Autor: inż. Ryszard Wiszowaty

1. Autor: inż. RyszardWiszowaty

2. Powiat augustowski ma wspaniałe warunki przyrodnicze, piękny krajobraz, rozwiniętą turystykę, Kanał Augustowski, malownicze rzeki i jeziora. Powiat augustowski zamieszkuje ~60tysięcy mieszkańców. Bazę turystyczną stanowi 48 obiektów stałych. Są to hotele, pensjonaty, schroniska, ośrodki wypoczynkowe. Baza to 7.000 miejsc noclegowych, około 90 gospodarstw agroturystycznych z bazą około 1.000 miejsc noclegowych. Mamy na terenie powiatu 2 Parki Narodowe (Biebrzański i Wigierski), 10 rezerwatów przyrody, 55 jezior. Na terenie powiatu rozciągają się tereny chronione, 41% obszaru stanowi NATURA 2000. Kanał Augustowski to zabytek wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

3. MOŻLIWOŚĆ POZYSKANIA DODATKOWYCH FUNDUSZY UNIJNYCH Z PROGRAMÓW ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA 2007- 2013 Z DZIAŁAŃ ROLNOŚRODOWISKOWYCH. -Rolnictwo ekologiczne -Ekstensywne trwałe użytki zielone -Ochrona gleb i wód

4. Celem tych działań jest poprawa środowiska przyrodniczego i obszarów wiejskich w szczególności : Przywracanie walorów lub utrzymanie stanu cennych siedlisk użytkowanych rolniczo oraz zachowanie różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich. Promowanie zrównoważonego systemu gospodarowania. Odpowiednie użytkowanie gleb i ochrona wód. Ochrona zagrożonych lokalnych ras zwierząt gospodarskich i lokalnych odmian roślin uprawnych. Działania obejmują 9 pakietów rolno środowiskowych.

5. Forma i wysokość pomocy. Płatność rolno środowiskowa wypłacana jest w formie zryczałtowanej i stanowi rekompensatę utraconego dochodu, dodatkowych poniesionych kosztów oraz ponoszonych kosztów transakcyjnych ( w przypadku pakietu 4 i 5). Płatności r.s. są przyznawane rolnikom, którzy dobrowolnie przyjmują na siebie zobowiązania rolno środowiskowe. Płatność r.s. jest pomocą wieloletnią wypłacaną corocznie, po wykonaniu określonego zestawu zadań w ramach danego wariantu. Płatność r.s. określono w przeliczeniu na hektar powierzchni, sztukę zwierzęcia gospodarskiego, lub metr bieżący elementu liniowego. (np. strefy buforowej)

6. Kryteria dostępu Beneficjent może ubiegać się o płatności rolno środowiskowe: -Jest rolnikiem gospodarstwa położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej o powierzchni UR nie mniejszej niż 1 ha. -Zobowiązuje się do realizacji programu rolno środowiskowego przez okres 5 lat zgodnie z Planem RS -Zobowiązuje się do przestrzegania podstawowych wymagań na obszarze całego gospodarstwa rolnego. -Zobowiązuje się do przestrzegania wymagań wynikających z poszczególnych pakietów rolnośrodowiskowych.

7. Wymogi obowiązujące we wszystkich pakietach Zgodnie z PROW 2007-2013 rolnik realizujący zobowiązania rolnośrodowiskowe w ramach wszystkich pakietów i ich wariantów jest zobowiązany do: -Zachowania TUZ i elementów krajobrazu rolniczego nieużytkowanych rolniczo na terenie gospodarstwa rolnego. -Prowadzenie rejestru działalności rolnośrodowiskowej zawierającego wykaz wypasów zwierząt oraz działań agrotechnicznych.

8. Przystąpienie beneficjenta do programów rolno środowiskowych. -Sprawdź czy spełniasz wszystkie kryteria dostępu do programu. -Zgłoś swoje gospodarstwo do kontroli w wybranej Jednostce Certyfikującej -Skontaktuj się z doradcą rolnośrodowiskowym, który wskaże Ci jakie pakiety realizować możesz w swoim gospodarstwie. -Doradca sporządzi plan rolnośrodowiskowy dla Twojego gospodarstwa. -Wypełnij starannie wniosek rolnośrodowiskowy otrzymany z ARiMR lub ze strony internetowej www.arimr.gov.pl -Złóż wniosek r.s. z załącznikami w Biurze Powiatowym ARiMR. ( będą przyjmowane od 15.03. do 17.05.2010r.) -Po złożeniu wniosku o pierwszą płatność, otrzymasz formularz rejestru działalności rolnośrodowiskowej. -Każdy Twój wniosek zostanie skontrolowany w Biurze Powiatowym ARiMR . Możesz mieć także kontrolę na miejscu. -Wraz z przystąpieniem do programu jesteś zobowiązany do realizacji zadań zgodnie z planem RS . O każdej zmianie dotyczącej Twojego zobowiązania, możesz powiadomić właściwe Biuro Powiatowe ARiMR.

9. Jak zostać rolnikiem ekologicznym? • Producent rolny który podjął decyzję o przestawieniu swojego gospodarstwa na metodę ekologiczną zobowiązany jest taką działalność zgłość do : • Wybranej jednostki certyfikującej (obecnie jest 11 uprawnionych) • wypełniony formularz wysłać listem poleconym zostawiając dla siebie kopię • wypełnienie zgłoszenia oznacza , że rolnik rozpoczął przestawienie produkcji na ekologiczne metody gospodarowania i udostępni swoje gospodarstwo do kontroli

10. Co zrobić by otrzymać dotację do produkcji ekologicznej? • Posiadać gospodarstwo rolne o powierzchni 1 ha UR. • numer identyfikacyjny nadany przez ARiMR • wspólnie z doradcą r-s posiadającym certyfikat przygotować plan działalności r.s. zawierający pakiet rolnictwo ekologiczne , a jego założenia realizować przez 5 kolejnych lat • przestrzegać podstawowych wymogów od 01.01.2009r. Wymogi tzw wzajemnej zgodności odnoszące się do stosowania nawozów naturalnych i mineralnych • utrzymanie porządku i czystości w gospodarstwie oraz ochrony siedlisk • zachować trwałe użytki zielone i elementy krajobrazu nieużytkowane rolniczo • przestrzegać przepisów o rolnictwie ekologicznym • przeznaczyć plon do produkcji pasz ekologicznych do bezpośredniego skarmiania , na sprzedaż do gospodarstw ekologicznych lub przeznaczyć na kompostowanie

11. Rolnictwo ekologiczne można realizować na terenie całego kraju. • Gospodarowanie metodami rolnictwa ekologicznego wyklucza • stosowanie nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin. • Ekologiczna forma gospodarowania zapewnia wysoką różnorodność biologiczną: • Jeśli połączyć to z ochroną nieużytków , będących siedliskiem wielu pożytecznych organizmów • Utrzymanie gleby w wysokiej sprawności • Dostosowanie terminów zabiegów uprawowych jak np. koszenie łąk do czasu wylęgu ptaków, budujących gniazda na ziemi ( czajka, skowronek, kszyk) • Przy takim gospodarowaniu na UR mogą się utrzymać nie zakłócone łańcuchy troficzne i obok siebie występują przedstawiciele różnych grup zwierząt zarówno ofiary jak i drapieżniki.

12. Płatność w ramach pakietu „rolnictwo ekologiczne” przysługuje do powierzchni GO ,TUZ, oraz SADÓW Pakiet ekologiczny można łączyć z innymi pakietami ( z wyjątkiem pakietu : rolnictwo zrównoważone oraz ochrona gleb i wód ) Realizujemy przez 5 lat za przerwanie , względnie uchybienia w jego realizacji przewidziane są określone sankcje.

13. PODSTAWOWE ZASADY W PRODUKCJI EKOLOGICZNEJ -Produkcja rolna w ekologicznym gospodarstwie rolnym prowadzona jest zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju -W całości gospodarstwa prowadzi się produkcję metodami ekologicznymi lub gospodarstwo składa się z odrębnych części ekologicznej i konwencjonalnej tzn. posiada oddzielne zabudowania i grunty. -Utrzymywanie i podwyższanie biologicznej aktywności żyzności gleby poprzez poprawne stosowanie płodozmianu Stosuje się dobór gatunków i odmian roślin oraz gatunków i ras zwierząt odpornych na choroby -Materiał siewny i rozmnożeniowy jest wyprodukowany metodą ekologiczną Stosowanie nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin jest zabronione. -Użycie roślin, zwierząt, mikroorganizmów lub ich części uzyskanych drogą inżynierii genetycznej (GMO) jest zabronione w produkcji i przetwórstwie.

14. ZASADY EKOLOGICZNEJ UPRAWY ROŚLIN Ogólne zasady uprawy roli. -Głębokie spulchnianie i płytkie odwracanie. Stosowanie agregatów w celu ograniczenia liczby przejazdów. -Dążenie do uzyskania na polach całorocznej okrywy roślinnej. Prawidłowa uprawa roli stwarza warunki do optymalnego wzrostu i rozwoju roślin. -Na zdrowotność roślin mają wpływ terminowe i właściwie przeprowadzone zabiegi pielęgnacyjne.

15. OCHRONA ROŚLIN W rolnictwie ekologicznym zachwaszczenia ogranicza się poprzez: -Właściwy płodozmian -Czyszczenie materiału siewnego -Uprawę międzyplonów i wsiewek -Ściółkowanie (mulczowanie) gleby -Stosowanie poprawnej agrotechniki -Mechaniczne zwalczanie chwastów. Występowanie chorób i szkodników ogranicza się poprzez: -Prawidłowy płodozmian -Zabiegi mechaniczne -Ochronę naturalnych wrogów szkodników roślin uprawnych -Właściwe kształtowanie krajobrazu Można stosować środki ochrony roślin dopuszczone do stosowania w rolnictwie ekologicznym. Preparaty roślinne mogą być sporządzane samodzielnie przez rolnika .

16. GOSPODARKA NAWOZOWA Celem nawożenia w rolnictwie ekologicznym jest: -Dostarczenie składników pokarmowych organizmom glebowym i stworzenie optymalnych warunków dla rozwoju roślin. -Podniesienie żyzności i aktywności biologicznej gleby poprzez prawidłowy płodozmian z udziałem roślin motylkowatych. -Podstawowe nawozy organiczne muszą być wytwarzane we własnym gospodarstwie

17. PODSTAWOWE NAWOZY W ROLNICTWIE EKOLOGICZYM -obornik -kompost - gnojówka - nawozy zielone Nawozy uzupełniające: -Nawozy mineralne: nawozy potasowe ( kainit, sylwinit, kalimagnezja, siarczan potasu) -Nawozy organiczne: mączka z kości, krwi, rogów, pierza, mączka rybna, odpadki rzeźne, płynne i stałe odpadki z własnego gospodarstwa, kompostowana kora drzewna i trociny. -Osady z naturalnych zbiorników wodnych: muł, minerały ilaste. -Preparaty na bazie: glonów morskich, np. Bio- algen, podłoża z uprawy grzybów, np. Radivit, mikroelementów, np. Bio Trissol. Wykaz nawozów i środków poprawiających właściwości gleby zakwalifikowanych do stosowania w rolnictwie ekologicznym prowadzi IUNG w Puławach ( www.iung.pulawy.pl)

18. PŁODOZMIAN Rotacja powinna być długa ( co najmniej 4 letnia) Musi obejmować międzyplony W plonie głównym powinny znajdować się rośliny motylkowate (20-25%) MATERIAŁ SIEWNY I DOBÓR ODMIAN Materiał siewny i wegetatywny materiał rozmrożeniowy powinien pochodzić z własnego certyfikowanego gospodarstwa lub z certyfikowanych przedsiębiorstw sprzedających kwalifikowany materiał siewny i nasadzeni owy.

19. ZASADY EKOLOGICZNEGO CHOWU ZWIERZĄT Prowadzenie chowu zwierząt w gospodarstwie nie posiadającym użytków rolnych jest niedopuszczalne. Obsada zwierząt powinna wynikać z możliwości produkcji pasz i nie wpływać niekorzystnie na środowisko. Pochodzenie zwierząt. Z własnego chowu lub z innych gospodarstw ekologicznych Przy powiększaniu stada zwierząt: klaczy i krów- do 10% a owiec i kóz do 20% może pochodzić spoza gospodarstwa ekologicznego. Dopuszcza się aby samice pochodziły spoza gospodarstwa ekologicznego lecz kategorycznie zabrania się używania zarodków.

20. Żywienie Gospodarstwo ekologiczne powinno być samowystarczalne pod względem paszowym, toteż żywienie powinno opierać się na własnych paszach. Ewentualne niedobory makro i mikroelementów powinny być uzupełniane substancjami pochodzenia naturalnego. Profilaktyka i leczenie Zapobiegać zachorowaniom zwierząt w gospodarstwach ekologicznych należy: Odpowiednio dobierać rasy, dbać o ich dobrostan. Zapewnić odpowiednią higienę i obsadę w budynkach inwentarskich. Zapewnić dostęp do wybiegów i pastwiska.

21. Warunki utrzymania zwierząt Zwierzęta należy utrzymywać w warunkach dostosowanych do ich potrzeb, najlepiej luzem, tak aby miały możliwość ruchu, łatwy dostęp do paszy i wody. Odpowiednie warunki w budynkach: Prawidłowa wentylacja Oświetlenie dzienne Higiena