Een debat in de marge

1. Een debat in de marge Filip De Rynck

2. Opbouw • Het planlastdecreet geduid • De discussie ingebed in bestuurlijke ontwikkelingen op Vlaams en lokaal niveau • De beleidstheorie over MKJ: een debat in de marge?

3. Het planlastdecreet geduid Decreten en (vooral) uitvoeringsbesluiten

4. De tijdslijn • Na WOII: particulier initiatief en de gesubsidieerde vrijheid • Voor 1993: lokaal jeugdwerk aangestuurd door de Vlaamse overheid • Na 1993: beweging naar gecontroleerde decentralisering • 2001: geen garantieregelingen meer voor MKJ, wel prioriteit in jeugd(werk)beleidsplannen • 2011: geen verplichte specifieke jeugdbeleidsplannen meer

5. PLANLASTDECREET (2011) • Lokale strategische planning in beleids- en beheerscyclus is de basis • Prioriteiten Vlaamse regering moeten zichtbaar zijn in gemeentelijke actieplannen binnen de strategische planning • Sectorale subsidiëring en sectorale prioriteiten door Vlaamse regering blijven mogelijk • Van inputcontrole naar outputcontrole: uitvoeringsbesluit

6. Decreet Lokaal Jeugdbeleid • Elementen in het voorontwerp van decreet (okt 2011 VLR): • Ondersteuning van het jeugdwerk in het algemeen • Participatie van kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties aan het jeugdwerk • Een lokale jeugdraad blijft een voorwaarde voor subsidies • Gemeenteraad bepaalt nadere voorwaarden voor werking van de jeugdraad • Rol van de provincies?

7. UITVOERINGSBESLUIT • Bijkomende Vlaamse beleidsprioriteiten zijn mogelijk. Worden in de toelichting bij het huidig voorontwerp vermeld: • taalstimulering • en deelname aan acties ivm Brede School • toevallige prioriteiten omwille van huidige bevoegdheidsverdeling! • Verdeling van de middelen over de verschillende beleidsprioriteiten • Criteria waaraan gemeenten moet voldoen voor de subsidiëring • Nadere regels voor rapporteringsverplichtingen

8. Tussen virtuele werkelijkheid en praktijk Planlastdecreet ingebed in bestuurlijke ontwikkelingen

9. Het echte interbestuurlijk systeem

10. VLAAMS BELEID IN VIRTUELE HINKSTAPSPRONG • Van sectoraal en organisatiegericht (input) • Van klassieke hiërarchische verhouding en relatie • Over beleidsplanning en aanzet tot integratie (proces) • Over interactiviteit, discussie over kwaliteit, andere vorm van controle • Naar prestaties en effecten (output / outcome) • Naar prioriteiten, output- en effectengericht: centrale overheid in een heel andere positie • Responsabilisering van lokale besturen

11. KAN DE VLAAMSE OVERHEID DIT AAN? • Kan de Vlaamse overheid deze nieuwe verhoudingen aan ? • Hoeveel prioriteiten en hoe geformuleerd? • Verschuiving van planlast naar verantwoordingslast? • Opvolging en monitoring (veel studie-opdrachten te verwachten) • Hoe verhouden lokale innovatie en lokale integratie zich tot de Vlaamse sectorale en subsectorale verkokering ? Wat met transversale effecten ? • Capaciteit en maatwerkgerichte intelligentie

12. LOKALE BESTUREN IN VIRTUELE HINKSTAPSPRONG • Van bureaucratisch, simpele taken, zwakke professionele basis (jaren 50-70) • Over sectorale professionalisering (jaren 80-2000) • Planningscultuur: nog zeer sectoraal maar wel meer lokaal • Professionalisering neemt snel uitbreiding • Naar organisaties gericht op integraliteit • Strategie en beleidsdoelen • Organisatiebreed • Organisatie in netwerkvorm met de interne en externe omgeving

13. KAN HET LOKALE NIVEAU DIT AAN? • De druk naar besparingen: van hobby naar levensnoodzaak • Groeiende differentiatie tussen gemeenten • Verkokering op lokaal niveau; sectoralisering en professionalisering • Beweging naar gemeentebrede projecten en programma’s vormt de agenda voor de komende jaren • Vergt interne organisatie, opvolging: is nu erg zwak • Bestuurskracht is beperkt • Zet druk op de relatie politici – professionelen en professionelen onderling

14. Het “ VLOKALE “ managementparadigma 14 • Projectdenken, outputdenken, prestaties in de hele publieke sector en in de relatie tussen overheid en non - profit • Meting, indicatoren, monitoring: • de meetfobie en de absolute illusie dat ‘meten’ ‘weten’ ‘is’ • Dit alles zet druk op processen die steunen op trage vormen van werken, op vertrouwen opbouwen, op herkenbaarheid en een gezicht

15. Een debat in de marge? Aanzet tot strategische bevraging van MKJ

16. MKJ ALS BELEIDSPROBLEMATIEK • “ Halfslachtige mix tussen socio-culturele aanpak en welzijnsgerichte aanpak “ (Van Assche) • Vage beleidstheorie over een “ wicked problem “ • Deel van overgeleverde beleidstheorie binnen jeugdwerk (jaren 1970) versus een vernieuwde beleidstheorie in een nieuwe context

17. MKJ in een dwangbuis? • Voorbehouden ‘plaats’ voor MKJ (ook nu) • Wat is het reële beleidseffect van deze formele libellering? • Huidig ontwerpdecreet verandert daar niet veel aan en is dus wellicht relatief effectneutraal • Te zeer gefocust op toegankelijkheid van het jeugdwerk • Kunstmatige beleidstheorie blijft relatief onveranderd • Zwakke uitbouw, marginale positie en dominante focus van jeugddienst / jeugdraad maakt MKJ nog kwetsbaarder • Dit blijft relatief onveranderd • Heeft MKJ eigenlijk nog belang bij de fuik van het jeugd(werk)beleid? Is dit de juiste plaats voor het juiste debat?

18. Naar een ruimere jas? • Lokaal herkenbaar en ingebed maar geen exclusief lokaal probleem • Relatie met bredere omgevingsfactoren en ruimere beleidsevoluties (sociale zekerheid, onderwijs, justitie, jeugdbescherming,…) • Eerder sprake van lokale netwerking met publieke en private partners • Versmalling tot publieke sector en tot Vlaams ‘versus’ lokaal lijkt een nefaste versimpeling

19. MKJ in meerdere jassen • Vrijetijdsproblematiek op de brug tussen jeugdwerk, sport, cultuur • Integratie door BBC en door spontane ontwikkelingen in lokale besturen (‘vrijetijdsbeleid’) • Trend naar integratie van deze drie is voor complexe problematiek misschien winst (bvb: combinatie met sport) • Beweging rond Lokaal Sociaal Beleid en de creatie van een heel aantal nieuwe ‘stadsberoepen’ • Discussies over Brede School, flankerend onderwijsbeleid, regie van onderwijs op lokaal niveau Waar zitten MKJ doorheen deze evoluties? Is dit niet een juister decor?