(Digitale) voorlichting aan ouderen

1. (Digitale) voorlichting aan ouderen 11-06-2013 Renate Agterhof, verpleegkundig specialist geriatrie

2. Programma • Resultaten effectieve communicatie • Wat is oud? • Beïnvloedbare factoren in de communicatie • Betrekken van de naasten • Communicatie behoeften • Digitale communicatie • Take home

3. Resultateneffectieve communicatie • Hogere tevredenheid met de zorg • Minder depressie en angst • Verbetering van: • Zelfzorg • Therapietrouw • Algemeen welbevinden • Kwaliteit van leven (Ong LML et al 1995, Stewart MA.1995)

4. Wat is oud? Frailty een kwetsbaar begrip Inter-individuele variatie Ouderen met kanker grootste risicogroep voor miscommunicatie (Adelman RD et al 2000, Sparks L et al 2008)

5. Beïnvloedbare factoren in decommunicatie met ouderen • Complexe problemen fysiek als sociaal • Comorbiditeit • Polyfarmacie • Functionele beperkingen • Emotionele problemen • Gebrek aan sociale steun

6. Beïnvloedbare factoren in decommunicatie met ouderen • Leeftijdsgerelateerde factoren • Cognitieve achteruitgang • Zintuiglijke achteruitgang • Kennis, perceptie en attitude • Minder proactief • Opleidingsniveau, intelligentie, emotionele stress

7. Beïnvloedbare factoren in decommunicatie met ouderen • Informatieverwerkingsproces minder soepel • Effortfulprocesses • Werkgeheugen neemt af • Inhibitie vermindert

8. Betrekken van naasten bij de communicatie • Beeld van de relatie • Headturningsign • Balans tussen de aandacht voor de patiënt en voor de naasten bij andere behoeften • Steun ook de naasten, mantelzorg

9. Communicatie behoeften • Begrijpen = cognitieve/instrumentele behoefte • Uitleg / advies • Begrepen worden = affectieve of socio-emotionele behoefte • Steun / acceptatie • Empathie en sociale steun essentieel • > 50%

10. Belangrijk doel van communicatie • Begrijpen, onthouden en kunnen reproduceren van informatie • Recall • Onderzoek bij ouderen met kanker gemiddeld 23% • recall (Jansen J et al 2008)

11. Communicatie behoeften • Persoonlijk gemaakte informatie wordt beter verwerkt. ElaborationLikelihood Model (ELM) • Onderzoek: • Question Prompt Sheet (QPS) • Lijst met mogelijke gespreksonderwerpen/ • aankruismogelijkheden • Communicatietraining (Jansen J et al 2008) (Weert JCM van et al 2010)

12. Digitale communicatie • - 30% vond wat men zocht • - 83% had problemen de informatie te begrijpen • Veel (website) informatie is geschreven op een te hoog leesniveau (Rice & Katz 2006) (Berland et al., 2001; Doak et al., 1998; Graber et al., 1999)

16. Uitkomst • Recall • Geen leeftijdsverschillen in recall • Tevredenheid • Ouderen én jongeren; Hogere score op aantrekkelijkheid bij afbeelding, zowel cognitieve als affectieve afbeelding • Jongeren hogere score op begrijpelijkheid dan ouderen • Ouderen hogere score op emotionele steun dan jongeren

17. Voorlichting op maat • Ken de patiënt! • Krachten • Beperkingen

18. Voorlichting op maat • In de communicatie met ouderen is het essentieel om optimaal aan te sluiten bij de individuele situatie, behoefte, wensen, voorkeuren en doelen van de individuele oudere patiënt en zowel gebruik te maken van instrumentele als van affectieve communicatie.

19. 10 tips effectieve communicatie

20. Vragen?