Wyklad VIII i IX

1. Wyklad VIII i IX  Rodzina

2. BIBLIOGRAFIA: �Rodzina w zmieniajacym sie spoleczenstwie� KUL, Lublin 1997 �Rodzina wsp�lczesna� pod redakcja naukowa Marii Ziemskiej, Wyd. Uniwersytet Warszawski 1999 r �Rodzina polska na przelomie wiek�w� pod redakcja Jana Zebrowskiego, Wyd. Uniwersytet Gdanski 2001 r. Renata Doniec �Rodzina wielkiego miasta� Wyd. Uniwersytetu Jagiellonskiego, Krak�w 2001 L.Dyczewski �Kultura w procesie przemian� , Lublin 1993 F.Adamski �Socjologia malzenstwa i rodziny�, Warszawa 1984 r Z.Tyszka �Socjologia rodziny� Warszawa 1976 r. Z.Tyszka �Rodzina w swiecie wsp�lczesnym � jej znaczenie dla jednostki i spoleczenstwa� Warszawa 1995 Maria Ziemska �Postawy rodzicielskie� Warszawa, 1968r. M.Jarosz �Dezorganizacja w rodzinie i spoleczenstwie�, Warszawa 1987 r.

3. Definicja rodziny Rodzina jest grupa ludzi, zyjacych razem w jednym gospodarstwie domowym. Sa oni powiazani ze soba poprzez pokrewienstwo, adopcje lub malzenstwo i wsp�lpracuja ze soba ekonomicznie. Rodzina jest takze instytucja zycia spolecznego, poniewaz jest stalym wzorem zachowania, opartym na normach spolecznych

4. Rodziny sa zorganizowane na r�zne sposoby, r�znia sie sposobami dziedziczenia d�br materialnych, sposobami zamieszkiwania i sposobami sprawowania wladzy wewnatrz rodziny. Zwiazki spoleczne pomiedzy doroslymi kobietami i mezczyznami moga byc zorganizowane w rodzinie poprzez podkreslenie zar�wno przez powinowactwo jak i pokrewienstwo. Rodzina nuklearna sklada sie z malzonk�w i ich potomstwa. W rodzinie poszerzonej najwazniejsze sa wiezi pokrewienstwa a malzonkowie sa marginalizowani, na peryferiach.

5. formy rodziny: rodzina nuklearna i rozszerzona, dziedziczenie patrylinearne, matrylinearne,bilinearne, zamieszkiwanie: patrylokalne, matrylokalne, neolokalne, wladza w rodzinie: patriarchat, matriarchat, partnerstwo.

6. Fakt, ze malzonkowie musza byc czlonkami dw�ch r�znych grup krewniaczych posiada kluczowe znaczenie dla funkcjonowania rodzin. Ciaglosc i powodzenie rodziny w dlugim okresie czasu kazdej grupy krewniaczej zalezy od pozyskania malzonk�w z innych grup. Dlatego tez grupy krewniacze kontroluja swoich krewniak�w po zawarciu malzenstwa. Wszystkie spoleczenstwa reguluja kto moze byc kandydatem do malzenstwa. Stosunki miedzy mezami zona nie sa dowolne lecz zachodza wg 4 typ�w malzenstwa

7. 1. monogamicznego, 2. poligamicznego, 3. poliandrycznego i 4. grupowego.

8. Milosc jest regulowana w spoleczenstwie: pewne typy spoleczenstw ja dopuszczaja a nawet gloryfikuja a inne jej zabraniaja. Spoleczenstwa kontroluja milosc na r�zne sposoby: poprzez malzenstwa aranzowane w dziecinstwie, izolowanie plci od siebie, scisly nadz�r nad parami, nacisk na odpowiedzialne rodzicielstwo.

9. W doborze malzenskim odgrywaja role r�zne czynniki: podobienstwo spoleczne, podobna fizyczna atrakcyjnosc, komplementarne potrzeby. Teoria wymiany spolecznej skupia sie na wyjasnieniu calosciowym szczesliwego doboru malzenskiego i powodzenia w malzenstwie.

10. Wiekszosc doroslych ludzi jest tak zsocjalizowanych, ze pragnie zawarcia intymnego zwiazku z innym czlowiekiem. W Polsce istnieje nadal wysoka stopa zawierania malzenstw i niska stopa rozwod�w?!

11. formy malzenstwa zasada endogamii i egzogamii, tabu kazirodztwa, Malzenstwo: monogamiczne, poligamiczne, poliandryczne, malzenstwa grupowe

12. funkcjonalistyczna interpretacja rodziny Teoria funkcjonalistyczna podkresla, ze spoleczenstwo by przetrwac i dzialac, musza zabezpieczyc wypelnianie pewnych funkcji, kt�re podejmuje rodzina.

13. funkcje rodziny funkcja reprodukcyjna, socjalizacyjna, opiekunczo- emocjonalna, funkcja przydzielania pozycji spolecznej, funkcja regulowania zachowania seksualnego

14. Funkcje instytucjonalne rodziny: materialno-ekonomiczna opiekunczo-zabezpieczajaca prokreacyjna seksualna legalizacyjno-kontrolna socjalizacyjna klasowa kulturalna rekreacyjno-towarzyska emocjonalna

15. konfliktowa interpretacja rodzinyprosze znalezc definicje! Bedzie na zaliczeniu

16. Rodzina i malzenstwo w Polsce wyb�r partnera zyciowego malzenstwo rodzicielstwo matki pracujace rodziny o dochodach obojga malzonk�w przemoc w rodzinie, krzywdzenie dzieci i kazirodztwo rozwody rodziny konstruowane powt�rnie: ojczym i macocha, troska o starych rodzic�w

17. Alternatywne style zycia para - rodzinnego single kohabitacja samotne rodzicielstwo pary gayowskie

18. Ostatni Narodowy Spis Powszechny w Polsce pokazal, ze w por�wnaniu z rokiem 1988, znaczaco wzrosla liczba gospodarstw jednoosobowych do 6,5 %. Ponadto znaczaco spadl udzial malzenstw i par bez dzieci do 6,9% i wzrosla o 3,5 % liczba samotnych matek i ojc�w. Jednak jest az 7,8 razy mniej samotnych ojc�w niz samotnych matek, bo matek jest az 17.2%. Co sz�sta kobieta samotnie wychowuje dzieci.

19. Rodzina nuklearna, kt�ra nie jest doswiadczona rozwodem, smiercia, separacja, przechodzi przez typowe zmiany w czasie, kt�re okresla sie jako cykl zycia rodziny. Pojawienie sie dzieci i ich wychowanie wyznaczaja przejscia w tym cyklu i wywoluja zmiany w rolach spolecznych malzonk�w.

20. Wzrastajaca liczba matek pracujacy wyraziscie zaznaczyla sie w XX wieku. Obecnie nie docieka sie czy jest zle czy dobrze, ze matka pracuje. Bardziej waznym pytaniem jest czy matka czerpie zadowolenie z tej sytuacji.

21. Glosariusz czyli co moze byc na egzaminie: definicja rodziny, endogamia, egzogamia, rodzina nuklearna, rodzina poszerzona, monogamia, poliandria, poligamia, tabu kazirodztwa, dziedziczenie martylinearne i partylinearne, funkcja reprodukcyjna, socjalizacyjna, opiekunczo - emocjonalna, funkcja przydzielania pozycji spolecznej, funkcja regulowania zachowania seksualnego, rola podobienstwa spolecznego, rola atrakcyjnosci fizycznej, rola komplementarnych potrzeb w doborze malzenskim, rozwody i malzenstwa w Polsce, single, samotne rodzicielstwo w Polsce, nasilenie przemocy rodzinnej, alternatywne style zycia para � rodzinnego, cykl zycia rodziny.