„Taniec przy odrabianiu lekcji – - pomoc rodzica w nauce.” Prowadzenie:

1. „Taniec przy odrabianiu lekcji – - pomoc rodzica w nauce.” Prowadzenie: Magdalena Raj – Wróblewska psycholog

2. “ Wychowanie bez błędów jest mitem. Nic takiego nie istnieje. I nie tylko nie istnieje, ale wręcz nie powinno istnieć. Rodzice są ludźmi. Popełniają więc błędy i nie wiedzą wszystkiego. Natomiast odpowiedzialni rodzice nie są mitem. Przeciwnie. Dzieci mają prawo do odpowiedzialnych rodziców. Przyznawanie się do błędów albo niewiedzy jest prawidłowym zachowaniem ze strony rodziców. Powinno ono zarazem być uzupełnione przez dążenie do naprawiania błędów oraz poszukiwania odpowiedzi.” J.G. Woititz

3. Cele spotkania: • wskazanie roli rodzica w rozwijaniu u dziecka motywacji do nauki • omówienie warunków niezbędnych w kształtowaniu u dziecka odpowiedzialności za odrabianie pracy domowej • zapoznanie z trzema krokami umożliwiającymi przywrócenie właściwego systemu prac domowych

4. Na kształtowanie się u dziecka odpowiedniej motywacji do nauki podstawowy i decydujący wpływ wywiera rodzina, a przede wszystkim rodzice. • Rodzice są bowiem: • pierwszymi nauczycielami dziecka • stałym środowiskiem wychowawczym, przez co wpływają na dziecko przez wiele lat

5. Psychospołeczny wpływ rodziców na rozwój dziecka ma rozległy zasięg, obejmujący między innymi: • funkcje poznawcze, w tym osiągnięcia szkolne • dojrzałość emocjonalno – społeczną • formowanie obrazu samego siebie – poczucie własnej wartości, tożsamość, samoświadomość • rodzaj i jakość kontaktów interpersonalnych • pełnienie ról społecznych w dorosłym życiu

6. Wpływ środowiska rodzinnego obejmuje dwa tory: • świadoma praca wychowawcza • oddziaływania niezamierzone – zdarzenia zachodzące w rodzinie, sposób wykonywania pewnych czynności, styl funkcjonowania, komunikacja, radzenie sobie z niepowodzeniami, odporność na frustrację, style rozwiązywania konfliktów, formy spędzania czasu wolnego, w tym podejmowanie różnych form aktywności poznawczej

7. Działania rodzica sprzyjające kształtowaniu u dziecka dobrej motywacji do nauki obejmują między innymi: • rozwijanie chęci uczenia się • rozwijanie poczucia kompetencji • stosowanie pochwał i nagród • dbanie o pozytywne relacje z dzieckiem • dawanie dobrego przykładu • uświadomienie konsekwencji niskiej wiedzy szkolnej

8. Chęć uczenia się: • wskazanie powiązań wiedzy książkowej z codzienną rzeczywistością • poszerzanie wiedzy zdobywanej w szkole • rozbudzanie pozaszkolnych pasji i zainteresowań • dawanie dobrego przykładu własnym zachowaniem

9. Poczucie kompetencji – ochota robienia czegoś jest proporcjonalna do umiejętności: • „W czym mogę pomóc?” • „Z czym dokładnie nie radzisz sobie?” • „Czy rozumiesz zadanie” • dzielenie zadania na etapy • zasada stopniowania trudności

10. Nagrody i pochwały: • nagroda jest tym, co działa najsilniej; wyzwala tendencję do powtarzania zachowania • nagrody mą być różnego rodzaju: - rzeczowe (przedmioty, zabawki, ubrania, słodycze, itp.) - pochwały, uznanie, uwaga poświęcona dziecku - przywileje jakie dziecko może otrzymać – ich oddziaływanie jest większe niż nagród rzeczowych

11. Pochwała spełnia funkcję nagrody a zarazem funkcję wychowawczą, gdy: • pojawia się za każdym razem, gdy wystąpi u dziecka pożądane zachowanie • jest atrakcyjna dla dziecka i realna do zrealizowania przez dorosłego • leży w obszarze zainteresowań dziecka • dotyczy konkretnego zachowania • wypowiedziana jest natychmiast po pojawieniu się pożądanego zachowania • stosowana jest również w momencie podejmowania przez dziecko „małych kroków” w zbliżaniu się do celu • nie służy manipulacji • nie jest formą przekupstwa

12. Pozytywne relacje z dzieckiem: • bezwarunkowa akceptacja • wsparcie emocjonalne w sytuacjach porażek, niepowodzeń • okazywanie zainteresowania losami dziecka i zaangażowanie w jego życie • akceptowanie uczuć • aktywne słuchanie • zaspokajanie potrzeb • jasne określenie granic w relacjach oraz poinformowanie o konsekwencjach w przypadku ich przekroczenia

13. Rodzic, który: • czyta książki, prasę • ogląda filmy popularno – naukowe • prowadzi rozmowy na różne tematy • wskazuje praktyczne wykorzystanie nauki • proponuje zabawy oparte na aktywności poznawczej • pokazuje, że nauka może być interesująca • aktywnie spędza czas wolny – muzea, wystawy, rozwijanie zainteresowań daje przykład własnym zachowaniem i zaszczepia w dziecku ochotę do uczenia się.

14. Przykładowe konsekwencje niskiej wiedzy szkolnej: • brak osiągnięć • trudności ze zdobyciem odpowiedniego wykształcenia • kłopoty w zdobyciu pracy, środków do życia • kłopoty w zaspokajaniu własnych potrzeb

15. Czego unikać: • grożenia, straszenia • wyrażanie negatywnego podejścia do nauki w szkole • komentarzy negatywnych na temat osób osiągających dobre wyniki w nauce • porównywania dziecka z innymi • wygórowanych wymagań • zaprzeczania na siłę i mówienie, że coś jest łatwe w sytuacji, gdy dziecko twierdzi, że coś jest zbyt trudne • nadmiernego kontrolowania w czasie pracy

16. Brak motywacji do nauki wynika najczęściej z niewykształcenia u dziecka nawyków do uczenia się bądź też jest skutkiem doznanych przez dziecko niepowodzeń.

17. Odrabianie lekcji można przedstawić jako metaforę tańca, w którym rodzic przypomina, namawia, grozi, strofuje a dziecko unika, przedstawia wymówki, stawia opór, zwleka.  Podobnie jak w większości innych tańców, i tu istnieje wersja restrykcyjna, nieco głośniejsza oraz wersja przyzwalająca, która trwa nieco dłużej. Niektórzy rodzice wykorzystują po trochu obie wersje.

18. Praca domowa pozwala realizować dwa cele mianowicie: • daje dziecku możliwość ćwiczenia i doskonalenia nowych umiejętności • uczy dziecko odpowiedzialności, samodyscypliny, samodzielności, wytrwałości, umiejętności gospodarowania czasem – rzutuje to na osiąganie sukcesów w dorosłym życiu

19. Praca domowa funkcjonuje w systemie angażującym trzy strony: • rodziców • nauczycieli • dziecko Każda ze stron ma własne zadania i obowiązki, które warunkują sprawne i harmonijne funkcjonowanie systemu prac domowych.

20. Zrównoważony system to taki, w którym każda ze stron realizuje swoje działania. Zatem rodzice i nauczyciele ograniczają swoje zaangażowanie, zaangażowani są w proces na krótko. Działają jako pomocnicy, ułatwiający i wspierający odrabianie lekcji. Wyznaczają granice zadań, które mają być wykonane oraz upewniają się, czy dzieci mają wszystko co jest im potrzebne do wykonania zadania. Reszta należy do dziecka – należy pamiętać, że to ono wykonuje zadanie.

21. Zachwianie równowagi systemu pojawia się wówczas, gdy któraś ze stron robi zbyt mało lub zbyt wiele. Najczęściej to rodzice za bardzo się angażują – myślą, że pomagają dziecku. Jednak z upływem czasu schematy utrwalają się a rodzice zauważają, że robią coraz więcej, podczas gdy ich dzieci robią coraz mniej.

22. System z zachwianą równowagą – odrabianie lekcji

23. System z zachwianą równowagą – odrabianie lekcji c.d.

24. Trzy kroki w celu uzyskiwania równowagi systemu: 1. Jasne określenie zadań rodzica, dziecka i nauczyciela. 2.Wbudowanie odpowiedzialności w system. 3. Zejście z parkietu.

25. Zrównoważony system odrabiania lekcji

26. 2. Wbudowanie odpowiedzialności w system W systemie zrównoważonym dzieci ponoszą odpowiedzialność za swoje niewłaściwe wybory (niewywiązywanie się z zadań). Konsekwencje powinny stanowić element dostarczający dziecku dodatkowej zachęty i motywacji do podejmowania właściwych decyzji. Dzieci nie zmienią swojego postępowania, dopóki nie będą ponosiły konsekwencji własnego niewłaściwego postępowania. Konsekwencje powinny być pozbawione kazań, pogróżek, przypominania i okazywania złości. Natomiast powinny umożliwić dziecku uczenie się na własnych błędach. Celem uzyskania zmiany zachowania warto jak najczęściej nagradzać dziecko!

27. Powszechnie rozróżnia się trzy rodzaje konsekwencji: • konsekwencje naturalne • konsekwencje regulaminowe • konsekwencje nadrzędne

28. Najskuteczniejsze konsekwencje, to konsekwencje naturalne, czyli takie, które bezpośrednio wynikają z natury przewinienia. Przykład: uczeń, który nie odrobił pracy domowej musi ją odrobić po lekcjach na terenie szkoły; uczeń, który zniszczył własność szkolną powinien odpracować to na terenie szkoły.

29. W sytuacji złamania poważniejszej zasady wskazane jest wprowadzenie konsekwencji regulaminowej, czyli ustalonej wcześniej dodatkowej konsekwencji, stosowanej OBOK konsekwencji naturalnej.

30. Przykładowe konsekwencje regulaminowe dla dzieci w szkole podstawowej: • zakaz zabawy po szkole • zakaz zapraszania kolegów do domu • zakaz oglądania telewizji • zakaz używania komputera do korzystania z gier • nakaz pozostania w domu i zachowywania się cicho

31. Przykładowe konsekwencje dla nastolatków: • odebranie przywilejów związanych z wolnym czasem po szkole • zakaz zapraszania przyjaciół • zakaz rozmawiania , pisania sms - ów przez telefon • zakaz oglądania telewizji • nakaz pozostania w domu • zmiana granic dotyczących pory powrotu do domu, randek, korzystania z samochodu lub wieczornych wyjść ( w zależności od stopnia posłuszeństwa)

32. W przypadku konsekwencji nadrzędnych wskazana jest ścisła współpraca z rodzicami, którzy mają większe niż szkoła możliwości pozbawiania dziecka przyjemności. Przykład: w sytuacji bójki z innym uczniem, oprócz przeproszenia należy dodatkowo sprzątnąć ławki po lekcjach ( konsekwencja regulaminowa). W przypadku odmowy wykonania konsekwencji ( uczeń mówi „a ja nie zrobię i co?) sugerujemy wprowadzenie konsekwencji nadrzędnej, która nie wymaga uczestnictwa dziecka, np. wyłączenie ze zbliżającej się dyskoteki, pozbawienie dostępu do komputera w domu na jeden dzień.

33. 3. Zejście z parkietu Polega na wycofaniu się rodzica (wcześniej jasno określone zadania oraz wprowadzenie systemu egzekwowania odpowiedzialności). Wskazane jest dyskretne pilnowanie i czuwanie ze strony rodzica nad zachowaniem się dziecka. 

34. Rodzic podczas obserwowania spodziewanych efektów powinien pamiętać, że:  • aby zmienić stare nawyki dziecka potrzeba czasu • istnieje większa możliwość sukcesu, gdy dziecko ma silną motywację do właściwego postępowania • wprowadzając równowagę w systemie początkowo sytuacja • może ulec pogorszeniu (bunt ze strony dziecka), dopiero potem zacznie się poprawiać • poprzez złe zachowanie dziecko może testować rodziców (próba skłonienia rodziców do niekonsekwencji) • pozytywne zmiany powinny nastąpić w ciągu 4 – 6 tygodni

35. Jeśli nie widać zmian w zachowaniu dziecka rodzic powinien zastanowić się, czy przyczyna problemu nie tkwi głębiej, np. w braku zdolności i umiejętności dziecka, w problemach emocjonalnych, w problemach interpersonalnych, w kontakcie dziecka z substancjami psychoaktywnymi. Wskazany jest wówczas kontakt ze specjalistami, aby wykryć podłoże problemu i indywidualnie dostosować formy pomocy.

36. POWIATOWA PORADNIA PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNA ŁĘCZYCA ul. Kaliska 13 Tel. (24)721 – 28 – 37 e-mail: ppppleczyca@interia.pl

37. „Zadanie rodzica nie polega na przywiązaniu dzieci do siebie, lecz na przygotowaniu ich na spotkanie ze światem i pozwoleniu im być sobą.” DZIĘKUJĘ ZA POŚWIĘCONY CZAS I UWAGĘ…