Technika biurowa

Technika biurowa mgr Paweł Dąbrowski

SPAM • SPAM to niechciane elektroniczne wiadomości. • Najbardziej rozpowszechniony jest za pośrednictwem poczty elektronicznej oraz w Usenecie. • Zwykle (choć nie zawsze) jest wysyłany masowo. • Istotą spamu jest rozsyłanie dużej liczby informacji komercyjnych o jednakowej treści do nieznanych sobie osób. • Nie ma znaczenia, jaka jest treść tych wiadomości.

Aby określić wiadomość mianem spamu, musi ona spełnić 3 warunki jednocześnie: • 1) treść wiadomości jest niezależna od tożsamości odbiorcy, • 2) odbiorca nie wyraził uprzedniej, zamierzonej zgody na otrzymanie tej wiadomości, • 3) treść wiadomości daje podstawę do przypuszczeń, iż nadawca wskutek jej wysłania może odnieść zyski nieproporcjonalne w stosunku do korzyści odbiorcy.

Masowe maile dzielą się na 2 kategorie: • Unsolicited Commercial Email (UCE)– niezamawiana oferta handlowa, spam komercyjny o charakterze reklamowym, zakazany przez prawo polskie i dyrektywę UE. • Unsolicited Bulk Email (UBE) – niezamawiana poczta masowa, maile o charakterze często niekomercyjnym, takie jak apele organizacji społecznych i charytatywnych czy partii politycznych, prośby o pomoc czy masowe rozsyłanie ostrzeżeń np. o wirusach komputerowych.

Etymologia słowa SPAM • SPAM to nazwa bardzo popularnej konserwowej mielonki wieprzowej produkowanej nieprzerwanie od lat 30’ XX wieku przez amerykańską firmę Hormel • Nazwa wywodzi się od słów Shoulder Pork and Ham, opisujących zawartość konserwy. • Marka odniosła sukces, a produkt stał się kluczowym elementem racji żywieniowych wojsk USA w czasie II wojny światowej - wzrost jego znaczenia kulturowego.

Odniesienie nazwy SPAM do wiadomości elektronicznych • Wiązało się to ze znanym skeczem Monty Pythona. W skeczu klient, gdy pyta o menu restauracji, dowiaduje się, że w każdym daniu znajduje się trochę mielonki Spam. Gdy klient chce zamówić coś bez mielonki, okazuje się jednak, że jest to niemożliwe – mielonka Spam przedstawiona jako coś powszechnego i niechcianego, czego nie da się łatwo wyeliminować. Tak jak SPAMu internetowego.

Po fakcie tworzono fikcyjne rozwinięcia tego hasła: • Stupid Person AdvertiseMent • Stupid Pointless Annoying Messages • Firma Hormel, w obawie przed utratą praw do znaku towarowego, wytoczyła proces firmie SpamArrest oraz innym podmiotom gospodarczym, domagając się zaniechania komercyjnego wykorzystania nazwy produktu - sprawy te jednak przegrała.

Historia spamu • Spam, jako zjawisko, istniał praktycznie od początku istnienia sieci komputerowych. • Słowa „spam” w Internecie zaczęli prawdopodobnie używać jako pierwsi w latach 80. gracze piętnując w ten sposób innych graczy, którzy - zamiast uczestniczyć w grze - wysyłali do innych bezsensowne komunikaty, wyłącznie w celu blokowania serwerów. • Następnie termin ten przeszedł do Usenetu, gdzie spamem zaczęto nazywać sposób zwalczania nielubianych dyskutantów poprzez zarzucanie ich setkami maili o bezsensownej treści.

Pierwsze SPAMy • Pierwszy odnotowany w historii sieci spam został wysłany przez Einara Stefferuda 1 maja 1978 roku. Wysłał on, korzystając z dostępu do kompletnego zbioru adresów mailowych w sieci ARPANET, ok. 1000 maili z zaproszeniem na swoje urodziny, co uruchomiło serię złośliwych i zabawnych odpowiedzi, które zablokowały twarde dyski na serwerze pierwszego spamera.

Pierwsze SPAMy • Pierwszy reklamowy spam napisał 1 maja 1978 r. Gary Thuerk, a wysłał go 3 maja. Była to reklama producenta mini-komputerów, firmy Digital Equipment Corp., która zapraszała wszystkich użytkowników Arpanetu z Zachodniego Wybrzeża USA na „dzień otwarty” – prezentację najnowszych produktów firmy.

Gigantyczne SPAMy • Pierwszy gigantyczny spam, który zablokował serwery Usenetu, miał miejsce 18 stycznia 1994 roku. Został on rozesłany w liczbie kilkunastu tysięcy do wszystkich grup newsowych, a także na setki tysięcy prywatnych adresów mailowych. Miał on tytuł: „Global Alert for All: Jesus is Coming Soon” i został wysłany przez chorego psychicznie studenta z uniwersytetu stanowego Ohio.

Gigantyczne SPAMy • W tym samym roku miał miejsce pierwszy gigantyczny spam o charakterze komercyjnym. Firma adwokacka, prowadzona przez Lawrence'a Cantera oraz Marthę Siegel z Phoenix w stanie Arizona, rozesłała do wielu grup Usenetu swoją ofertę usług w zakresie wypełniania formularzy amerykańskiej loterii wizowej. Reakcja internautów była jednoznacznie negatywna. Skrzynki prawników zostały zasypane listami od tysięcy adresatów ich reklamy, którzy w ten agresywny sposób wyrażali swoje niezadowolenie z tego typu praktyk. W efekcie dostawca usług internetowych firmy prawniczej zablokował jej dostęp do kont pocztowych.

Działanie spamerów • Najczęstszymi produktami reklamowanymi poprzez spam są środki farmaceutyczne. Według statystyk 59% maili to SPAM (dane firmy Sophos)

Metody działania spamerów • Jednym z najczęstszych chwytów jest prośba spamera o odesłanie maila lub podanie adresu na odpowiedniej stronie, jeśli ofiara nie życzy sobie otrzymywać od niego więcej wiadomości. Zwykle spamerowi wcale nie chodzi o wykreślenie danej ofiary ze swojej listy, a wręcz przeciwnie – weryfikuje on w ten sposób poprawność adresu ofiary.

Metody działania spamerów • Spam na spadek – inaczej spam afrykański lub nigeryjski szwindel. Odbiorca dostaje wiadomość, że otrzymał spadek, ale musi opłacić koszty notarialne i operacyjne. • Spam na wygraną – wygrałeś milion dolarów. Następnie po wejściu na stronę instaluje się dialer lub trojan wyszukujący informacji o koncie bankowym.

Metody działania spamerów • Oprócz reklamowania usług i produktów, spam może wiązać się z oszustwami i próbami wyłudzeń: • Spam na bankowca (phishing) – spamer podszywa się pod bank i prosi o podanie hasła. Ten sposób może też służyć do przejęcia naszego konta w aukcjach internetowych itp. • Spam na urząd bezpieczeństwa – żartowniś podszywa się pod urząd bezpieczeństwa.

Metody działania spamerów • Najbrudniejszym chwytem spamerów jest przysłanie maila z wirusem typu koń trojański. Wirus ten instaluje się na komputerze użytkownika i następnie automatycznie przesyła do spamera wiele cennych informacji, np zawartość książki adresowej.

Tematy do dyskusji • Dlaczego spam istnieje ? • Skąd się bierze spam ? • Czy spam jest legalny ? • Jak jest naprawdę – przypadek ICIC. • Jakie szkody wywołuje spam ? • Jak można przeciwdziałać spamowi ?

Pochodzenie spamu • Największa liczba wiadomości spamowych pochodzi ze Stanów Zjednoczonych. W 2006 r. było to 23,2 % wszystkich wiadomości (w 2005 r. aż 57%). Kolejnymi krajami skąd nachodzi spam są: - Chiny (20%) - Korea Południowa (7,5%) - Francja (5,2%) - Hiszpania (4,8%)

Czy SPAM jest legalny ? • Ochrona danych osobowych: • Czy adres e-mail jest daną osobową ? • Czy wyrażono zgodę na przetwarzanie danych osobowych ? • Czy tę informację (adres e-mail można bez przeszkód przekazać zagranicę ?)

Ochrona danych osobowych • Art. 6. ust. 1 W rozumieniu ustawy za dane osobowe uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej.

Ustawa o świadczeniu usług drogą handlową Art. 10 ust. 1. Zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej. (...)3. Działanie, o którym mowa w ust. 1, stanowi czyn nieuczciwej konkurencji (...)

Ustawa o świadczeniu usług drogą handlową • Art. 24. • 1. Kto przesyła za pomocą środków komunikacji elektronicznej niezamówione informacje handlowe, podlega karze grzywny. (...)2. Ściganie wykroczenia, o którym mowa w ust. 1, następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Szkodliwość spamu • Powoduje zatykanie się łącz i blokuje miejsce na twardych dyskach. • Przetworzenie spamu zabiera czas serwerom, spowalniając ich działanie. • Utrudnia czytanie „normalnej” poczty i stwarza ryzyko jej utraty • Spam wiąże się często z różnego rodzaju wirusami i innymi złośliwymi programami

Szkodliwość spamu • Narusza prywatność i bezpieczeństwo odbiorców, ponieważ często zawiera treści, których nie życzyliby sobie oglądać, np. obraźliwe, pornograficzne, nieodpowiednie dla dzieci. • Ze względu na zagrożenie spamem, poczta elektroniczna została pozbawiona niektórych przydatnych funkcji, np potwierdzeń dostarczenia i przeczytania wiadomości

Jak samemu bronić się przed spamem? • nie należy nigdy odpowiadać spamem na spam! • nigdy nie reagować pozytywnie na spam! • wyłączenie w programie pocztowym automatycznego otwierania programów załączonych do maili

Jak samemu bronić się przed spamem? • filtry antyspamowe • używanie niestandardowych programów do obsługi poczty • zainstalować program antywirusowy • unikać podawania adresu e-mail tam, gdzie nie jest to konieczne

Technika biurowa