مبانی کنترل عفونت بیمارستانی

مبانی کنترل عفونت بیمارستانی محبوبه رخساری سوپروایزر کنترل عفونت بیمارستان حضرت علی اصغر(ع) 1391

میزان بروز عفونتهای بیمارستانی در کشورهای توسعه یافته 5-10 درصد و در کشورهای در حال توسعه بالای 25 درصد است . میزان صدمه اقتصادی ناشی از آن حدود سالانه 8 میلیارد دلار در یک کشوربا در آمد متوسط است.

عفونت بیمارستانی: عفونتی که به صورت محدود یا منتشر و در اثر واکنش های بیماری زای مرتبط با خود عامل عفونی یا سموم آن در بیمارستان ایجاد می شود به شرطی که: • حداقل 48 تا 72 ساعت بعد از پذیرش بیمار در بیمارستان ایجاد شود. • در زمان پذیرش،فرد نباید علائم آشکار عفونت مربوطه را داشته باشد و بیماری در دوره نهفتگی خود نباشد. • معیارهای مرتبط با عفونت اختصاصی را جهت تعریف عفونت بیمارستانی داشته باشد. با توجه به اينكه بيشتراز80% عفونتهاي بيمارستاني را عفونتهاي ادراري ، زخم هاي جراحي ، تنفسي و خوني تشكيل مي دهد، داده هاي مربوط به اين چهار عفونت از تمامي بيمارستانها جمع آوري و مورد تجزيه و تحليل قرار مي گيرد،لازم به ذکر است در کلیه موارد تشخیص و تایید عفونت توسط پزشک الزامی است.

علائم عفونت تنفسي- عفونت ادراري – عفونت محل جراحي- عفونت خوني به شرح زيراست: علائم عفونت تنفسي: • افزايش ترشحات خلط • بي ثباتي استرنوم • تنگي نفس • رال / صداهاي تنفسي برونكيال • سرفه • ويزينگ • هموپتزي

علائم عفونت اداري: • اوليگوري (كمتر از 20 سي سي در ساعت) • تكررادرار ((frequency • سوزش ادراري (dysurea) • فوريت ادراري (urgency) عفونت محل جراحي: عفونت مربوط به عمل جراحي كه طي 30 روز بروز كرده باشد در صورتي كه هيچ جسم خارجي ((implant درمحل قرارداده نشده باشد،يا طي يكسال بروز كرده باشد )در صورت وجود (implant

علائم: ترشح چركي از محل برش حساسيت محل قرمزي تورم درد تب بالاي 38 درجه عفونت خوني يا سپسيس: دمای بالاي 38درجه یا کمتر از 36 درجه سانتيگراد افت فشار(فشار سيستوليك 90 ) اوليگوري كمتراز 20 سي سي در ساعت تاکی پنه و تاکی کاردیا

اهمیت رعایت بهداشت دستها در کنترل عفونتهای بیمارستانی

Why ??

با رعایت اصول بهداشت دست در بیمارستانها تا 80 درصد از آمار عفونتهای بیمارستانی کاسته می شود.

WHEN ??

WHEN ? چه موقع دستهایمان را با آب و صابون بشوئیم 1-درصورت رویت آلودگی واضح دستها با مواد پروتئینی یا کثیفی دستها. 2- قبل از غذا خوردن. 3- بعد از رفتن به دستشویی. 4- در صورت شک مواجهه با باسیل آنتراکس یا هر باکتری اسپورزا. 5- پس از هر 5 یا 6 بار الکل راب کردن یکبار شستشوی دست مفید است.

WHEN ? چه موقع دستهایمان را با محلول الکلی ضدعفونی کنیم 1-قبل و بعد از تماس با پوست سالم بیمار (1) و (2) 2- قبل و بعد از تماس با مایعات یا ترشحات بدن ، مخاطات ، پوست آسیب دیده یا پانسمان زخم به شرط عدم آلودگی قابل رویت دست (3) 3- حین مراقبت از بیمار در صورت حرکت دست از قسمت آلوده بدن به قسمت تمیز 4- بعد از تماس با وسایل بلافاصله در مجاورت با تخت بیمار (5) 5- قبل از کارگزاری سوند ادارای یا کاتتر وریدی محیطی (2) 6- قبل و بعد از پوشیدن دستکش(3)

HOW ??

Isolation Precaution (IP) ايزولاسيون هدف از جداسازی بیماران در بیمارستان،جلوگیری از انتقال میکروارگانیسم ها از بیماران(چه مبتلا به عفونت و چه کلونیزه با عفونت)به سایر بیماران،عیادت کنندگان و پرسنل پزشکی است.از آنجایی که فرایند جداسازی بیماران گران و زمان بر میباشد و ممکن است مانع از مراقبت بیماران گردد،فقط باید در مواقع ضروری صورت پذیرد.از طرف دیگر عدم جداسازی بیماران مبتلا به بیماریهای واگیر می تواند منجر به مرگ ومیر و ایجاد بیماری در دیگران شود و گاهی باعث همه گیری ، طولانی شدن مدت بستری در بیمارستان و افزایش هزینه ها گردد.با رعایت اصول جداسازی مشتمل بر دو قسمت ”احتیاطات استاندارد“ و ” احتیاط بر اساس راه انتقال بیماری“ می توان از بروز مشکلات فوق جلوگیری نمود.

Standard Precaution احتیاط های استاندارد: احتیاط های استاندارد،جایگزین احتیاط های همه جانبه یا عمومی شده است و رعایت آنها برای تمام بیماران ضروری است.در صورت تماس با خون،تمام مایعات بدن،ترشحات و مواد دفعی بدن بجز عرق(بدون در نظر گرفتن خون قابل رویت داخل آنها)،پوست آسیب دیده و مخاط ها،رعایت موارد زیر ضروری است: شستن دست پس از تماس دست ( با دستکش یا بدون دستکش ) با خون و مایعات بدن دست ها را بشوئید دست ها باید بلافاصله پس از درآوردن دستکش و در فاصله بین تماس با بیماران شسته شوند.

دستکش به هنگام دست زدن به خون و مایعات بدن و لوازم آلوده از دستکش استفاده نمائید و قبل از تماس با مخاط و پوست آسیب دیده بیمار ، دستکش را از دست خارج کنید و دست ها را بشوئید تا از انتقال میکروارگانیسم ها به سایر بیماران یا محیط جلوگیری شود. ماسک ، محافظ چشم ، محافظ صورت جهت محافظت از مخاط چشم ، بینی و دهان در حین انجام بعضی از اعمالی که احتمال پاشیده شدن خون و مایعات بدن وجود دارد باید از ماسک و محافظ چشم استفاده کرد. گان جهت محافظت پوست و جلوگیری از آلوده شدن لباس در حین انجام بعضی از اعمال که احتمال ترشح و پاشیده شدن خون و مایعات بدن وجود دارد باید از گان استفاده کرد و پس از اتمام کار،گان آلوده را خارج نموده و دستهای خود را بشوئید تا از انتقال میکروارگانیسم ها به سایر بیماران و محیط جلوگیری شود.

لوازم و مراقبت از بیمار لوازمی که برای مراقبت از بیمار مصرف شده و با خون و یا مایعات بدن آلوده شده است باید به نحوی جمع آوری شود که از مواجهه با پوست و مخاط با آنها و آلوده شدن لباس و انتقال میکروارگانیسم ها به سایر بیماران و محیط جلوگیری شود ، همچنین در خصوص لوازم چند بار مصرف باید قبل ازاستفاده جهت بیمار دیگر به شکل مناسب نظافت گردد ودر مورد وسایل یکبار مصرف نیز باید به صورت مناسب معدوم گردد. ملحفه و البسه جمع آوری ، انتقال و انجام فرآیند های لازم جهت نظافت ملحفه های استفاده شده که با خون و مایعات بدن آلوده شده اند باید یه گونه ای باشد که که از مواجهه پوست و مخاط با آن ها و آلوده شدن لباس جلوگیری شود. دفع سوزن در هنگام دفع سوزنهای مصرف شده باید مراقب بود تا آسیبی وارد نشود، هرگز درپوش سوزنهای مصرف شده را مجددا ً بر روی سوزن قرار ندهید، خم نکنید ویا آن را نشکنید و جهت دفع آن از Safety box استفاده نمائید

محل استقرار بیمار بیماری که محیط را آلوده می کند ویا در جهت حفظ و کنترل محیط مناسب کمک نمی کند بایستی در اتاق خصوصی جای گیرد ،.اگر اتاق خصوصی در دسترس نیست با مسئولین کنترل عفونت مشاوره کرده تا مکان استقرار وی مشخص شود. Transmission-Based Precautions احتیاط هایی که باید بر اساس راه انتقال عفونت ها رعایت گردند این نوع احتیاط ها باید برای بیمارانی در نظر گرفته شوند که دچار سندرم بالینی مشکوک یا قطعی،تشخیص بیمار خاص(اختصاصی)،کلونیزاسیون یا عفونت با ارگانیسم مهم از لحاظ اصول همه گیر شناسی شده اند.ذکر این نکته ضروری است که رعایت این نوع احتیاط ها باید با رعایت اصول احتیاط های استاندارد توام گردد.سه نوع احتیاط بر اساس راه انتقال عفونت ها وجود دارد.بری تعداد کمی از بیماری ها(مانند آبله مرغان)،رعایت بیش از یک نوع احتیاط ضرورت می یابد.

Air borne precautions • احتیاط های هوایی • احتیاط هوایی برای جلوگیری از انتقال بیماری هایی که از طریق هسته قطرات با اندازه کوچکتر از 5 میکرون یا ذرات گرد و غبار حاوی عامل عفونی ((droplet nuclei بکار می رود. • بیماری هایی که رعایت احتیاط هوایی برای آنها ضرورت دارد عبارتند از: • سل ریه یا حنجره • سرخک • آبله مرغان(Varicella)-آبله(Smallpox) • زونای (نوع منتشر یا در بیمار نقص ایمنی) • سندرم تنسی-حاد شدید(SARS) • تب های خونریزی دهنده ویروسی(VHF) • بیماران دچار عفونت HIV یا در معرض آن که بابت،سرفه و ارتشاح ریوی مراجعه نموده اند باید به صورت تجربی تحت احتیاط هوایی قرار گیرند تا تشخیص بیماری سل در آنان رد شود.

الف – محل استقرار بیمار استقرار بیمار در اتاق خصوصی به نحوی که فشار هوای منفی کنترل شده نسبت به محیط اطرافش داشته باشد و حداقل 6 بار تبادل و تعویض هوا در ساعت انجام گیرد ، درب اتاق بسته باشد و بیمار در داخل اتاق باقی بماند ، اگر اتاق خصوصی در دسترس نیست ، بیمار را در اتاقی که بیمار دیگر با همان میکروارگانیسم دچار عفونت فعال شده وبه جز آن عفونت دیگری ندارد بستری نمائید. ب – محافظت تنفسی به هنگام ورود به اتاق بیماری که سل شناخته شده دارد و یامشکوک به آن می باشد از ماسک (N95) استفاده نمائید و اگر نسبت به وارسیلا یا سرخک حساس و آسیب پذیر هستید به اتاق این بیماران وارد نشوید. ج – انتقال وجابجایی بیمار حرکت و جابجایی بیمار را به غیر از موارد ضروری محدود کنید و در صورت لزوم با پوشاندن ماسک جراحی به بیمار خطر انتشار قطرات را به حداقل برسانید.

Droplet Precautions احتیاط قطره ای برای جلوگیری از انتقال آئروسل درشت(قطره)،از این نوع احتیاط استفاده می شود.به دلیل اندازه بزرگ ،این قطرات در هوا معلق نمی مانند و تا فاصله زیاد حرکت نمی کنند.این ذرات حین صحبت،عطسه یا سرفه کردن یا در زمان انجام اعمالی مانند ساکشن یا برونکوسکوپی ایجاد می شوند. برای عفونت هایی مانند: باکتری هموفیلوس آنفلوانزای نوع Bمهاجم، مننگوکوک، بیماری پنوموکوک مقاوم به چند دارو،مایکوپلاسما پنومونیه، سیاه سرفه، ویروس آنفلوانزا،اوریون،سرخچه ، پاروویروس B19 رعایت احتیاط قطرات ضروری است.

الف – محل استقرار بیمار استقرار بیمار در اتاق خصوصی یا در اتاقی که بیماری دیگر دچار عفونت فعال با همان میکروارگانیسم است و عفونت دیگری ندارد ،اگر امکان تهیه اتاق خصوصی وجود ندارد باید حداقل حدود یک متر بین فرد عفونی و سایر بیماران و ملاقات کنندگان فاصله باشد. ب – محافظ تنفسی استفاده از ماسک اگر در فاصله یک متری بیمار کار می کنید. ج – انتقال و جابجایی بیمار حرکت و جابجایی بیمار را به غیر از موارد ضروری محدود کنید و در صورت لزوم با پوشاندن ماسک جراحی به بیمار خطر انتشار قطرات را به حداقل برسانید.

Contact Precaution احتیاط تماسی برای جلوگیری از انتقال ارگانیسم های مهم از لحاظ همه گیر شناسی که مربوط به بیماران کلونیزه یا دچار عفونت بوده و از طریق تماس مستقیم (لمس کردن بیمار)یا تماس غیرمستقیم (تماس با اشیا و وسائل یا سطوح آلوده محیط بیمار)انتقال می یابند رعایت احتیاط تماسی توصیه می شود. الف – محل استقرار بیمار استقرار بیمار در اتاق خصوصی یا در اتاقی که بیماری دیگر دچار عفونت فعال با همان میکروارگانیسم است و عفونت دیگری ندارد . اگر هیچ یک از این دو روش ممکن نیست با پرستار کنترل عفونت مشورت کنید. ب – دستکش و شستن دست به هنگام ورود به اتاق بیمار دستکش بپوشید ،قبل از ترک اتاق دستکش ها را در آورده و دست های خود را بشوئید.

ج – گان به هنگام ورود به اتاق بیمار گان بپوشید ، اگر احتمال ترشح و پاشیده شدن خون و مایعات بدن وجود دارد قبل از ترک اتاق بیمار گان را در آورید و مطمئن شوید که لباس شما با سطوح محیطی بالقوه آلوده تماس نمی یابد. د – انتقال و جابجایی بیمار حرکت و جابجایی بیمار را به غیر از موارد ضروری محدود کنید ، اگر بیمار به خارج از اتاق منتقل می شود مطمئن شوید که رعایت احتیاط شده است . ه – کنترل عوامل محیطی و لوازم مراقبتی از بیمار از نظافت روزانه لوازم مراقبتی بیمار ، تجهیزات و وسایل مربوط به تختخواب و ... مطمئن شوید ، در صورت امکان وسائلی مانند گوشی ، فشار سنج ، ترمومتر و ... برای هر بیمار اختصاصی باشد ، اگر چنین کاری ممکن نباشد این وسائل را باید کاملا پاک و گندزدایی نمود و سپس برای بیمار دیگری مورد استفاده قرار داد.

در موارد زیر رعایت احتیاط تماسی ضرورت دارد: بیماران دچار عفونت یا کلونیزه با باکتری مقاوم به چند دارو(انتروکوک مقاوم به وانکومایسین،اسافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی سیلین یا با کاهش حساسیت به وانکومایسین،انتریت با عامل کلستریدیوم دیفیسیل) عفونت های منتقله از راه مدفوعی-دهانی(شیگلا،روتاویروس و هپاتیت A) در بیمارانی که بی اختیاری داشته یا از پوشک استفاده می کنند. بیماری های اسهالی حاد که احتمالا دارای منشا عفونی هستند.

پسماند های بیمارستانی پسماند های تولید شده در بیمارستان به دو دسته عمده ی زیر تقسیم می شوند: گروه 1- پسماند های عادی ( خانگی – معمولی ) : که از کارکرد های خانه داری و مدیریت اجرایی این مراکز تولید می شوند گروه 2 - پسماند های خطرناک : که می تواند مجموعه ای از مخاطرات بهداشتی را ایجاد کند و به 9 دسته تقسیم می شوند. این 9 دسته عبارت اند از : پسماند های عفونی ، پاتولوژیک ، برنده و نوک تیز ، دارویی ، شیمیایی ، ژنوتوکسیک ، فلزات سنگین ، ظروف تحت فشار و پسماند های پرتوزا

راهنمای عمومی جمع آوری ، انبار و انتقال زباله های بیمارستان ها توصیه های سازمان جهانی بهداشت تمام فعالیت هایی که در زمینه دفع زباله انجام می شود باید با در نظر گرفتن آیین نامه های ملی باشد. اقدامات زیر به عنوان یک راهنمای عمومی توصیه می شود : به دلایل ایمنی و اقتصادی ، درمانگاه ها و بیمارستان ها باید یک سیستم ویژه را برای جمع آوری زباله های بیمارستانی سازمان دهند و زباله های طبی ، زباله های معمولی و بعضی زباله های خاص ( مثل وسایل تیز ، زباله های شدیدا عفونی و زباله های سایتوتوکسیک ) را از یکدیگر جدا کنند. زباله های عادی درمانگاه ها و بیمارستان ها را می توان در قالب سیستم زباله خانگی دفع کرد. اشیاء تیز را باید در همان محلی که مورد استفاده قرار می گیرند داخل محفظه های سوراخ نشدنی که معمولا از جنس فلز یا پلاستیک متراکم ساخته می شوند و دارای درپوش محکم می باشند جمع آوری کرد. محفظه ها باید سخت ، نفوذناپذیر و مقاوم به سوراخ شدگی باشند.

دارای آرم بین المللی که نشان دهنده ی وجود ماده ی عفونی است ، باشند. زباله های عفونی درمانگاه ها و بیمارستان ها باید در یک مکان محفوظ که دسترسی به آن محدود باشد انبار شوند. زباله های آزمایشگاه های میکروب شناسی باید توسط اتوکلاو استریل شوند. این زباله ها باید در کیسه هایی بسته بندی شوند که با این روند سازگاری داشته باشند. مقادیر کم زباله های شیمیایی و دارویی را می توان همراه زباله های عفونی جمع آوری کرد. مواد دارویی غیر مستعمل یا تاریخ گذشته که در بخش ها یا دپارتمان های بیمارستان به مقدار زیاد انبار شده اند باید جهت دور ریخته شدن به داروخانه برگشت داده شوند. سایر زباله های دارویی بخش ها نظیر داروهای آلوده یا دور ریخته شده یا بسته های حاوی بقایای دارو نباید به داروخانه برگردانده شوند چون خطر آلودگی داروخانه را به همراه دارند لذا باید در یک محفظه مناسب در همان بخش ذخیره گردند. زباله های سایتوتوکسیک که اکثرا در بیمارستان ها یا مراکز تحقیقاتی بزرگ تولید می شوند باید در محفظه هایی محکم مقاوم به نشت همراه با علامت مشخص ( زباله های سایتوتوکسیک ) جمع آوری شوند.

مقادیر زیاد زباله های شیمیایی باید در محفظه های مقاوم به مواد شیمیایی بسته بندی و در صورت امکان به تسهیلات ویژه پالایش ارسال شود چرا که انواع مختلف زباله های خطرناک شیمیایی هرگز نباید با هم مخلوط شوند. زباله های حاوی مقادیر زیاد فلزات سنگین مثل کادمیوم یا جیوه باید جداگانه جمع آوری و دفع شوند. زباله های عفونی که رادیواکتیویته کمی دارند ( مثل سواب ها ، سرنگ های دارای کاربری تشخیصی و درمانی ) را می توان در کیسه های زرد یا محفظه های زباله عفونی نگهداری کرد به شرط اینکه موارد تاخیر برای سوزاندن در نظر گرفته شده باشد. زباله های عادی در کیسه های زباله سفید یا آبی رنگ نگهداری وجمع آوری می گردد. زباله های عفونی در کیسه های زباله زرد یا قرمز رنگ نگهداری وجمع آوری می گردد.

تزريقات ايمن هر سال تزريقات غير ايمن موجب حدود 16 – 8 ميليون ابتلا به هپاتيت B، 5-2 ميليون ابتلا به هپاتيت C و 160- 80 هزار مورد HIV مي گردد. بيماري هاي انگلي – عفونت هاي باكتريال نظير آبسه ها و عفونت هاي قارچي نيز حاصل تزريقات غير ايمن مي باشد. ايمني تزريقات با تكيه بر چهار محور بنيادي ذیل تامین می گردد : كاهش رفتار پرخطر كاركنان بهداشتي درماني جهت پيشگيري از جراحات ناشي از وسايل تيز و برنده افزايش سطح ايمني كاركنان در حين كار با وسايل تيز و برنده جمع آوري، نگهداري، انتقال و دفع مناسب و بهداشتي زباله هاي آلوده و پرخطر تغيير نگرش افراد جامعه و پزشكان نسبت به مقوله تقاضا و تجويز دارو به روش تزريقي

كاهش رفتار پرخطر كاركنان بهداشتي درماني الف)ارتقاء سطح آگاهي و مهارت شاغلین حرف پزشکی به منظور پيش گيري از بروز جراحات ناشی از سرسوزن و سایر وسائل تیز و برنده امری ضروری است. ب)تشکیل پرونده بهداشتی و واکسیناسیون رایگان علیه هپاتیت ب برای افراد در معرض خطر افزايش سطح ايمني كاركنان در حین کار با وسائل تیز و برنده درمانی الف)استفاده از safety box ب)در دسترس بودن وسايل حفاظتي نظير دستكش- گان غير قابل نفوذ به آب و ترشحات – پيش بند پلاستيكي ماسك و عينك محافظ چشم ج)استفاده از سرنگ AD در سایر واحدهای تزریقات

جمع آوری،نگهداري،انتقال ودفع مناسب و بهداشتي زباله هاي تيز و برنده الف)بلافاصله وسايل تيز و برنده پس از استفاده در safety box جمع آوري شود. ب)ظروف جمع آوري مستحكم، غيرقابل نفوذ، مقاوم به پارگي و از حجم کافی و ابعاد مناسب برخوردار باشد. ج)در دسترس بودن تعداد كافي وسايل جمع آوري و با ابعاد گوناگون د)استفاده از برچسب هشداردهنده روي ظروف ه)پرشدن ظروف حداكثر ¾ تغيير رفتار و نگرش اجتماعي آموزش:ضروریست به منظور تعدیل تجویز دارو به روش تزریقی،ایمنی تزریقات در برنامه آموزش مداوم جامعه پزشکان قرار گیرد. به منظور کاهش تقاضای بیماران ارتقاء سطح اگاهي جامعه در خصوص خطرات بالقوه ناشی از مصرف دارو به روش تزریقی،بایستی در برنامه ريزي هاي آموزشی دانشگاه قرار گيرد.

برگزاري دوره آموزشي توجیهی جهت کادر خدماتی پشتیبانی و سایرگروه هاي بهداشتي درمانی ضروری است. آموزش تمامی پرسنل بهداشتی درمانی در خصوص تقاضای بی مورد داروی تزريقي و عوارض احتمالي تزريقات انجام گیرد. تزريقات غير ايمن تزريقات غير ايمن شامل: روش غلط تزريق محل نامناسب تزريق داروي ناصحيح حلال غلط دوز غلط دارو دسترسي افراد جامعه به سرنگ و سر سوزن استفاده شده

تزریقات ایمن یعنی تهیه و تامین وسائل و تجهیزات و آموزش هایی برای ارائه خدمت تزریق به افراد جامعه به صورتی که فرد خدمت گیرنده،خدمت دهنده و جامعه بر اثر تزریق آسیب نبیند. عوامل تامین کننده ایمن تزریق: استفاده از سرنگ ADدر تزریقات استفاده از Safety Box برای جمع آوری سرنگ و سر سوزن مصرفی جمع آوری Safety Boxهای پرشده و بی خطر کردن و دفع نهایی آنها آموزش و ارائه آگاهی های لازم به ارائه دهنده و گیرندگان خدمت موازين تزريقات ايمن الف- محل تميز (Clean Work Plan) ب- شستشوي دست ج- سر سوزن و سرنگ استريل د- تميز كردن محل تزريق ز- جمع آوري صحيح اجسام نوك تيز

رخدادها را نمي توان مهار کرد اما مي توانيم واکنش هايمان را نسبت به آن انتخاب کنيم. خداوند هيج انساني را بدون استعداد و توانايي خاص خلق نکرده.

واكسيناسيون كاركنان بيمارستان توصیه می شود کارکنان مراکز مراقبت های درمانی واکسن های ذیل را دریافت نمایند: هپاتیت ب هر شخصي كه در معرض خون و مايعات آلوده به خون و ساير مايعات بدن و يا اجسام تيز و برنده قرار گيرد لازم است عليه هپاتيت B واكسينه شود. واكسن هپاتيت B به صورت عضلاني در عضله دلتوئيد و در سه نوبت صفر، یک و شش ماه تزريق می گردد. اگر پس از واكسن اول برنامه واكسيناسيون قطع شود دوز دوم در اولين فرصت تزريق گردد. 2-1 ماه پس از پايان واكسيناسيون انجام سرولوژي HBSAb جهت اطمينان از يافتن ايمني لازم است. بوستر دوز هپاتيتB يا انجام سرولوژي دوره اي انديکاسيون ندارد.

اشخاصي كه تيترAbكمتر از miu/ml 10دارند اول از نظر HBSAg چك گردند در صورت منفي بودن پروتکل خاص واکسیناسیون هپاتیت طبق نظر پزشک عفونی اجرا شود. در نارسایی کلیه ( دیالیز ی ها ) باید سالانه Ab چک شود و اگر Ab < 10 باشد بوستر سالانه زده شود. اگر پرسنلي سه دوز واكسن دريافت نموده است اما چك تيتر Ab انجام نشده و پس از سال ها دچار مواجهه شغلي گردد،ابتدا سرولوژی(HbSAb) چك شده و در صورت منفي بودن يك نوبت واكسن تجويز شود و يك ماه بعد Ab چك و اگر مثبت شده بود نياز به دوزهاي بعدي نيست. اگر پرسنلي به دنبال مواجهه شغلي HBIG به همراه واكسن دريافت كرده باشد چك Ab براي وي 6 – 3 ماه بعد از دريافت انجام شود چرا كه AntiHBS موجود در سرم ممكن است ناشي از Ab يا به دليل HBIG باشد. اگر پرسنلي بعد از سه دوز واكسن پاسخ ايمني مناسب داشته باشد ودر سال هاي بعد HBSAb چك و منفي شده باشد نياز به واكسيناسيون مجدد ندارد. زمان تجويز HBIG در زودترين زمان و حداكثر تا 7 روز پس از مواجهه خواهد بود اما بهتراست قبل از 48 ساعت تجويز شود.

توام بزگسالان(کزاز-دیفتری) بر اساس آخرین ویرایش برنامه و راهنمای ایمن سازی،واکسن را دریافت دارند. سرخک-سرخچه-اوریون چنانچه قبلا ایمن و یا مبتلا به بیماری نشده باشند،باید علیه سرخک،سرخچه،و اوریون واکسینه شوند. آنفلوانزا سیاست واکسیناسیون بر علیه آنفلوانزا و گروه هدف هر ساله توسط مرکز مدیریت بیماری ها تعیین و ابلاغ خواهد شد.

اصول مراقبت در پیشگیری و مبارزه با بیمارهای واگیر تعریف : بیماریهای واگیربیماریهایی هستند که عامل ایجاد کننده آنها به صورت مستقیم یا غیر مستقیم از منبع یا مخزن بیماری به انسان سالم سرایت می کند طبقه بندی بیماری ها در مراقبت : از نظر اپیدمیو لوژی case یا مورد به فردی از یک جمعیت یا گروه اطلاق می شود که بیماری،اختلال و یا شرایط خاص تحت بررسی داشته باشد که می تواند تحت دسته بندی زیر قرار گیرد : مورد مشکوک ( suspected case ) که بر اساس تشخیص بالینی و بدون انجام آزمایشات بالینی تعریف می شود مانند مورد مشکوک به تیفوئید با علائمی مانند :تب ، سر درد، شکم درد، اسهال یا یبوست یا راش پوستی مورد محتمل ( probable ) که براساس تعریف مشکوک به همراه تست های آزمایشگاهی مانند داشتن تعریف مشکوک بیماری تیفوئید همراه با افزایش چهاربرابر تیتر ویدال طی 2 هفته

مورد قطعی ( confirmed ) براساس تشخیص بالینی و تایید بررسی آزمایشگاهی مشخص می شود مانند مورد قطعی تیفوئید ازطریق جدا کردن سالمونلا از نمونه های خون ، ادرار، مدفوع و مغز استخوان پیشگیری ومبارزه با بیماری ها : تعریف پیشگیری : عبارت است از ارتقاء سلامتی،حفظ سلامتی و احیاء آن به هنگام آسیب دیدن و به حداقل رساندن رنج و ناراحتی ناشی از آسیب سطوح پیشگیری : پیشگیری سطح اول : که پیش از بیماری یا انحراف از سلامتی انجام می شود مانند واکسیناسیون،رعایت اصول اولیه جهت پیشگیری از بروز پر فشاری خون پیشگیری ثانویه : تشخیص زود رس و درمان بیماری به منظور پیشگیری از پیشرفت بیماری پیشگیری نوع سوم: تدابیر لازم جهت کاهش یا محدود کردن نقص عضو وناتوانی های حاصل از بیماری

مبارزه با بیماری های واگیر : مجموعه مداوم عملیاتی که با هدف کاهش شیوع بیماری انجام می گیرد و شامل مراحل زیر است : کنترل بیماری:( از طریق افزایش پوشش واکسیناسیون و مراقبت فعال ) حذف بیماری : قطع زنجیره انتقال بیماری ریشه کنی: از بین بردن عامل بیماری زا بیمار یابی : از طریق آزمون های بالینی و آزمایشگاهی تشخیص : از طریق روش های بالینی یا آزمایشگاهی و یافته های اپیدمیک ارجاع : انتقال بیمار به سطوح ارائه کنننده خدمات مورد نیاز پایش : اندازه گیری مداوم عملکرد خدمات بهداشتی یا پی گیری مستمر فعالیت ها نظارت : هدایت حرکت در مسیر رسیدن به هدف

مبانی کنترل عفونت بیمارستانی