Van speciaal naar regulier onderwijs: een hele overstap!

1. Van speciaal naar regulier onderwijs: een hele overstap! Voorjaarsconferentie 19 juni 2014

2. Van terugplaatsen naar overstappen!

3. Beleidsrelevantie • Meer leerlingen met speciale onderwijsbehoeften integreren in het regulier onderwijs • Meer tijdelijke plaatsingen in het speciaal (basis) onderwijs • Wettelijke verplichting om in het ondersteuningsplan beleid t.a.v. terugplaatsing en doorplaatsing op te nemen • Financiële situatie van het swv (negatieve verevening)

4. WEC In het laatste schooljaar waarop de toelaatbaarheidsverklaring betrekking heeft, draagt het bevoegd gezag van de school er zorg voor dat terugplaatsing of overplaatsing van de leerling naar het basisonderwijs of voortgezet onderwijs plaatsvindt, tenzij het bevoegd gezag van oordeel is dat voortgezet verblijf van de leerling in het SO of VSO noodzakelijk is en het samenwerkingsverband een nieuwe toelaatbaarheidsverklaring heeft verstrekt.

5. Onderzoeksvragen • Huidige praktijk : overstappen cluster 4 leerlingen (so en vso) • Wanneer is het succesvol? • Wat draagt bij aan de succesvolle terugplaatsing (overstap)?

6. Wat is bepalend voor een succesvolle overstap? bio-ecologisch model van Bronfenbrenner

7. Handreiking 6 fasen • Oriëntatie op overstappen: de leerling vol in beeld • Onderwijsbehoeften leerling en het vinden van de juiste school • De voorbereiding op de overstap • De start in het regulier • De voortgang in het regulier • Ten slotte, of ook wel in het beginne (Samenwerkingsverband)

8. Fase 1: oriëntatie op overstappenSuccesfactoren speciale school • Visie van de school/management • Goed zicht op ontwikkelingsperspectief leerling • Iedereen wordt betrokken om leerling in beeld te krijgen • Weten wat reguliere school vraagt van leerling • Bekendheid met scholen binnen samenwerkingsverband

9. Fase 2: onderwijsbehoefte leerling en vinden van de juiste school • Tijdige afwegen van overstap (ongeveer half jaar) • Iedereen wordt betrokken / iedereen staat erachter • Leerling is voorbereid • Ambulant begeleider is betrokken • Zoeken naar een school: gezamenlijk proces • Ouders en leerlingen: reëel beeld van de reguliere school

10. Fase 3: (voorbereiding op) de overstap • Wat heeft de leerling nog nodig om over te stappen? • Praktische handelingsadviezen meegeven • Leerling en ouders zelf aan het woord • Warme overdacht • Doorgaande leerlijnen in kaart gebracht / knelpunten opgelost

11. Fase 4: start op regulier onderwijs • Visie: inclusief denken • Open houding naar leerling en ouders • Leerling is echt in beeld! • Team staat achter de overstap / lerend team • Eerste dagen heel goed voorbereid • Werken met praktische handelingsadviezen

12. Fase 5: de voortgang op het regulier onderwijs • Collegiale consultatie / cultuur • Leraar en team: reflectie op eigen handelen • Ondersteuningsstructuur voor leraren & leerlingen • Aandacht voor dynamiek in groep / klas • Differentiatie in de groep / klas • Facilitering vanuit het management

13. Fase 6: het samenwerkingsverband (in den beginne….) • Visie op overstappen (schakelonderwijs) • Stimuleren en faciliteren van overstappen • Volgen van overstappers: leren en evalueren

14. Opbrengsten van de overstap • Leerling voelt zich minder speciaal • Leerling trekt zich op aan andere leerlingen (sociale en emotionele ontwikkeling) • Meer zelfvertrouwen • Vrienden dicht bij huis • Leerlingen laten ook thuis een positieve ontwikkeling laten zien, waardoor ouders meer vertrouwen in hun kind krijgen en hun kind meer los durven te laten

15. Uitdagingen voor scholen en SWV Hoe kunnen we ervoor zorgen dat overstappen succesvol verloopt? Hoe zorgen we ervoor dat we van elke overstap leren? Hoe bouwen we gezamenlijke expertise op? Kennen de scholen (bao, sbo en so) elkaar voldoende?

16. Meer informatie www.speciaalgewoon.nl (o.a. de handreiking) • Facebook pagina: http://www.facebook.com/SpeciaalGewoon • En twitter: SpeciaalGewoon