PRZEWODNIK PO GIEŁDZIE PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

1. PRZEWODNIK PO GIEŁDZIE PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH Gabriela Tarka IF

2. Spis treści: • Co to jest giełda papierów wartościowych ? • Jakie są funkcje giełdy ? • Jakie zadania ma giełda ? • Jakie są wymagania giełdy? (rozszeżenie pojęć) • Inwestycje na giełdzie ? Jak zacząć ? • Jakie warunki są potrzebne by zagrać ? • Jakie są rynki giełdowe ? • Warunki firm by móc wystartować • Systemy notowań giełdowych • Instytucje Rynku PW • Słowniczek • Biografia

3. 1.Co to jest giełda papierów wartościowych ? • to „miejsce w którym” odbywają się transakcje papierami wartościowymi zorganizowane w taki sposób, że przy kojarzeniu ofert sprzedaży i kupna wszyscy jej uczestnicy są równi i mają jednakowy dostęp do informacji. Gdzie przedmiotami obrotu są papiery wartościowe, głównie akcje i obligacje. • 12 .05.1817 – pierwsza w PL giełda papierów wartościowych w godz. 12:00-13:00 • 16.04.1991 – wznowienie działalności giełdy papierów wartościowych (GPW). • W dniu dzisiejszym funkcjonuje od pn – pt w godz. 8:30-17:35 na koniec GPW publikowana jest ceduła giełdowa

5. 2.Jakie są funkcje giełdy ? W kapitalizmie giełda odgrywa bardzo ważną rolę, gdyż sama w sobie jest spełnia rolę rynku podlegającego prawom popytu i podaży. Dlatego też giełdę "nie interesuje" czy występuje na niej tendencja spadkowa czy wzrostowa, lecz zapewnienie uczestnikom możliwości sprawnego zawarcia transakcji. Jej funkcje to : alokacyjna - umożliwia przepływ kapitału w kierunku ich najefektywniejszego wykorzystania - np. środki finansowe otrzyma ta spółka, która ma najlepsze perspektywy ich wykorzystania i przyniesie największe potencjalne zyski jej akcjonariuszom wartościująca- ta funkcja giełdy umożliwia dokonanie rynkowej wyceny przewidywanych decyzji ekonomicznych przez podmioty gospodarcze, możemy więc ocenić jak dana spółka gospodaruje w porównaniu z innymi kontrolna - tworzy pośredni mechanizm kontroli przez akcjonariuszy efektów działań spółki i pracy zatrudnionych managerów

6. 3.Jakie zadania ma giełda ? Giełda jest jedną z najważniejszych instytucji w współczesnej gospodarce. Dobrze funkcjonującą giełda powinna spełniać następujące kryteria : • wypełniać ustawowe wymagania stawiane giełdom • posiadać wewnętrzny, precyzyjny regulamin określający sposób jej funkcjonowania i kryteria doboru instytucji pośredniczących w handlu, np. biura maklerskie • zapewniać powszechny i równy dostęp do informacji • dbać o przejrzystość rynku • zapewniać bezpieczne rozliczenia • organizować regularne sesje • posiadać szybki i bezawaryjny system informatyczny zapewniający szybkość transakcji • dbać o to, żeby spółki nie opuszczały w sposób nagły giełdy wycofując swoje akcje z obrotu

7. 4. Rozszerzenie ważnych pojęć • regulamin giełdy zawiera: • skład i zadania organów giełdy • warunki dopuszczania uczestników giełdy • warunki dopuszczania papierów wartościowych do obrotu giełdowego • zasady ustalania kursów podczas giełdy • zasady działania sądu honorowego i rozjemczego • organy giełdowe: • zarząd giełdy - reguluje handle giełdowy • komisja do spraw dopuszczeń papierów wartościowych do obrotu giełdowego • izba maklerów • sąd honorowy i rozjemczy • izba rozliczeń • wyposażenie materialne giełdy • pomieszczenia główne - duża hala w centrum, której znajduje się tzw. parkiet (ring oraz świetlna tablica) • pomieszczenia pomocnicze - służące pracownikom giełdy oraz uczestnikom giełdy

8. 5.Inwestycje na giełdzie ?Jak zacząć ? Inwestowanie nie jest szybką drogą do bogactwa. To również nie jest gra, której wynik zależy od ślepego losu. To sposób na racjonalne zarządzanie finansami, pozbawione wad oszczędzania w klasycznym wydaniu. Okazuje się bowiem, że inwestowanie to nie jest gra na giełdzie, ale planowanie, analizowanie oraz podejmowanie określonych decyzji na podstawie posiadanej wiedzy. To nie tylko pieniądze, ale także czas, który każdy inwestor musi poświęcić na realizację z góry określonego scenariusza. Zanim odpowiemy sobie na pytanie, jak inwestować, powinniśmy mieć określony CEL, który najlepiej, gdy jest możliwie konkretny (na przykład zgromadzenie 100 000 złotych, czy kupno domu), a nie zamyka się w stwierdzeniu „inwestuję, bo chcę być bogaty”. W celu powinniśmy zawrzeć także czas inwestycji, który jest równie ważny, jak oczekiwana wysokość zarobku. Jeśli cel jest odległy w czasie, warto ustalić etapy pośrednie oraz je na bieżąco kontrolować. W planie inwestowania powinniśmy zawrzeć źródło finansowania oraz wysokość wnoszonych środków. Na inwestycję powinniśmy przeznaczać z góry określone sumy, bez przekładania nad nimi nieoczekiwanych wydatków. Następnie powinniśmy oszacować ryzyko oraz określić wymaganą stopę zwrotu, by cały proces inwestowania był opłacalny. Na końcu wybieramy instrument finansowy, za którego pośrednictwem będzie można optymalnie zrealizować swój cel.

10. Ale jak już zaczniemy inwestować to pierwszą rzeczą jaką powinniśmy zrobić to otworzyć rachunek w odpowiednim dla naszych potrzeb domu maklerskim. Przy jego wyborze należy zwrócić uwagę na kilka istotnych rzeczy, takich jak : • opłaty za prowadzenie konta maklerskiego • prowizje za składanie zleceń • rodzaj platformy transakcyjnej oferowanej przez dany DM • opłaty za udostępnianie notowań w czasie rzeczywistym • opłaty za przelewy • bezpieczeństwo konta (szyfrowanie danych, maskowania, tokeny-generatory haseł) • funkcjonalność platform transakcyjnych • odległość DM od miejsca zamieszkania (często pomijany punkt lecz z doświadczenia napisze, że dość istotny) • obsługa i podejście DM do klijenta

11. Po wyborze DM czas na poważniejsze decyzje, a mianowicie na wybór rynku na jakim chcemy inwestować. Kiedyś nie stanowiło to takiego problemu, lecz w dobie "komputeryzacji" mamy do dyspozycji ogromną ilość ofert, których wciąż przybywa. Obecnie do wyboru mamy m.in.: • rynek akcji • kontrakty terminowe • opcje • rynek walutowy - FOREX • rynek towarów (ropa, złoto, miedź itp.) • obligacje • certyfikaty strukturyzowane • fundusze inwestycyjne

12. Dla osób rozpoczynających przygodę z rynkiem kapitałowym najodpowiedniejszym wyborem będzie krajowy rynek akcji. Na nim będziemy mogli testować strategie inwestycyjne, poznawać techniki gry oraz zasady panujące na giełdzie. Na kolejne rynki przyjdzie czas wraz ze zdobytym doświadczeniem i wiedza. Należy pamiętać również, że poprzeczka powinna powinna być podnoszona wówczas, gdy osiągamy dobre wyniki we wcześniejszym etapie inwestowania. • Oczywiście nikt nam nie zabroni zacząć od instrumentów pochodnych, czy też rynku walutowego. Jednak statystyki dla takich osób są niekorzystne i pokazują, że tacy inwestorzy częściej tracą niż zyskują. • Na rynku akcji podczas hossy ( Byk) nawet początkujący inwestor zarabia, a popełniane błędy nie niosą ze sobą takich konsekwencji jak inne rynki zwłaszcza FOREX, czy kontrakty terminowe. • Jednak jeżeli zapragniemy inwestować na innych rynkach należy się upewnić, że nasz Dom Maklerski udostępnia taką opcję i czy nie musimy dodatkowo poszerzyć dyspozycji o instrumenty, które nas interesują (poza akcjami) i w które dodatkowo chcemy inwestować.

13. Oto kilka zasad, które powinny być przestrzegane zarówno przez początkującego jak i doświadczonego inwestora: • zawsze inwestuj i podążaj z trendem - "trend isyourfriend" • tnij straty, a zyskom pozwalaj rosnąć • jeżeli nie wiesz co robić, nie rób nic • ochraniaj swój kapitał: • dywersyfikuj portfel • nigdy nie inwestuj całej gotówki w jeden instrument finansowy • bądź cierpliwy i nie podejmuj decyzji pod wpływem emocji • bądź zdyscyplinowany

14. 6.Jakie warunki są potrzebne by zagrać ? • Najważniejszym warunkiem by grać jest odpowiednie podejście • Osoba musi być odważna , rozważna, nieufna , skłonna do ryzyka , cierpliwa, obiektywna i opanowana. Inwestor. • Nie może być : uległa, rozkojarzona , agresywna , wrażliwa • Ważna jest również wiedza o danej giełdzie i dokładne informacje oraz jakiego dana osoba chce się podjąć ryzyka. • Musi znać swoich konkurentów • Regulamin

15. 7.Jakie są rynki giełdowe ? • Rynek podstawowy – spółki spełniające wszystkie wymagania giełdy • Rynek równoległy – mniejsze spółki • NewConnect – dla młodych firm • Catalyst – rynek np.obligacji

16. 8.Warunki by móc wystartować na rynku podstawowym • Wysoki kapitał (min. 5 mln) • Wysoka płynność • Publikowanie sprawozdań finansowych od min. 3 lat • Brak postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego

17. 9.Systemy notowań giełdowych • System notowań jednolitych w dwukrotnym fixingiem – wyznaczenie ceny na podstawie zleceń godz. 11:15 – 15:00 • System notowań ciągłych – na bieżąco ustala się ceny zależnie od napływających zleceń

18. 10.Instytucje Rynku PW • KNF (Komisja Nadzoru Finansowego) • GPW (Giełda Papierów Wartościowych) • KDPW (Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych) • Domy i biura maklerskie • Emitenci

19. 11.Słowniczek: nie wiesz ? Sprawadź! • Arbitraż - łączona transakcja giełdowa kupna/sprzedaży towarów lub papierów • Bessa (niedźwiedź) – termin giełdowy oznaczający długotrwały spadek kursu giełdowego papierów wartościowych • Broker (patrz na Makler) • Ceduła Giełdowa – oficjalny wykaz kursów akcji walut i pozostałych papierów wartościowych. • Emisja - wprowadzenie do obiegu papierów wartościowych • Hossa (byk) – termin giełdowy oznaczający długotrwały wzrost kursu GPW • Makler (Broker) – osoba zawodowo zajmująca się pośrednictwem w transakcjach kupna i sprzedaży papierów wartościowych dla klienta w zamian za prowizje ustalany w procentach od wartości transakcji (rozpoznać można po czerwonych szelkach) • WIG – obejmuje akcje spółek notowanych w systemie ciągłych • WIG20 – notowania 20 największych spółek

20. 12.Biografia: • http://www.sciaga.pl/tekst/8187-9-gieldy_papierow_wartosciowych • http://inwestujtu.pl/ • http://www.eioba.pl/a/32up/jak-zaczac-inwestowac-na-gieldzie-papierow-wartosciowych