1 / 22

Pergatitur nga Chris Uregian and Evis Sulko Tirane, 1 qershor 2010

Pergatitur nga Chris Uregian and Evis Sulko Tirane, 1 qershor 2010. Aksesi dhe pershtatja e njohurive te reja prej firmave shqiptare. Shqiperia - nje dekade situate makroekonomike e qendrueshme. Stabilitet makroekonomik gjate 10 viteve te fundit me rritje te qendrueshme dhe inflacion te ulet

nam
Télécharger la présentation

Pergatitur nga Chris Uregian and Evis Sulko Tirane, 1 qershor 2010

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Pergatitur nga Chris Uregian and Evis Sulko Tirane, 1 qershor 2010 Aksesi dhe pershtatja e njohurive te reja prej firmave shqiptare

  2. Shqiperia - nje dekade situate makroekonomike e qendrueshme • Stabilitet makroekonomik gjate 10 viteve te fundit me rritje te qendrueshme dhe inflacion te ulet • Angazhimi per reforma strukturore dhe stabilizim ekonomik ka mundesuar norma te larta te PBB-se • Alokimi i burimeve ne sektore ka qene shtysa kryesore e rritjes se PBB-se dhe produktivitetit

  3. Nje model i ri rritjeje per Shqiperine Rritja e qendrueshme ne nivel afatmesem dhe afatgjate dhe afrimi gjithmone e me shume me nivelin e te ardhurave ne BE do te varet nag permiresimet ne konkurueshmerine nderkombetare te sektorit privat shqiptar dhe nag nje klime investimesh e cila nxit novacionin teknologjik dhe investimet ne kapitalin fizik dhe human.

  4. Shqiperia duke permiresuar konkurrueshmerine e saj afatgjate • Duke krijuar lehtesi qe firmat te perdorin teknologji dhe aftesi dhe • Duke mbyllur hendekun mes rregulloreve zyrtare dhe zbatimit te tyre ne realitet (ICA)

  5. Indeksi Global i Konkurrues – IT nje disavantazh krahasues per Shqiperine • Adaptimi i suksesshem i njohurive, permiresimi i teknologjise dhe nivelit te aftesive te fuqise punetore lidhen pozitivisht me performancen e firmave ne Shqiperi • GCI e pergjithshme 96 (108), por renditet e 126-ta ne Novacion • Pergjithesisht, sofistikimi teknologjik i firmave shqiptare eshte i kufizuar dhe kapaciteti per novacion eshte shume i kufizuar ne baze te standardeve krahasuese.

  6. Nevoja per rritje teknologjike • Ekspozimi i firmes ose aksesi ne njohuri teknologjike te avancuar te huaj, • Kapaciteti i firmes dhe nxitesit per te thithur njohuri teknologjike dhe • Politikat qe mund te miratohen per te rritur kapacitetet thithese te firmave shqiptare

  7. Ekspozimi i firmave ndaj njohurive te huaja te teknologjise se avancuar Pjesmarrja ne tregtine me jashte, Investimet e huaja direkte dhe “qarkullimi i trurit”, • Vellimet e pergjithshme tregtare zene 39% te PBB me krahasim me gati 50% qe zene mesatarisht ne SEE 7 • Eksportet e Shqiperise dominohen nga aktivitete perpunuese te thjeshta ku dominon puna intensive, ku vlera e shtuar eshte e kufizuar • Vetem 15% e eksporteve totale te Shqiperise klasifikohet si intensive ne kapital apo pune te specializuar (SEE 7 – 30%-40%) • Perberja e eksporteve shqiptare gjithashtu nuk eshte e diversifikuar ne lidhje me destinacionin e tregut (mbi 72% ne Itali) • Rritja e eksporteve eshte e nxitur me shume nga eksportet e produkteve ekzistues ne tregjet ekzistuese sesa nga zgjerimi i games se produkteve te eksportuar ne tregjet e destinuara

  8. …ende Shqiperia nuk eshte mire ne lidhje me FDI per capita ..cka ndikon ne (a) financimin e investimeve, (b) transferimin e informacionit dhe njohurise mbi teknologjine dhe (c) lehtesimin e perhapjes se teknologjise tek kompanite vendase

  9. Shqiperia nuk po e perdor potencialin per qarkullimin e “trurit” • Migrimi i jashtem ka qene i konsiderueshem qe ne fillimet e tranzicionit, duke reduktuar sasine dhe cilesine e ofertes vendase te punes. • Pjesa me e madhe e migranteve kane nivel edukimi te ulet dhe mesatar, por nga nje total migrantesh te perhershem, 47% kishin perfunduar shkolle te mesme ose me shume, ne krahasim me 31% te jomigranteve • Migrantet me te edukuar dhe te suksesshem ne profesione te specializuar kane me pak te ngjare te kthehen ne Shqiperi. • Te dhenat mbi perberjen demografike dhe aftesite e migruesve te kthyer nuk tregojne nje efekt te forte te “ kthimit te trurit”.

  10. Novacioni i produktit dhe procesit Ne vitet 2004-2007, 76.6% e firmave me pronesi te huaj raportuan se kishin hedhur ne treg produkte te reja, krahasuar me 37.5% te firmave lokale dhe 73.5% te eksportuesve thane se ata kane prezantuar produkte te reja ne krahasim me 37.6% te joeksportuesve-… cka sugjeron qe ekspozimi ndaj praktikave globale dhe konkurrenca lidhen ngushte me stimujt nxites ne biznes dhe/ose aftesine per novacion.

  11. Aksesi ndaj teknologjise se huaj Madhesia e firmes shoqerohet ne menyre sistematike me suksesin qe ka ne aksesin tek njohuria qe vjen nga jashte Eksportuesit kane nje akses me te mire ne teknologjine e huaj (65% e kishin licensuar) sesa jo-eksportuesit (vetem 29%). 78% te eksportuesve kane blere makineri jashte kundrejt 49% te jo eksportuesve.

  12. Variablet e klimes se investimeve dhe rritjes se teknologjise Ne nje klime investimesh me kufizime, aksesi ne fonde, praktikat informale te konkurrenteve, niveli i taksave dhe korrupsioni kane nje ndikim te rendesishem ne kapacitetin e firmes per te permiresuar teknologjine.

  13. Aksesi ndaj financimit eshte nje pengese e njohur per kapacitetin e firmave per tu rritur teknologjikisht • Perdorimi i financave te huaja eshte i limituar, vecanerisht per firmat me te vogla dhe ato aktive ne sektorin e prodhimit. • Gjetja e financimeve eshte nje pengese pak me e vogel per firmat e medha, eksportuese, firmat me pronesi te huaj dhe firmat ne sektorin e sherbimeve. • Reagimi i kufizuar i sistemit financiar shqiptar ndaj nevojave te biznesit pengon kapacitetin per novacion te firmave, produktivitetin, tendencen per eksport, fluksin e IHD-ve dhe punesimin.

  14. Aksesi ndaj financimit Nje pjese e madhe e kompanive shqiptare nuk percepton nevojen te marre kredi, cka nenkupton qe ato ndoshta nuk jane te ndergjegjshem per shkallen e mundshme te perdorimit te huave ne lidhje me nevojen per kapital pune dhe investime.

  15. Teknologjia e Informacionit Rezultatet e anketimeve tregojne perdorim te ulet tee teknologjise se kominukimit dhe informacionit (ICT) nag kompanite shqiptare…

  16. Aftesite • Si niveli i aftesive dhe trajnimi ne kompani jane te uleta sipas standardeve rajonale • Analiza tregon se: • Arritjet arsimore te punetoreve lidhen pozitivisht me produktivitetin • Flukset e IHD-ve drejtohen tek sektoret me nivel te ulet specializimi, ku kerkohet pune intensive, duke reflektuar avantazhin krahasues te Shqiperise • Perqindja e punetoreve te kualifikuar dhe dhenia e trajnimeve lidhen ndjeshem me madhesine e kompanise

  17. Aftesite 1/3 e firmave shqiptare e konsiderojne arsimimin e fuqise punetore si nje pengese per operimin e tyre, vecanerisht firmat e medha, eksportuesit dhe investuesit e huaj

  18. Aftesite • Ne te njejten kohe, perqindja e kompanive qe ofrojne trajnim formal eshte e ulet sipas standardeve rajonale

  19. Trajnimi dhe firmat novatore Ekziston nje lidhje e forte mes trajnimit, novacionit dhe permiresimit te teknologjise

  20. Permiresimi i aksesit ndaj njohurive • Angazhimi i qeverise ndaj “Shqiperise Dixhitale” mund te ndihmoje te permiresoje aftesite e punonjesve ne TI te sektorit privat dhe punetoreve. Ministria e re e Informacionit & Telekomunikacionit eshte krijuar per te promovuar kete axhende • Strategjia e MSTQ e miratuar ne vitin 2008 dhe ne zbatim. IFC, BERZH dhe qeveria italiane po asistojne firmat qe te mesojne sesi t'u permbahen standardeve nderkombetare • Qeveria ka dy mekanzima te mbeshtetjes financiare per nxitjen e trajnimit dhe novacionit qe duhet te behen me efektiv dhe te ofrojne me shume mbeshetje per firmat shqiptare.

  21. Permiresimi i mbeshtetjes per teknologjine Nje koordinim me i mire mes qeverise dhe komunitetit tee biznesit per novacionin dhe planet per permiresimin e teknologjise Nderhyrje plotesuese si per: Kahun e ofertes • Rritja e sherbimeve te konsulences per teknologjine • Ndertimi i sistemeve te funksionimit per MSTQ • Asistenca qe bizneset te licensojne teknologjite e pershtatshme Ne kahun e kerkeses • Teknoparqet dhe inkubatoret • Mbeshtetje financiare, vecanerisht per SME-te per thithjen e teknologjise dhe aftesive

  22. Rekomandime nga Konferenca e IX-te e Ekonomise se Dijes per ECA-n • Dhenia e aftesive qe nevojiten per te zhvilluar zona te reja te rritjes rajonale dhe per te siguruar qe cdo punetor te jete i punesueshem dhe produktiv. • Promovimi i ekonomive te diversifikuara qe jane te afta te perballojne luhatje te forta ne fushen e mallrave; • Ndertimi i infrastruktures kombetare te cilesise se vendeve — certifikim, standarde dhe organe akreditimi • Theksimi i rendesise se gjenerimit te shpenzimeve publike per Kerkim & Zhvillim (K&ZH) per te stimuluar K&ZH ne sektorin privat • Rritja e eficences ne shpenzimet publike per nxitjen e kerkim-zhvillimit dhe trajnimit ne nivel firmash

More Related