Wyniki badań ewaluacyjnych

1. Wyniki badań ewaluacyjnych Model Wsparcia, jako innowacyjne narzędzie wzmacniające współpracę publicznych i niepublicznych instytucji pomocy społecznej oraz przedsiębiorców dedykowane gminnym zespołom interdyscyplinarnym • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2. Obszary w których realizowane były badania • Obszar związany ze szkoleniem dla KW • Obszar związany z wdrożeniem przez KW „Programu Zmiany” wobec uczestniczek projektu • Obszar związany z programem terapeutycznym „Nowa-Ja” oraz programem szkoleniowym „Szkolenie-Rozwój-Praca” • Obszar związany z udziałem uczestniczek projektu w praktykach zawodowych • Obszar spotkań uczestników fazy testowania z Zespołem Badawczo-Monitorującym • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

3. Obszar związany ze szkoleniem dla Koordynatorów Wsparcia • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

4. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

5. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

6. Szkolenia dla wrocławian, oficjalna strona www.ngo.pl, oficjalna strona gminy na której pojawiły się informacje o projekcie. • Bezpośrednio – od Kierownika Projektu, Biurovity, przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego czy kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, z Centrum Integracji Społecznej, z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej czy z Dolnośląskiego Ośrodka Polityki Społecznej. Źródła wiedzy o projekcie • Względem beneficjentek: uniezależnienie się, usamodzielnienie, pozbycie wyuczonej bezradności, poprawa samooceny, wzmocnienie pewności siebie i w konsekwencji zmiany podejścia i sposobu myślenia o sobie i swoim życiu. • Kontynuacja w małych gminach, stworzenie realnego modelu pomagającego kobietom, zwiększenie wiedzy merytorycznej, nagłośnienie tematu przemocy w domach, a w konsekwencji zupełne wyeliminowanie problemu. Oczekiwana względem projektu • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

7. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

8. Elementy wyróżniające MW od dotychczas stosowanych narzędzi: • Koordynator Wsparcia; • Mała liczba uczestniczek; • Praca bezpośrednia z ofiarą przemocy; • Połączenie wielu metod pracy: opieka psychologa, psychoterapeuty; • Wsparcie – partnerstwo; • Nastawienie na aktywizację zawodową; • Wsparcie dla Grup Roboczych; • Otwartość na nowe techniki pracy – coaching; • Nacisk na niezależność ekonomiczną. • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

9. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

10. Ocena programu szkolenia • N= 9 w I i II pomiarze. • Średnie na podstawie 5-stopniowej skali Zakres materiału w programie szkolenia Czas trwania szkolenia (liczba godzin) • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

11. Ocena organizacji szkolenia Wpierwszym pomiarze pytano o organizację i prowadzenie zajęć teoretycznych, która uzyskała najwyższą ocenę (M=4,56). Zdecydowanie najwyżej spośród elementów, o które pytano badanych, koordynatorzy ocenili prowadzących szkolenie Ocena prowadzących szkolenia • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

12. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

13. Motywy uczestnictwa w projekcie • Ciekawość projektu pod względem jego idei, kompleksowości • Chęć zgłębienia swojej wiedzy, która pomoże w pracy • Chęć implementacji uzyskanych narzędzi w swojej pracy – przeniesienie ich na inne grupy docelowe Elementy wyróżniające MW od dotychczas stosowanych narzędzi • Kompleksowość pomocy • Bezpośrednie wsparcie, zamiast dotychczas stosowanych zaleceń • Długi czas pracy z osobą dotkniętą problemem przemocy • Wyjście z przemocy poprzez aktywizację zawodową • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

14. Słabe i mocne strony Modelu Wsparcia • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

15. Obszar związany z wdrożeniem przez Koordynatorów Wsparcia „Programu Zmiany” wobec uczestniczek projektu • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

16. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

17. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

18. .

19. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

20. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

21. Zmiana na lepsze w wyniku uczestnictwa w „Programie Zmiany” Większa otwartość na innych, radość z życia, uśmiech, pewność siebie, wiara we własne możliwości, wyższa samooocena, czy wyciszenie. Wzrost pewności siebie w wyniku uczestnictwa w „Programie Zmiany” Chęć wyjścia z domu, spotykania się z innymi ludźmi, motywacja do pracy, wiara w ułożenie sobie życia osobistego i zawodowego. • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

22. 100% kobiet w I i II pomiarze odpowiedziało, że są chętne do zmiany swojej sytuacji życiowej. Czy warto było wziąć udział w projekcie? Zadowolenie z uczestnictwa w „Programie Zmiany” Brak zgody na dotychczasową sytuację przemocowej Postawa ta przejawia się samoobroną przed sprawcą przemocy, umiejętnością artykułowania swojego zdania, stawiania granic, pokonaniem strachu przed rozpoczynaniem życia od początku, czy po prostu wychodzeniem z domu na spotkania, kursy. • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

23. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

24. Czy w wyniku uczestnictwa w „Programie Zmiany” uczestniczki zmieniły się na lepsze? Pozew o rozwód wraz z eksmisją, lepsze funkcjonowanie – samodzielność, motywacja do podjęcia pracy, zmieniły zachowanie wobec sprawcy przemocy, korzystają ze wsparcia, jakie daje im grupa nowopoznanych kobiet – pozostałych uczestniczek projektu. Czy w wyniku uczestnictwa w projekcie kobiety stały się bardziej pewne siebie? Według badanych kobiety wykazują chęć do podejmowania działań, są otwarte na innych, poszukują pomocy, zaczynają aktywnie dbać o swoje sprawy, które do tej pory odkładały, np. złożenie wniosku o eksmisję. • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

25. Wszyscy koordynatorzy, podobnie jak uczestniczki projektu stwierdzili, że kobiety są chętne do zmian w swoim życiu. Brak zgody na bycie ofiarą przemocy pokrywa się z wypowiedziami kobiet. Według koordynatorów kobiety decydują się na rozstanie/separację ze sprawcą, znają swoją wartość i nie pozwalają traktować siebie jako ofiary, biorą udział w zajęciach. Niektóre złożyły pozew o eksmisję, wyraźnie deklarując, że nie dopuszczą już do sytuacji przemocy, ustanowiły wspólny front z dziećmi przeciwko sprawcy. Ponadto kobiety stawiają granice sprawcom. Zadowolenie kobiet z uczestnictwa w projekcie Taki sam rozkład odpowiedzi w I i II pomiarze • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

26. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

27. Ocena skuteczności, adekwatności modułu 1 „Szkolenie-Rozwój-Praca” wobec grupy docelowej • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

28. Ocena skuteczności, adekwatności modułu 2 „Wsparcie terapeutyczne Nowa-Ja” wobec grupy docelowej Wśród oczekiwań dotyczących testowanego Modelu Wsparcia, badani wskazali na: • Elastyczność – dostosowanie do aktualnych potrzeb klientek • Poprawę funkcjonowania w różnych sferach uczestniczek projektu • Pozytywny wynik testowania i wdrożenie w całej Polsce • Zaprzestanie przemocy • Powrót na rynek pracy • Wzmocnienie psychiczne, zwiększenie poczucia wartości, samodzielności • Zbudowanie poczucia bezpieczeństwa • Odwzorowanie projektu dla osób młodszych, dotkniętych problemem przemocy • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

29. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

30. Obszar związany z programem terapeutycznym „Nowa-Ja” oraz programem szkoleniowym „Szkolenie-Rozwój-Praca” • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

31. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

32. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

33. Każda z 13 kobiet otrzymała do oceny poszczególne moduły programu szkoleniowego, czyli 4 ankiety do wypełnienia: • Szkolenie komputerowe • Warsztat poruszania się po rynku pracy • Dresscode podczas rozmowy kwalifikacyjnej i w miejscu pracy • Warsztat kompetencji osobistych i społecznych • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

34. Średnia ocen programu szkolenia – zestawienie zbiorcze Niższą ocenę uzyskało „Szkolenie komputerowe”, a następnie „Warsztat kompetencji osobistych i społecznych”. Jednocześnie te dwa kursy uzyskały najwyższe oceny pod względem użyteczności przekazanej wiedzy. Ocena zakresu materiału – zestawienie zbiorcze i w dekompozycji na poszczególne programy • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

35. Ocena czasu trwania szkolenia – zestawienie zbiorcze i w dekompozycji na poszczególne programy Ocena organizacji szkolenia – zestawienie zbiorcze • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

36. Ogólna ocena szkolenia Ocena prowadzących szkolenia Warsztaty komputerowe • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

37. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

38. Większość kobiet odpowiedziało, że nie zgłosiło się do projektu samodzielnie. Zostały zachęcone przez osoby z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Centrum Praw Kobiet, Centrum Integracji Społecznej, czy przez innych pracowników socjalnych. • Wśród oczekiwań deklarowanych przez kobiety pojawiło się: • Przerwanie sytuacji przemocowej • Podjęcie pracy • Przezwyciężenie choroby (depresja, lęki) • Chęć zmiany swojej sytuacji życiowej Byłam w trakcie ciężkiej depresji i to się objawiało tym, że zrobiłam sobie areszt domowy, bałam się wychodzić z domu, bałam się ludzi (…) Chodziłam na psychoterapię i panie stwierdziły, że trzeba mnie zmusić do tego projektu. Byłam bardzo oporna, ale panie były nieugięte i wyciągnęły mnie z domu, niemalże na siłę i za to będę im do końca życia wdzięczna. Stanęłam na nogi, ożyłam, to jest po prostu nie ta sama osoba. Nadal mam lęki, ale to jeszcze czasu trzeba. • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

39. Wśród kobiet były również takie, które zdecydowanie podkreślały, że największe efekty przyniósł program terapeutyczny „Nowa-Ja”. Kobiety wspominały o szkoleniu dotyczącym asertywnościoraz o nauce zachowań wobec sprawcy przemocy. Badane podkreślały wielokrotnie, że zajęcia te dały im siłę i motywację do zmiany swojej sytuacji życiowej. Wiele pań, które miały za sobą karierę zawodową, lub prowadziły własne przedsiębiorstwo wskazywało, że zajęcia z pisania CV czy dresscodu nie były im przydatne. Ocena programu „Szkolenie-Rozwój-Praca” była powiązana z doświadczeniem zawodowym kobiet. W sytuacji, kiedy kobieta pozostawała bez pracy przez długi okres czasu, a jej doświadczenie zawodowe w przeszłości nie było bogate, program został oceniony jako pozytywny i pożyteczny. Niektóre kobiety oprócz doświadczenia zawodowego prowadziły w przeszłości działalność gospodarczą, więc stawały nie tylko po stronie aplikujących o pracę, ale również same rekrutowały pracowników na stanowiska w swoich firmach. W tym przypadku zajęcia programu wydały się zbędne, a czas na nie poświęcony mógłby być dostosowany do potrzeb uczestniczek. • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

40. Co należałoby poprawić/ulepszyć aby program w jeszcze większym stopniu pomagał kobietom? • Ograniczenie ilości osób lub częstotliwości opowiadania o swojej sytuacji życiowej. Spotkanie zbiorcze z psychologami i psychoterapeutami • Prowadzenie jednej grupy do końca projektu. Odczytywane jako minus projektu było dołączanie nowych uczestniczek w trakcie trwania projektu. • Dopracowanie narzędzi, aby były dostosowane do wszystkich rodzajów przemocy. Niektóre respondentki nie trafiły do projektu w wyniku przemocy, jakiej doznają od swoich mężów, ale synów. • Dopracowanie szczegółów projektu. Jedna z pań wspomniała o braku odbioru ubrań przez osobę za to odpowiedzialną, przez co wszystkie wybory dokonane z pomocą stylistyki przepadły. • Dopowiedzenie wszelkich kwestii formalnych. Podczas obłożenia zajęć na samym początku nie sposób było pogodzić udziału w projekcie ze swoimi obowiązkami czy sytuacjami losowymi, jak wizytą u lekarza, a w umowie nie było zapisu o 80% frekwencji • Podzielenie umiejętności kobiet na różne stopnie zaawansowania np. w przypadku warsztatów komputerowych – w jednej grupie znalazły się osoby biegłe w obsłudze komputera i takie, które nie potrafiły go włączyć. • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

41. Większość kobiet, które wzięły udział w indywidualnych wywiadach pogłębionych były zdecydowanie zadowolone z uczestnictwa w projekcie – co potwierdzają również wyniki badań ilościowych. Kobiety wspominały o niedociągnięciach projektu z dużą dozą zrozumienia. Patrzyły na swoją grupę, jako testową, pierwszą. • Wszystkie kobiety, które wzięły udział w wywiadach były uśmiechnięte i zadowolone, z żalem wypowiadały się o kończących się zajęciach, a decyzja o cyklicznych spotkaniach z innymi uczestniczkami projektu potwierdza, że utworzona grupa wsparcia jest bardzo trwała. • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

42. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

43. Mankamenty projektu • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

44. Mocne i słabe strony Modelu Wsparcia • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

45. Największe zagrożenia Modelu Wsparcia Gdyby był taki ciąg dalszy, że koordynator pracuje sam na zasobach lokalnych, to zdążyliśmy się przekonać, że my możemy sobie zrobić mapę zasobów, naprawdę mieć tysiąc miejsc, gdzie panie mogą uzyskać pomoc, ale na przykład pomoc psychologiczna, pani w rejestracji powiedziała, że o psychologu można zapomnieć do wakacji. • Praca na zasobach lokalnych • Poszukiwanie pracy przez Koordynatora Wsparcia dla uczestniczek projektu Ja też nie wiem jakby miało wyglądać szukanie pracy, bo na dzień dzisiejszy panie mają praktyki zapewnione i nie ma takiej potrzeby. W zapisie jest, że mamy się kontaktować z pracodawcami i tutaj może być takie zagrożenie, że my mamy współpracować, a tutaj nie ma, jest dziura w mieście. • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

46. . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

47. Wszyscy respondenci stwierdzili, że zmiana u kobiet wystąpiła. Można ją zauważyć zarówno w wyglądzie uczestniczek, jak i w postawie względem sprawcy przemocy. Umożliwienie kobietom praktyk zawodowych jest równie ważnym czynnikiem zmiany, który prowadzi do uniezależnienia finansowego. Badani podkreślali również wagę grupy wsparcia. Ocena modułu „Szkolenie-rozwój-praca” • Uwagi do modułu: • Początkowe przeciążenie uczestniczek zajęciami; • Niedostosowanie zajęć do wiedzy i potrzeb; • Sugestia co do rozplanowania zajęć w przyszłości – mniej intensywne ale długotrwałe • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

48. Ocena modułu wsparcie terapeutyczne „Nowa-Ja” • Uwagi do modułu: • Sugestia co do zwiększenia motywacji pań do udziału w zajęciach • Zbyt duża ilość zajęć, na których kobiety opowiadały o swojej sytuacji życiowej – sugestia co do prowadzenia dokumentacji do wglądu specjalistów w projekcie • Dostosowanie ilości zajęć do zdolności percepcyjnych – niektóre kobiety po długotrwałym pobycie w domu • Dostosowanie zajęć nie tylko do umiejętności, ale również do potrzeb (przebytych terapii i kursów) MW jako lepsze rozwiązanie od dotychczas stosowanych narzędzi, bo: Wszystkie dotychczasowe działania, o których ja wiem, są ukierunkowane tylko na wyjście z przemocy. Natomiast żadne z tych działań (przynajmniej ja takiego nie znam) nie jest ukierunkowane na znalezienie pracy przez te panie. KW, który wspiera panie na wszystkich etapach W wyniku obserwacji MW już przynosi lepsze efekty od innych kursów i szkoleń – kompleksowe przygotowanie do samodzielności Działanie nakierowane na aktywizację zawodową • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

49. Mocne i słabe strony MW • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

50. Obszar związany z udziałem uczestniczek projektu w praktykach zawodowych • . „Człowiek - najlepsza inwestycja” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego