… Sunu Konu Adı

1. Hasılat ve Ekonomi Araştırmaları Başmühendisliği ENDÜSTRİYEL AĞAÇLANDIRMA YATIRIMLARI ve İŞLETMECİLİĞİ … Sunu Konu Adı Dr. Sacit KOÇER Başmühendis

2. ENDÜSTRİYEL AĞAÇLANDIRMA NEDİR? • MEVCUT DURUM • GEREKLİLİK • YAPILMASI GEREKENLER • 21. yy GELİŞMELERİ

3. KAE 1962 K A V A K Ç I L I K Endüstriyel Ağaçlandırma, hızlı gelişen ağaç türleri ile yapılan ve odun üretimini amaçlayan ticari yatırımlardır Odun hammaddesi üretimi Kısa idare süreli (hızlı gelişen) tür (Kavak, Kızılçam, Sahilçamı, Kızılağaç vd) 10 m3/ha/yıl Yoğun kültür teknikleri Ticari başarı

4. Odun hammaddesi talebinin yapısı Doğaya rasyonel müdahale Dünyada ağaçlandırmaların % 90’ı Türkiye’de 55-60 bin ha (% 0,3) KIZILÇAM AĞAÇLANDIRMALARI ??? KAE 1962 K A V A K Ç I L I K

5. İhracata dayalı sürdürülebilir kalkınma ve üretim Arz ve talebin küresel ölçekte ele alınması ORMAN ÜRÜNLERİ İTHALATI KAE 1962 1994: 29. 1999: 23. 2002: 20.

6. OGM Açısından KAE 1962 G E R E K L İ L İ K • Mal ve hizmet üretiminin parasal karşılığı alınamamaktadır. • Koruma işlevinin önemi artmaktadır (Korunan alanlar 6 milyon ha - % 28) • OGM’nin likidite ihtiyacı • - Uygun orman alanlarında yeni yatırım • - Islah edilmiş materyalle yenileme • yatırımı (yapay gençleştirme) • Mülkiyeti koruma

7. Özel Sektör ve Odun İşleyen Sanayi Açısından KAE 1962 G E R E K L İ L İ K • Uluslararası ticarette rekabet gücü sınırlı (Enerji ve Hammadde) • Talebin doğal ormanlardan karşılanması mümkün değil o Miktar o Fiyat (hammadde maliyeti)

8. ALTERNATİF HAMMADDE KAYNAKLARIYıllık Kapasite: 225 000m3 (300 000 ster) (!) • Sanayi tesis maliyeti 45-50 milyon ABD $ • Ağaçlandırma tesis maliyeti 90-100 milyon ABD $

9. YONGA LEVHAve MDF FABRİKALARI KAE 1962 Kaynak: ÖZBAŞ 2004

10. KAPASİTENİN BÖLGESEL DAĞILIMI KAE 1962 Marmara ve Batı Karadeniz Toplamı: % 68 Kaynak: ÖZBAŞ 2004

11. Avrupa Birliği ile İlişkiler Açısından KAE 1962 G E R E K L İ L İ K • AB Ortak Tarım Politikası kapsamında tarım alanları daralmaktadır (set-aside araziler) • Ülkemizde marjinal tarım arazileri öncelikle etkilenecektir • AB ağaçlandırma yatırımlarını desteklemektedir (özel mülkiyetteki araziler) • Sulanabilir tarım arazilerinde ise başta kavakçılığın artması beklenmelidir

12. POTANSİYEL ALANLAR KAE 1962 • Orman arazileri (Kızılçam, Sahilçamı, Kızılağaç vd) • Hazine arazileri • Tarım yapılan araziler - Geleneksel tarım arazileri (kavak, okaliptüs vb) - Marjinal tarım arazileri (Hızlı gelişen türler)

13. YATIRIM SENARYOSU KAE 1962 K A V A K Ç I L I K

14. MALİ ANALİZ KAE 1962 K A V A K Ç I L I K

15. ENDÜSTRİYEL ORMAN İŞLETMECİLİĞİ

16. AMAÇ KAE 1962 K A V A K Ç I L I K Maksimize (Yoğun Kültür) Minimize (Mekanizasyon)

17. AMAÇ KAE 1962 K A V A K Ç I L I K Üretim Faktörleri TOPRAK Rant EMEK Ücret SERMAYE Faiz GİRİŞİMCİ Kâr X = aT + bE + cS + dG

18. YOĞUN KÜLTÜR KAE 1962 K A V A K Ç I L I K

19. İdare Süresi KAE 1962 K A V A K Ç I L I K

20. Dikim Sıklığı KAE 1962 K A V A K Ç I L I K • İşletme amacı • Talep yapısı • Makine ve ekipman

21. Mekanizasyon KAE 1962 K A V A K Ç I L I K • İlk tesisteki arazi hazırlığı • Sonraki tesisler (2. rotasyon) Arazi hazırlığı zorunlu mu? • Kök sökümü (Kavak & Orman Ağacı) Her zaman gerekli mi? • Üretimde mekanizasyon

22. Gençleştirme Yöntemi KAE 1962 K A V A K Ç I L I K DOĞAL GENÇLEŞTİRME • Avantajları (Saatçioğlu, 1978, s. 48) - Yeni orman kurma düşük masraflı - Tehlikelere dayanıklı meçcereler kurulur - Irkların devamı ve seleksiyon yoluyla ıslah sağlanır • Sakıncaları (Saatçioğlu, 1978, s. 48) - Tür seçimi sınırlıdır - Gençleştirme zamanı bol tohum yılına bağlıdır - Erken ve masraflı ayıklama gerektirir - Yüksek düzeyde ekolojik ve teknik bilgi ile karar verme yeteneği ister

23. Gençleştirme Yöntemi KAE 1962 K A V A K Ç I L I K YAPAY GENÇLEŞTİRME • Avantajları (Saatçioğlu, 1978, s. 49) - Ormanın kısa zamanda kurulması - Yeni bir ağaç türü ile meşcere kurulabilmesi - Büyük açıklılarda yeniden kısa sürede orman kurulabilmesi • Sakıncaları - İlk tesis masraflarının doğal gençleştirmeden daha fazla olması - Doğal yolla gelen bireyleri yok etme maliyeti - Yüksek düzeyde işletme sermayesi gereksinimi

24. Bakım İşlemleri KAE 1962 K A V A K Ç I L I K • Ot alma çapa • Budama • Aralama • vd AMAÇ

25. İşletme Şekli KAE 1962 K A V A K Ç I L I K EŞİT YAŞLI MEŞCERELERDE YILLIK MAKTALI ORMAN (Alan veya Hacim) İşletme sınıfı, idare süresi yılı sayısı kadar yıllık maktalardan oluşmaktadır

26. YATIRIM SENARYOSU(6 000 ha lık bir işletme için) KAE 1962 K A V A K Ç I L I K

27. ÖNERİLER KAE 1962 K A V A K Ç I L I K • Amaca uygun kültürel işlemlerin eksiksiz yapılması • İdare süresini doldurmuş meşcerelerin piyasa koşulları dikkate alınarak hızla gençleştirilmesi • Endüstriyel ağaçlandırmalarda kesinlikle yapay gençleştirme yapılması

28. ÖNERİLER KAE 1962 K A V A K Ç I L I K • Kızılçam ormanlarında ıslah edilmiş materyalle yapay gençleştirme • Büyük ölçekli yatırım anlayışı • Meslek içi EĞİTİM • AR-GE çalışmalarının desteklenmesi • Endüstriyel ağaçlandırmalara karşı duygusal direncin kırılması

29. 21. YÜZYILDAKİ GELİŞMELER

30. 3 TEMEL SORUN KAE 1962 G E L İ Ş M E L E R ENERJİ SU İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

31. ÇEVRESEL(İklim Değişikliği Dahil) KAE 1962 G E L İ Ş M E L E R Hedefler • Yeni teknolojiler, araçlar ve hizmetler geliştirerek çevrenin ve kaynakların sürdürülebilir yönetimi - İklim, biyosfer, ekosistemler ve insan faaliyetleri arasındaki etkileşimler hakkındaki bilgi birikimini artırmak

32. ENERJİ SEKTÖRÜ KAE 1962 Hedefler (2020 – % 20) • Enerji tedarik güvenliği ve iklim değişikliği baskılarına cevap verme • Daha az veya sıfır CO2 salınımı yapan • İthal yakıta daha az bağımlı • Sanayinin rekabet gücünü arttıran enerji sistemleri Etkinlikler • Yenilenebilir enerji üretimi • Sıfır emisyonlu güç üretimi için CO2 dönüşümü ve depolama teknolojileri • Yenilenebilir enerji kaynaklarının ısıtma ve soğutma amaçlı kullanımı G E L İ Ş M E L E R

33. G E L İ Ş M E L E R ENERJİ ve ÇEVRE konusunda • Ormancılık sektörü özel etkinlik ve öneme sahip olacaktır • Hızlı gelişen türlerle yapılan ağaçlandırmaların rolü artacaktır. • Yoğun Ormancılık AR-GE çalışmalarına gereksinim vardır.

34. KIZILÇAM (Pinus brutia) KAE 1962 K A V A K Ç I L I K 36,2 cm Yıllık ortalama çap artımı = 2,48 cm Kaynak: N. ERKAN 2004

35. KIZILAĞAÇ (Alnus orientalis) KAE 1962 K A V A K Ç I L I K Yaş: 19 19 15 10 5 Kabuklu Çap: 62 cm Kaynak: M. KILIÇ 2011

36. Teşekkür Ederim