بهبود متدولوژ يهاي مهندسي نرم‌افزار مبتني بر عامل (MaSE,Gaia) بر مبناي مقايسه و تلفيق

1. بهبود متدولوژيهاي مهندسي نرم‌افزار مبتني بر عامل (MaSE,Gaia) بر مبناي مقايسه و تلفيق دانشگاه صنعتي امير کبير (پلي تکنيک تهران) دانشکده مهندسي كامپيوتر و فناوري اطلاعات پايان نامه کارشناسي ارشدجلسه دفاع از رشته مهندسي كامپيوتر- نرم‌افزار ارائه دهنده: شيوا وفادار استاد راهنما : آقاي دكتر احمد عبدالله زاده

2. فهرست مطالب • تعريف مساله • فرآيند بهبود و توسعه متدولوژيها • فرآيند ارزيابي متدولوژي MaSE • مشكلات شناسايي شده در متدولوژي MaSE • معرفي متدولوژي Ex-MaSE • ارزيابي متدولوژي با استفاده از پارامترهاي مهندسي نرم‌افزار • نتيجه گيري و پيشنهادات • مراجع

3. نحوه شكستن مساله تجرد خودمختاري پيش فعال رشته كنترل ارتباطهاي ازپيش‌تعيين نشده عامل محيط • تفاوت ديدگاه مبتني بر عامل و شي‌گرا مهندسي نرم‌افزار مبتني بر عامل (AOSE) • تفاوت ويژگيهاي عامل و شي AOSE

4. فعاليتهاي «پوشاننده» مهندسي نرم‌افزار مبتني بر عامل مديريت پيكربندي مديريت ريسك فعاليتهاي اطمينان كيفيت مديريت پروژه‌هاي نرم‌افزاري ابزارهايتوليد نرم‌افزار متدولوژيهاي مهندسي نرم‌افزار مبتني بر عامل فرآيند هاي مهندسي‌نرم‌افزار مبتني برعامل كيفيت نرم‌افزار مهندسي نرم‌افزار مبتني بر عامل (AOSE) AOSE متدولوژيهاي مهندسي نرم‌افزار مبتني بر عامل

5. هدف از انجام پروژه AOSE بهبود و توسعه متدولوژيهاي مهندسي نرم‌افزار مبتني بر عامل بر مبناي مقايسه و تلفيق متدولوژي انتخاب شده : MaSE • يكي از متدولوژيهاي مطرح مبتني برعامل • مراحل مشخص تحليل, طراحي و حركت به سمت پياده سازي • ابزار AgentTool

6. روشهاي ارزيابي متدولوژيها • روش ارزيابي تجربي • انتخاب و پياده‌سازي سيستمهايي به عنوان مطالعه موردي • روش ارزيابي مقايسه‌اي • مقايسه‌ توانايي‌هاي مدل‌سازي متدولوژي در مقايسه‌ با ساير روشها • روش ارزيابي معياري • ارزيابي متدولوژي از ديدگاه معيارهاي مطرح در مهندسي نرم‌افزار • روش ارزيابي محتوايي • بررسي نيازهاي ديدگاه مبتني بر عامل و توانايي‌هاي مدل‌سازي متدولوژي AOSE

7. انتخاب سيستم متدولوژي ساخت يك سيستم: مطالعه موردي محصولات نرم‌افزاري(مستندات, نرم‌افزار) متدولوژي بهبود يافته تشخيص كمبودهاي متدولوژي كمبودهاي متدولوژي بهبود متدولوژي چهارچوب ارائه شده براي بهبود و توسعه متدولوژي برمبناي مطالعه و بررسي روشهاي بهبود متدولوژيهاي مبتني بر عامل ]9و14و25و40و50[ AOSE معيارهاي ارزيابي نيازهاي سيستمهاي مبتني بر عامل

8. انتخاب سيستم متدولوژيMaSE ساخت يك سيستم: مطالعه موردي محصولات نرم‌افزاري(مستندات, نرم‌افزار) متدولوژي بهبود يافته تشخيص كمبودهاي متدولوژي كمبودهاي متدولوژي بهبود متدولوژي فرآيند توليد متدولوژي Ex-MaSE Ex-MaSE

9. ويژگيهاي سيستم براي مطالعه موردي نخست • لزوم پياده‌سازي با استفاده از تكنولوژي عامل زمينه كاري سيستم انتخاب: تجارت الكترونيك • كنترل توزيع شده و رفتارهاي مستقل • دستيابي به اهداف همزمان و متضاد • انعطاف‌پذيري و انطباق • سطح پيچيدگي پايين • جلوگيري از اثرات جانبي منفي Ex-MaSE

10. مطالعه موردي 1: سيستم فروش الكترونيكي كتاب ارائه قیمت شرایط فروش سیاستهای خرید Ex-MaSE درخواست کتاب درخواست کتاب ارائه قیمت سیاستهای خرید

11. نيازمنديها تعيين اهداف سلسله مراتب اهداف موارد كاربرد تعيين موارد كاربرد تحليل نمودار ترتيب بازبيني نقشها وظايف همزمان نقشها كلاس عامل ايجاد كلاسهاي عامل طراحي ساخت گفتگوها گفتگوها معماري عامل تركيب كلاسهاي عامل طراحي سيستم نمودار آرايش ساختاري متدولوژيMaSE MaSE

12. تعريفسيستم متدولوژيMaSE ساخت يك سيستم: مطالعه موردي محصولات نرم‌افزاري(مستندات, نرم‌افزار) متدولوژي بهبود يافته تشخيص كمبودهاي متدولوژي كمبودهاي متدولوژي بهبود متدولوژي فرآيند توليد متدولوژي Ex-MaSE Ex-MaSE

13. مشکلات شناسايي شده در ارزيابي تجربي Ex-MaSE • شکاف مراحل تحليل و طراحي • عدم مدل‌سازي دانش مورد نياز عامل • عدم مدل‌سازي محيط • تبديل كليه نقشهاي موجود در سيستم به عامل • مشكل مدل‌سازي تعامل ميان عاملها • كمبودهاي مستند‌سازي • عدم مدل‌سازي هستان‌شناسي عامل

14. مشکلات متدولوژيMaSE ( ارزيابي مقايسه‌اي) Ex-MaSE

15. تعريفسيستم متدولوژيMaSE ساخت يك سيستم: مطالعه موردي محصولات نرم‌افزاري(مستندات, نرم‌افزار) متدولوژي بهبود يافته تشخيص كمبودهاي متدولوژي كمبودهاي متدولوژي بهبود متدولوژي فرآيند توليد متدولوژي Ex-MaSE Ex-MaSE

16. نيازمنديها تعيين اهداف سلسله مراتب اهداف موارد كاربرد موارد كاربرد نمودار ترتيب مدل ارتباط با محيط مدل‌سازي محيط تحليل ويژگيهاي محيط هستان‌شناسي ساخت هستان‌شناسي مدل وظايف همزمان نقشها بازبيني نقشها مدل‌ دانش مدل‌سازي دانش كلاس عامل- شي ساخت كلاس عامل-شي طراحي نمودارهاي گفتگو ساخت گفتگوها معماري عامل ساخت كلاس عامل-شي نمودار آرايش ساختاري طراحي سيستم Ex-MaSE

17. نيازمنديها تعيين اهداف سلسله مراتب اهداف موارد كاربرد موارد كاربرد نمودار ترتيب مدل ارتباط با محيط مدل‌سازي محيط تحليل ويژگيهاي محيط هستان‌شناسي ساخت هستان‌شناسي مدل وظايف همزمان نقشها بازبيني نقشها مدل‌ دانش مدل‌سازي دانش كلاس عامل- شي ساخت كلاس عامل-شي طراحي نمودارهاي گفتگو ساخت گفتگوها معماري عامل ساخت كلاس عامل-شي نمودار آرايش ساختاري طراحي سيستم Ex-MaSE

18. مرحله مدل‌سازي محيط Ex-MaSE شامل: 1- تشخيص مولفه‌هاي محيط • مدل ارتباط با محيط • شماي نقشهاي سيستم 2- تشخيص ويژگيهاي محيط • شماي مدل‌سازي محيط

19. مرحله تشخيص مولفه‌هاي محيط Ex-MaSE هدف: • ارائه يك ديدگاه كلي از سيستم • تعيين عوامل محيطي براي كل سيستم • تعيين عوامل محيطي براي هر يك از نقشهاي سيستم نمودارها: • مدل ارتباط با محيط • الگوي نقش

20. قوانين انواع حراج زمان فروشنده خريدار سيستم CASBA استراتژيهاي خريد اطلاعات پايه فروش نمونه‌اي از مدل ارتباط با محيط Ex-MaSE مدل ارتباط با محيط براي سيستم CASBA

21. نمونه‌اي از شماي نقش • تعيين مولفه‌هاي محيطي براي هر نقش Ex-MaSE

22. مرحله تعيين ويژگيهاي محيط • هدف • تعيين ديدگاه هر يك از نقشهاي سيستم نسبت به ويژگيهاي محيط • مزايا • مستندسازي محدوده عملكرد هر نقش • تعيين ديدگاه هر نقش نسبت به سيستم • تعيين عوامل پيچيدگي سيستم براي هر نقش • جمع‌آوري اطلاعات مقدماتي براي انتخاب معماري Ex-MaSE

23. نمونه‌اي از الگوي مدل‌سازي محيط Ex-MaSE

24. مزاياي مدل محيط • شکاف مراحل تحليل و طراحي عدم مدل‌سازي دانش مورد نياز عامل • عدم مدل‌سازي محيط تبديل كليه نقشهاي موجود در سيستم به عامل مشكل مدل‌سازي تعامل ميان عاملها • كمبودهاي مستند‌سازي Ex-MaSE

25. نيازمنديها تعيين اهداف سلسله مراتب اهداف موارد كاربرد موارد كاربرد نمودار ترتيب مدل ارتباط با محيط مدل‌سازي محيط تحليل ويژگيهاي محيط هستان‌شناسي ساخت هستان‌شناسي مدل وظايف همزمان نقشها بازبيني نقشها مدل‌ دانش مدل‌سازي دانش كلاس عامل- شي ساخت كلاس عامل-شي طراحي نمودارهاي گفتگو ساخت گفتگوها معماري عامل ساخت كلاس عامل-شي نمودار آرايش ساختاري طراحي سيستم Ex-MaSE

26. مرحله مدل سازي دانش • هدف: • تعيين نحوه عملكرد هر يك از نقش‌هاي سيستم • فراهم نمودن امكانات لازم براي انتخاب معماري عامل • انواع دانش ( بر اساس نيازهاي مرحله طراحي ) • دانش پايه ( واقعيتها) • مكانيزم استفاده از دانش پايه ( قوانين و طرحها ) • مدلهاي ارائه شده: • الگوي واقعيتهاي مورد نياز نقش • الگوي قوانين • الگوي طرحها Ex-MaSE

27. نمونه‌اي از الگوي واقعيتهاي مورد نياز Ex-MaSE

28. نمونه‌اي از الگوي قوانين Ex-MaSE هدف: مستند‌سازي مكانيزمهاي به‌كارگيري دانش

29. نمونه‌اي از الگوي طرح هدف : مستند‌سازي مكانيزمهاي به‌كارگيري دانش

30. مزاياي مدل دانش • شکاف مراحل تحليل و طراحي • عدم مدل‌سازي دانش مورد نياز عامل عدم مدل‌سازي محيط تبديل كليه نقشهاي موجود در سيستم به عامل مشكل مدل‌سازي تعامل ميان عاملها • كمبودهاي مستند‌سازي Ex-MaSE

31. نيازمنديها تعيين اهداف سلسله مراتب اهداف موارد كاربرد موارد كاربرد نمودار ترتيب مدل ارتباط با محيط مدل‌سازي محيط تحليل ويژگيهاي محيط هستان‌شناسي ساخت هستان‌شناسي مدل وظايف همزمان نقشها بازبيني نقشها مدل‌ دانش مدل‌سازي دانش كلاس عامل- شي ساخت كلاس عامل-شي طراحي نمودارهاي گفتگو ساخت گفتگوها معماري عامل ساخت كلاس عامل-شي نمودار آرايش ساختاري طراحي سيستم Ex-MaSE

32. مرحله ايجاد كلاسهاي عامل- شي Ex-MaSE • هدف: امكان ايجاد كلاس عامل و كلاس شي بر اساس ويژگي نقشها • مدل ارائه شده : مدل كلاس عامل- شي

33. نمونه‌اي از كلاس نمودار كلاس عامل- شي نمودار كلاس عامل- شي براي سيستم CASBA

34. مرحله ايجاد كلاسهاي عامل- شي • اعمال تغييرات در ساير مراحل طراحي • اصلاح مرحله ساخت گفتگوها • اصلاح مرحله ساخت كلاس عامل • اصلاح نمودار آرايش ساختاري Ex-MaSE

35. مزاياي مدل كلاس عامل- شي شکاف مراحل تحليل و طراحي عدم مدل‌سازي دانش مورد نياز عامل عدم مدل‌سازي محيط • تبديل كليه نقشهاي موجود در سيستم به عامل مشكل مدل‌سازي تعامل ميان عاملها كمبودهاي مستند‌سازي Ex-MaSE

36. نيازمنديها تعيين اهداف سلسله مراتب اهداف موارد كاربرد موارد كاربرد نمودار ترتيب مدل ارتباط با محيط مدل‌سازي محيط تحليل ويژگيهاي محيط هستان‌شناسي ساخت هستان‌شناسي مدل وظايف همزمان نقشها بازبيني نقشها مدل‌ دانش مدل‌سازي دانش كلاس عامل- شي ساخت كلاس عامل-شي طراحي نمودارهاي گفتگو ساخت گفتگوها معماري عامل ساخت كلاس عامل-شي نمودار آرايش ساختاري طراحي سيستم Ex-MaSE

37. اصلاح مرحله ايجاد نمودارهاي ترتيب • هدف • توانايي مدل كردن ويژگي‌هاي خاص عامل • كاهش تعداد نمودارهاي ترتيب مورد نياز • افزايش خوانايي نمودارهاي توليد شده • راهكار • استفاده از توسعه‌هاي موجود در AUML براي نمودارهاي ترتيب Ex-MaSE

38. Buyer: Buyers Auctioneer: Auctioneer Administrator: Administrator Request Order Proccessing Deny or Accept Request Auction Proccessing Inform Auction Subscribe or Call For Proposal Propose or Accept or Deny PreDef. Time Inform Best Bid or PreDef. Time Inform Auction Result Inform Auction Result Notification Notification Seller : Seller Ex-MaSE نمونه‌اي از نمودار ترتيب اصلاح شده

39. مزاياي مدل عامل- شي شکاف مراحل تحليل و طراحي عدم مدل‌سازي دانش مورد نياز عامل عدم مدل‌سازي محيط تبديل كليه نقشهاي موجود در سيستم به عامل • مشكل مدل‌سازي تعامل ميان عاملها كمبودهاي مستند‌سازي Ex-MaSE

40. تعريفسيستم متدولوژيMaSE ساخت يك سيستم: مطالعه موردي محصولات نرم‌افزاري(مستندات, نرم‌افزار) متدولوژي بهبود يافته (Ex-MaSE) تشخيص كمبودهاي متدولوژي كمبودهاي متدولوژي بهبود متدولوژي معرفي متدولوژي Ex-MaSE Ex-MaSE

41. ارزيابي تجربي متدولوژي Ex-MaSE)مطالعه موردي 2( Ex-MaSE • سيستم CASBA • تجارت الكترونيك • سيستم با پيچيدگي بيشتر • تحليل و طراحي سيستم با استفاده از متدولوژي Ex-MaSE • نتايج برطرف شدن مشكلات موجود در متدولوژي MaSE با استفاده از بهبودهاي حاصل

42. ارزيابي مقايسه‌اي متدولوژي Ex-MaSE Ex-MaSE علامت+ : توانايي مدل‌كردن ويژگي از سوي متدولوژي علامت - : عدم توانايي متدولوژي در مدل‌كردن ويژگي علامت *: متدولوژي تااندازه‌اي توانايي مدل‌سازي ويژگي را دارد

43. ارزيابي معياري متدولوژي Ex-MaSE Ex-MaSE علامت+ : توانايي مدل‌كردن ويژگي نسبت به متدولوژي پايه بهبود يافته علامت - : متدولوژي معيار را برآورده نمي‌كند علامت *: متدولوژي تااندازه‌اي معيار را برآورده مي‌سازد. علامت +/?: معيار بررسي نشده است اما ابزارهاي برآوردن آن در متدولوژي تا حدي فراهم شده است.

44. ارزيابي معياري متدولوژي Ex-MaSE Ex-MaSE علامت+ : توانايي مدل‌كردن ويژگي نسبت به متدولوژي پايه بهبود يافته علامت - : متدولوژي معيار را برآورده نمي‌كند علامت *: متدولوژي تااندازه‌اي معيار را برآورده مي‌سازد. علامت +/?: معيار بررسي نشده است اما ابزارهاي برآوردن آن در متدولوژي تا حدي فراهم شده است.

45. نتيجه گيري Ex-MaSE • ايجاد متدولوژي Ex-MaSE • مدل محيط • مدل دانش • مدل كلاس عامل- شي • اصلاح نمودارهاي ترتيب • بهبود متدولوژي پايه از نظر معيارهاي ارزيابي • قابليت دسترسي • پيوستگي مراحل • قابليت بيان ويژگيهاي مختلف سيستم • مديريت پيچيدگي

46. نتيجه‌گيري Ex-MaSE • فراهم نمودن امكانات براي دستيابي به معيارهاي • قابليت نگهداري • قابليت توسعه • قابليت استفاده مجدد • ارائه مدلي براي فرآيند بهبود و توسعه در متدولوژيهاي مهندسي نرم‌افزار مبتني بر عامل • معرفي معيارهاي ارزيابي متدولوژيهاي مبتني بر عامل

47. پيشنهادات براي کارهاي آينده Ex-MaSE • بهبود مدل عامل- شي • درنظر گرفتن ساير مراحل چرخه حيات در متدولوژي • تعيين رهنمودهاي مشخص براي تعيين اهداف و وظايف در Ex-MaSE • استفاده از سيستم‌هاي متعدد در ارزيابي متدولوژي • ارزيابي متدولوژي توسط گروه‌هاي كاري مختلف • توسعه سيستمهاي توليد‌شده با استفاده از متدولوژي • كمي‌نمودن معيارهاي ارزيابي متدلوژي مبتني بر عامل • حركت به سمت يك متدولوژي و روش مدل‌سازي همگون و يكپارچه

48. فهرست مقالات Ex-MaSE بهبود متدولوژي MaSE : يك تجربه عملي شيوا وفادار, احمد عبدالله زاده, محمدرضا آيت‌الله زاده شيرازي چاپ شده در مجموعه مقالات هشتمين كنفرانس سالانه انجمن كامپيوتر ايران- مشهد Towards a More Expressive and Refinable Multiagent System Engineering Shiva Vafadar, Ahmad AbdollahzadehBarfouroush, Mohammad Reza Ayatollahzadeh Shirazi Accepted in Special Track: Agent-Oriented Methodologies -- Commonalities and Distinctions at the 5th international Workshop on Agent-Oriented Information Systems (AOIS2003) ,Melbourne , Australia

49. فهرست مقالات Ex-MaSE Bidging the Gaps in MaSE Methodology Shiva Vafadar, Ahmad AbdollahzadehBarfouroush, Mohammad Reza Ayatollahzadeh Shirazi Submmited to first international conference on Agent Base Technologies and (ATS2003) ,Calgary , Canada

50. مراجع 1. Ayatollahzadeh Shirazi, M. R., Abdollahzadeh, A.: Agent-based Software Engineering as a Layered Technology, Workshop on Agents for Information Management, The First EurAsian Conference on Advances in Information and Communication Technology, Iran (2002) 2. Ayatollahzadeh Shirazi M. R., A. Abdollahzadeh Barfouroush, Agent Definitions: A Response to What is an Agent Anyway?,Technical Report, CE/TR/80/06, Computer Engineering Faculty, Amirkabir University of Technology, 2000. 3. Ayatollahzadeh Shirazi M. R., A. Abdollahzadeh Barfouroush, Agen-based Software Engineering: A Practitioner’s View?,Technical Report, CE/TR/81/07, Computer Engineering Faculty, Amirkabir University of Technology, 2002. 4. Botman, S., Hoogendoorn, M., Bud, v., Jaiswal, A., Hawkins, S., Kryzhnyaya, Y., Pearce, J., Schoolcraft, A., Sigvartsen, S., Collins J., Gini, M., Design of supplier agents for an auction-based market‌, AAMAS-02 Workshop on Agent-Oriented Information Systems, July 2002. 5. Caire G., F. Leal, P. Chainho, R. Evans, F. Garijo, J. Gomez, J. Pavon, P. Kearney, J.Stark, P. Massonet, Agent Oriented Analysis using MESSAGE/UML, In Proc. of the Agent- Oriented Software Engineering (AOSE) 2001, Agents 2001, 2001, pp. 101-108.