بسم الله الرحمن الرحیم

1. بسم الله الرحمن الرحیم قارچ شناسی پزشکی دکتر عباسعلی جعفری دانشیار دانشکده پزشکی قارچ شناسی پزشکی Ph.D دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد منابع: قارچشناسی پزشکی دکتر امامی و همکاران قارچشناسی پزشکی دکتر شادزی- Medical mycology (Ripon)

2. AIMSاهداف • هدف اصلي: • شناسایی انواع قارچها، اهميت آنها، خطرات و فوايد آنها • اهداف ويژه: • بيان انواع قارچها • شناسايي عوارض مختلف قارچها • بيان ساختمان قارچها • و...

3. قارچها Fungi • قارچهاارگانيسمهايي يوكاريوتيك و هتروتروف- • ديواره سلولي از جنس پلي ساكاريد (كيتين-مانان-گلوکان)-داراي ميتوكندري-ريبوزوم-شبكه آندوپلاسمي ولي قاقد كلروفيل • اغلب هاپلوييدو به ندرت ديپلوييد-

4. Vittaker Vitaker سيستم طبقه بندي Dr Abbas ali jafari

5. تفاوت قارچ با باكتري • 1- قارچها يوكاريوت ولي باكتريها پروكاريوت • 2- اندازه سلول قارچها بزرگتر از باكتريها است • 3- اپتيممpH و حرارت براي قارچها اسيدي نزديك به خنثي و 22-25درجه ولي • براي باكتريها قليايي نزديك به خنثي و 37 درجه • 4- تركيب ديواره سلولي قارچها عمدتا پلي ساكاريد ولي باكتريها پلي پپتيد • 5- آنتي بيوتيكهاي و آنتي سپتيكهاي ضد قارچي (فنل- فرمالين-سدیم هیپوکلرید) متفاوت از آنتي بيوتيكهاي و آنتي سپتيكهاي ضد باكتري(الكل، ساولن، بتادین،....) متفاوتند

6. انواع قارچها 1- قارچهاي ساپروفيت - قارچهاي سمي Aspergillus flavus-A. parasiticu (Aflatoxin) - قارچهاي فرصت طلب - قارچهاي آلرژن 2- قارچهاي بيماريزا 3- قارچهاي فيتو پاتوژن 4- قارچهاي ماكروسكوپي -- خوراكي Mushrooms -- سمي (Toad stools)

7. قارچهاي ساپروفيت • درطبيعت هوا-آب- خاك و بر روي مواد آلي در حال فساد زندگي ميكنند Aspergillus-Penicillum-cladosporium • قارچهاي آلرژن • قارچهاي سمي • قارچهاي فرصت طلب آسپر ژيلوس- پني سيليوم- موكور- ريزوپوس- آلتر ناريا این قارچها از مهمترین عوامل بیولوژیک آلوده کننده هوا هستند

11. Municipal office building Private office building Family health center Public school

12. قارچهاي سميToxic fungi • قارچهاي ميكروسكوپي سمي که با آلوده كردن مواد غذايي انسان و حيوان باعث مسموميتMycotoxicosisميشوند. • آفلاتوكسين :Aflatoxin خطر ناكترين و مهمترين سم قارچها كه از قارچهاAspergillus flavus-A. Parasiticus-P. Puberulumتوليد ميشود • Hepato-carcinogen [Mutagenic- tratogenic (DNA replication) ] • DNA-replication AGG---AGT) )

13. آفلاتوکسین ها : در طبیعت آفلاتوکسین G2,G1 و آفلاتوکسین B2,B1 . با توجه به اینکه این مواد در اثر تابش اشعه ماورا بنفش ، دارای فلورسنت آبی (Blue) و یاسبز (Green) هستند ازحروف B و G برای نامگذاری آنهااستفاده شده است. . آفلاتوكسينهاي M1,M2از مشتقات هيدروكسيله B1,B2 هستند كه در ادرار و مدفوع و شير پستانداراني كه از مواذ غذايي آلوده استفاده كرده اند ديده ميشود. آفلاتوکسین هادرطبیعت اغلب بوسیله قارچهای آسپرژیلوس فلاووس، آسپرژیلوس پارازیتیکوس و پنی سیلیوم پوبرولوم تولید می شوند . درحدود 55درصد ازسرطانهای کبدی مناطقی که دارای موادغذایی آلوده به آفلاتوکسین B1 می باشند. شاهد موتاسیون واحدی درژن مهارکننده تومور 53Pهستیم که درآن توالی کدون AGG دراین ژن جای خودرابه کدون AGT داده است (AGG---AGT( . این جابجایی درکدون 249 ژن صورت می پذیرد

15. Aflatoxin cycle Af B1 Af B2 OH OH Af M1 M2

16. عوارض قارچهاي آلرژن قارچهايي كه با تنفس باعث حساسيت ميشوند 1-آسم:قارچهاي آسپرژيلوس-آلترناريا-پني سيليوم-دركسلرا-كلادوسپوريوم 2-:Farmer’s lung (Hay fever)در كشاورزان كه با علوفه خشك تماس دارندداراي علائمي مانند تنگي نفس-لبهاي كبود-سرفه مزمن-لاغري A.flavus-A.niger-A. Fumigatus- 3- رینیت و آلئیولیت آلرژیک در کارگران کارخانه های ریسندگی-بافندگی(Occupational fungal disease) مانند انواع حساسیتهای تنفسی- و..

17. Opportunistic fungiقارچهاي فرصت طلب • در ديابتيها- مصرف كنندگان آنتي بيوتيك- ايمنو ساپرسها- مصرف كنندگان كورتون- مصرف كنندگان دارو هاي سيتو توكسيك- سرطانيها- ايدزيها- افراد داراي سوختگي خطرناك هستند • Candida- Aspergillus-Rhizopus-Mucor

18. Relative risk of aspergillus infectionAspergillus as a pathogen in man- Acute invasiveaspergillosis Allergic aspergillosis Allergic sinusitis Frequencyofaspergillosis Frequencyofaspergillosis Normal immune function Aspergilloma Immune malfunction Immune hyper-reactivity

19. منشاء آلودگی های (بیماریهای)قارچی • اگزوژنExogenous : قارچ عامل در طبیعت حضور دارند و از طریق استنشاق یا خراش پوستی به داخل بدن وارد شده و بیماری ایجاد می کنند (عوامل کچلی و...). • آندوژن Endogenous: عامل در بدن میزبان بطور کومنسال زندگی می کنند و تحت شرایط خاص مثل دیابت ، نقص ایمنی ، ایدز ، مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها و ... تکثیر یافته و بیماری زا می شوند (کاندیا- مالاسزیا .....

20. انواع قارچها از نظر ساختمان • 1- قارچهاي كپكي:Aspergillus-penicillium • 2- قارچهامخمري: Candida-Saccharomyces • 3- قارچهادوشكلي Dimorphic در37 درجه- روي محيط مغذي- بدن ميزبان مخمري • - در25 درجه يا حرارت محيط- روي محيط ساده- در طبيعت بصورت كپكي و قابل تبديلSporothrix- Histoplasma-

21. Spores (Conidia) Germination Hyphal elongation and branching (Mycellium) Mass of hyphae (plateau phase) The life cycle of molds Aspergillus Hypha

22. مورفولوژی قارچها • قارچهای دی مورفیک: تحت شرایط خاصی به فرم کپکی یا مخمری مشاهده می شوند. فرم ساپروفیتی فرم انگلی یا بیماریزا

23. انواع ميسليوم در قارچها 1- ميسليومهاي بدون ديواره عرضي در زيگوميستها (موکور و ریزوپوس) -هسته و سيتوپلاسم در طول ميسليوم داراي حركت هستندnon-septate -Coenocyticn 2- ميسليومهاي با ديواره عرضيSeptate (درسایر قارچها) 3- ميسليوم رويشيVegetative: 4- ميسليوم زايشيReproductive

25. Mushrooms • Good Source of protein, Carbohydrates, • Minerals (especially calcium) Ergosterol (converted to vitamin D by sunlight) • Low in cholesterol & saturated fat • Good sources of various vitamins • Various medical benefits (???) Most Claims about mushroom 1-Lower blood pressure 2-Lower cholesterol 3- Lower blood sugar (glucose) 4-Reduce stress 5- Anti-viral and anti-bacterial effects6- Anti-tumor effects 7- Boost immune response 8- Increase sex drive. 9- prevention/treatment of multiple sclerosis with certain mushrooms

26. مسمومیت ناشی ازخوردن قارچهاي سميMycetismus دوره کمون از 30 دقیقه تا 24 ساعت شروع بااختلالات گوارشیبصورت تهوع، اسهال و استفراغ، درد دل که 24-12ساعت یا در بعضی موارد تا 4 روز طول میکشد و با عث از دست رفتن آب و الکترولیتها میشود. (شستشوی معده و درمان علامتی) بر افروخته شدن صورت, تپش قلب, ادم شدید دست وپا, مشکل شدن تنفس، احساس طعم فلزي در دهان، دهیدراسیون، گرفتگی عضلات، صدمات کبدی و کلیوی، خونریزی از روده (تزریق پادزهر سم و...) در نهايت اختلالات عصبی(Halocynation)با تاثیر بر روی اعصاب پارا سمپاتیک وکاهش هوشیاری، گرفتگی عضلات، کوما و مرگ. (انجام اقدامات برای کنترل علائم حیاتی)

28. 023

29. راههاي ورود قارچها به بدن • تنفس:بيماريهاي قارچي احشايي مانند آسپرژيلوزيس- زيگوميكوزيس و...)مهمترین ورایجترین) • تلقيح جلدي:عوامل بيماريهاي قارچي جلدي و زيرجلدي مانند كچليها و ... بلع:قارچهيسمي

30. عوامل و مكانيسم هاي موثر در بيماريزايي قارچها • تماسطولانيمدتبابدن (Attachment) • تحمل حرارت بدن انسان(موتاسيون-ديمورفيسم حرارتي) • تطابق تا شرايط محيطي جديد(موتاسيون) • غلبه بر مكانيسمهاي دفاعي ميزبان (تولید میسلیوم کاذب-جرم تیوب-سیدروفور-لیپیدهای ممانعت کننده از فاگوسیتوز) • ترشح آنزيمهاي لازم براي تخريب بافتي

31. روشهای دفاع میزبان در عفونتهای قارچی 1-دفاع غیر اختصاصی (غیر ایمنولوژیک طبیعی) ایمنی طبیعی (ذاتی): اصولاً افراد بطور طبیعی در مقابل عفونت های قارچی از ایمنی ذاتی بالایی برخوردار هستند و این عفونت ها معمولاً خفیف و خود محدود شونده می باشند. فاکتورهای مقاومت ذاتی عبارتند از: بيگانه خواري: ماكروفاژها-نوتروفيلها- مونوسيتها - فلور نرمال پوست و مخاط (باسیلوس اسیدوفیلوس و...) اسیدی پوست و مخاط Ph- - لیزوزیم در ترشحات - مژه های تنفسی- اسید معده- صفرا در روده (محیط قلیایی) - ترن اوور سلولهای اپیتلیال سبوم (چربی) Fungicidal lipids - - ترانسفرین و لاکتوفرین غیر اشباع

32. دفاع ایمنولوژیک (اختصاصی) ميزبان • سيستم ايمنی سلولی • سيستم كمپلمان • سيستم ايمنی هومورال(توليد آنتي بادي) • سيستم ايمني سلولي مهمترين راه دفاعي بدن عليه قارچها است و مهمتر از هومورال است

33. انواع بيماريهاي قارچي بیماریهای قارچی سطحی (تینه آ ورسیکالر) بیماریهای قارچی جلدی (کچلی- درماتوفیتوز) بیماریهای قارچی زیرجلدی بیماریهای قارچی احشایی (کاندیدیازیس. البته بیشتر ضایعات حلدی و مخاطی)

34. سوالات قارچ شناسی امتحان جامع علوم پایه پزشکی اسفند 83 • مشاهده میسلیومهای پهن بدون تیغه میانی در برش نسجی کدام بیماری قارچی زیر مطرح است؟ • الف: کاندیدیازیس ب: کریپتوکوکوزیس • ج: موکورمایکوزیس د: اسپوروتریکوزیس • آفلاتوکسین توسط کدام قارچ زیر تولید میشود؟ • الف: فوزاریوم سولانی ب: رایزوپوس اوریزهآ • آسپرژیلوس فلاووس د: کلادوسپوریوم کاریونی

35. ساپرو فیتهای مهم و شایع 1- Aspergillus 2- Penicillium 3- Mucor 4- Rhizopus 5- Cladosporium 6- Alternaria 6- Fusarium

36. Aspergillus این قارچ از شایعترین جنس ساپروفیتها است. دارای 900 گونه و از عوامل فساد و آلودگی نان- مرکبات- ترشیها- شیرینیها- غلات- حبو بات و... میباشد. این جنس دارای گونه های سمی- فرصت طلب و آلرژن است. گونه های مهم: گونه های ترموفیل (42-37)درجه بهترین رشد دارند A. fumigatus- A. flavus- A. niger- A. nidulans- A trreus

37. “Aspergillus” وزیکول کونیدیوفور کونیدی

38. A. niger ساختمان میکروسکوپیAspergillus A. fumigatus A. terreus A.nidulans

39. Penicilliumپنیسیلیوم دومین ساپروفیت شایع- دارای 400گونه از عوامل مهم کپک نان- مرکبات-آجیل-خشکبار- ترشیها- آبلیمو- و... Pencillium notatum (Penicillin- Antibacterial) P. Griseofulvum (griseofulvin An Anti-fungal) P. Puberulum (Aflatoxin) P marneffei (Dimorphic)

40. Mucor-Rhizopus از عوامل کپک نان- ترشیها و شیرینیها گونه های این قارچ اسیدوفیل- ساکارولیتیک- ترموفیل در دیابتیها) دیابتیهای کتو اسیدوز(خطر ناکند چون باعث بیماری خطرناک زیگومیکوزیس Zygomycosis میشوند. ضمنا در دامها باعث سقط جنین میشوند. شدیدا فرصت طلب- بعضی سمی و آلرژن هستند.

41. موکور ریزوپوس

42. آلترناریاAlternaria آلترناریا از قارچهای ساپروفیت آلوده کننده نمونه های بالینی و محیطهای کشت در آزمایشگاههای بالینی است. از قارچهای آلرژن و نسبتا شایع است.

43. Fusariumفوزاریوم فوزاریوم از قازچهای ساپروفیت بیماریزا و عامل فساد سبزیحات است ولی در انسان نیزعامل اونیکومیکوز- کراتیت-اتومیکوز دارای کونیدیهای تک سلولی (میکرو کونیدی) و ماکرو کونیدی داسی شکل خمیده

44. HISTORY OF ANTIFUNGAL DRUGS 1950s Nystatin Amphotericin B Griseofulvin 1960s Miconazole Clotrimazole 1980s Ketoconazole 1970s Flucytosine 1990s Fluconazole Itraconazole caps Itraconazole soln Terbinafine Lipid Ampho 2005 Micafungin Anidulafungin Posaconazole 2000s Caspofungin Voriconazole

47. Thank you خسته نباشيد- متشكرم