سازمان ترويج ، آموزش و تحقيقات كشاورزي

1. وزارت جهاد كشاورزي سازمان ترويج ، آموزش و تحقيقات كشاورزي برنامه راهبردي مرتع كشور شهريور 1387

2. 1- كليات نحوه تدوين برنامه نگاهي به برنامه چهارم 2- وضع موجود مراتع کشور - قوانين و مقررات - سطح مراتع - جمعيت وابسته به مرتع تعداد دام 3- جايگاه مراتع در تحقق برنامه توسعه كشور فهرست برنامه www.rifr-ac.ir

3. 4- پتانسيلها پتانسيلهاي طبيعي پتانسيلهاي منتج از برنامه هاي گذشته 5- چالشها چالش اصلي ساير چالشها و موانع پيش رو 6- اهداف، راهبردها و راهكارها و نتايج مورد انتظار اهداف، راهبردها، راهكارها و نتايج مورد انتظار اجرا اهداف، راهبردها، راهكارها و نتايج مورد انتظار تحقيقات فهرست برنامه 8- منابع مورد استفاده

4. كليات

5. نحوه تدوين برنامه برنامه راهبردي مرتع توسط يك كميته اصلي و سه كميته فرعي به شرح زير تدوين شده است: كميته اصلي تركيبي از : - اعضاي هيئت علمي بخش تحقيقات مرتع - اساتيد دانشگاه - كارشناسان اجرايي • نماينده دامداران • كميته هاي فرعي شامل سه كميته تخصصي: مديريت مرتع و مسائل اقتصادي اجتماعي اصلاح مرتع اكولوژي مرتع

6. نحوه تدوين برنامه براي تدوين برنامه 110جلسه تشكيل گرديد كه 10 جلسه متعلق به كميته اصلي و بقيه به كميته ها ي فرعي اختصاص داشت براي پشتيباني از برنامه 2000 نفر ساعت كار كارشناسي انجام شده است.

7. اين برنامه با دستگاههاي زير هماهنگ شده است • دفتر امور مراتع کشور • انجمن مرتعداري • سازمان امور عشايري • معاونت امور دام • صندوق بيمه محصولات کشاورزي • نمايندگان دامداران استانهاي فارس, خوزستان, خراسان بزرگ و تهران

8. نگاه برنامه چهارم به منابع طبيعي ( مرتع) ويژگي‌ها و تكاليف قانونيبخش کشاورزي ومنابع طبيعي درقانون برنامه: • تنظيم و اجراي برنامه حفظ , احياء , اصلاح و توسعه و بهره‌برداري از منابع طبيعي • خروج 70 درصد دام از جنگل و كاهش 50 درصد دام مازاد از مراتع فعاليت‌هاي محوري بخش كشاورزي و منابع طبيعي: • فعاليت محوري ارتقاء بهره‌وري و استانداردهاي توليد در بخش كشاورزي و منابع طبيعي • فعاليت محوري ارتقاء ضريب خودكفايي محصولات اساسي شامل (گندم, ذرت, دانه‌هاي روغني , روغن نباتي , شير , گوشت , آبزيان , زيتون) • فعاليت محوري جنگلداري ,‌مرتعداري , بيابان زدايي، آبخيزداري و حفاظت از آبخيزها و منابع طبيعي • فعاليت محوري توسعه پژوهش و تحقيقات كابردي و آموزش و ترويج • فعاليت محوري ساماندهي جامعه عشايري اهداف كمي مصرح بخش كشاورزي در قانون برنامه : • كاهش ٥٠ درصد دام مازاد از مراتع جهت تعادل بين دام و مرتع و همچنين لغو و اصلاح پروانه چراهاي مربوطه

9. تهديدهاي زير ساختي تغيير كاربري و خرد شدن اراضي و استفاده غيراصولي از اراضي كشاورزي و منابع طبيعي فرسايش شديد منابع خاك تخريب كيفيت خاك، منابع آب و بالاخص تخريب سفره هاي آب زير زميني فرسايش و تخريب منابع طبيعي (جنگل و مرتع) تنگناهاي قانوني و عدم شفافيت در مالكيت اراضي محدوديت در تأمين سرمايه و سرمايه‌گذاري كمبود منابع سرمايه اي و عدم تجهيز آن كمبود ماشين آلات و فن آوري هاي مناسب بالا بودن ريسك در فعاليت‌هاي بخش كشاورزي ضعف‌ نيروي انساني و فن آوري نامناسب بودن تركيب نيروي انساني موجود در بخش كشاورزي ناكافي بودن فعاليت‌هاي پژوهشي و تحقيقاتي كاربردي و ناكارآمدي در انتقال نتايج و يافته‌ها تنگناها و محدوديتهاي مطرح شده در برنامه چهارم

10. وضع موجود مراتع کشوراز منظرهاي - قوانين و مقررات - سطح مرتع - جمعيت وابسته به مرتع - تعداد دام

11. قلمرو وظايف و مسؤليتهاي قانوني دولت در زمينه مديريت و بهره برداري مراتع

12. قلمرو وظايف و مسؤليتهاي قانوني دولت در زمينه مديريت و بهره برداري مراتع

13. قلمرو وظايف و مسؤليتهاي قانوني دولت در زمينه مديريت و بهره برداري مراتع

14. سطح و طبقه بندي مراتعبراساس گزارش سال 1382 سازمان جنگلها ، مراتع و آبخيزداري كشور

15. جمعيت وابسته به مرتع تعداد خانوار و تعداد دام وابسته به مرتع

16. مراتع واگذار شده به مرتعداران

17. تعداد دامدامهاي وابسته به مرتع و ظرفيت مراتع

18. جايگاه مراتع در تحقق اهداف توسعه كشور

19. پتانسيلها

20. پتانسيل هاي طبيعي(فرصتها) • برخورداري از مراتع با بيش از300 ميليمتر بارندگي كه در آن با مديريت صحيح و عندالزوم عمليات بذركاري و بذرپاشي امكان احياي مراتع وجود دارد • برخورداري از تنوع گونه اي و گونه هاي با قابليت چرا براي دام و همچنين برخورداري از گونه هاي مقاوم و سازگار با شرايط مختلف آب و هوايي كشور • فراهم بودن شرايط مناسب شيب در بسياري از مناطق خشك و كم باران جهت بكارگيري روشهاي مناسب جهت افزايش راندمان بارندگي و دستيابي به توليد بيشتر( پخش سيلاب, ذخيره نزولات و...)

21. پتانسيل هاي حاصل از سرمايه گذاريهاي انجام شده: در اختيار داشتن بخش اعظم اطلاعات پايه مراتع كشور کيفيت و کميت مراتع شناسايي بخش اعظم فلور گياهي كشور در اختيار بودن اطلاعات پايه از محصولات فرعي گياهان مرتعي در اختيار بودن نتايج تحقيقات انجام شده تهيه طرح مرتعداري در 29 ميليون هکتار از مراتع و تهيه بانک اطلاعات طرحهاي مرتعداري شناسايي دامدارن ذيحق در 70 ميليون هکتار ايجاد شرايط نسبي واگذاري حقوق بهره برداري از مراتع به منظور كاهش جمعيت بهره بردار (آئين نامه ماده 108 ، 104 و دستور العمل مميزي مراتع)

22. www.rifr-ac.ir خردادماه 1387 چالشها

23. چالش و مانع اساسي پيش روي مراتع ايران(تهديدها)

24. ساير چالشها و موانع

25. چالشهاي دروني • كمبود نيروي انساني متخصص در نهادهاي اجرايي و تحقيقاتي • عدم هماهنگي درسياستها و استراتژي هاي سه بخش مرتع ، دام و علوفه

26. اهداف، راهبردها و راهكارها

27. اهداف, راهبردها و راهكارها • اهداف, راهبردها و راهكارها ي اجرايي • اهداف, راهبردها و راهكارهاي تحقيقاتي

28. هدف رسيدن به توليد پتانسيل و بهره برداري پايدار از مراتع

29. راهبردها • بهره برداري متناسب با توان اكولوژيكي مراتع • سامان دهي بهره برداران و انتظام در بهره برداري • افزايش توليد علوفه در مراتع • تكميل اطلاعات پايه مرتعداريو پشتيباني طرحهاي تحقيقاتي كابردي • توسعه مشارکت تشکلهاي بهره برداران با تاکيد بر نقش مرتعداران

30. راهكارهاي راهبرد اولمديريتبهره برداري متناسب با توان اکولوژيکي مراتع مديريت بهينه بهره برداري کنترل, نظارت و مديريت پروانه چرا در 70 ميليون هکتار مراتع مميزي شده پايش پروانه هاي چرا صادره جلوگيري از چراي زودرس درمناطق ييلاقي تنظيم تقويم کوچ عشاير براساس تفاهمنامه في مابين دو سازمان (عشاير و منابع‌طبيعي) تشکيل گردهمايي منطقه اي ايجاد هماهنگي تهيه و آگهي هاي مورد نياز ناظر بر تقويم کوچ از طريق رسانه هاي ملي و محلي استفاده از محافظين و قرقبانان محلي مورد اعتماد جوامع عشايري و روستايي بکار گيري نظام نظارتي مردمي پيش بيني برنامه مديريت خشکسالي در مديريت مرتع به منظورکاهش اثرات خشكسالي

31. راهكارهاي راهبرد دومساماندهي نظام بهره برداري اتمام شناسايي دامداران ذيحق و صدور پروانه چرا اتمام عمليات مميزي در 12 ميليون هکتار باقيمانده مراتع و صدور پروانه چرا تکميل بانک اطلاعات مکانيزه مميزي و طرح هاي مرتعداري تکميل بانک اطلاعات نقشه هاي رقومي مميزي مراتع ابطال و يا اصلاح پروانه چرا و طرح هاي مرتعداري که ضوابط قانوني را رعايت نمي کنند. اعمال مديريت يکپارچه ييلاق و قشلاق (قلمروي ) در قالب يک طرح واحد در حوزه مراتع مورد بهره برداري عشاير تجميع واحدهاي عرفي همگن اجتماعي

32. راهكارهاي راهبرد دومساماندهي نظام بهره برداري • حمايت از شکل گيري تشكلهاي بهره برداري • تكميل تشکلهاي انجمن هاي صنفي مرتعداري (از پنج استان به كليه استانهاي كشور) • حمايت از اتحاديه صنف مرتعداران كشور • حمايت از تعاوني هاي منسجم مرتعداري و تشکلهاي عشايري • فراهم کردن زمينه تثبيت و انتقال حقوق عرفي • تثبيت و انتقال پروانه چرا • تثبيت وانتقال طرح مرتعداري • تقويت نظارت و ساختار نظارتي • طراحي مدل كار آمد نظارت و پايش • ايجاد ساختار مناسب مديريت پايش و نظارت برنامه • فراهم كردن زمينه بكارگيري بخش غيردولتي در امر نظارت و پايش

33. راهكارهاي راهبرد دوم ساماندهي نظام بهره برداري • اقتصادي کردن طرحهاي مرتعداري • جامع نگري در طراحي در حد وظايف و ماموريت وزارت متبوع • استفاده از کليه پتانسيل هاي عرصه جهت افزايش توان اقتصادي مرتعداران ( گياهان دارويي و صنعتي - زنبورداري) • بيمه کردن طرحهاي مرتعداريواگذار شده • فراهم کردن زمينه مشارکت مرتعداري در تدوين و اجراي طرحهاي مرتعداري • توانمند سازي مرتعداران و توسعه آموزشهاي فني حرفه اي • ايجاد معيشت جايگزين از طريق بهره گيري از ساير استعدادهاي موجود در مراتع • ابطال پروانه چراي دام افرادي که اقدامات غير قانوني در استفاده از پروانه انجام مي دهند. • همکاري بين بخشي در سطح وزرات متبوع جهت ايجاد مشاغل مناسب جهتبهره برداران مازاد

34. راهكارهاي تحقق راهبرد سومافزايش توليد علوفه مراتع • تهيه و اجراي طرحهاي مرتعداري • تهيه و تصويب طرح مرتعداري يک ميليون هکتار در سال • اجرا ي طرح مرتعداري دو ميليون هكتار در سال • اجراي عمليات احياء واصلاح مراتع • كپه كاري و بذركاري با گونه هاي بومي • توليد نهال و نهالكاري در مراتع مخروبه • قرق كوتاه مدت و ميان مدت1000هزار هکتاردر سال • تامين بذور مورد نيازپروژه هاي اصلاح و احياي مراتع • تبديل ديمزارهاي كم بازده به مرتع دست كاشت ساليانه 143هزارهكتاردر قالب طرح مشترك با معاونت توليدات گياهي (در برنامه پنج ساله)

35. راهكارهاي تحقق راهبرد سوم افزايش توليد علوفه مراتع • مديريت روانابهاي سطحي به منظور افزايش توليد علوفه • اجراي عمليات كنتور فارو • اجراي عمليات هلالي آبگيردستي و ماشيني • اجراي عمليات تركي نست • اجراي عمليات پيتينگ • اجراي عمليات مكانيكي در آبراهه اراضي کم شيب • توزيع و پراكنش مناسب آب در مرتع • مرمت چشمه و احداث آّبشخواردام • حفر چاه مالداري • نصب تلمبه بادي • احداث سطح عايق و آب انبار

36. راهكارهاي راهبرد چهارمتكميل اطلاعات پايه مرتعداريو پشتيباني طرحهاي تحقيقاتي كابردي • تحقيقات مستمر • ارزيابي و پايش مراتع • بهنگام سازي نقشه پوشش گياهي • بهنگام سازي نقشه پوشش گياهي طبقات مختلف تراکمي • انتقال نقشه تيپهاي مرتعي موسسه به نقشه طبقات تراکمي • معرفي گياهان پرتوليد براي اصلاح مراتع كشور • تهيه نقشه تلفيقي تراکم، تيپ گياهي، اقليم و قابليت اراضي • تهيه اطلاعات پايه مراتع كشور • پشتيباني طرح تعيين علوفه قابل برداشت مراتع كشور ( در پنج منطقه آب و هوايي) • تعيين ارزش رجحاني گياهان مرتعي و رفتار چرايي دام • تعيين ضريب برداشت مجاز گياهان مرتعي • تعيين توليد گياهان مرتعي در فصل رويش • تعيين مصرف گياهان مرتعي در ماههاي فصل چرا • تعيين زمان مناسب ورود و خروج دام از مرتع • تعيين کيفيت علوفه گياهان مهم و کليدي ( تعداد 500 گونه) • طرح شناسايي گياهان مرتعي ايران • طرح تعيين روش مناسب تعيين وضعيت مرتع براي مراتع كشور

37. راهکارهاي راهبرد پنجم توسعه مشارکت تشکلهاي بهره برداران با تاکيد بر نقش مرتعداران • فراهم کردن زمينه مشارکت مرتعداران در تدوين و اجراي طرحهاي مرتعداري • استفاده از مرتعداران در کنترل پروانه هاي چرا • واگذاري امور مديريت و بهره بردراي از ايستگاههاي توليد بذر و نهال و تامين بذور گياهان مرتعي به تشکلها • واگذاري طرحهاي حفاظتي به تشکلها ي مرتعداري • حمايت قانوني از تشکلها مرتعداري • توانمند سازي تشکلها در حوزه مسوليتهاي واگذار شده به آنها

38. نتايج قابل انتظاربرنامه هاي اجرايي • بهبود شاخصهاي اکولوژيکي و کارکردهاي زيست محيطي مراتع • افزايش توليد مراتع, مديريت در واحدهاي عرفي شناخته شده و قانوني • دستيابي به استراتژي هماهنگ در زير بخشهاي دام, توليد علوفه و مرتع • نقش فعال و مستقيم مرتعداران در تصميم سازي و اجراي پروژه هاي پيش بيني شده • ساختمند شدن نظام بهره برداري و نهادينه كردن رابطه دولت با بهر ه برداران • تثبيت واحد عرفي به عنوان واحد مديريت و برنامه ريزي • از بين بردن رسوبات فرهنگ قانون گريزي در اجراي قوانين بهره برداري از مراتع • افزايش امينت شغلي مرتعداران از طريق رعايت حقوق عرفي در واگذاري پتانسيلهاي مرتع • فراهم كردن زمينه سرمايه گذاري د رعمليات احيا و اصلاح مراتع براي مرتعداران ذيحق

39. نتايج قابل انتظاربرنامه هاي اجرايي • شناسايي دامداران ذيحق و افزايش ريسک سرمايه گذاري در مرتع براي دامداران متخلف • بستر سازي براي انتقال حقوق عرفي و دستيابي به واحد هاي مطلوب بهره برداري • افزايش بهره وري مراتع عشايري در چارچوب ساماندهي نظام بهره داري عشايري • متعادل شدن توليد و مصرف • توسعه ساير کارکردهاي اقتصادي مراتع • بهبود وضعيت مرتع و توليد علوفه مراتع كشوردر نتيجه افزايش در آمد مرتعداران و فقر زدائي از جوامع بهره بردار

40. اهداف, راهبردها و راهكارها ي تحقيقاتي • هدف: • دستيابي به روشهاي محقق نمودن توليد پتانسيل و بهره برداري پايدار از مراتع • راهبردها: • معرفي روشهاي افزايش توليد علوفه براي هريك از مناطق آب و هوايي • معرفي روشهاي متعادل كردن ظرفيت مراتع با تعداد دام • معرفي روشهاي افزايش سهم مشاركت مرتعداران • معرفي روشهاي افزايش دانش مرتعداران • معرفي الگوي مناسب مديريت مراتع در شرايط خشكسالي • معرفي تنگناهاي قانوني مديريت مراتع كشور • تدوين روشهاي اندازه گيري و ارزيابي در اكوسيستم هاي مرتعي • متناسب كردن سازمان اجراي تحقيق به منظور افزايش بهره وري و تسريعدر تحقق اهداف

41. راهكارهاي راهبرد اولتحقيقاتمعرفي روشهاي افزايش توليد علوفه در هريك از مناطق آب و هوايي معرفي گونه هاي پر توليد براي هريك از مناطق آب و هوايي جمع‌آوري بذر و ايجاد كلكسيون گياهان مرتعي و بررسي مقدماتي و شناخت اكسشن‌هاي برتر انجام آزمايش‌هاي ارزيابي اكسشن‌هاي انتخاب شده انجام آزمايش‌هاي مقايسه‌اي بين اكسشن‌هاي برتر به منظور معرفي گونه‌هاي موفق بومي و وارداتي انجام آزمايش‌هاي چرايي روي اكسشن‌هاي معرفي شده تحقيق در زمينه مناسب ترين روش توليد بذر اكسشن‌هاي انتخاب شده توليد بذر اكسشن‌هاي معرفي شده به منظور تامين بذر مورد نياز دستگاههاي تحقيقاتي و ايستگاههاي توليد بذر معرفي گونه‌هاي مناسب به ويژه گراسها ولگومهاي علفي با ارزش علوفه‌اي بالا (مانند ارزش غذايي، توليد بالا، پايداري زياد، مقاومت به شرايط سخت محيطي)

42. راهكارهاي راهبرد اولتحقيقاتمعرفي روشهاي افزايش توليد علوفه در هريك از مناطق آب و هوايي • بررسي روشهاي مناسب استقرار گونه هاي مرتعي معرفي شده در مناطق مختلف آب و هوايي • اجراي نتايج در قالب طرح هاي تحقيقي ترويجي • تعيين قلمرو قابل توسعه گياهان پرتوليد مرتعي • تعيين مناسبترين سيستم افزايش راندمان بارندگي • تعيين مناسبترين ابعاد و فاصله فارو • تعيين مناسبترين ابعاد و فاصله پيتينگ • معرفي گياهان مرتعي مناسب براي افزايش توليد در ديمزارها كم بازده • آگرونومي گونه هاي مهم مرتعي • تعيين روش مناسب تهيه بستر كاشت • تعيين روش مناسب کاشت • تعين زمان مناسب کاشت • نعين مقدار بذر، عمق و فاصله کاشت • تعيين تركيب مناسب در كشت مخلوط گونه‌ها

43. راهكارهاي راهبرد دوم تحقيقات معرفي روشهاي متعادل كردن ظرفيت مراتع با تعداد دام تعيين علوفه قابل چرا ي مراتع كشور در تقويم فصل چرا بررسي شيوه مناسب جايگزين نمودن دامداري صنعتي با استفاده از دام سنگين در مناطق روستايي بررسي امكان كاهش فشار بر مراتع از طريق اعمال سيستمهاي چرايي بررسي تاثير الگوي كشت اراضي زراعي در محدوده روستاها ي مناطق نيمه استپي بر كاهش فشار بر مراتع و اقتصاد بهره بردار تعيين سيستم تلفيقي مناسب بهره برداري از محصولات فرعي و چراي دام در مراتع واجد گياهان دارويي

44. راهكاري هاي راهبرد سوم تحقيقاتمعرفي روشهاي افزايش سهم مشاركت مرتعداران ارائه الگوي مناسب مديريت كنترل پروانه هاي چرا از طريق مشاركت مرتعداران تعيين الگوي مناسب تهيه و اجراي طرحهاي مرتعداري با مديريت مرتعداران و يارانه دولت تعيين شاخصهاي بيمه گذاري مراتع در مناطق مختلف اكولوژيك بررسي تاثير فعال سازي دفتر مشاركت نماينده بهره داران مراتع در ادارت منابع طبيعي بر مديريت صحيح مراتع شناسايي دانش بومي قابل استفاده در امر مديريت مراتع كشور

45. راهكارهاي راهبرد چهارم تحقيقاتمعرفي روشهاي افزايش دانش مرتعداران تعيين شيوه مناسب بكار گيري مروجين مقيم در فصل چرا تعيين الگوي مناسب استفاده از رسانه ملي به منظور فرهنگ سازي و افزايش دانش فني مرتعداران با همكاري ترويج

46. راهكاري راهبرد پنجم تحقيقات معرفي الگوي مناسب مديريت مراتع در شرايط خشكسالي تعيين آستانه بروز خشكسالي بيولوژيك در گياهان مرتعي بر اساس تقويم و كميت بارندگي پايش روند تغييرات گياهان از نقطه نظر توليد و زنده ماني در مراتع كشور تعيين زونهاي همگن اكولوژيك مراتع كشور تعيين روش مناسب توسعه كشت گونه هاي مقاوم به خشكي، معرفي شده از طرح پايش مراتع امكان سنجي استفاده از ضايعات كشاورزي جهت تامين علوفه دامهاي سبك در شرايط خشكسالي تعيين ضوابط و معيارهاي كاهش دام در شرايط خشكسالي

47. راهكارهاي راهبرد ششم تحقيقاتمعرفي تنگناهاي مديريت مراتع كشور بررسي تاثير قانون واگذاري حق بهره برداري از مرتع به وراث بهره برداران بر مراتع بررسي تاثير دريافت حق علف چر بر نحوه بهره برداري مرتعداران از مرتع بررسي اثرات خريد و فروش حقوق عرفي بر مراتع كشور مقايسه ارزش ريالي جرايم قانوني با اثرات اقتصادي تخلف و تعيين ميزان بازدارندگي قوانين بررسي جامعيت و كارآيي قوانين در بازسازي تخريبهاي ناشي از طرحهاي عمران و توسعه مناطق بررسي ظرفيتهاي تشكيلات مديريت مراتع كشوردر ايفاي مسؤليتهاي پيش بيني شده در قانون بررسي سازگاري نظام بودجه ريزي با برنامه هاي توسعه مراتع بررسي کار‌آيي مديريتهاي کنوني بر مراتع کشور

48. راهكارهاي راهبرد هفتمتحقيقاتتدوين روشهاي اندازه گيري و ارزيابي در اكوسيستم هاي مرتعي • تعيين مناسب ترين روش نمونه برداري در زمينه پويايي پوشش گياهي (Vegetation Dynamics)، مدل سازي در مرتع، تعيين وضعيت مرتع ،تعيين ظرفيت مرتع، تعيين گرايش • تعيين اندازه، ابزار، و روشهاي نمونه برداري از مراتع

49. راهكاري راهبرد هشتم تحقيقاتمتناسب كردن سازمان اجراي تحقيق به منظور افزاش بهره وري و تسريع در تحقق اهداف سازمان اجراي برنامه در چارچوب نواحي اكولوژيك پيش بيني شده در اينصورت تشكيلات گسترده كنوني در 28 مركز تحقيقاتي به 10 واحد الويت يك و 5 واحد الويت 2 كاهش مي يابد. تخصصي كردن فعاليت تحقيقاتي پرسنل و اجراي طرحهاي تحقيقاتي در قالب تيمهاي تخصصي الويت اجراي طرحهاي تحقيقاتي در محدوده طرحهاي مرتعداري واگذار شده به مرتعداران به منظور فعال كردن مشاركت آنان و كاهش هزينه هاي تحقيق الويت در بكارگيري ايستگاههاي تحقيقات ثابت مرتع در طرحهاي ارزيابي و آگرونومي گونه هاي علوفه اي مرتع فراهم كردن شرايط فعال شدن محققين مجرب استاني براي مديريت طرحهاي منطقه اي و ملي

50. برنامه پيشنهادي در چارچوب گروههاي تخصصي تعريف شده در تشكيلات مؤسسه در قالب سه گروه به شرح زير مديريت و اجرا مي گردد: برنامه تحقيقات مديريت مرتع و مسائل اقتصادي - اجتماعي برنامه تحقيقات اكولوژي و زيست شناسي مرتع برنامه اگرونومي اصلاح و معرفي گونه هاي مرتعي