320 likes | 425 Vues
NALAS radna grupa za čvrsti otpad izrada modela za određivanje troškova i finansiranje uprAVLJANJA ČVRSTIM OTPADOM U JUGOISTOČNOJ EVROPI. mr Danijela Đurović , lokalni ekspert na projektu. POZADINA PROJEKTA. Projekat se odvija pod okriljem NALAS-a
E N D
NALASradna grupa za čvrsti otpadizrada modela za određivanje troškova i finansiranje uprAVLJANJA ČVRSTIM OTPADOM U JUGOISTOČNOJ EVROPI mr Danijela Đurović, lokalni ekspert na projektu
POZADINA PROJEKTA Projekat se odvija pod okriljem NALAS-a Projekt se izvodi uz finansijsku pomoć GIZ-a Projekt se implementira u BiH, Crnoj Gori, Srbiji i Moldaviji Voditelj projekta je Kongres lokalnih vlasti iz Moldove (CALM) Projektni tim čine voditelj projekta iz CALM-a, jedan međunarodni ekspert iz Rumunije, jedan regionalni stručnjak iz Hrvatske i po jedan lokalni ekspert iz svake zemlje u kojoj se implementira projekat koji su odabrani od strane lokalnih Saveza Projekat traje od 1. maja, 2012.- 28. februara, 2013.
KLJUČNI PROBLEMI Poznavanje svih karika u lancu stvaranja otpada od njegovog nastanka do konačnog odlaganja nije potpuno Kao posljedica, nije moguće tačno odrediti troškove različitih komponenti sistema. Nedovoljno definirana troškovna struktura onemogućava jednostavno i pouzdano finansiranje troškova upravljanja čvrstim otpadom. To ne daje dovoljnu osnovu za definisanje cijene usluge niti planiranje budžeta za namjene upravljanja čvrstim otpadom. Stoga se može desiti da su neke komponente sistema nedovoljno finansirane, a druge imaju prevelik budžet
CILJ PROJEKTA Izraditi sveobuhvatan model za izračunavanje troškova upravljanja čvrstim komunalnim otpadom prilagođen situaciji u zemljama jugoistočne Evrope
MODEL ZA PRORAČUN TROŠKOVA Model može pomoći lokalnim vlastima : • da organizovano prikupljaju i obrađuju podatke o upravljanju čvrstim otpadom • da dobiju bolju sliku stanja u ovoj oblasti • da poboljšaju metodološki i organizaciono sistem priukupljanja čvrstog otpada • bude polazište za reflekciju i planiranje daljnjih koraka na poboljšanju sistema upravljanja čvrstim otpadom na lokalnom i regionalnom nivou • kao pomoćno sredstvo u izvještavanju
MODEL ZA PRORAČUN TROŠKOVA Operativno gledano, model može pomoći da se: • Prate troškovi prikupljanja i odvoza komunalnog otpada • Definiše ekonomska cijena komunalne usluge koja će omogućiti potpuno pokrivanje troškova • Definišu elementi finansijskih investicija u opremu i vozila • Prati efikasnost opštinskih preduzeća • Kod tenderisanja usluga upravljanja otpadom
MODEL ZA PRORAČUN TROŠKOVA Model za proračun troškova se radi u Excel formatu; Model je aplikativan i za ruralne i urbane sredine; Model je sveobuhvatan i sadrži sve elemente kompleksnih sistema upravljanja čvrstim otpadom tako da može odgovoriti potrebama različitih gradova; Sastoji se od 4 Lista: Opšti podaci, Inventar opreme i sredstava, Proračun i Indikatori; Podaci se unose Listove: Opšti podaci i Inventar opreme i sredstava. Model sam izračunava podatke prikazane u Listovima Proračun i Indikatori.
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI • Svrha lista sa Opštim podacima je da se prikažu svi podaci o aktivnostima komunalnog preduzeća, organizaciona struktura, poslovno i društveno okruženje u kojem posluje, kao i troškovi i prihodi, ljudski resursi i raspodjela posla • Podaci koji se unose u ovaj List predstavljaju širok spektar informacija o korisniku, od opštih podata i tehničkih informacija do podataka o operativnim troškovima.
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI Prvi dio se odnosi na podatke o korisniku modela
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI Dio 1. Opšti podaci je podijeljen u tri grupe podataka: 1.1. Podaci o području pokrivenom uslugom 1.2. Računovodstvene informacije i jedinične cijene, 1.3. Izvori prihoda
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI 1.1. Podaci o području pokrivenom uslugom
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI 1.2. Računovodstvene informacije i jedinične cijene
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI 1.3. Izvori prihoda
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI Dio 2 “Tehničke informacije” daje pregled podataka o pruženim uslugama i podijeljen je u sekcije: 2.1 Sakupljanje i transport 2.2 Treatman (sa mogućnošću unošenja podataka o različitim opcijama tretmana – sortiranje, kompostiranje, mehaničko-biološka obrada, itd) 2.3 Odlaganje/deponovanje
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI 2.1 Sakupljanje i transport
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI 2.2 Treatman
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI 2.3 Odlaganje/deponovanje
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI Dio 3 “Podaci o operativnim troškovima” je podijeljen na sljedeće kategorije troškova Zaposleni Gorivo Komunalije Kancalarijski opšti troškovi Usluge trećih lica Finansijski troškovi Zakupi Ostali troškovi
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI Zaposleni, zbirni podaci kao i pojedinčani podaci o svakom zaposlenom u odnosu na sektor u kojem je zaposlen i radno vrijeme koje provodi na poslovima u sektoru sakupljanja i odvoza otpada
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI Gorivo Komunalije
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI Kancalarijski opšti troškovi Usluge trećih lica Finansijski troškovi
PRIKAZ MODELA – OPŠTI PODACI Zakupi Ostali troškovi
PRIKAZ MODELA – INVENTAR OPREME I SREDSTAVA Korisnici u ovaj List unose podatke o vozilima, mašinama, opremi koju posjeduju i koriste za prikupljanje, transport, trertman i odlaganje otpada. Od korisnika se traži da unesu razne podatke poput količine opreme, godine nabavke, nabavne vrijednosti, knjigovodstvene vrijednosti, itd. Prvi dio se odnosi na zemljište i zgrade u vlasništvu korisnika Zatim se unose podaci o opremi koja se koristi za Sakupljanje i transport (vozila, kontejneri, kante, oprema na transfer stanici) Tretiranje otpada Deponovanje otpada
PRIKAZ MODELA – INVENTAR OPREME I SREDSTAVA Zemljište i zgrade u vlasništvu korisnika
PRIKAZ MODELA – INVENTAR OPREME I SREDSTAVA Oprema za sakupljanje i transport – S&T
PRIKAZ MODELA – INVENTAR OPREME I SREDSTAVA Oprema za sakupljanje i transport – kolone od H-N U tabeli su prikazani podaci koji se traže za Vozila. Isti podaci se traže i za ostalu opremu koja služi za sakupljanje i transport
PRIKAZ MODELA – INVENTAR OPREME I SREDSTAVA Deponovanje otpada
PRIKAZ MODELA - INDIKATORI Nakon unesenih podataka model pravi proračunu Listu Proračun i izbacuje indikatore u Listu Indikatora: Indikator A: Opšti troškovi – ukupni troškovi sistema upravljanja čvrstim komunalnim otpadom na godišnjoj osnovi – služi za korigovanje politike određivanja cijene Indikator B: troškovi razbijeni po aktivnostima na godišnjoj osnovi - može poslužiti da se ostvari uvid u aktivnosti na koje se najviše troši sredstava odnosno za razbijanje cijene usluge po aktivnostima tamo gdje npr. Opština subvencionira dio troškova. Indikator C: trškovi pojedinih aktivnosti po toni prikupljenog i odloženog otpada Indikator D: troškovi pojedinih aktivnosti po stanovniku