlgili müşterek taraf girdi sahipleri ile bağımsız olarak kontratları tekrar görüşebilir • Müşterek taraf firmanın net varlıkları (residual claim) üzerinde hak sahibi • Müşterek taraf net varlıklar üzerindeki haklarını devredebilir

  8. Yöneticiler ve Risk Alanlar • Fama’ya göre: • Alchian-Demsetz modelindeki 3-4 temsilcileri • 5-6 risk alanları ayrı olarak ifade edilmelidir çünkü bu iki ayrı grubun kendilerine özgü farklı alternatifler sunan farklı piyasaları vardır ve başarı için motivasyonları farklıdır

  9. Yöneticiler ve Risk Alanlar • Firmanın faaliyetini sürdürebilmesi risk alanlardan (hissedarlardan) çok yöneticiler için önemlidir: • Optimal portföy kuramı ile ilişkili olarak hissedarlar yatırımlarını çeşitlendirirler ve bir firmanın başarısızlığı çok önemli değildir.

  10. Yönetici Emek Piyasası • Yöneticiler, servetlerini (insan sermayesi) firmalara kiralar • Kiranın bedeli “Yönetici Emek Piyasası”nda yöneticinin bağlı bulunduğu firmanın başarısı ile belirlenir • Yönetici fiyatlarının belirlenmesinde risk alanların etkisi vardır. • Etkin sermaye piyasalarında oluşan şirket değerleri yönetici emek piyasasına bilgi verir

  11. Hissedarlık ile Kontrolün Sürdürülebilirliği • Yönetici Emek Piyasaları firmalar üzerinde yöneticilerin performansa dayalı ödüllendirilmesi baskısı yaratır • Performansa göre değerlendirilmeyen yönetici firmadan gider • Yöneticiler birbirlerini denetlerler çünkü kendi gelecekleri firmanın başarısına bağlıdır ve firma başarısı da tüm yöneticilerin başarısı ile ilişkilidir

  12. Hissedarlık ile Kontrolün Sürdürülebilirliği • En tepe noktadaki yöneticileri kim denetlemeli? • Yönetim Kurulu • Yönetim Kurulu kimlerden oluşmalı? • Hissedarlar • Tepe yöneticiler • Bağımsız direktörler

  13. Sahiplik Hakları Literatüründen Kontrole İlişkin Görüşler • Alchian-Demsetz Önce yatırımcılar, daha sonra yönetici emek piyasaları ve satın alma tehdidi • Jensen-Meckling Sadece yatırımcılar • Manne (1965,1967) Düzenleyiciler ve satın alma tehdidi • Fama Yönetici Emek Piyasaları, diğer iç ve dış kontrol mekanizmaları ve en son satın alma tehdidi

  14. Hissedarlık ile Kontrolün Sürdürülebilirliği-Detaylar • Eğer yönetici aynı zamanda hissedar da olursa, şirketi tüketmenin sonucundan kaçınamaz. • Eğer yöneticinin, şirketin çıkarlarını sağlamamaktan ötürü gelecekte bir zararı (ex-post sonuç) bulunmazsa, yani şirketten beklediği getiri kendisinden beklenilenlerin gerçekleşmemesi durumunda değişmiyorsa, bu yönetici şirketi tüketmekten (şirket kaynaklarını kendisi için kullanmaktan) kaçınmaz. • Yöneticinin kontrolü, gelecekteki beklentilerini gelecekteki sonuçlara bağlayan bir sistem ile gerçekleşebilir

  15. Pazarlanabilir İnsan Sermayesi • Şirket değeri  İnsan Sermayesi değeri  Ex-post sonuç • Yukarıdaki ilişkiler kurulursa temsilcilik problemi çözülebilir.

  16. Stokastik Modelleme • Emek piyasalarında, yöneticinin gelecek bir dönemdeki değerini önceki dönemlerdeki değerler ile kontrol edilemeyen (gürültü faktörü) bazı faktörlerin bir fonksiyonudur • Önceki dönemlerdeki değer, yöneticinin performansına göre şirket değerine bağlı olarak belirlenmektedir • Yöneticiler gelecek değerlerini azami düzeyde tutabilmek için cari performanslarını arttırmaya yönelirler. Bu yolla yönetim kontrol problemi çoğunlukla çözülebilir.

  17. Sonuç • Fama’nın yöneticilerin kontrolünü sağlamada kurduğu model ve öne sürdüğü şirket kuramı, günümüzde de belli ölçülerde geçerliliğini korumaktadır • modelin zayıf yönlerinden biri, kendisinin de ifade ettiği şekilde, gürültü faktörünün etkisidir • Fama’nın ortaya koyduğu genel yaklaşımın günümüz çok ortaklı işletmeleri açısından oldukça faydalı • Türkiye’de şirketlerde, hissedarlık ile yöneticiliğin ayrılığı henüz tam olarak gelişmediğinden, bu kuramın Türkiye’deki uygulamasının sınırlı

More Related