400 likes | 686 Vues
Tekrarlayan IVF Başarısızlığı (TIB). Prof.Dr.C.Tamer EREL İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD. Tekrarlayan IVF Başarısızlığı (TIB). Toplam 3 kez IVF-ET işlemi sonrası gebeliğin elde edilememesidir Toplam 6 adet iyi kalitede ET. Tekrarlayan IVF Başarısızlığı (TIB).
E N D
Tekrarlayan IVF Başarısızlığı (TIB) Prof.Dr.C.Tamer EREL İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD
Tekrarlayan IVF Başarısızlığı(TIB) Toplam 3 kez IVF-ET işlemi sonrası gebeliğin elde edilememesidir Toplam 6 adet iyi kalitede ET
Tekrarlayan IVF Başarısızlığı(TIB) • Uygun olmayan ovulasyon stimülasyonu • Kötü laboratuar kültür koşulları • Kötü embriyo transferi
Endometriyal reseptiviteyi etkileyen faktörler • Endometriyal kaviteyi bozan nedenler • İnce endometriyum • Adhezyon moleküllerinin ekspresyonunun değişmesi • İmmünolojik faktörler • Trombofili
Endometriyal kaviteyi bozan nedenler • Endometriyal kaviteyi bozan submüköz ve intramural myomlar çıkarılmalıdır. • Endometriyal kaviteyi bozmayan intramural myomların çıkarılması tartışmalıdır. (Vercellini P., et al.,Obstet Gynecol. 94:341,1999., Varatesh NN., et al., Obstet Gynecol. 94:168,1999., Fernandez H., et al., Hum Reprod. 16:1489,2001.) (Oliveira FG., et al.,FertilSteril. 81:582,2004., Ramzy AM., et al., Hum Reprod. 13:198,1998., Check JH., et al., Hum Reprod. 17:1244,2002. Surrey SE., et al., (Fertil Steril.75:405,2001.)
Myoma Uteri • TIB’nda %6 oranında submüköz myom görülebilir. • HS rezeksiyonu gebelik oranlarını anlamlı olarak arttırmaktadır. (El-Mazny A., et al., Fertil Steril 2010, In Press) (El-Toukhy T. Et al., RMO, 2008;16:712–9.)
Endometriyal Polipler • IVF başarısızlığı olgularında endometriyal polip sıklığı artmıştır (%16-20). • Bunların çıkarılması IVF başarısını arttırıyor gözükmektedir. • Büyüklük (2 cm) ve yer IVF başarısızlığına etki edebilir. (Oliveira FG., et al., Fertil Steril. 80:1371,2003, Demirol A and Gurgan T., RMO. 8:590,2004)
Polip Endometriozis İlişkisi McBean et al., Fertil Steril. 1996:66;522-6 Kim et al., J Am Assoc Gynecol Lap. 2003:10;46-8 %84 %47 %17 %22 (27/32) (19/88) (43/92) (15/91)
Uterus Septus ve Subseptus • TIB’nda HS faydalıdır. (Tomazevic T. Et al., RMO, 2010 In Press) IVF/ICSI ile gebelik oranı HS rezeksiyon öncesi uterus septus lu kadınlarda kontrol grubuna göre anlamlı olarak düşüktür (%9.6 vs. %43.6, OR: 7.3 (P<0.001). HS rezeksiyon sonrası gebelik oranları eşitlenmiştir.
Uterus Arkuatus TIB’nda fundusa yapılan HS insizyon gebelik oranını arttırır. HS rezeksiyon öncesi arkuat uteruslu kadınlarda ve kontrol grubuna göre gebelik oranı, rezeksiyon sonrasında eşitlenir (%20.9 vs %35.5, OR 2.1 (P < 0.03). (Tomazevic T. Et al., RMO, 2010 In Press)
Uterin Sineşi • TIB’nda %8.5-12 oranındadır. • Hafif formdadır. • HS ile düzeltilmesi %80 üzerinde gebelik başarısı sağlar. (Oliveira FG., et al., Fertil Steril. 80:1371,2003, Demirol A and Gurgan T., RMO. 8:590,2004)
TIB’da Genital Tüberkülosisin Rolü ?(Gynecol Obstet Invest 2006;61:223.) Klinik gebelik oranı A1 grupta %20 (8/20), B1 grupta %11 (2/18) SONUÇ: TIB’nda genital tüberkülosis düşünülmeli, teşhis ve tedavi edilmelidir.
TIB: İnce Endometriyum • Stimüle sikluslarda, HCG günü 6 mm’nin altındaki endometriyuma denir. • Endometriyal pattern önemlidir. Aspirin Esrogen Sildenafil Vitamin-E Gn-RHa (Senturk LM and Erel CT., COOG, 2008; 20; 221-8.)
Endometriyal Biopsi: TIB (Almong B. Et al., Fertil Steril, 2010, In Press)
Endometriyal Biopsi: TIB 100 TIB olan kadın, RKÇ, 2 kez EB (Pipelle), bir önceki siklus (Narvekar SA., et al., J Human Reprod 2010;3(1):15-9)
TIB: Obezite(Erel CT, Senturk ML,COOG 2009, 21:228-235) • Obez kadınlarda endometriyal hazırlık yeterli değildir (LIF konsantrasyonu düşük, hiperestrogenizm, endomeriyal polip fazla). • Obez kadınlarda implantasyon ve gebelik oranları düşüktür (36 yaşın altında). • BMI da her 1 ünite artış, gebelik oranlarında 0.84 lük bir azalışla birliktedir. • Obezlerde düşük riski fazladır.
TIB’de metforminin (M) yeri ? • IVF’de M ile matür oosit sayısı artar, fertilizasyon, bölünme oranları ve klinik gebelik oranları artar. (Stadmauer et al., Fertil Steril. 2001:75;505-9) • M implantasyon oranını endometriyumun üzerine olumlu etkisi ile de iyileştirir. (Jakubowicz et al. JCEM,2001, Cermik etal., JCEM,2003) • PKOS, M öncesi ve sonrası (n=26) ve plasebo (n=22) • M ile endometriyumun embriyoya immün cevabını baskılayan bir madde olarak bilinen glycodelin’in miktarını 3 kat arttırır. • Uterin rezistan indeksini %20 azaltır. • Testosteron HOXA-10 ekspresyonunu ve uterus kan akımını azaltır, M testosteronun bu etkisini bloke eder.
Endometrial reseptivitede azalma • Th1 sitokinler (IL-2,IL-15,IL-18,TNF-,IFN-) (IL-1,IL-12, TNF-, CSF’s) • Th2 sitokinler (IL-3,IL-4,IL-5,IL-6,IL-10,IL-13,IL-17)(TGF-) Gebelik, Th1 / Th2’ye dönüş fenomenidir E2 ve P bu dönüşü uyarmaktadır
Th1:Th2 Dinamiği • Progesteron Th2 değişikliklerini up-regüle eder, Th1 değişikliklerini inhibe eder. • Th2 sitokinleri erken genelikte çok salgılanırken, Th1 sitokinlerinin salgılanmaları gittikçe azalır. IL-4 ve IL-6 IL-2 ve IL-12, IFN-Υ • Embriyo IL-10 ve TGF-β sekrete ederek Th2 dominansının oluşmasını sağlar. Raghupathy R., Immunol Today 1997; 18: 478-82 Del Prete G., et al., Labor Invest 1994; 70: 299-306
Th1:Th2 Dinamiği • Gebelik esnasında periferik kan lemfositlerinden Th2 hücrelerinin sekresyon ürünlerinde progresif bir artış vardır. • Anembriyonik gebelikte Th2 dominansı yoktur. • Tekrarlayan gebelik kayıpları olan kadınlarda Th2 sitokinlerinin seviyeleri azdır. • TIB, Th1/Th2 sitokinlerinin oranı artmış olarak bulunmuştur. Kalu et al., Am J Reprod Immunol 2008;59:206-11 Raghupathy R., Immunol Today 1997; 18: 478-82 Del Prete G., et al., Labor Invest 1994; 70: 299-306
Th1:Th2 Dinamiği Tedavi • IVIg • Paternal limfosit izoimmünizasyonu • Glukokortikoid tedavi • Antikoagülan tedavi • Humira • Intralipid Hiç bir klinik çalışmada yukarıdaki tedavilerin, Th2 aktivitesini ve IO arttırdığı, düşük riskini azalttığı gösterilememiştir
Otoimmün Hastalıklar • Tiroid otoimmünite (Hipotiroidi) (TPO Ab) • Celiac Hastalığı • Crohn Hastalığı • Psoriazis • Romatoid Artrit • Ankilosan Spondilit • Adisson Hastalığı • Otoimmün Hiperinsülinemi • Multiple Otoimmün Endokrinopatiler
TIB: Antifosfolipid Antikor Sendromu Fertil grupta APA %1.5 iken TIB’da %9 olarak bulunmuştur. (Sauer R. et al., Fertil Steril 2010;93:2441–3) (Catharyn S et al., RMO 2006 ; 13:29-37)
TIB: Trombofili Grup A: TIB Grup B: kontrol Grup C: Başarılı IVF Trombofili prevalansı TIB artmıştır (Azem F et al., Hum Reprod 2004: 19;368-70)
TIB: Trombofili Qublan HS et al., Hum Reprod 2006: 21;2694–2698) PAI-1 anormalliklerine TIB olan kadınlarda fazla bulunmuştur. Multiple trombofilik gen mutasyonu TIB olan kadınlarda %74 iken kontrol grubu kadınlarda bu oran %20 dir. (Coulam CB et al., RMO 2006; 12:322-7)
Trombogenik genler • Koagülasyon, inflamasyon ve ‘tissue remodelling’ den sorumludur. • Trofoblastik invazyonda ekstrasellüler matriksin degradasyonu önemlidir. • Bu degradasyon matriks metalloproteinazlar (MMPs) ile olur. • MMPs larıplasmin uyarır. • Trofoblast invazyonu için plasmine gerek vardır. Bu da PA ve PAIs ile regüle edilir.
Prospektif RKÇ, Enoxparin 40 mg/gün (Qublan HS et al., Human Fertility 2008; 11: 246–253)
Embriyonik gelişmeyi etkileyen defektler • Genetik anormallikler (kadın,erkek,gamet ve embryo) • Kalın zona • Suboptimal kültür kondisyonları
TIB’nda Emriyoda PGS yeri • TIB olan kadınlarda PGS ile daha fazla anormal karyotipli embriyo saptanır. Anormal karyotipli embriyoların transfer edilmemesi ile gebelik oranları artar. (Margolioth EJ et al. Hum.Reprod. 2006; 12;1-8) • TIB olan kadınlarda PGS yapılması gebelik oranlarını arttırmadığı için kesinlikle gereksizdir. (Blockeel C. Et al., RMO, 2008:17;848-54) (ASRM Practice Committee Opinion)
Kalın Zona • Bazen in vitro kültür şartları ya da hastanın yaşı zona kalınlaşmasına ve rüptür olmamasına neden olarak, TIB’na sebep olabilir. (De Vos and Van Steirteghem, 2000). • 28 RCT çalışma (1228 klinik gebelik/3646 kadın) AH, TIB olan kadınlarda gebelik oranlarını arttırmasına rağmen, eve canlı çocuk götürme oranını değiştirmemiştir. (Das S., et al. Cochrane Database, 2009) • AH, TIB’da implantasyon başarısını arttırabilir ( AH: (22/107 veya%21) Kontrol: (18/166 veya%11.)) (Debrock S et al., GOI, 2009: 67;127-33)
TIB: ZIFT çözüm mü ? TIB: 141 ZIFT / 132 kadın ve 145 ET / 97 kadın (Aslan D., et al., Eur J Obstet GynecolReprod Biol 2005: 122; 191–194)
TIB: Blastokist transferi çözüm mü ? Prospektif olgu kontrol, TIB, 147 ET/ 129 BT (Gureif F., et l., RMO 2004; 9:630-6) Prospektif olgu kontrol, TIB, 54 kadın (Levitas E., et al., Fertil Steril 2004;81:567-71)
Diğer nedenler • Endometriozis • Hidrosalpinks • Suboptimal ovulasyon indüksiyonu
Endometriozis TIB yol açabilir • Endometriyal implantasyonda rol oynayan humoral ve hücresel immün cevap değişir. (Tomassetti C.et al., RMO 2006:13;58-64) • Inflamasyona bağlı olarak anormal insitu E2 yapımı ve progesteronun etkilerine lokal rezistans olur. (DeZeigler D., et al., Lancet 2010:376;730-38)
Endometriozis (DeZeigler D., et al., Lancet 2010:376;730-38)
TIB: Hidrosalpinks • Gebelik oranı ve düşük oranı = reprodüktif performans %50 • Salpingektomi/proksimal oklüzyon = başarı oranını normale getirerek arttırıyor • IVF öncesi salpingektomi/proksimal oklüzyon daha maliyet-etkin bir yöntem (9300 $) Strandell et al., Hum Reprod., 2005:20;3284-92
Hidrosalpinks ve IVF: Prospektif RKÇMeta-analiz 3RKÇ 295 hasta 1.Johnson et al., Hum.Reprod. 2002:17;543-8 2.Johnson et al., Cochrane Database Syst Rev. 2004