ANKARA 14 & 15 MART 2009 UZMAN EĞİTMENLER

1. AVUKATLAR İÇİN TEMEL ARABULUCULUK BECERİLERİ EĞİTİMİ ANKARA 14 & 15 MART 2009 UZMAN EĞİTMENLER Chris HoneymanYönetici Ortak, Çatışma Yönetimi, (ABD) Giuseppe De Palo ADR Center SpA Başkanı (Roma, İTALYA) Hamline Üniversitesi Hukuk Fakültesi Alternatif Uyuşmazlık Çözümü Hukuku ve Uygulama Dersi Profesörü (St. Paul, ABD) Manon Schonewille ACB Group and M&SD, Making & Saving Deals Eğitimci Akademisi İcra Direktörü Ticari Arabuluculuk Üniversitesi Dönem Kursu Eğitimcisi (HOLLANDA) Grup Çalışma Odası- Eğitimcileri Asiyan Suleymanoglu - Burcu Tuzcu 1

2. European Commission sponsored project Technical Assistance for Better Access to Justice Birleşik Krallık’dan CEDR, Belçika’dan IBF International Consulting, Türkiye’den İstanbul Bilgi Üniversitesi, ve Türkiye’den PricewaterhouseCoopers olmak üzere konsorsiyum ortakları ile ADR Center (Alternatif Uyuşmazlık Çözümü Merkezi) liderliğinde yürütülmekte olan bir projedir. Genel Bakış ve Amaç Türkiye’de hukukun üstünlüğünü güçlendirmek ve tüm vatandaşların AB müktesebatı standartlarına uygun şekilde adalete erişimini sağlamak. Projenin bileşenleri: Adli Yardım:Adli yardım sisteminin kullanımını arttırarak adalete daha iyi erişim sağlamayı amaçlamaktadır. ADR bileşeni: Alternatif Uyuşmazlık Çözümlerini (AUÇ) özellikle de arabuluculuğu adalet sisteminde daha uygulanabilir kılmak, yargının işleyişini güçlendirmek ve konuyla ilgili bilinci hem toplumda hem de hukuki çevrelerde arttırmaya odaklanmaktadır .   BT: Adalet bakanlığı’ndaki profesyonellerin teknik altyapıyı kullanmak üzere eğitilmesi. Sorumlu Kuruluş ve Yararlanıcılar Merkezi Finansman ve İhale Kurumu Sözleşme Makamı’dır. Konsorsiyum Türkiye’deki yararlanıcı kuruluşlarla çok yakın çalışmaktadır. Bunlardan Adalet Bakanlığı lider yararlanıcı kuruluş iken Barolar Birliği ve Ankara Barosu eş yararlanıcı konumundadır. 2

3. Program 2. Gün Menfaate dayalı müzakereye karşı durumsal pazarlık (devam) Arabulucu stilleri, video gösterimi Psikolojik Kavramlar Arabuluculuk sürecinin irdelenmesi (demonstrasyon). Özel Oturum Alıştırma – arabuluculuk süreci Soru&cevap, değerlendirme formu, sertifikalar

4. Uluslararası Eğitim Yöntemi 4 • (Etkileşimli) Dersler: katılımcıları dahil eden alıştırmalar /demolar, tartışma, Soru ve Cevap=> Programda esneklik=> Konu tahtası. • Ayrı salonlar: Grup Çalışmaları ve alıştırmalar için • Sunumlar eğitimden sonra web sitesinden temin edilebilir: www.adrcenter.com/international. • Lütfen web sitesini eğitim gününden önce kontrol ediniz + aynı web sitesinde grup çalışmaları ilgili genel talimatları hazırlayınız

5. DEMONSTRASYON(03.35) ` Arabuluculuk Teknikleri

6. Yardımsız Müzakerede Anlaşma Sağlanmasının Önündeki Başlıca Engeller Stratejik Bilişsel İyimser aşırı güven Bilgide çarpıtmalar - değişiklikler Çerçevelendirme Tepkisel değersizleştirme 6

7. Stratejik Engel Bir miktar talep edebilmek için kritik bilgilerle ilgili olarak müzakeredeki ortağı yanlış yönlendirmek veya bilgi saklamak isteği Akılcı davranış AMA bilgi yoksulluğuna ve güvensizliğe neden olabilir “Ödeme zamanına karşı teslimat/sunum zamanı?” 7

8. TAMAM, Şimdi SESSİZ bir Oyun Oynayalım 8

9. Ne görüyorsunuz? (Söylemeyin!) 9

10. Gördüğünüzden Ne Derece Eminsiniz? (Yüzde olarak!) 10

11. Evet, Gördüğünüzden Ne Derece Eminsiniz? İyi öyleyse parmaklarınızla göstererek konuşmadan bu “şeyin” kaç ayağı olduğunu belirtin? 11

12. Bilişsel Engeller İnsanoğlu bilgiyi özümseme sürecinde “yaradılışsal” olarak bilgiyi saptırmaktadır. Müzakerecilerin kendilerini çok akılcı veya diğer taraftan daha akılcı gördükleri zamanlarda “akılcı olmayan” şekilde davranmaları “doğal”dır. “ [2 veya 4] ayak görenler deli midir”!? 12

13. Motorlu Aracı da Görüyor Musunuz? 13

14. 1. İyimser Aşırı Güven İnsanlar sıklıkla gelecekteki olayların sonuçlarıyla ilgili öngörülerinde aşırı güvenlidir. İnsanlar kendilerine iyi şeyler olması şansının gerçekte olduğundan daha yüksek ve başlarına kötü bir şey gelmesi şansının gerçekte olduğundan daha az olduğuna inanırlar. “%150 kuralı” Kimin cennet gitme olasılığı daha yüksek? 14

15. ABD Gazete Araştırması Anket katılımcılarına kimin cennet gitme ihtimali daha yüksek diye sorulmuştur; Bill Clinton %52 Mother Teresa %79 Michael Jordan %62 Kendileri %87 !!! 15

16. İyimser Aşırı GüvenArabuluculuk Müdahalesi Tarafların önyargılarını aşmalarına yardımcı olun Önce önyargıları açıklayın, sonra onlardan özel oturumda zayıflıklarını yazmalarını ve bir öngörünün neden yanlış olabileceği hakkında fikirlerini yazmalarını isteyin (ama UNUTMAYIN: yargılama sürecindekiler iddialar ve karşı iddialarla ilgili düşüncelere sahip olacaklardır. Durumu kabul etmeyen bir hakimin belirteceği nedenleri sorunuz) Karşı tarafın da önyargılardan kurtulmasını kolaylaştırın Ortak oturumda taraflara kendi davasını sunma şansı verin (beklenenin tersine karşı tarafın davasını dinlemek en başta düşünülenden daha güçlü hissedilmesini sağlamaktadır. Doğrudan yargılama değerlendirmesiyle ilgili soru sorun Özel oturumda tarafların değerlendirmelerine karşı yorumlar getirin (ama UNUTMAYIN değerlendirmeci arabuluculuğun riskleri yüksektir 16

17. 2. Bilginin Çarpıtılması - Değiştirilmesi Riskten Kaçınma:İnsanlar kazançlar için riskten kaçınıyor Kayıptan Kaçınma:İnsanlar kayıplar için risk alıyorlar 17

18. Ve Siz? Ara vermek için odadan çıktığınızda 2 çıkış kapısında da sizi zarflar beklediğini hayal edin. 1. Kapı’dan çıkışta bulunan tüm zarfların içinde 200 Euro bulunmakta ve 1. Kapı’dan çıkan herkese bir zarf verilmekte. Kapı 2’de ise her birinizi 4 zarf beklemekte. Bunların üçü boş. Ancak Kapı 2’den çıkanlara verilecek dört zarftan birinde 1.000 Euro var. Hangi kapıyı tercih ederdiniz? Ekonomik açıdan akılcı seçim? Kapı 2 (miktar 250 Euro – 4te 1 şans 1.000 Euro için) 18

19. Ve Siz? Riskten Kaçınma Kesin kazanç karşısında (kapıdan çıkmak) çoğunluk garantili 200 Euro’yu, ekonomik açıdan riski olan 250 Euro’ya tercih etmektedir. 19

20. Ve Siz? Bu salondan ara için çıktığınızda iki kapının ardında da sizi bekleyen ve zarf veren birisi olduğunu hayal edin. 1. Kapı’dan çıkanlara verilen tüm zarfların içinde 200 Euro değerinde fatura bulunuyor. Kapı 2’de ise sizi dört zarf bekliyor. Bir tane seçmeniz gerekiyor. Bu zarfların üçü boş. Ancak Kapı 2’de verilen dört zarftan birinde 1.000 Euro tutarında bir fatura bulunuyor. Hangi kapıyı tercih ederdiniz? Ekonomik açıdan akılcı seçim hangisidir? Kapı 2 (kesin olan 200 Euro çünkü Kapı 1’de dörtte bir 1.000 Euro ödemenin “maliyeti” 250 Euro’dur) 20

21. Ve Siz Kayıptan Kaçınma Kesin kayıp karşısında (kapıdan çıkmak), çoğunluk 200 Euro ödeyerek kaybını kontrol etmek yerine dörtte bir olan 1000 Euro kaybetme şansını tercih etmektedir. (“ekonomik” değeri 250 Euro). 21

22. Anlaşmanın Sonuçları ? Kayıptan kaçınma riskten kaçınmadan daha baskındır : beklenen kararı referans noktası olarak alırlarsa (ve özellikle de İyimser Aşırı Güvenle şişirilmiş “en iyi durum senaryosu”) taraflar anlaşmayı bir kazanç değil bir kayıp olarak görebilirler. Yargılama devam eder … 22

23. Davacı 25 binlik bir sulh teklifi olabileceğini düşünmekte ancak hakimden 50 bin alabileceğini ümit etmektedir: Arabulucu davanın yargıya taşınmasının beklenen maliyetini ortaya koyabilir, örn. 10 bin daha iyi bir referans noktası (davacının avukatı bu alıştırmada arabuluculuğa yardımcı olacak/destekleyecektir.) Arabulucu anlaşmanın işlem maliyeti ile (sıfıra yakın) devam eden yargılamanın maliyeti arasındaki farkı daha iyi bir referans noktası olarak alabilir (ama UNUTMAYIN davanın kazanılmasına bağlı avukat ücretinin olumsuz etkisi: davacı yanlışlıkla yargılamaya başvurmanın maliyetini sıfır sanacaktır ki bu hiçte doğru değil!) “İşte çekiniz” Bilginin Saptırılması Arabuluculuk Müdahalesi: İhtilaf Taraflarının Referans Noktalarının Değiştirilmesi 23

24. Çerçevelendirme Çoğu eşdeğer anlaşma teklifin değerine değil çerçevesine bakılarak kabul veya reddedilir. “Bir sigara bağımlısından alınan dersler” 24

25. Clip“The Life of Brian 25

26. 3. Reactive Devaluation Bir teklife içeriğinden dolayı değil, TAM OLARAK karşı taraftan geldiği için yeterince kıymet vermeyiz. Nedenleri; Teklif muhtemelen bizden ziyade teklif eden için daha iyidir (“özel bilgiden endişe etme”) Hem kazanmak hem de karşı tarafa biraz acı çektirmek istiyoruz (karşı tarafın amaçlarına ulaşmaması için “nispet yapma”) Taviz durumu olabilir (“beklentiler”) “Acı yoksa, kazanç da yoktur” (tamamen tepkisel değersizleştirme”) 26

27. Arabuluculuğun Aşamaları • Arabuluculuk öncesi • Açılış oturumu • Özel toplantılar (ilk ve takip eden) • Kapanış Ama format farklı olabilir!

28. MEGA BRANDS VIDEO 28

29. YERİNDEN KALKMAYAN KATIRROL OYNAMA ALIŞTIRMASI Ayrı salonlara geçiniz. 4 kişilik gruplar. 2 arabulucu arka arkaya her biri 20 dakika + 10 dakika toparlama Genel oturumda toparlama

30. Yerinden kalkmayan katır rol oynama alıştırması • Toparlama

31. Arabuluculuk ve Müzakere Teknikleri Ya da; www.msdtrainers.comücretsiz indirilebilir e-cep araç kiti

32. DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN; www.mediate.com: makaleler, haberler www.msdtrainers.comücretsiz indirilebilir e-kitaplar, video klipler, kitaplar, sunumlar, aktiviteler www.adrcenter.com/internationaleğitim materyalleri

33. Q?&A + Değerlendirme Formu

35. Teşekkürler! SERTİFİKALAR