Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA)

1. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA)

2. ETKEN Bunyaviridae ailesine bağlı Nairovirus soyundan zarflı bir RNA virüsüdür. Dış ortama dayanıksızdır, konakçı dışında yaşayamazlar. 56ºC’de 30 dakikada ve ultraviyole ışınları ile hızla inaktive olurlar. %1 hipoklorit ve %2 gluteraldehit duyarlıdırlar.

3. EPİDEMİYOLOJİ KKKA ilk kez 1944 ve 1945 yılları yaz aylarında Sovyet askerleri arasında görülmüştür. Hastalığa Kırım Hemorajik Ateşi adı verilmiştir. 1956 yılında Zaire’de ateşli bir hastada Kongo virüsü tespit edilmiştir. 1969 yılında her iki virüsün aynı virüs olduğu belirlenmiş ve Kırım Kongo Hemorajik Ateşi (KKKA) olarak hastalık yeniden adlandırılmıştır.

4. Bulaşma • Vücuda kene tutunması ile • Kenelerin çıplak elle çıkarılması ya da ezilmesi ile • Hasta insanların tükürük ve kan gibi vücut sıvılarına temas etmekle, • Enfekte hayvanların kanları, vücut sıvıları ve dokularına korunmasız temas ile bulaşabilir.

5. RİSK GRUPLARI • Endemik bölgede yaşayan tarım ve hayvancılık ile uğraşan çiftçiler, çobanlar, kasaplar, mezbaha çalışanları • Veteriner hekimler • Veteriner sağlık teknisyenleri • Enfekte hastalarla temas eden sağlık personeli • Laboratuar çalışanları • Askerler • Kamp yapanlar • Hastaların yakınları

6. KLİNİK BULGULARI • Ateş, üşüme, titreme • Yaygın kas ağrıları • Baş ağrısı • Bulantı-kusma, ishal • Yüzde ve konjonktivalarda kızarıklık, makülopapüler döküntü • şikayetleri ile başlayan kanamalarla ölüme kadar gidebilen bir hastalıktır.

7. LABORATUAR BULGULARI Lökopeni, trombositopeni, AST, ALT, CK ve LDH enzimlerinde yükselme, Protrombin zamanı, parsiyeltromboplastin zamanı ve diğer pıhtılaşma testlerinde belirgin bozukluk görülmektedir

8. Hastalık bahar ve yaz aylarında görülmekle beraber en çok HAZİRAN veTEMMUZ aylarında ortaya çıkmaktadır.

9. Nimf (deriye yapışmış) Erkek Erişkin Kene Dişi Erişkin Kene Larva Nimf Tüm bu evrelerde hastalık bulaşabilir Dişi Erişkin Hyalomma kan emmiş Dişi Erişkin Hyalomma Erkek Erişkin Hyalomma

12. KKKA Kene Tutunmasından Sonra 10 GÜNiçindeortaya çıkabilir.

13. KKKA Hastalığının Belirtileri • Ateş, üşüme, titreme • Kırıklık, yorgunluk, • Yaygın kas ağrıları • Baş ağrısı • Halsizlik • Bulantı-kusma, ishal

14. Hastalığın ağırlık kriterleri • Beyaz küre sayısının 10.000/mm3 üzerinde olması, • Trombosit sayısının 20.000/mm3 altında olması, • AST düzeyinin 700 U/L üzerinde, • ALT düzeyinin 900 U/L üzerinde, • PTT’nın 60 saniye üzerinde, • Fibrinojenin 110 mg/dL altında olması, • Melena ve bilinç değişikleri ölüm riskinin yüksek olduğunu gösteren ağırlık kriterleri olarak tanımlanmıştır.

15. TANI Kesin tanı serum örneğinde PCR ile viral RNA’nın ya da ELISA ile spesifik IgM antikorlarının gösterilmesi ile konulur. ViremiKKKA hastalarında 10-12 gün kadar sürdüğünden bu dönemde serumda PCR ile virüs gösterilebilir. IgM antikorları hastalığın 6-7. gününden itibaren ve IgG antikorları ise hastalığın yaklaşık 7-10. gününden itibarenpozitifleşir.

16. Tedavi Destek tedavisi KKKA tedavisinin temelini oluşturur.İhtiyaca göre kan ve kan ürünlerinin (taze donmuş plazma, trombosit süspansiyonu,eritrosit süspansiyonu verilmesi gerekir. Buna ilaveten serum tedavisine yönelik çalışmalar devam etmektedir.

17. Bildirim Basamakları Ve Sürveyans KKKA, ülkemizde ihbarı zorunlu C grubu hastalıklar arasında yer almaktadır. Bildirim ve sürveyans “Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Standart Tanı, Sürveyansve Laboratuar Rehberi”ne göre yapılmalıdır

18. Kırım-Kongo KanamalıAteşinden Korunma • Tarlaya, piknik alanı gibi riskli alanlara giderken vücutta açık yer kalmamasına özen gösterilmeli, • Kenelerin kolay fark edilmesi için açık renkli elbiseler giyilmelidir.

19. Kırım-Kongo KanamalıAteşinden Korunma Kırsal alandan, orman kenarından ve tarladan dönüşte mutlaka vücut ve elbiseler kontrol edilmeli kene olup olmadığı araştırılmalıdır.

20. VÜCUDUN HER TARAFI KONTROL EDİLMELİDİR Kollar Bacaklar Gövde Koltuk altları Saç dipleri Kulak arkası Ense Kasıklar

22. Vücutta kene görülür ise; Kene asla çıplak elle çıkartılmamalıdır!!! Eldiven, naylon poşet veya bez parçası ile tutularak ya da ince uçlu bir pens veya varsa kene çıkartma kartı ile ezilmeden çıkarılmalıdır Çıkartılamıyorsa en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Vücuda tutunan kene ne kadar erken çıkartılırsa hastalığa yakalanma riski de o kadar azalır.

23. Kenenin pens ile çıkarılması

24. Hayvanlar keneye karşı ilaçlanmalıdır

25. Kırım-Kongo KanamalıAteşinden Korunmak İçin • Hayvanların ve insanların kanlarına ve vücut sıvılarına korunmasız (çıplak elle) temas etmeyiniz

26. Yapılmaması Gerekenler Vücuda tutunmuş olan kenenin üzerine herhangi bir kimyasal madde (alkol, gaz yağı, kolonya) kesinlikle dökmeyin, üzerine sigara bastırmayınız.

27. Yapılmaması Gerekenler Üzerine birşey dökmeyin Keneyi patlatmayın, ezmeyin

28. TEŞEKKÜRLER TEKİRDAĞ HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ