Monitoring vazduha na teritoriji AP Vojvodine

1. Izvršno veće AP VojvodinePokrajinski sekretarijat za zaštitu životne sredine i održivi razvoj Monitoring vazduha na teritoriji AP Vojvodine mr Bogdana Vujić Samostalni stručni saradnik

2. U periodu septembar 2002 – mart 2003. godine, sproveden je preliminarni monitoring koji je imao za cilj snimanje “nultog” stanja životne sredine i na osnovu čega se formiraoProgram redovnog monitoringa • Na osnovu definisanog Programa sprovođen je monitoring kvaliteta akvatičnih ekosistema, vazduha, zemljišta, biomonitoring, monitoring jonizujućeg i nejonizujućeg zračenja i inhalatornih alergena.

3. Monitoringom ambijentalnog vazduha su obuhvaćeni: • Svi veći industrijski gradovi • Neka manja naseljena mesta u kojima postoji mogućnost zagadjenja ambijentalnog vazduha zbog prisutne privredne delatnosti • Merna mesta su postavljena u: • industrijskoj zoni • zoni stanovanja • centru grada

4. N.Kneževac Kanjiža Subotica Bajmok Čoka Senta Sombor Kikinda B.Topola Ada N.Bečej Elemir Zrenjanin Sečanj Futog B.Palanka Novi Sad Beočin Sakule Vršac S.Mitrovica S.Pazova Pančevo

5. Šta je do sada urađeno? Od septembra 2002. do kraja 2005.godine, na teritoriji AP Vojvodine izvršena su merenja na 34 merna mesta rasporedjenih u ukupno 21 naselju Oko 45% stanovništva AP Vojvodinejeobuhvaćeno monitoringom kvaliteta vazduha

6. Saradnja sa SEPAInformaciona osmatračka mrežu za životnu sredinuEuropean Environment Information and Observation Network - EIONET • Pokrajinski sekretarijat za zaštitu životne sredine i održivi razvoj obezbeđuje podatke o kvalitetu vazduha sa teritorije AP Vojvodine, tako da su tokom 2004. godine, sa teritorije Vojvodine, poslati podaci za Novi Sad i Beočina i to za 2002. i od 2003. godinu, dok se2005.g sa teritorije AP Vojvodine šalju podaci za ukupno 12 mernih mesta

7. Važno • Održati kontinuitet merenja na mernim stanicama sa kojih se rezultati šalju u EEA:

8. Indikativna merenja • Sprovodjena tokom 2005. i 2006. godine Cilj - snimanje stanja • Uslov-minimalna vremenska pokrivenost: 14% (jedan dan merenja nedeljno /slučajan izbor/ravnomerno raspoređeno tokom godine, ili 8 nedelja ravnomerno raspoređenih tokom godine)

9. Indikativna merenja 1. Monitoring ambijentalnog vazduha u okolini benzinske pumpe pri redovnom radu i prilikom pretakanja goriva iz cisterne 2. Procena uticaja saobraćaja na kvalitet ambijentalnog vazduha na prometnim raskrnicama u Novom Sadu, Zrenjaninu, Subotici (čađ, SO2, BTX, PAH) 3. Monitoring suspendovanih čestica u naseljima sa industrijom građevinskog materijala (Novi Bečej, Kanjiža, Kikinda)

10. Uticaj kvaliteta vazduha na zdravlje ljudi u Pančevu za period 2002-2005 • Rezultati • Problemi koji su se javili prilikom izrade studije i primene programa WHO • Predlog mera 2007. g Studije o uticaju kvaliteta vazduha na zdravlje ljudi u Beočinu i Subotici

11. 2007. Planovi Nova mreža za praćenje kvaliteta vazduha obuhvatala bi po jednu mernu stanicu u: I većim industrijskim centrima Vojvodine: II zaštićenim prirodnim dobrima: 1.SRP «Deliblatska peščara» i 2.SRP «Obedska bara».

12. Hvala na pažnji www.eco.vojvodina.sr.gov.yu