200 6

1. Towards an environmentally sound future Ευρωπαϊκό Οικολογικό Σήμα για στρώματα κρεβατιών 2006

2. Ποιοι είναι οι σκοποί των κριτηρίων; • Τα κριτήρια αποβλέπουν ειδικότερα: • στον περιορισμό της χρήσης τοξικών για το περιβάλλον συστατικών, • στον περιορισμό των επιπέδων των τοξικών καταλοίπων, • στην προαγωγή προϊόντων μακροχρόνιας χρήσης. • Για τα κριτήρια έχουν καθοριστεί μεγέθη τα οποία προωθούν την επισήμανση των στρωμάτων κρεβατιών τα οποία επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον.

3. Τα κριτήρια με μια ματιά Τίθενται ειδικά κριτήρια • Για υλικά: • Αφρώδες ελαστικό • Αφρώδης πολυουρεθάνη (PUR) • Σύρμα και ελατήρια • Ίνες καρύδας • Υλικό ξύλου • Κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα (ίνες και υφάσματα) • Κόλλες • Για την καταλληλότητα προς χρήση 8. Ανθεκτικότητα • Για την ενημέρωση των καταναλωτών 9. Πληροφορίες στη συσκευασία 10. Πληροφορίες που αναγράφονται στο οικολογικό σήμα

4. Κριτήριο 1 - Αφρώδες ελαστικό (1) Δεν απαιτείται τήρηση των κριτηρίων για το αφρώδες ελαστικό εάν το βάρος του είναι μικρότερο από 5% του συνολικού βάρους του στρώματος. α)Εκχυλίσιμα βαρέα μέταλλα: οι συγκεντρώσεις των ακόλουθων μετάλλων δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις ακόλουθες τιμές: • αντιμόνιο < 0,5 ppm - αρσενικό < 0,5 ppm • μόλυβδος < 0,5 ppm - κάδμιο < 0,1 ppm • χρώμιο (ολικό) < 1,0 ppm - κοβάλτιο < 0,5 ppm • χαλκός < 2,0 ppm - νικέλιο < 1,0 ppm - υδράργυρος <0,02 ppm Αξιολόγηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει πρακτικό δοκιμών, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένη μέθοδο δοκιμής

5. Κριτήριο 1 - Αφρώδες ελαστικό (2) β) Φορμαλδεΰδη: Η συγκέντρωση φορμαλδεΰδης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 30 ppm όπως μετράται κατά EN ISO 14184-1. • Εναλλακτικά δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 0,01 mg/m3 όπως μετράται με τη δοκιμασία θαλάμου. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει πρακτικό δοκιμών, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένη μέθοδο δοκιμής.

6. Κριτήριο 1 - Αφρώδες ελαστικό (3) γ) Πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs): Η συγκέντρωση πτητικών οργανικών ενώσεων δεν πρέπει να υπερβαίνει το 0,5 mg/m3. • Πτητική οργανική ένωση είναι κάθε οργανική ουσία που εμφανίζει τάση ατμών 0,01 kPa ή περισσότερο στους 293,15 K ή αντίστοιχη πτητικότητα στις συγκεκριμένες συνθήκες χρήσης. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει πρακτικό δοκιμής, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένη μέθοδο δοκιμής

7. Κριτήριο 1 - Αφρώδες ελαστικό (4) δ) Χρώματα, πιγμέντα και επιβραδυντικά φλόγας: Απαιτείται συμμόρφωση με τα αντίστοιχα κριτήρια που ορίζονται στην απόφαση 2002/371/EΚ της Επιτροπής, για τα οικολογικά κριτήρια απονομής του κοινοτικού οικολογικού σήματος για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα • Προσμείξεις στις βαφές (περιορισμός σε προσμείξεις μεταλλικών ιόντων) • Προσμείξεις στα χρώματα επιστρώσεως (πιγμέντα) (περιορισμός στην περιεκτικότητα σε προσμείξεις μεταλλικών ιόντων) • Βαφή προστύψεως χρωμίου (δεν επιτρέπεται η χρήση) • Αζωχρώματα (περιορισμοί για συγκεκριμένες αμίνες) • Βαφές καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες ή τοξικές για την αναπαραγωγή (δεν επιτρέπεται η χρήση συγκεκριμένων βαφών) • Δυνάμει ευαισθητοποιητικές βαφές (επιτρέπονται συγκεκριμένες) • Επιβραδυντικά φλόγας (περιορισμός στη χρήση επιβραδυντικών που περιέχουν συγκεκριμένες ουσίες σε περιεκτικότητα > 0,1% κ.β.) Αξιολόγηση και εξακρίβωση: βεβαίωση ότι δεν χρησιμοποιούνται αυτές οι ουσίες ή συμμορφώνονται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις επαλήθευσης και εξακρίβωσης σύμφωνα με την απόφαση 2002/371/ΕΚ.

8. Κριτήριο 1 - Αφρώδες ελαστικό (5) ε)Βαφές με συμπλοκοποιημένο μέταλλο: Δεν επιτρέπεται η χρησιμοποίηση συμπλοκοποιημένων βαφών οι οποίες έχουν ως βάση χαλκό, μόλυβδο, χρώμιο ή νικέλιο. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: Υποβολή βεβαίωσης ότι δεν χρησιμοποιούνται στ)Χλωροφαινόλες: δεν επιτρέπεται η παρουσία χλωροφαινολών (αλάτων ή εστέρων) σε συγκεντρώσεις > 0,1 ppm, εκτός των μονο- και δι- χλωριωμένων φαινολών (αλάτων ή εστέρων) οι οποίες δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 1 ppm. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: υποβολή πρακτικού δοκιμών, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένη μέθοδο δοκιμασίας

9. Κριτήριο 1 - Αφρώδες ελαστικό (5) ζ) Βουταδιένιο: Η συγκέντρωση βουταδιενίου δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 1 ppm. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: υποβολή πρακτικού δοκιμών, βάσει συγκεκριμένης μεθόδου δοκιμασίας η) Νιτρωδαμίνες: Η συγκέντρωση N-νιτρωδαμινών δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 0,001 mg/m3 όπως μετράται με τη δοκιμασία θαλάμου. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: υποβολή πρακτικού δοκιμών, βάσει συγκεκριμένης μεθόδου δοκιμασίας

10. Κριτήριο 2 - Αφρώδης πολυουρεθάνη (PUR) (1) Δεν απαιτείται τήρηση των κριτηρίων για την αφρώδη πολυουρεθάνη εάν το βάρος της είναι μικρότερο από το 5% του συνολικού βάρους του στρώματος. α) Εκχυλίσιμα βαρέα μέταλλα: η αφρώδης πολυουρεθάνη πρέπει να πληροί την αντίστοιχη απαίτηση που ισχύει για το αφρώδες ελαστικό που αναφέρεται στο κριτήριο 1 α). Αξιολόγηση και εξακρίβωση: • όπως προβλέπεται στο κριτήριο 1 α). β) Φορμαλδεΰδη: πρέπει να πληρείται η αντίστοιχη απαίτηση που ισχύει για το αφρώδες ελαστικό που αναφέρεται στο κριτήριο 1 β). Αξιολόγηση και εξακρίβωση: • όπως προβλέπεται στο κριτήριο 1 β)

11. Κριτήριο 2 -Αφρώδης πολυουρεθάνη (PUR) (2) γ) Πτητικές οργανικές ενώσεις: πρέπει να πληρείται η αντίστοιχη απαίτηση που ισχύει για το αφρώδες ελαστικό που αναφέρεται στο κριτήριο 1 γ). Αξιολόγηση και εξακρίβωση: όπως κριτήριο 1 γ). δ) Χρώματα, πιγμέντα και επιβραδυντικά φλόγας: πρέπει να πληρείται η αντίστοιχη απαίτηση που ισχύει για το αφρώδες ελαστικό που αναφέρεται στο κριτήριο 1 δ). Αξιολόγηση και εξακρίβωση: όπως κριτήριο 1δ). ε) Εκχυλίσιμα βαρέα μέταλλα: πρέπει να πληρείται η αντίστοιχη απαίτηση που ισχύει για το αφρώδες ελαστικό η οποία αναφέρεται στο κριτήριο 1 ε). Αξιολόγηση και εξακρίβωση: όπως κριτήριο 1 ε)

12. Κριτήριο 2 -Αφρώδης πολυουρεθάνη (PUR) (3) στ) Οργανικός κασσίτερος: Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται κασσίτερος σε οργανική μορφή Αξιολόγηση και εξακρίβωση: βεβαίωση ότι δεν χρησιμοποιείται. Δεν απαιτείται δοκιμασία (εάν εκτελεστεί δοκιμασία, πρέπει να εκτελείται συγκεκριμένη μέθοδος δοκιμής) ζ) Διογκωτικά: Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως διογκωτικά ή βοηθητικά διογκωτικών τα CFC, HCFC, HFC ή χλωρομεθυλένιο. • Επιτρέπεται η χρήση χλωρομεθυλενίου ως βοηθητικού διογκωτικού σε συνδυασμό με επιβραδυντικά φλόγας σε σκόνη. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: βεβαίωση ότι δεν χρησιμοποιούνται αυτά τα διογκωτικά μέσα. • Αν έχει χρησιμοποιηθεί χλωρομεθυλένιο, δήλωση ότι αυτό χρησιμοποιήθηκε μόνο σε συνδυασμό με επιβραδυντικά φλόγας σε σκόνη και υποβολή των ανάλογων στοιχείων

13. Κριτήριο 3 -Σύρμα και ελατήρια α) Απολίπανση: Αν χρησιμοποιούνται οργανικοίδιαλύτες για την απολίπανση ή τον καθαρισμό των συρμάτων ή τωνελατηρίων, το χρησιμοποιούμενο σύστημα καθαρισμού/απολίπανσης πρέπει να είναι κλειστού τύπου. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: δήλωση. β) Γαλβανισμός: Η επιφάνεια των ελατηρίων δεν πρέπει να καλύπτεται από γαλβανισμένο μεταλλικό επίχρισμα. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: δήλωση.

14. Κριτήριο 4 -Ίνες καρύδας • Δεν απαιτείται τήρηση των κριτηρίων για τις ίνες καρύδας εάν το βάρος τους είναι μικρότερο από το 5 % τουσυνολικού βάρους του στρώματος. • Εάν οι περιεχόμενες ίνες καρύδας έχουν υποβληθεί σε κατεργασία ελαστικοποίησης, αυτές θα πρέπει να συμμορφούνται με τακριτήρια που ισχύουν και για το αφρώδες ελαστικό. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: δήλωση ότι δεν χρησιμοποιούνται ελαστικο-ποιημένες ίνες καρύδας ήπρακτικά δοκιμασιών που περιγράφονται στο κριτήριο 4 για το αφρώδες ελαστικό

15. Κριτήριο 5 - Υλικό ξύλου α) Μοριοσανίδες: Η φορμαλδεΰδη που μετράται σε κάθε μοριοσανίδα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 50 % της τιμήςκατωφλίου που θα επέτρεπε να ταξινομηθεί η μοριοσανίδα στην κατηγορία ποιότητας 1 σύμφωνα με το πρότυπο EN312-1. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: δήλωση ότι δεν χρησιμοποιούνται μοριοσανίδες ήυποβολή πρακτικών δοκιμασιών που προβλέπονται στο EN 312-1. β) Ινοσανίδες: Η φορμαλδεΰδη που μετράται σε κάθε ινοσανίδα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 50 % της τιμής κατωφλίου πουθα επέτρεπε να ταξινομηθεί η ινοσανίδα στην κατηγορία ποιότητας Α σύμφωνα με το πρότυπο EN 622-1. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: δήλωση ότι δεν χρησιμοποιούνται ινοσανίδες ή υποβολή πρακτικώνδοκιμών που προβλέπονται στο EN 622-1.

16. Κριτήριο 6 - Κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα (ίνες και υφάσματα) • Όλες οι υφαντικές ίνες και υφάσματα (εκτός του νήματος που χρησιμοποιείται για τη ραφή) πρέπει να συμμορφώνονται μεόλα τα σχετικά κριτήρια που καθορίζονται στην απόφαση 2002/371/ΕΚ (η οποία προβλέπει τα οικολογικά κριτήρια για ταυφαντουργικά προϊόντα). Αξιολόγηση και εξακρίβωση: αναλυτική τεκμηρίωση που δείχνει ότι οι ίνες και τα υφάσματα έχουν λάβει τοοικολογικό σήμα ή λεπτομερής τεκμηρίωση (πρακτικά δοκιμών, δηλώσεις κλπ) σύμφωνα με την απόφαση 2002/371/ΕΚ η οποία θα επέτρεπε στις ίνες και τα υφάσματα να λάβουν το κοινοτικό οικολογικό σήμα

17. Κριτήριο 7 – Κόλλες (1) α) Πτητικές οργανικές ενώσεις: Όλες οι χρησιμοποιούμενες κόλλες πρέπει να περιέχουν κατά βάρος λιγότερο από 10% σε πτητικές οργανικές ενώσεις (VOC). Η απαίτηση αυτή δεν ισχύει όταν πρόκειται για κόλλες περιστασιακών μικροεπισκευών. • πτητική οργανική ένωση είναι κάθε οργανική ουσία που εμφανίζει τάση ατμών 0,01 kPa ή περισσότερο στους 293,15 K ή αντίστοιχη πτητικότητα στις συγκεκριμένες συνθήκες χρήσης. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: δήλωση ότι οι κόλλες που χρησιμοποιούνται συμμορφώνονται με αυτό το κριτήριο, μαζί με την απαραίτητη τεκμηρίωση.

18. Κριτήριο 7 – Κόλλες (2) β) Βενζόλια, χλωροβενζόλια: Όλες οι κόλλες πρέπει να είναι απαλλαγμένες βενζολίου και χλωροβενζολίων. Αξιολόγηση και εξακρίβωση: δήλωση ότι οι κόλλες που χρησιμοποιούνται συμμορφώνονται με αυτό το κριτήριο

19. Κριτήριο 8 – Ανθεκτικότητα α) Απώλεια ύψους: Η απώλεια ύψους πρέπει να μην υπερβαίνει τα 20 mm. β) Απώλεια σταθερότητας: Η απώλεια σταθερότητας πρέπει να μην υπερβαίνει το 20%. Αξιολόγηση και εξακρίβωση [για το α) και το β)]: πρακτικό δοκιμών χρησιμοποιώντας συγκεκριμένη μέθοδο δοκιμής

20. Κριτήριο 9 - Πληροφορίες στη συσκευασία • Στη συσκευασία αναγράφεται το κείμενο που ακολουθεί ή άλλο ισοδύναμο: «Περισσότερες πληροφορίες για τους λόγους για τους οποίους αποδόθηκε το οικολογικό σήμα σε αυτό το προϊόν υπάρχουν στην ιστοθέση της ΕΕ: http://europa.eu.int/ecolabel». «Απευθυνθείτε στις τοπικές αρχές για να σας υποδείξουν τον καλύτερο τρόπο να πετάξετε το παλιό σας στρώμα». Αξιολόγηση και εξακρίβωση: • δείγμα της συσκευασίας του προϊόντος και των πληροφοριών που συνοδεύουν το προϊόν • δήλωση συμμόρφωσης με κάθε πτυχή του εν λόγω κριτηρίου

21. Κριτήριο 10 - Πληροφορίες που αναγράφονται στο οικολογικό σήμα • Στο δεύτερο πλαίσιο του οικολογικού σήματος αναγράφεται το κείμενο που ακολουθεί: • «δεν χρησιμοποιήθηκαν επιβλαβείς ουσίες • έχει εγκριθεί η ανθεκτικότητα» Αξιολόγηση και εξακρίβωση: • δείγμα της συσκευασίας του προϊόντος με το οικολογικό σήμα • δήλωση συμμόρφωσης

22. Λογότυπο του οικολογικού σήματος • Λεπτομερείς οδηγίες για το σχεδιασμό του λογότυπου του οικολογικού σήματος (χρώματα, μέγεθος, άλλες προδιαγραφές) δίνονται στην ιστοθέση της ΕΕ: http://europa.eu.int/ecolabel

23. Το ορθογώνιο 2 περιέχει πληροφορίες για τους λόγους απονομής του οικολογικού σήματος. Οι πληροφορίες πρέπει να αφορούν τουλάχιστον μία και όχι περισσότερο από τρεις περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε μορφή σύντομης λεκτικής περιγραφής. Σε περιπτώσεις έλλειψης χώρου, το ορθογώνιο 2 μπορεί να παραλείπεται εφόσον το πλήρες σήμα εμφανίζεται κάπου στη συσκευασία ή σε άλλο υλικό του σημείου πώλησης. Μορφή του οικολογικού σήματος ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ • δε χρησιμοποιήθηκαν επιβλαβείς ουσίες • έχει εγκριθεί η ανθεκτικότητα Απονέμεται σε εμπορεύματα ή υπηρεσίες που πληρούν τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις του συστήματος οικολογικής σήμανσης της ΕΕ Αριθμός μητρώου : Ορθογώνιο 2 Ορθογώνιο 1

24. Εργαστήρια δοκιμών (1) • Τα πρακτικά δοκιμασιών για κάθε κριτήριο συντάσσονται από ανεξάρτητα εργαστήρια (τρίτου μέρους) • Τα ανεξάρτητα εργαστήρια πρέπει να είναι διαπιστευμένα σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ΕΝ ISO 17025 (που αντικαθιστά το ΕΝ 45001) ή σύμφωνα με ισοδύναμα πρότυπα • Ο αρμόδιος οργανισμός μπορεί κατ’εξαίρεση να κάνει δεκτά πρακτικά δοκιμασιών από δεόντως πιστοποιημένα εσωτερικά εργαστήρια

25. Εργαστήρια δοκιμών (2) • Κατάλογος διαπιστευμένων ανεξάρτητων εργαστηρίων στην Ευρώπη για δοκιμές που απαιτούνται για κάθε κριτήριο και για κάθε προϊόν βρίσκεται στην ιστοθέση: http://europa.eu.int/comm/environment/ecolabel/how_to/testlabs_en.htm

26. Εργαστήρια δοκιμών (3) • Σύμφωνα με τον παραπάνω κατάλογο, δοκιμές για τα στρώματα κρεβατιών διενεργούν τα ακόλουθα ανεξάρτητα εργαστήρια δοκιμών: • LGAI – Ισπανία • Centro Servizi Calza S.r.l. – Ιταλία • Istituto Ricerche collaudi M. Masini S.r.l. – Ιταλία • TNO industrie divisie Productonderzoek – Ολλανδία

27. Δοκιμές και άλλες απαιτήσεις • Όπου κρίνεται σκόπιμο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν άλλες μέθοδοι δοκιμών εκτός από αυτές που αναφέρονται για κάθε κριτήριο • Όπου κρίνεται σκόπιμο, οι αρμόδιοι οργανισμοί μπορούν να απαιτήσουν την υποβολή δικαιολογητικών και να διεξάγουν ανεξάρτητους ελέγχους.

28. Χρήσιμες συνδέσεις • Πλήρης κατάλογος κριτηρίων και άλλες πληροφορίες για το οικολογικό σήμα • Ιστοσελίδα της ΕΕ - ΓΔ Περιβάλλον για το οικολογικό σήμα: http://www.europa.eu.int/comm/environment/ecolabel/index_en.htm

29. Θέλουμε να πετύχουμε… ... μαζί σας, την αειφόρο ανάπτυξη, σε αρμονία με τη φύση, δια μέσω του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Σήματος.