1.22k likes | 2.38k Vues
KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ KONU ALANLARI, SORU TARZLARI. TÜRK EĞİTİM POLİTİKALARI ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ ÖĞRENME-ÖĞRETME KURAMLARI. Öğr . Gör. Hasan Can OKTAYLAR Yargı Yayınevi Genel Yayın Yönetmeni. 1)
E N D
KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ KONU ALANLARI, SORU TARZLARI TÜRK EĞİTİM POLİTİKALARI ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ ÖĞRENME-ÖĞRETME KURAMLARI Öğr. Gör. Hasan Can OKTAYLAR Yargı Yayınevi Genel Yayın Yönetmeni
1) • Eğitim bireye bilgi, beceri ve teknoloji kazandırmaktan çok insani değerleri kazandırmalıdır. • Eğitim toplumun kültürel birikimini bireye aktarmalı ve onu disipliner bir süreçle ele almalıdır. • Eğitim bireyin problem çözme gücünü geliştirerek, sosyal sorunlara olan duyarlılığını arttırmalıdır. • Eğitim toplumsal reformların öncülüğünü yapmalıdır. Yukarıda özellikleri verilen eğitim teorileri/yaklaşımları sırasıyla hangisinde doğru olarak verilmiştir? I II III IV • Daimicilik Yeniden Kur. İlerlemecilik Esasicilik • Daimicilik Esasicilik İlerlemecilik Yeniden Kur. • Daimicilik İlerlemecilik Yeniden Kur. Esasicilik • Esasicilik Daimicilik İlerlemecilik Yeniden Kur. • Daimicilik Esasicilik İlerlemecilik Yeniden Kur.
2) • İngilizce öğretmeni “Car” (otomobil) kelimesini öğretirken bir otomobil resmini göstererek karşılığının “Car” olduğunu söylemiştir. • Fen ve teknoloji öğretmeni gece-gündüz olayının oluşumunu açıklarken bir portakal ve sopaya geçirilmiş elmayı alır. Portakalı güneş gibi düşünmelerini sopaya geçirilmiş elmayı dünya gibi düşünmelerini ister. Daha sonra elmanın bulunduğu sopayı portakalın etrafında döndürerek arka kısmı gece ön kısmın gündüz olduğunu anlatır. • Öğretmen okula yeni başlayan öğrencilere okula geliş ve gidişte dikkat edecekleri kuralları öğretmek istemiştir. Bunun için sınıfta trafik düzeneği kurarak yeşil, sarı ve kırmızı renkli kartonlar kullanmış ve her renkte öğrencilere ne yapmaları gerektiğini yaptırmıştır. Yukarıda verilen uygulamaların dayandığı öğretim ilkeleri hangisinde doğru bir sıralama ile verilmiştir? I II III • Öğrenciye görelik Anlamlılık Hedefe görelik • Somuttan-soyuta Transfer edebilme Hayatilik • Somuttan-soyuta Açıklık Hayatilik • Açıklık Somuttan-soyuta Hayatilik • Transfer edebilme Açıklık Anlamlılık
4) Fen ve teknoloji dersi öğretim programı ilköğretim 6. sınıf ‘‘canlılarda üreme, büyüme ve gelişme’’ ünitesinde ‘‘Büyüme, gelişme ve ergenliğin araştırıldığı, tartışıldığı ve paylaşıldığı toplumsal organizasyonların önemini fark ederek bu organizasyonlara katılmaya gönüllü olur.’’ kazanımı yer almaktadır. Öğrencilerin bu kazanıma ulaşabilmeleri için aşağıdaki uygulamalardan hangisi önerilemez? • Öğrencilerden ergen sorunlarıyla ilgili makaleler yazmaları istenir. • Tüm öğrencilere ergen sorunlarıyla ilgili bir dergiye abone olmaları şartı koşulur. • Öğrencilerden, bu konuyla ilgili organizasyonları araştırarak bir bilgilendirme sunumu yapmaları istenir. • Sınıfa ergenlik konusunda uzmanlaşmış bir konuk davet edilerek öğrencilerin ilgilerinin çekilmesi amaçlanır. • Ergenlik ve gelişim sorunlarıyla ilgili kuruluşlara geziler düzenlenir.
5) Nil Öğretmen, öğrencilerini öğrenmeye teşvik eden etkin bir öğrenme-öğretme ortamı sağlamak için çaba gösteren nitelikli bir öğretmendir. Aşağıdaki uygulamalardan hangisinin Nil Öğretmen’e ait olma olasılığı en yüksektir? • Öğrenci çalışmalarından en nitelikli olanları yıl sonunda sergileme • Öğrenci katılımını teşvik etmek için öğrenci yanlış yanıt verse de yanıtını onaylama • Öğrenmeleri pekiştirmek için öğrencilere çok sayıda ve sık sık ödül verme • Öğrencilerin birbirlerine soru sormalarına ve birbirlerini eleştirmelerine fırsat verme • Sadece dönem sonunda değerlendirme yaparak geçme notu verme
6) Serkan öğretmen, derste öğrencilere (I) ‘‘Derse etkin katılımınızı bekliyorum.’’ der ve (II) öğrenci grupları oluşturur. (III) Gruplar arasında dolaşarak onlara ipuçları verir. (IV) Sınıfa getirdiği kaynakları öğrencilerle paylaşır. (V) Beğendiği çalışmalara artı puan verir. Yukarıdaki öğretmen davranışlarından hangisi, öğrencilerin öğrenme-öğretme sürecine etkin katılmalarını sağlamada en az etkiye sahiptir? A) I B) II C) III D) IV E) V
7) Dil bilgisi dersinde anlatım bozukluklarını işleyen Mehtap Öğretmen, öğrencilerine ev ödevi olarak içinde anlatım bozukluğu olan gazete veya dergi metinlerinden üç örnek bulup sınıfa getirmelerini ister. Bu uygulamada Mehtap Öğretmen’in temel amacı aşağıdakilerden hangisidir? • Öğrencilerin derse aktif olarak katılımlarını sağlamak • Çağdaş öğretim yöntem ya da tekniklerini kullanmak • Öğrencilerin konuyu ne derece öğrendiklerini belirlemek • Öğrencilerin öğrendikleri bilgileri günlük yaşamla ilişkilendirmelerini sağlamak • Öğrencilerin farklı ilgi ve becerilere sahip arkadaşlarıyla paylaşımlarını arttırmak
8) Bir fen ve teknoloji öğretmeni yıl ortasında göreve başladığı okulda, öğrencilerin bu dersle ilişkili günlük yaşam problemlerinin çözümüne ilişkin öz-yeterlik algılarının çok düşük olduğunu tespit eder. Bu nedenle öncelikle öğrenci ürün dosyalarını inceler ve öğrencilerle görüşmeler yapar. Bunların sonucunda sene başından bu yana dersin ezbere dayalı yapılmış olduğunu, öğrenilenlerle günlük yaşam arasında da bağlantının iyi kurulmadığını öğrenir. Bu öğretmenin öğrencilerdeki öz-yeterlik algısını yükseltmek için öncelikle aşağıdakilerden hangisini yapması daha etkili olur? • Öğrencilerin ürün dosyalarını ayrıntılı incelemesi • Bir önceki fen ve teknoloji öğretmeniyle görüşmesi • Gösteri yönteminin kullanımına ağırlık vermesi • Derslerde günlük yaşamdan çok sayıda örnek vermesi • Basit örneklerle öğrencilerde başarılı olma duygusunu geliştirmesi
9) Öğrenci, öğretim sürecine etkin olarak katılmalı ve yaşayarak öğrenmelidir. Bu ilkeyi göz önünde bulunduran bir öğretmen sınıf içi öğretme-öğrenme etkinliklerinde aşağıdakilerden hangisini yapmaktan kaçınmalıdır? • İş birlikli çalışmalar yaptırma • Etkinlikte bulunan öğrencilere geri bildirim verme • Derslerde aktif katılımın gerektiğini açıklama • Öğrencilerin ilgi ve yetenek alanlarına uygun etkinlikleri düzenleme • Ödül vererek katılımı özendirme
10) Öğrenciyi etkin/aktif kılmak ve öğrenci merkezli öğretim yapmak isteyen bir öğretmen, sınıf içi öğretim etkinliklerini düzenlerken aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır? • İçerik ve amaçlardan çok yöntem ve tekniklere odaklanmalıdır. • İçeriği ve yöntemleri sınıftaki başarılı öğrencilere göre düzenlemelidir. • Sınıf içi etkinliklerde araç-gereç kullanmalıdır. • Etkinlikleri bilimsel verilere göre planlamalıdır. • Etkinlikleri öğrencilerle birlikte planlamalı ve uygulamalıdır.
11) Bir öğretmen, toplumu yakından ilgilendiren bir olayla ilgili olarak dergi ve gazetelerde yer alan köşe yazısı, resim, röportaj vb. toplamış; onlardan bu olayı değişik boyutlarıyla ele alıp bunlar arasında ilişkileri belirleyerek sonucu sınıfa sunmalarını istemiştir. Bu durumda, aşağıdakilerden hangisini yapan öğrenci daha üst düzeyde bir bilişsel davranış göstermiştir? • Olayın başlangıcını yine olayı görenlerin ağzından belirten • Olaya ilişkin yazılanların bir listesini hatırlayarak sunan • Olayda kimlerin rol aldığını ve neler yaptıklarını sıralayan • Olayla ilgili malzemeyi, yazı, resim vb. şeklinde gruplayan • Olayın değişik boyutlarını ve bu boyutlar arasındaki bağlantıları ortaya koyan
12) Sınıfta söz almaktan çekinen bir öğrencinin söz alma davranışını daha sık göstermesi için öğretmenin izleyeceği aşağıdaki yöntemlerden hangisinin en az etkili olması beklenir? • Başlangıçta öğrencinin ilgisiz konularda da olsa konuşma eğilimini pekiştirmek • Öğrenci söz almak istediğinde ona söz vermek • Öğrencinin söz alıp almayacağını ona sık sık sormak • Öğrencinin söz alarak yaptığı konuşmaları pekiştirmek • Öğrenciyi kendini iyi hissettiği konularda konuşmaya güdülemek
13) Meral Öğretmen’in bütün çabalarına karşın, sınıfında çok başarılı öğrencilerin yanı sıra orta ve alt düzeyde başarı gösteren öğrenciler de vardır. Aşağıda önerilenlerden hangisi yapıldığında, başarısı orta ve alt düzeyde olan bu öğrenciler için üst düzey başarı sağlama olasılığı yaratılabilir? • Okul yönetiminden öğrencileri düzey gruplarına ayırmasını isteme • Başarılı, orta ve alt düzeyde olan öğrencilerin ailelerinden yardım isteme • Başarıları orta ve alt düzeyde olan öğrencilere konuyu tekrar anlatma • Başarı düzeyi yüksek öğrencileri, diğerlerinin öğrenmesinden sorumlu tutma • Başarıları orta ve alt düzeyde olan öğrencilere farklı etkinlikler ve ödevler yaptırmayı planlama
ATATÜRK DÖNEMİ EĞİTİM POLİTİKALARI (1920-1948) 1948-2000 YILLARI DÖNEMİ 2000 YILINDAN SONRAKİ DÖNEM ESASİCİLİK İLERLEMECİLİK • 1924 tarihli Tevhid-i Tedrisat Yasası • Nesnel bilgi, davranışçı psikolojinin ilkelerine göre verildi. Bilişsel Psikoloji Yapılandırmacılık Yeniden Kurmacılık • 1924 ve 1926 yıllarında J. Dewey’in incelemeleri ve raporu Programlandırılmış Öğretim (Skinner) Tam Öğrenme (Bloom) Öznel Bilgi Nesnel Bilgi Sunuş Yolu Ausubel • Kademeli Yaklaşma • Biçimlendirme • Şekillendirme Buluş Yolu Bruner • Aktif Öğrenme • Proje Tabanlı • Çoklu Zeka • İşbirlikli Öğrenme • Basamaklı Öğretim Zincirleme İlerlemecilik • “Eğitim (Okul) yaşamın kendisidir.” • Birey merkezli eğitim. • Okulda Öğrenme (Carroll) • Temel Öğretim Modeli (Glasser) • Öğretim Durumları Modeli (Gagne) • Bireyselleştirilmiş Öğretim (Keller) • - 1973 tarihli, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Yasası KÖY ENSTİTÜLERİ • 1928 yılında Dil devrimi: Türkçe resmi dil olarak kabul edildi. • 1929 ve 1930 yıllarında İlk mektep ve Orta mektep programları yenilendi. • Bu dönemde halk eğitimine büyük önem verildi. Halk evleri ve Millet mektepleri yaygınlaştırıldı. • Atatürk/ İsmail Hakkı Baltacıoğlu/ Hasan Ali Yücel/ Hakkı Tonguç/ Rüştü Uzel/ J. Dewey/ Buyse/ Malche Problem Çözme • Üst düzey düşünme • Metabiliş (Üstbiliş) • Yaratıcı Düşünme • Eleştirel Düşünme • Yansıtıcı Düşünme • Analoji Açık (Resmi) Program Uygulanmakta Olan Program (İşevuruk) İhmal Edilen Program (Geçersiz- Öğretisiz) Ekstra Program (Destekleyici) GİZİL (ÖRTÜK) PROGRAM
ÖĞRETİM İLKELERİ Gelişim Özelliği Ön Öğrenmeler Materyal Kullanımı Hayat Sınıf
Sıralı Aşamalı Ön Koşul Ön Bilgi Yeni Bilgi Zaman
ÖĞRENCİ MERKEZLİ EĞİTİM Aktif öğrenme,Çoklu zeka, İşbirlikli öğrenme, Basamaklı öğretim, Proje tabanlı öğrenme • Proje üretmek, sorunlara çözüm bulmak • Sunum yapmak, soru sormak • Makale, şiir, resim, afiş, grafik, vb. hazırlamak • Gezi, gözlem, deney yapmak • Misafir konuşmacı, uzman görüşmesi yapmak • Sergi düzenlemek • Kişiler arası etkileşime geçmek • Bilgi ve beceriyi yaşamla ilişkilendirmek, transfer etmek • Teknolojiyi etkin kullanmak Katılımda bulunma, özgüven kazanma
Sorunun (problemin) kaynağı-nedenleri belirlenmeli • Uygulanan yöntem ve teknikler geliştirilmelidir • Öğrenci farklılıkları dikkate alınmalı • Öğrencilere görev ve sorumluluk verilmeli. SINIFTA İSTENMEYEN DAVRANIŞLARIN (SORUN) GİDERİLMESİ
Öğretim planını yapma • Dersin hedef-davranışlarını(kazanımlarını) belirleme • Öğrenci giriş(ön koşul bilgi) davranışlarını belirleme • Öğretim hizmetlerini etkili kullanma • → İpuçları sunma • → Öğrenci katılımını sağlama • → Pekiştireç sunma • → Dönüt-düzeltme işlemleri • Dersin sonunda konuyu özetleme, kısa tekrar yapma • Eksik(yanlış) öğrenmeleri giderme • Sonraki dersin konularına ilişkin kısa açıklama yapma ÖĞRETİMİ KLAVUZLAMA
Hipotetik Eklektik (Uzlaştırıcı) Empati Analitik İmgelem Yakınsak Iraksak Argümantasyon Epistemolojik İnanç
Yeni, özgün, esnek, farklı, alternatifli düşünme Bireyin genel olarak ‘’kendisine’’ yönelik algısıdır. Kendini tanıma, ifade etme, neleri yapıp, neleri yapamayacağını fark etme ve deneyimlerini aktarması Bilgiyi,bilgi kaynaklarını, düşünceleri tutarlı ve tarafsız yönleriyle irdeleme, sorgulama Bireyin öğrenme sürecini bilmesi kullanması ve kontrol etmesi Bireyin öğrenme ve düşünme süreçlerinin farkında olması ve etkin bir şekilde kullanması Serbest ve hoşgörülü öğrenme ortamı Kendini tanıma,bilgi ve deneyimleri kullanma Gözlem ve bilgiye ulaşarak sonuç elde etme Beyin fırtınası, Problem çözme Otobiyografi,günlük yazma, portfolyo ve grup tartışması Tartışma teknikleri
ÖĞRENME YAKLAŞIMLARI/KURAMLAR İlerlemecilik Esasicilik Davranışçılık Yapılandırmacılık Bilişselcilik 1) Çoklu Zeka 2) İşbirlikli Öğretim 3) Proje Tabanlı 4) Aktif Öğrenme 5) Yaşantısal Öğrenme 6) Basamaklı Öğretim 7) Araştırma-İnceleme 8) Tematik Öğrenme 1) Okulda Öğrenme (Carroll) * Bireyselleştirilmiş Öğretim (Keller) * Tam Öğrenme (Bloom) 2) Programlandırılmış Öğretim (Skinner) 3) Temel Öğretim (Glasser) 4) Öğretim Durumları (Gagne) 1) Sunuş Yolu (Ausubel) 2) Buluş Yolu (Bruner) 3) Tam Öğrenme (Bloom) 4) Öğretim Durumları (Gagne) 5) Bilgi/İşlem (Gagne-Miller)
Davranışçılık Bilişselcilik Yapılandırmacılık • Somut deneyimlerle öznel bilgiyi oluşturma • Bilgiyi üretme ve toplumsal sorunlara çözüm üretme • Bireyin çok yönlü gelişimi • Akademik başarıyı artırma • Bilgi birimlerini (olgusal gerçekleri) bireye aktarma • Katı, kontrollü, planlı öğrenmeler • Kültürel değerleri aktarma • Anlamlı öğrenmeyi sağlama • Öğrenmede zihinsel süreçleri kullanma • Önceki bilgi-yeni bilgi ilişkisi kurulmalı • Bilgiyi oluşturma ve toplumsal sorunlara çözüm üretme • Tartışma, örnek olay, deney, araştırma • Aktif öğrenme teknikleri • Tümdengelim, tümevarım, anoloji • Ezber ve soyut düşünme • Düz anlatım, deney, gözlem, gösterip yaptırma, bilimsel araştırma yapma • Yakınsak düşünme • Yaratıcı düşünme,eleştirel düşünme,yansıtıcı düşünme, Iraksak düşünme, empatik düşünme, global( kavram ilişkilendirme), lateral (farklı) düşünme,anoloji, argümantasyon
OKULDA ÖĞRENME\ CARROLL • Sınıfta hızlı ve yavaş öğrenen öğrenciler bulunmaktadır. • Etkili öğrenme, öğrenme için öğrenciye ayrılan ZAMAN’nın doğru kullanılmasına bağlıdır. ‘Vakit nakittir.’ zaman önemlidir. • Etkili öğrenme = Öğrenmede geçen zaman Öğrenme için gerekli olan zaman • Yetenek/ Sebat/ Fırsat öğrenmelerde önemlidir.
BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ ÖĞRETİM (KELLER PLANI) • Hızlı ve yavaş öğrenen öğrencileri dengeleyen ve öğretimin bireyselleştirilmesini sağlayan bir süreç izlenir. • Öğrencilere bireysel öğretim süreci izlenir. Her öğrenci kendi düzeyine uygun etkinliklerde bulunur. • Ya da homojen (aynı bilgi, beceride olan) küçük gruplarla(3-5 kişi) öğretim yapılır. • Dönüşümlü günlük çalışmalar – Beceri geliştirme çalışmaları, planlı grup çalışmaları, düzey geliştirme çalışmaları gibi etkinlikler gerçekleşir.
TEMEL ÖĞRETİM MODELİ/ GLASSER • Etkili öğretim gerçekleştirmeye yönelik dört ögeden oluşur. Bunlar:
PROGRAMLI ÖĞRETİM / SKİNNER (DAVRANIŞÇILIK) TAM ÖĞRENME/BLOOM (DAVRANIŞÇILIK-BİLİŞSELCİLİK) • Grupla ve bireysel öğretim tekniğidir. Öğretmen-öğrenci etkileşiminin gerçekleştiği dersler şeklinde yürütülür • Okulda, öğretme-öğrenme süreçlerinde etkili olan bütün öğeleri, öğrencilerin en etkili öğrenme düzeyine ulaşması için sistemli olarak bir araya getiren yaklaşımdır • Öğrencilerin başarısı onların yetenek düzeylerine değil, onlara sunulan öğretimin niteliğine ve ihtiyaçları olan zamanı tanımaya bağlıdır • Her öğrenci öğrenebilir(başarılı olabilir)ilkesine dayanır • Bireysel öğretim tekniğidir. Özel materyaller aracılığıyla yapılır. • Öğretilecek her bilgi(davranış) sırasıyla hiç atlanmadan öğretilir • Öğretim materyali kademeli yaklaşma(edimsel koşullanma) ilkelerine göre doğrusal içerik tasarımı kullanılarak hazırlanır
PROGRAMLI(PROGRAMLANDIRILMIŞ) ÖĞRETİMİN İLKELERİ 1. Küçük adımlar:Öğrenilecek bilgi küçük birimlere bölünüp ve basitten karmaşığa doğru ve ön koşul ilkelerine göre sıralanır 2. Etkin katılım: Her bilgi biriminden sonra öğrencinin davranışı göstermesi beklenir. Öğrencinin davranışı göstermesi için soru ya da alıştırma kullanır. Böylece öğrenci öğrenme sürecinde aktiftir 3. Başarı ilkesi: Öğrenmenin sağlanması için öğrencilerin doğru davranışları pekiştirmesi önemlidir. Bunun için soruları doğru cevaplaması gerekir 4. Anında düzeltme: Öğrenciye yaptığı davranışın doğruluğu hakkında anında dönüt(eğer doğru ise pekiştireç) verilir 5. Bireysel hız: Öğrenmelerdeki bireysel farklılıklardan dolayı her öğrenci kendi hızıyla öğrenir TAM ÖĞRENME/BLOOM Normal öğretimde sınıf başarısı normal dağılımlıdır Tam öğrenmede sınıfın başarısı yüksek çıkar. Sola çarpıktır
TAM ÖĞRENME YAKLAŞIMININ UYGULAMA BASAMAKLARI • Ünitenin hedef-davranışları(kazanımları) ve başarı standardı belirlenir.( En az %70 başarı hedeflenir) • Diagnostik (Tanıma-yerleştirmeye dönük) değerlendirme yapılır. Bilişsel ve duyuşsal giriş davranışları belirlenir ve giderilir. I. Ünite Konu ------ Konu ------ Konu ----- • İpucu • Öğrenci katılımı • Pekiştirme • Dönüt-düzeltme • Öğretim yapılır. • (Öğretim Hizmetleri) İzleme(Formatif) Değerlendirme • Birebir öğretim, tekrar ders-farklı tekniklerle ders Ek(Tamamlayıcı) Öğretim • Birebir ders, küçük gruplarla ders,kaynaklarla ders; programlı öğretim yazılımı, eğitsel oyun, okulda ya da evde ek öğretim, ödev verme. II. Ünite Konu ------ Konu ------ Konu ----- • Başarı testi Sonuç(düzey) Belirleme (Summatif Değerlendirme) • Erişi testi • Ara sınav • Yıl sonu sınavı • Yeterlik testi
TAM ÖĞRENME MODELİNİN (SİSTEMİNİN) DEĞİŞKENLERİ • I. Öğrenci Nitelikleri • (Giriş Davranışları) • Sisteme Giriş • Bilişsel giriş davranışları • Sözel,işlemsel yetenek • Okuduğunu anlama • Dinleme becerisi • Bilgi, beceri, yetenek • Ön koşul bilgiler • Problem çözme becerisi Duyuşsal giriş davranışları • İlgi • Tutum • Akademik öz güven (benlik) • II. Öğretim Hizmetlerinin • Nitelikleri(Eğitim • Durumlarının eğişkenleri) • Öğretim sürecinde öğrenci ve öğrenmeleri etkileyen dışsal koşulları(dışarıdan kontrol edilen öğretim etkinliklerini) kapsar. Bunlar dört tanedir: • İpucu (öğrencinin neyi öğreneceğini açıklayıcı mesaj) • Pekiştirme (davranışı gösterme eğilimini güçlendiren uyarıcıları verme) • Katılım(öğrencilerin öğrenme sürecinde yaptıkları) • Dönüt ve düzeltme (öğrencilerin neyi öğrenip neyi öğrenemediklerini bildirme) • III. Öğrenme Ürünleri • (Sistemden Çıkış) • Öğrenme düzeyi ve çeşidi • Öğrenme hızı • Duyuşsal ürünler (kendine güven,ruh sağlığı güdü) • Bilişsel ürünler (kavrama, analiz, sentez değerlendirme,hedef alanları,problem çözme ,düşünme yetenekleri)
ÖĞRETİM DURUMLARI MODELİ/ÖĞRETİM ETKİNLİKLERİ MODELİ(GAGNE) Davranışçı ve bilişsel öğrenme ilkelerini bütünleştirmiştir. Öğrenme zihinde gerçekleşir. Öğrenme Ürünleri 1- Sözel Beceriler(Terimler, isimler, semboller) 2- Bilişsel/Zihinsel (entelektüel) Beceriler 3- Bilişsel Stratejiler(Dikkat, algılama, kodlama,depolama, geri getirme, transfer etme süreçleri kullanılır. Özgün yol, yöntem, teknik, tasarım geliştirme becerisi) 4- Tutumlar (Eğilim, ilgi, özgüven vb.) 5- Psiko-motor Beceriler (Kas ve sinir sistemi koordinasyonuyla ortaya konulan beceri)
Bilişsel/Zihinsel (Entelektüel) Beceriler 1- İşaret Öğrenme ( Köpek görünce korkma, otomobilden ürkme) 2- Uyarıcı-Tepki Bağı(U-T bağı/otur deyince oturma) 3- Basit Zincirleme( Ardışık becerileri kullanma, otomobil kullanmadaki sıralamayı yapma.) 4- Sözel İlişkilendirme( İki ya da daha fazla sözcüğü ilişkilendirme yapma, dil öğrenme) 5-Ayırt Etmeyi Öğrenme( Farklılıkları öğrenme, imla kuralları,trafik işaretleri vb.) 6- Kavram Öğrenme (Sembolleştirme) 7- İlke/Kural Öğrenme ( İki yada daha fazla kavram ilke ve ilkeler arasındaki ilişki ve yasaları öğrenme) 8- Problem Çözme (Özgün çözüm yolları üretme, cümle kurma, öykü, şiir yazma vb)
İŞBİRLİKLİ (KUBAŞIK) ÖĞRENME • Öğrenciler birbirinden öğrenir, olumlu bağlılık, işbirliği, paylaşım, uzlaşma, arkadaşlık bağlarının (pozitif) gelişmesi gibi özellikler sağlanır. • Sosyal beceri ve empati kurma yeteneği geliştirilir. • Öğrenme ortamlarında üç farklı yapılanma bulunur: 2- Bireysel Öğrenme Ortamı - Tek başına çalışır. - Öğrenci egoist ve bencildir. 3- İşbirlikli Öğrenme Ortamı - Ortak amaç, olumlu bağlılık görülür. - Heterojen (farklı özellikteki) öğrenciler bir aradadır. - Başarılı ve başarısızlık ortaktır.(Gruba aittir) 1- Yarışmacı(Rekabetçi) Ortam - En iyi olma çabası - Sadece başarılı öğrenciler güdülenir, diğerleri baskı görür. - İletişim olumsuzdur.
İŞBİRLİKLİ ÖĞRENME • Problem çözme, toplumsal sorunlara çözüm üretme, öznel bilgiyi oluşturma. • İlerlemeci teoride kullanılır. • Heterojen gruplarla yapılır. • Başarı- başarısızlık gruba aittir. • Liderlik paylaşılmıştır. • Değerlendirme sürece ve sonuca yöneliktir. • Öğretmen grupları oluşturan ve öğrenmelere rehberlik edendir. • KÜME ÇALIŞMASI • Akademik başarı, topluma uyum istenir. Bilimsel bilginin edinilmesi amaçlanır. (Esasicilik) • Esasici teoride kullanılır. • Homojen gruplarla yapılır. • Başarı-başarısızlık bireye aittir. • Liderlik tek kişidedir. • Değerlendirme sonuca yöneliktir. • Öğretmen öğretimi planlayan, bilgiyi aktarandır.
İŞBİRLİKLİ ÖĞRENME TEKNİKLERİ • Öğrenci Ekipleri-Başarı Bölümleri • Gruplar heterojen belirlenir. • Öğrenme ünitesi gruba verilir. • Grup konu üzerinde birlikte çalışır. • Her öğrenciye bireysel test verilir ve sınav yapılır. • Öğrenciler puanlarına göre başarı sırasına dizilir. • Bireysel başarılar sonucunda grubun topladığı puana göre en başarılı gruba ödül verilir. • Ekip Oyun Turnuva • Slavin matematik eğitiminde kullanmak üzere geliştirmiştir. • Gruplara haftalık olarak akademik oyun(turnuva) oynatılır. • Öğrenciler konu ile ilgili tüm kaynakları birlikte çalışarak ve birbirlerini sınayarak turnuvaya hazırlanırlar. • Turnuvalara her grubu temsilen bir öğrenci katılır ve sorular yöneltilir. • Sorumluluk bireyseldir ve grup üyeleri birbirlerine yardım etmezler. • Öğrencilerin elde ettiği puanlar takımın puanına eklenir ve en yüksek puanı alan takım turnuvanın birincisi olur. • Ekip Destekli Bireyselleştirilmiş Öğretim • Öğrenci grupla fakat bireyselleştirilmiş akademik materyalle çalışır. • Ekip üyeleri birbirlerinin cevap kağıtlarını puanlayarak grup puanını belirler. • Puanlar her hafta tamamlanan ortalama ünite sayısı ve ünitelerdeki yeterliğe göre verilir.
Ayrılıp Birleşme (Bilgi ajanları) • Birlikte Öğrenme • Her gruba tamamlaması için proje ya da çalışma verilir. Çalışma sonucunda somut ürün (sentez düzeyi) ortaya çıkar. • Her ekip üyesi kendi ilgi ve yeteneğine uygun olan bölüm üzerinde çalışır. • Amaç her öğrencinin güçlü yönünü çalıştırarak grubun etkisini artırmaktadır. • Her ekip üyesi seçtiği konuda çalışır ve ekibi bilgilendirir. • Not gruba verilir. • İşbirlikli Bütünleştirilmiş Okuma ve Kompozisyon • İlk öğretim 1. sınıflarda ve birleştirilmiş sınıflarda uygulanır. • İki ayrı okuma grubu (akran grup) oluşturulur. • iki ayrı grupta bir öğrenci okuma yaparken diğerleri ikişerli gruplar halinde tamamlayıcı bilişsel çalışmalar yapar. Gruplar 6-8 öğrenciden oluşur. • Konular bölünür. • Her çalışma konusunda her gruptan bir üye bir araya gelerek yeni bir (uzman) grup oluşturulur. • Her üye(ajan) konu ile ilgili çalışmasını tamamladıktan sonra ilk grubuna döner ve sonuçları arkadaşlarına iletir. • Grup üyeleri tüm konuyu öğrendikten sonra sınav yapılır ve sonuçlar bireysel olarak değerlendirilir. Ahmet; Uzmanla görüşecektir Muratcan; makale tarayacaktır Ali; Resim yapacaktır Ayşe; Deney yapacaktır
Düşün-Eşleş-Paylaş • Öğrencilerin bilgiyi işleme, zihinsel becerileri kullanma ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi amaçlanır. • Öğrencilerde düşünme, düşüncelerini bir arkadaşıyla paylaşma, farklı bakış açısı geliştirme, düşüncelerini değiştirme gibi olanaklar verilir. • Öğretmen soru sorar yada problemi belirtir. Öğrencilere düşünmeleri için iki dakika süre verilir. • Öğrenciler eşleştirilerek (küçük gruplarla) cevapları tartışır, fikirlerini paylaşır. • Daha sonra düşünceler tüm grupla paylaşılır. • Karşılıklı Sorgulama • Öğretmen konuyu sunar. • Öğrenciler ikili ya da üçlü gruplara ayrılır. • Aynı gruptaki öğrenciler birbirlerine konuyla ilgili sorular sorar ve cevaplar. • Öğretmen farklı soru kökleri sorarak tartışmaya yön verir. • İkili Denetim • Öğrenciler dörder kişilik gruplarda önce ikişerli olarak çalışmaya yapraklarındaki soruları birbirini denetleyerek yanıtlar. • Çalışma yapraklarındaki sorular yanıtlandıktan sonra karşılıklı alt gruplar birbirlerinin yanıtlarını karşılaştırır ve denetler.
ÇOKLU ZEKA / GARDNER • Sözel/Dilsel • Zeka • Sözcükleri yazılı ve sözlü ifade etme, dili etkili konuşma • Hikaye, öykü, şiir yazma • Beyin fırtınası, konferans • Politikacı, öğretmen • Mantıksal/Matematiksel • Zeka • Sayısal ve mantıksal yapıları kavrama • Akıl yürütme, neden-sonuç ilişkisini kurma, problem çözme, ilişki kurma, araştırma yapma • Bilim adamı, mühendis • Bedensel/Kinestetik • Zeka • Vücudu kullanma, beden dili, psikomotor beceri • Rol oynama, tiyatro, spor, gösterip yaptırma, mikro öğretim, simülasyon • Sporcu • Görsel/Uzamsal • Zeka • Resim, grafik, matriks yapma, sanat etkinlikleri • İmgelem, zihinsel canlandırma • Mimar, pilot, harita mühendisi
Müziksel/Ritimsel • Zeka • Ritim, ton, ezgiler, enstrüman çalma • Müzisyen • Sosyal/Bireylerarası • Zeka • Sosyal beceriler, iletişim, empati, sempati, grup çalışması • Öğretmen, politikacı, psikolog, sosyolog • Bireysel/İçedönük • Zeka • Kendini gerçekleştirme • Güçlü ve zayıf yönlerinin farkında olma • Duygularının farkında olma • Bireysel hedefler belirleme • Metabiliş • Doğacı • Zeka • Çevreye duyarlılık • İnsan ve hayvan hakları • Doğaya duyarlılık
YAPILANDIRMACI(YAPISALCI-OLUŞTURMACI-BÜTÜNLEŞTİRİCİ) ÖĞRENME