Warszawa, 23 czerwca 2010 r.

1. Zespół opiniodawczo-doradczy do spraw statusu zawodowego nauczyciela„ Jaki awans zawodowy nauczycieli?” Warszawa, 23 czerwca 2010 r.

2. Podstawowym celem nowelizacji Karty jest wdrożenie nowej koncepcji statusu zawodowego nauczycieli, umożliwiającego im rzeczywisty awans w zawodzie. Awans zawodowy i materialny będzie uwarunkowany podwyższeniem kwalifikacji oraz jakością pracy. Przedmowa prof. Mirosława Handke, Ministra Edukacji Narodowej w Ministerstwo Edukacji Narodowej o nowelizacji Karty Nauczyciela Biblioteczka Reformy Nr 23 Historia i istota obecnego systemu awansu zawodowego

3. Historia i istota obecnego systemu awansu zawodowego Awans zawodowy został określony w: • ustawie z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (art.1 pkt 10 oraz art.7-7a i art.10) • rozporządzeniu z dnia 3 sierpnia 2000 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (rozporządzenie określało sposób odbywania stażu, rodzaj dokumentacji załączanej do wniosku, zakres wymagań kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych dla uzyskania poszczególnych stopni awansu zawodowego, z uwzględnieniem zróżnicowania grup nauczycieli, oraz tryb działania komisji kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych, a także wzory zaświadczeń o akceptacji lub zdaniu egzaminu oraz wzór aktu nadania stopnia awansu zawodowego)

4. Istota obecnego systemu odzwierciedlenie etapów rozwoju zawodowego nauczyciela (adaptacja w zawodzie, stabilizacja zawodowa, mistrzostwo w zawodzie) mechanizm motywujący do podnoszenia kwalifikacji i doskonalenia zawodowego Historia i istota obecnego systemu awansu zawodowego

5. Historia i istota obecnego systemu awansu zawodowego Cele nowelizacji systemu awansu w latach 2002-2007* • zagwarantowanie porównywalności oceny osiągnięć i dorobku zawodowego nauczycieli ubiegających się o awans na terenie całego kraju (eksperci + szkolenia ogólnokrajowe) • możliwość wglądu w prace poszczególnych nauczycieli ze strony nadzoru pedagogicznego i organu prowadzącego szkołę, a także rodziców uczniów (udział w komisji przedstawiciela KO; rada rodziców – opinia w trakcie oceny ze stażu) • wpływ i odpowiedzialność dyrektora szkoły w zakresie powiązania awansu zawodowego nauczycieli z jakością pracy szkoły (plan awansu uwzględniający plan pracy szkoły) *ze stanowiska MEN, po ukazaniu się informacji NIK dot. kontroli funkcjonowania awansu zawodowego; wrzesień 2008 r.

6. Historia i istota obecnego systemu awansu zawodowego 2002r. • znowelizowanie rozporządzenia z dnia 3 sierpnia 2000 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, co umożliwiło znaczne doprecyzowanie procedur awansowych (dookreślono terminy, usystematyzowano dokumentację załączaną do wniosku o postępowanie kwalifikacyjne na nauczyciela dyplomowanego, doprecyzowano wymagania na poszczególne stopnie awansu)

7. Historia i istota obecnego systemu awansu zawodowego 2004 r. znowelizowanie ustawy – Karta Nauczyciela, w tym m.in.: • wydłużenie z 7 do 10 lat (prawie o połowę) ścieżki awansu zawodowego, określającej potencjalne możliwości uzyskania przez nauczyciela wyższego stopnia awansu zawodowego i odpowiednio wyższej pozycji finansowej • wprowadzenie obligatoryjnej rozmowy nauczyciela z komisją kwalifikacyjną w postępowaniu na stopień nauczyciela dyplomowanego • wzmocnienie roli kuratora oświaty w systemie awansu zawodowego nauczycieli poprzez zapewnienie mu udziału w pracach komisji egzaminacyjnych dla nauczycieli ubiegających się o stopień nauczyciela mianowanego

8. 2004 r. wydanie nowego rozporządzenia z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie awansu zawodowego nauczycieli (doprecyzowano zasady odbywania stażu na kolejny stopień awansu zawodowego oraz zakres merytoryczny wymagań niezbędnych do uzyskania poszczególnych stopni) Historia i istota obecnego systemu awansu zawodowego

9. Historia i istota obecnego systemu awansu zawodowego 2005 r. • wydanie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 maja 2005 r. w sprawie ramowego programu szkolenia kandydatów na ekspertów wchodzących w skład komisji egzaminacyjnych i kwalifikacyjnych dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień zawodowy, sposobu prowadzenia listy ekspertów oraz trybu wpisywania i skreślania ekspertów z listy (rozporządzenie nałożyło na ekspertów obowiązek szkoleń, których podstawowym celem jest przygotowanie nauczycieli do efektywnego skutecznego wykonywania zadań eksperta, a tym samym podwyższenie jakości prac komisji egzaminacyjnych i kwalifikacyjnych działających w tym systemie)

10. Historia i istota obecnego systemu awansu zawodowego 2007 r. • nowelizacja rozporządzenia z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (doprecyzowanie regulacji określających skład komisji kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych oraz dokumentacji składanej przez nauczyciela wraz z wnioskiem o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego)

11. Efekty funkcjonowania systemu awansu zawodowego nauczycieli

12. Efekty funkcjonowania obecnego systemu Awans finansowy i wzrost prestiżu • wzrost kwalifikacji • wyższe wynagrodzenia • stabilizacja w zawodzie • dostęp do funkcji kierowniczych i stanowisk w systemie oświaty (ekspert, egzaminator, opiekun stażu, stanowiska w nadzorze pedagogicznym)

13. Efekty funkcjonowania obecnego systemu Wzrost kwalifikacji i kompetencji nauczycieli W 2008 r. wykształcenie wyższe posiadało 97% ogółu zatrudnionych nauczycieli, tj. o ponad 20% więcej, aniżeli w roku 2000 W 2008 r. przygotowania pedagogicznego nie posiadało 1,37% ogółu uczących nauczycieli, podczas gdy w 2000 r. przygotowania pedagogicznego nie posiadało 6,8% nauczycieli Źródło: Raport Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli pt. Nauczyciele we wrześniu 2008 roku. Stan i struktura zatrudnienia.

14. Średnioroczna struktura zatrudnienia

15. Efekty funkcjonowania obecnego systemu

16. Efekty funkcjonowania obecnego systemu Różnica wynagrodzenia średniego nauczyciela stażysty i dyplomowanego zł

17. Ocena systemu przez NIK Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła z własnej inicjatywy kontrolę funkcjonowania systemu awansu zawodowego nauczycieli celem dokonania oceny realizacji ustawowych zadań przez właściwe organy administracji rządowej, samorządu terytorialnego i dyrektorów szkół. Kontrolą objęto okres czterech lat szkolnych – od 2003/2004 do 2006/2007 Najwyższa Izba Kontroli podkreśliła, żew funkcjonowaniu systemu awansu zawodowego nauczycieli konieczne jest ściślejsze powiązanie z jakością pracy szkół

18. Co dalej z awansem zawodowym nauczycieli? • Czy powinny się zmienić warunki i procedury awansowania nauczycieli? • Jak powinien awansować dyrektor szkoły lub placówki oświatowej? • Jakimi sposobami zwiększyć autonomię i skuteczność dyrektora szkoły w motywowaniu kadry nauczycielskiej? • W jaki sposób ściślej powiązać awans zawodowy z efektami pracy nauczyciela? • W jaki sposób ściślej powiązać awans zawodowy z zaangażowaniem nauczyciela w pracę całego zespołu?

19. Co dalej z awansem zawodowym nauczycieli? A. Jak uprościć procedurę awansu – ograniczenie biurokracji? B. Jakie inne niż obecnie funkcje może pełnić awans (np. świadczyć o specjalizacji, dodatkowych zadaniach, zobowiązaniach, być na czas określony)? C. Czy i jaką rolę przy podejmowaniu decyzji o awansowaniu może odgrywać opinia społeczności szkolnej? D. Jakie – niezależne od systemu awansu – mogą być metody motywowania i nagradzania nauczycieli? E. Czy i na jakich zasadach, w jakich sytuacjach może grozić utrata posiadanego stopnia awansu (np. postępowanie dyscyplinarne, ocena pracy)? Czy rozbudowywać obecny system, czy budować cały system od nowa i następnie drogę przejścia do niego?

20. Zapraszamy do dyskusji