AFETLERİN SOSYAL YAŞAMDAKİ YERİ ve SAĞLIK YÖNETİMİ

1. Prof Dr Recep AKDUR AFETLERİN SOSYAL YAŞAMDAKİ YERİ veSAĞLIK YÖNETİMİ

2. SOSYAL YAŞAMDAKİ YERİ • YAYGINLIK- BÜYÜKLÜK Toplumun ne kadarını etkilediği • ZARAR- ŞİDDET Kırım (ölüm, sakatlık, hastalık) Yıkım (canlı ve cansız varlıklar) AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

3. SON 10 YILIN AFETLERİNDEN BAZI ÖRNEKLER AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

4. TÜRKİYE’DE DEPREM YAYGIN KİTLELERİ TEHDİT EDİYOR • Topraklarımızın %91’i • Nüfusumuzun %98’i • Sanayimizin %74’ü • Barajlarımızın %92’si 1900’DEN GÜNÜMÜZE • Her 10-11 aydayineliyor • 50 milyonkişietkilendi • 5 milyoninsanevsizkaldı AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

5. ÖNEMLİ BİR ÖLÜM ve SAKATLIK NEDENİ • 120 BİNİ AŞKIN ÖLÜM • 250 BİNİ AŞKIN SAKAT AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

6. AĞIR EKONOMİK KAYIPLARA NEDEN OLUYOR • BİR MİLYONDAN FAZLA EV HASAR GÖRDÜ • BİNLERCE İŞYERİ KAPANDI • BİNLERCE ARAÇ, HAYVAN, MALZEME YİTİRİLDİ • GSMH’nın HER YIL %2’den FAZLASI AFETE HARCANIYOR • EKONOMİK GELİŞME ÜZERİNDE ÖNEMLİ BİR BASKI UNSURU AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

7. TÜRKİYE’DE AFETLER YALNIZCA DEPREMLERDEN İBARET DEĞİL • DEPREM %61 • TOPRAK KAYMASI %15 • SEL %14 • KAYA DÜŞMESİ %5 • YANGIN %4 • ÇIĞ DÜŞMESİ %1 AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

8. ERZİNCAN 13 Mart 1992 YÖNETİM KİLİTLENİYOR

9. Günlük yaşam kilitleniyor 15-20 Kasım 2003 AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

10. YAŞAMIN TÜM ALANLARI OLUMSUZ ETKİLENİYOR

11. Van Depremi 23.10.2011

12. TÜPRAŞ YANGINI- İZMİT Marmara Depremi Ağustos 1999 SANAYİ ETKİLENİYOR

13. KÜLTÜREL FAALİYETLER, SPOR VE SAĞLIK ETKİLENİYOR Marmara Depremi 17 Ağustos 1999

14. AFETİN EVRELERİ SESSİZ EVRE ALARM EVRESİ İZOLASYON EVRESİ DIŞ YARDIM EVRESİ REHABİLİTASYON EVRESİ AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

15. 1. SESSİZ EVREDE YAPILACAKLAR • ÖRGÜTLENME • PLANLAMA • ALARM SİSTEMLERİ KURMA • TOPLUMU BİLİNÇLİ KILMA • ALTYAPININ GÜÇLENDİRİLMESİ • YASAL DÜZENLEMELER AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

16. 2. ALARM EVRESİNDE YAPILACAKLAR • HABER ALMA- DEĞERLENDİRME • HABER VERME (Sektörlere - Topluma) • TOPLANMA VE TAHLİYE • EYLEM PLANLARI’NIN GÖZDEN GEÇİRİLEREK EKSİKLİKLERİNİN GİDERİLMESİ AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

17. 3. İZOLASYON EVRESİNDEBireysel İş ve Eylemler • KENDİ KENDİNİ KURTARMA • AİLE İÇİ YARDIMLAŞMA • AİLE BİREYLERİNDEN HABERDAR OLMA • YAKIN ÇEVRE KURTARMASI • ÖRGÜTLERDE YERİNİ ALMA • ÖRGÜTLENME AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

18. 3. İZOLASYON EVRESİNDEKurumsal İş ve Eylemler • Kriz Merkez ve Masalarının toplanması • Durum değerlendirme • Planların /Senaryoların gözden geçirilmesi • Uygun olan planın / senaryonun uygulamaya sokulması AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

19. 4. DIŞ YARDIM EVRESİNDE YAPILACAKLAR • AFET BÖLGE VE NÜFUSUNUN SAPTANMASI • HASAR BÜYÜKLÜĞÜNÜN SAPTANMASI • KURTARMA -TRİAJ - ŞOK GİDERME • GEÇİCİ YERLEŞİMSU, BESİN, BARINAK, GİYSİ, UYGUN ÇEVRE AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

20. 5. REHABİLİTASYON EVRESİNDE YAPILACAKLAR TOPLUMUN ve ÇEVRENİN AFET ÖNCESİ DURUMA GETİRİLMESİ KONUT, ÇEVRE, SAĞLIK, EĞİTİM, İŞ YAŞAMI AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

21. KİŞİLERİN KURUMLARIN ULUSUN KOORDİNE OLAMAMASI İHMAL GECİKME DUPLİKASYON BOŞA ÇABA BOŞA HARCAMA AFET ULUSAL PLANI GEREKLİ(PLANSIZLIK) AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

22. PLAN Bir iş ya da eylem hakkında sorularının yanıtlanmasıdır. NEDEN NEREDE NE ZAMAN NE İLE NASIL KİM YAPILACAĞI AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

23. AİLE APARTMAN SOKAK MAHALLE KENT VİLAYET BİRİM KURUM İL MÜDÜRLÜĞÜ BAKANLIK SEKTÖR AFET ULUSAL PLANI BİRİMLERİN PLANLARININ BİLEŞİMİNDEN OLUŞUR TOPLUMSAL KURUMSAL AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

24. SEKTÖR KONU 1 KONU 2 KONU 3 KONU 4 İŞ 1 İŞ İŞ İŞ PLAN SÜREÇLERİ I KONULAR II İŞLER III EYLEMLER IV EYLEMLERDE GEREKSİNİMLER AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

25. AFETTE GEREKSİNİMLERİN HESAPLANMASI(SENARYO YAZIMI) • RİSK ALTINDAKİ TOPLUM • ETKİLENEN BÖLGE ve NÜFUS • AFETZEDE SAYISI • ESKİ AFET BİLGİLERİ • VARSAYIMLAR- SENARYOLAR AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

26. AFET YÖNETİMİ AFET YÖNENTİMİ İKİ KÜMELİDİR RİSK YÖNETİMİ KRİZ YÖNETİMİ AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

27. AFET YÖNETİMİ • RİSK YÖNETİMİ ( Olay öncesi /Proaktif davranış) Olay olmadan önce olaydan koruma, nedenleri yok etme zararları önleme /azaltma çalışmaları) Risk yönetiminde hedef afet nedenlerini/ risklerini/ afetleri yok etmektir-KORUMADIR • KRİZ YÖNETİMİ (Olay sonrası /Reaktif davranış) Olay olduktan sonra olayı /krizi def etme krizin yaralarını sarma ikincil zararaları azaltma çalışmalarıdır Kriz yönetiminde hedef ikincil kayıpları en aza indirmektir.TEDAVİDİR AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

28. SAĞLIK KONU VE AMAÇLARI • Afet plan ve senaryolarının hazırlanması • Önlemler geliştirme ve halkın eğitimi • Arama kurtarma sırasında sağlık hizmetleri • Yaralıların (triaj,acil tıbbı bakım, idame,tahliye) • Hastane hizmetleri • İkincil hastalık ve sonuçlarının önlenmesi • Sağlık hizmetleri alt yapısının yeniden inşaası • Sağlık hizmetlerinin rehabilitasyonu AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

29. ÖLÜMLERİN AZALTILMASINDAİŞ ve EYLEMLER • OLAYA BAĞLI ve OLAY ANINDA OLAN ÖLÜMLER • GECİKMİŞ KURTARMAYA BAĞLI ÖLÜMLER • KURTARMA ESNASINDAKİ ÖLÜMLER (kurtarma ölümleri) • ÖLÜMÜ ÖNLENEMEZ OLGULAR( tıp ve teknolojinin çözemediği, yerel olanakların yetersiz olduğu) • HİZMETLERİN KESİNTİYE UĞRAMASINA BAĞLI ÖLÜMLER • KURTARILABİLİR ÖLÜMLER (yaralı bakım ve koruyucu hizmetler) AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

30. YARALILARIN BAKIMINDAİŞ ve EYLEMLER • KURTARMA SIRASI BAKIM • TRİAJ • RESÜSKÜTASYON-ACİL MÜDAHALE • YAŞAM İDAMESİ • SEVK-TAHLİYE • HASTANE HİZMETLERİ AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

31. İKİNCİL HASTALIK ve ÖLÜMLERİN ÖNLENMESİ AFETLERLE BİRLİKTE BAŞTA BULAŞICI HASTALIKLAR OLMAK ÜZERE HER TÜRDEN HASTALIK ve SAĞLIK SORUNUNEPİDEMİLER YAPMA RİSKİ VARDIR AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

32. SAĞLIK HİZMETLERİ ALT YAPISININ YENİDEN İNŞAASI

33. SAĞLIK HİZMETLERİNİN REHABİLİTASYONU • SÜREKLİ ve DÜZENLİ SAĞLIK HİZMETİ VERME • ÇEVRENİN KONTROL ALTINA ALINMASI TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİNİ YERLEŞTİRME AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

34. TÜRKİYE’DE AFETLERDE SAĞLIK YÖNETİMİ • ASKOM Acil Sağlık Hizmetleri Koordinasyon Komisyonu’ • 112Ambulans Hizmetleri • UMKEUlusal Medikal :Kurtama Ekipleri • HAP. Hastane Afet Planları AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

35. AFETE HAZIRLIK • PLANLAR • SENARYOLAR • TATBİKATLAR AKDUR 6.Afet Semineri Antalya

36. Kaynaklar • http://www.recepakdur.com/kitaplar/halk sağlığı s:216-241 • http://www.recepakdur.com/ makaleler (çeşitli) • http://www.tursak.saglig.org.tr/kitaplar/afetlerde yönetim • Akdur ve ark.Halk Sağlığı, ANTIP AŞ Yayınları AKDUR 6.Afet Semineri Antalya