Filozofia Platona

1. Filozofia Platona Małgorzata Trzcielińska

2. Życie Platona • Platon (427-327 r p.n.e) • Uczeń Kratyla, później Sokratesa • Staranne wykszałcenie • Założyciel Akademii Ateńskiej

3. Pisma Platona • Dialogi i listy • Walory artystyczne • Bohaterami są współcześni Platonowi politycy, naukowcy i przedstawiciele innych zawodów • Zwykle poglądy Platona wypowiadane są ustami Sokratesa • Nie stanowią cyklu • Trzy okresy twórczości Platona

4. Poprzednicy Platona • Heraklit z Efezu (poprzez Kratylosa) • Sokrates • Pitagorejczycy • Anaksagoras

5. Nauka o ideach • Nowy rodzaj bytu • Rozszerzenie poglądów Sokratesa • Powstanie teorii idei • Najwyższa idea – dobro • Dualizm • Różnice pomiędzy światem realnym a światem idei • Próba zdefiniowania idei

6. Nauka o duszy • Funkcja biologiczna duszy • Dusza – czynnik życia • Dualizm – dusza jako przeciwieństwo materii • Funkcja poznawcza duszy • Poznanie – poprzez duszę • Zmysły – narzędzie podległe duszy

7. Nauka o duszy • Funkcja religijna duszy • Pragnienie nieśmiertelności • Wprowadzenie trzech części duszy: • rozumna • impulsywna • zmysłowa • Dwa pojęcia duszy

8. Nauka o duszy • Dusza a ciało – dualizm • Dusza jest niematerialna • Dusza jest niezależna od ciała • Dusza jest niezłożona • Dusza jest doskonalsza od ciała • Złączenie z ciałem jest niekorzystne dla duszy • Dusza jest nieśmiertelna

9. Nauka o duszy • Nieśmiertelność duszy • Pojęcie duszy związane jest w sposób konieczny z pojęciem życia; ponieważ zaś życie wyklucza śmierć, więc i dusza wyklucza śmierć • Dusza posiada wiedzę wrodzoną, musiała więc zdobyć ją przed urodzeniem, istniała zatem przed urodzeniem. • Każda rzecz ginie od swoistego zła. Złem duszy jest niesprawiedliwość, niewstrzemięźliwość, tchórzostwo, ciemnota; ale doświadczenie uczy, że te zła nie przyprawiają duszy o śmierć; zatem nic jej już o śmierć przyprawić nie może

10. Nauka o duszy • Eschatologia • Dusza istniała pierwotnie bez ciała • Na duszy zaciążył grzech • Dla odkupienia dusza została złączona z ciałem

11. Nauka o przyrodzie • Celowość świata • przyroda – pierwiastek idealny • cel • Demiurg • Materia • wieczna • niedoskonała • przyczyna świata • Dusza świata • doskonałość – na początku • dusza planet i wszechświata

12. Nauka o poznaniu • Poznanie rozumowe • Poznanie wrodzone • Stopnie poznania • myśl dyskursywna • myśl intuicyjna • Poznanie naukowe i metoda dialektyczna • skrajny racjonalizm • dialektyka • Filozofia • wyodrębnienie się filozofii z ogólnego nurtu nauki • dwojaka koncepcja filozofii

13. Etyka • Nauka o cnotach • Koncepcja czterech cnót: • mądrość • męstwo • panowanie nad sobą • sprawiedliwość • Nauka o miłości • Dobra realne – szczebel do dóbr idealnych • Ideał miłości platońskiej

14. Etyka • Nauka o państwie • Państwo najlepsze powinno dążyć di zalet najwyższych i najbliższych ideom • Państwo doskonałe ma jeden cel obowiązujący wszystkich • Państwo musi być oparte na wiedzy • Państwo idealne: • stanowe • hierarchiczne • Państwo idealne powinno być ascetyczne

15. Istota platonizmu • Platonizm: • w ontologii: przekonanie, że istnieje byt idealny i że byt realny jest odeń zależny • w psychologii: uznanie, że dusza istnieje niezależnie od ciała i że ciało jest niższe i zależne od niej • w teorii poznania: przekonanie, że istnieje wiedza rozumowa, niedoświadczalna, wrodzona i że wiedza zmysłowa, jako zależna i niepewna, musi jej być podporządkowana; w metodologii: uznanie metody dialektycznej i podporządkowanie jej wszelkiej metody empirycznej • w etyce: uznanie, że właściwym celem człowieka są dobra idealne i że dobra realne, jako niższe, powinny im być podporządkowane i traktowane tylko jako środki

16. Bibliografia • W. Tatarkiewicz „Historia filozofii” • www.wikipedia.org • www.google.com

17. Podsumowanie • Temat do dyskusji – jak oceniacie wizję państwa Platona i z czym się Wam ona kojarzy? Dziękuję za uwagę