140 likes | 376 Vues
Taalhandelingen en cultuur: beleefdheid. Moderator (Inleiding): Jana Kupke Referent (Taalhandelingen): Dörte-Meyer-Rewerts Referent (Beleefdheid): Dimana Raikova Schrijver (Taak/Power-Point-Presentatie): Manuela Grensemann. Inhoud. Inleiding: Definities Taalhandelingen
E N D
Taalhandelingen en cultuur: beleefdheid Moderator (Inleiding): Jana Kupke Referent (Taalhandelingen): Dörte-Meyer-Rewerts Referent (Beleefdheid): Dimana Raikova Schrijver (Taak/Power-Point-Presentatie): Manuela Grensemann
Inhoud • Inleiding: Definities • Taalhandelingen • Gezichtszorg: Beleefdheid • Taak
Taaluitingen performatieve taaluitingen: "Ik beloof je morgen op tijd te komen." • een handeling wordt tegelijkertijd beschreven en uitgevoerd • spreker en uitvoerder zijn identiek, beschrijving en realisering van wat ik doe vallen samen • de toegesprokene is ook degene aan wie iets beloofd wordt
Taaluitingen constatieve taaluitingen: "Ik beloof hem morgen op tijd te komen." "Zij belooft je morgen op tijd te komen." • met de uitingen wordt steeds een bewering gedaan en geen belofte, verzekering, verzoek of zoiets • spreker en uitvoerder zijn niet identiek • de toegesprokene is niet die persoon aan wie iets beloofd wordt
Soorten taalhandelingen • commissieve taalhandelingen: taalhandeling waarmee de spreker een verplichting aangaat • directieve taalhandelingen: taalhandeling waarmee de spreker een verzoek doet
Directe en indirecte taalhandelingen • indirecte taalhandeling: Student A: Let`s go to the movies tonight. Student B: I have to study for my exam. • directe taalhandeling: • moet een performatief werkwoord bevatten • er wordt onderscheid gemaakt tussen institutionelen en niet-institutionelen taalhandelingen
3. Gezichtszorg: Beleefdheid • Goffman (1967), Lakoff (1977), Brown en Levinson (1978) en Leech (1983) brachten de ”gezichtszorg” tot ontwikkeling. • Het basisidee van Brown en Levinson. • Twee soorten behoeften aan gezichtszorg: 1. behoefte aan afscherming » behoefte aan een negatief gezicht 2. behoefte om het gezicht op te bouwen » behoefte aan een positief gezicht
Positieve en negatieve beleefdheid • Definitie: Het gedrag dat erop gericht is te voldoen aan de behoefte van het negatieve en het positieve gezicht van de gesprekspartner, wordt negatieve beleefdheid en positieve beleefdheid genoemd. • gezichtszorgstrategieën: - negatief-gezichtszorgstrategie - positief-gezichtszorgstrategie • gezichtbedreigende activiteiten (FTA)
Voorbeeld 1 A Opzij! B Willen jullie even opzij gaan? C Sorry, mag ik even langs? D Oh, ik neem het andere pad wel even. E ( Als de winkelhulp ziet dat zijn collega‘s zelf druk bezig zijn in het gangpad , maakt hij een omweg.) positief beleefde FTA = solidariteitsbeleefdheid negatief beleefde FTA = respectbeleefdheid
A Pardon! B Even opzij graag! C Opzij,alsjeblieft! D Ik zou er graag even langs willen. E Kan ik er even langs? F Zou ik er misschien even langs kunnen? G Kunnen jullie even opzij gaan? H Zouden jullie even opzij willen gaan? I Mag ik er even langs? J Zou ik er misschien even langs mogen? Voorbeeld 2
4. Taak • Welk concreet doel dient volgens Van der Wijst beleefdheid in de vraag- en onderhandelingssituaties? • Welke twee soorten beleefdheid onderscheidt Van der Wijst? • Discussievraag: Bestaat er in de praktijk een beleefdheidscode?