System zbiorowego zaopatrzenia w wodę dla miasta Słupska

1. System zbiorowego zaopatrzenia w wodę dla miasta Słupska Krzysztof Mosakowski Kierownik Działu Produkcji Wody Spółki „Wodociągi Słupsk” KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA pt. „Bezpieczeństwo i zagrożenia zbiorowego zaopatrzenia w wodę na terenie miasta Słupska i wybranych obszarów Powiatu Słupskiego”

2. PODSYSTEMY ZAOPATRZENIA W WODĘ Podsystem zasilania: • Wody podziemne w rejonie Słupska • Ujmowanie wody • Uzdatnianie wody • Dostarczanie wody Podsystem dystrybucji: • Sieć wodociągowa • Lokalna pompownia II stopnia i zbiornik na uj. Legionów

3. WODY PODZIEMNE W REJONIE SŁUPSKA • STAN ILOŚCIOWY • Źródłem zaopatrzenia w wodę dla Słupska są: • GZWP NR 117 „Bytów” • LZWP „Dolina Kopalna Machowino” (dawny 106) • LZWP „Słupsk” (dawny 105) • (wg opracowania prof. A. Kleczkowskiego) • Stan ilościowy określają : • Zasoby dyspozycyjne:363 615 m3/d • Zasoby eksploatacyjne :113 208 m3/d • Pozwolenie wodnoprawne:37 608 m3/d Produkcja ujęć wody :14 500 m3/d • Rejon Słupski posiada duże rezerwy zasobowe wód podziemnych

4. MIEJSKIE UJĘCIA WODY

5. PRZEKRÓJ HYDROGEOLOGICZNY • Ujęcie Westerplatte • Pomijając czynniki geogeniczne o stanie jakościowym wód w dużej mierze decyduje ich izolacja od zanieczyszczeń zewnętrznych. • Naturalna izolacja z glin zwałowych o miąższości 20-60 m • Głębokość studni głębinowych 60 -130 m • Czas przesiąkania zanieczyszczeń z powierzchni terenu wynosi kilkadziesiąt lat

6. PRZEKRÓJ HYDROGEOLOGICZNY • Ujęcie Głobino • STAN JAKOŚCIOWY • Poziom międzyglinowy górny – posiada niską izolację, wody podatne na zanieczyszczenia, nie stanowią źródła zaopatrzenia dla ludności, nie są ujmowane. • Poziom międzyglinowyśrodkowy – jest dobrze izolowany warstwą glin o miąższości 20 m , studnie mają głębokość 60-96 m, wody są źródłem zaopatrzenia dla ludności i stanowią tzw. pierwszy poziom wodonośny (pozwolenie wodnoprawne) • Poziom międzyglinowydolny - jest jeszcze lepiej izolowany niż środkowy z racji większej miąższości glin zwałowych i głębokości studni wynoszącej 150- 182 m. Jest to tzw. drugi poziom wodonośny i również jest źródłem zaopatrzenia w wodę dla ludności (pozwolenie wodnoprawne) • Czas przesiąkania zanieczyszczeń z powierzchni terenu wynosi kilkadziesiąt lat

7. OBSZAR ZASILANIA UJĘĆ • Kontrola jakości wód podziemnych na dopływie do ujęć: • Monitoring osłonowy (od 15 lat prowadzony przez Spółkę) • Określono 25 letni obszar spływu wód do ujęć Vwest.=3cm/h, Vgł.=0,5 cm/h)) • Określono kierunek przepływu wód podziemnych

8. OTWORY PIEZOMETRYCZNE - otwory obserwacyjne (piezometry) • Monitoringobejmuje swym zasięgiem obszar zasilania ujęć Westerplatte i Głobino • Z 25 otworów piezometrycznych woda poddawana jest analizie chemicznej • Cel monitoringu : zdefiniowanie zagrożenia z odpowiednio dużym wyprzedzeniem zanim pojawi się w ono studni, aby móc podjąć działania zaradcze

9. WYNIKI BADAŃ Z MONITORINGU W 2012 r. KLASY JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. Dz.U. Nr 143, Poz. 896.

10. UJĘCIE GŁOBINO - SCHEMAT 14 studni głębinowych Głębokość studni: 60-182m Wydajność studni: 50-100m3/h Kontrola jakości wody w studniach Monitoring wejść do obiektów ujęć Pozwolenie wod.: I poziom – 11 256 m3/d II poziom – 4752 m3/d Wydajność ujęcia (średnia): I poziom – 5 500 m3/d II poziom – 1 120 m3/d

11. UJĘCIE GŁOBINO – PRODUKCJA WODY

12. UJĘCIE GŁOBINO – JAKOŚĆ WODY *wymagania Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia z dnia 29 marca 2007r. wraz z późniejszymi zmianami z dnia 20 kwietnie 2010 r.

13. UJĘCIE LEGIONÓW - SCHEMAT Głębokość studni - 80 m Wydajność studni – 50m3/h Pozwolenie wod. - 2 880 m3/d Qśrd– 320 m3/d Lokalny zbiornik – 2x3000 m3/h z pompownią II stopnia. Zadaniem jego jest wyrównywanie dostaw wody w czasie jej zmiennych rozbiorów. Jest zbiornikiem końcowym dla niskiej strefy. W nocy następuje jego napełnianie w dzień opróżnianie. Wydajność pompy II st. – 400 m3/h

14. UJĘCIE LEGIONÓW – PRODUKCJA WODY

15. UJĘCIE LEGIONÓW – JAKOŚĆ WODY *wymagania Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia z dnia 29 marca 2007r. wraz z późniejszymi zmianami z dnia 20 kwietnie 2010 r.

16. UJĘCIE WESTERPLATTE - SCHEMAT 10 studni głębinowych Głębokość studni: 85-183m Wydajność studni: 50-230m3/h Pozwolenie wod.: 18 720 m3/d Qśr.d – 7 500 m3/d

17. UJĘCIE WESTERPLATTE – PRODUKCJA WODY

18. UJĘCIE WESTERPLATTE – JAKOŚĆ WODY *wymagania Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia z dnia 29 marca 2007 r. wraz z późniejszymi zmianami z dnia 20 kwietnie 2010 r.

19. STUDNIE GŁĘBINOWE I STREFY OCHRONY BEZPOŚREDNIEJ

20. CENTRALNA DYSPOZYTORNIA • System SCADA i telemetrii umożliwiają automatyczną pracę ujęć i SUW oraz ich zdalne sterowanie. • Praca w centralnej dyspozytorni odbywa się w ruchu ciągłym

21. STACJA UZDATNIANIA WODY Technologia bezreagentowa Grawitacyjny przepływ wody Układ otwarty Filtry pośpieszne ze złożem piasku kwarcowego Naturalne procesy uzdatniania 19 punktów kontrolnych jakości wody Dwa niezależne ciągi technologiczne Wydajność projektowa stacji 20 000 m3/d

22. MIESZANIE WODY SUROWEJ Woda surowa dopływa do budynku dwoma rurociągami DN500. Na każdym z nich zainstalowany jest przepływomierz elektromagnetyczny i ręczna przepustnica odcinająca. Ujęcie Westerplatte Ujęcie Głobino

24. NAPOWIETRZANIE WODY SUROWEJ WODA SUROWA Aerator kaskadowy 4 szt. Wydajność kaskady 220m3/h Wymuszony przepływ powietrza Natlenienie 8 mgO2/L Usunięcie H2S i CO2 Wysokość 3,7 m POWIETRZE

26. KOMORA REAKCJI PO NAPOWIETRZANIU Natleniona woda spływa do komory po posadzce potęgując efekt odgazowania W komorze woda przetrzymywana jest ok. 25 min. (czas na reakcje utleniające) Osady wytrącają się już w komorze, co 2 tygodnie są z niej spuszczane Pojemność czynna ok. 130m3 Wysokość 3,3m

28. FILTRY POŚPIESZNE Grawitacyjny filtr pośpieszny z korytami Powierzchnia 20 m2 (160 m2) Wysokość złoża 1,5 m Prędkość filtracji 6m/h Cykl filtracyjny 8 dni Filtr podczas pracy Ciąg technologiczny nr 2

30. ZBIORNIK WÓD POPŁUCZNYCH Na wyłukanie jednego filtra potrzeba 240m3 wody Rocznie usuwamy ok. 4t osadów Fe i Mn Codziennie w porze nocnej płukany jest jeden filtr Filtr podczas płukania ZWPP przechwytuje gwałtowny napływ popłuczyn Popłuczyny kierowane są do kanalizacji sanitarnej Objętość zbiornika wynosi 480 m3 ZWPP

32. CHLOROWNIA Dwie linie dozujące podchloryn sodu, każda na jeden ciąg technologiczny Budynek chlorowni W przypadku pogorszenia jakości wody przewidziana jest dezynfekcja

34. ZBIORNIKI WODY UZDATNIONEJ Zbiornik retencyjny wody uzdatnionej Pojemność 2x500 m3 Czas przetrzymania wody 1.5 h przy rozbiorze 600 m3/h Budynek komory zasuw

36. POMPOWNIA DRUGIEGO STOPNIA Pracują dwa zestawy pomp: I zestaw h=24m, niska strefa II zestaw h=40m, wysoka strefa Śred. Wydajność pompowni 600 m3/h Podział sieci na dwie strefy aby w pewnych obszarach zasilania nie wystąpiły zbyt duże ciśnienia. Powodem jest zróżnicowane kształtowanie terenu

37. SIEĆ WODOCIĄGOWA STREFA NISKIEGO CIŚNIENIA UJĘCIE GŁOBINO POMPOWNIA GŁÓWNA II-GO STOPNIA SUW 2,45 bar POMPOWNIA LOKALNA II-GO STOPNIA 1,85 bar 4,00 bar STREFA WYSOKIEGO CIŚNIENIA UJĘCIE WESTERPLATTE UJĘCIE LEGIONÓW

38. SIEĆ WODOCIĄGOWA • Długość sieci wodociągowej ogółem: 280,4 km • 164,5 km sieci rozdzielczej • 70,2 km przyłączy wodociągowych • Stopień zwodociągowania bliski 100% • Zagęszczenie sieci rozdzielczej 4,95 km/1km2 • Praca w układzie pierścieniowym • Kontrola jakości w blisko 50 punktach Współpraca z siecią Lokalny zbiornik: 2x3000 m3 Stabilizacja pracy pompowni głównej Lokalna pompownia II st. ZWU: 2x500 m3 Główna pompownia II st.

39. LABORATORIUM BADANIA WODY Analizy wykonywane przez nasze laboratorium potwierdzone są akredytacją PCA. Ilość pobranych próbek wody w 2012 roku: 1117 - analizy fizyczne: 1641 - analizy chemiczne: 3422 - analizy mikrobiologiczne: 2747

40. www.wodociagi.slupsk.pl

41. AWARIA WODOCIĄGOWA – zabezpieczenie dostaw wody dla mieszkańców tel. 994 24H • Całodobowa obsługa pogotowia wod.-kan. • Utrzymanie w ciągłej gotowości cystern z wodą do spożycia, poprzez: • badanie wg harmonogramu jakości wody w cysternach, • okresową dezynfekcję cystern,

42. DZIĘKUJE ZA UWAGĘ 