LINUX TEMEL KAVRAMLAR

1. LINUX TEMEL KAVRAMLAR

2. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • GNU(Gnu is Not Unix): • Serbest yazılım modeline verilen isimdir. • Richard Stallman tarafından ortaya atılmıştır. • Yazılımın açık kaynak kodlu olmasını öngörmektedir. • Linux işletim sisteminin çekirdeğini oluşturmaktadır. • GNU nun sağladığı açık kaynak kodu sayesinde isteyen herkes daha gelişmiş,özgün,üretken çalışmalarda bulunabilir. • GPL - GNU General Public License - GNU Genel Kamu Lisansı

4. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • KDE : • Linux altındaki 20’den fazla pencere yöneticisinden sadece birisidir. • İlk defa 1994 yılında geliştirilmeye başlanmıştır. • Sürükle-bırak teknolojisi sayesinde en çok tercih edilen masaüstü haline gelmiştir.

5. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • GNOME : • KDE gibidir. • Gelişmiş grafik ortamına ve • Kolayca yapılandırılabilir menülere sahiptir.

6. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • ROOT : • Sistemdeki en yetkili kullanıcı yani sistemin İMPARATORU dur. • Ağ servisleri, • Sistem servisleri, • Kullanıcı açma ve kapama, • Yedekleme yapma için gerçekleştirilen tüm işlemler root kullanıcısının görevidir.

8. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • GIMP(GNU Image Maniplation Program) Linux altındaki en gelişmiş serbest yazılım grafik programıdır.

9. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • LILO (Linux Loader) • Diskin başına yerleşerek bilgisayarın düzgün bir şekilde Linux ile açılmasını sağlayan programdır. • Bilgisayarın Windows ve Linux ile birlikte dönüşümlü olarak açılabilmesini sağlayan bir sisteme sahiptir. • Bilgisayar açılırken LILO sayesinde istediğiniz işletim sistemini açabilirsiniz.

11. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • SHELL (KABUK) : • Bilgisayar ile kullanıcı arasındaki bağlantıyı sağlar. • Girilen komutları bilgisayara , sonuçları kullanıcıya iletir.

12. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • KERNEL (Çekirdek) • Tüm işlemlerden sorumlu yönetim kademesidir. Çekirdek - Sistemin düzgün çalışmasından, - Bilgisayar kaynaklarının düzenlenmesinden, -Kullanıcıların görevlerinin sırayla yapılmasından, -Bellek denetiminden, -Yan birimlerin (CD-ROM,disket sürücü vb.) çalışmasından Sorumludur.

13. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • SWAP ve ROOT PARTITION • Swap: Komplike hesaplama işlemleri için anabellek yetmezse Linux bunun yerine sabit dikin bir bölümünü sanal bellek olarak kullanır. • Root: Linux sabit diskin bu alanını kendisi kullanabilmek için ext2 veya Reiser dosya sistemiyle formatlar.

15. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • HOWTO : • Yaklaşık 100 HOWTO belgesinden her bir sistem yönetimi, ağ, kullanıcı yönetimi ya da daha basit konuları ele alıyor. • Bunların yanında sistem ve ağ yönetimi, sistem güvenliği, çekirdek yapısı, modül programlama gibi çeşitli konuların ayrıntılarıyla açıklandığı kitaplar da HOWTO belgeleri kapsamında yer alıyor.

16. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • KOFFICE : • Koffice, KDE projesi çerçevesinde geliştirilen ve kword, killustrator, kformula, kspread, kimageshop, kchart gibi pek çok birbirinde bağımsız, ancak birlikte çalışabilirlik özellikleri olan programlardan oluşan bir masaüstü yazılımı. • Kurmak için ayrı bir CD’yte ihtiyaç yoktur, Linux içerisinde gelir.

18. LINUX TEMEL KAVRAMLAR • LINUX TARİHÇESİ • LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • LINUX’UN MEVCUT KULLANIM ALANLARI • LINUX YAZILIM ÖZELLİKLERİ

19. Kısaca Linus • Linus Torvalds, 28 Aralık 1969'da Finlandiya'nın başkenti ve aynı zamanda en büyük kenti olan Helsinki'de doğdu. Adı, Nobel ödüllü ünlü kimyacı Linus Pauling'ten gelmektedir.Torvalds ailesi, Finlandiya'daki isveççe konuşan azınlığa dahildiler. Yaklaşık 5 milyon olan Finlandiya nüfusunun 300 bin kişilik kısmını bu kesim oluşturmaktaydı.

20. Kısaca Linus • Ebeveynleri Anna ve Nils, 1960'larda Helsinki Üniversitesi'nin radikal görüşlülerindendi, ayrıca babası komünistti. Bu sebeplerden dolayı Linus, çocukluk döneminde alaylara maruz kalmış ve yavaş yavaş sosyal hayattan kendisini soyutlamaya başlamıştı. İlerleyen yıllarda kendisini bu kadar çok bilgisayara vermesinin sebeplerinden birinin çocukluk yıllarında yaşadığı olaylar olduğunu söyleyecekti.

21. Linux Tarihçesi • Kişisel bilgisayar dünyasında Windows kral iken... Finlandiya’da 21 yaşında bir üniversite öğrencisi çıkmış. Yeni edindiği Intel 386 bilgisayarına kurulu DOS’ u sevmemiş; Helsinki Üniversitesi’nin bilgisayarlarında çalışan Unix’ ten kendi bilgisayarında da olsun istemiş. Ama bilgisayar dünyasını idare eden krallar, PC için Unix satılmasını çok ağır para şartlarına bağlamışlar ve büyük firmalar dışında küçük şahısların Unix edinmesini adeta istemezlermiş

23. Linux Tarihçesi • Linus adli Helsinkili bu genç, düşünmüş, düşünmüş... Ve sonunda krallara para vermektense, kendi işletim sistemini kendisi yazmaya karar vermiş. Çünkü çok zeki ve becerikli bir gençmiş. Ortaya DOS yerine bir PC’ yi çalıştırmaya, BIOS bilgilerini edip, bilgisayarın klavyesi nerede, ekranı nerede anlamasına yeter düzeyde bir işletim sistemi çıkınca, ilk isi bunu, o zaman, yani 1991 yılında ne ölçüde Internet varsa, o ölçüde çevresine yaymaya karar vermiş. Çünkü bu genç çok alçakgönüllüymüş. Arkadaşları “Yahu Linus, bu ne güzel Unix! Gel bunun adi Linux olsun; hem seni hatırlatır, hem de Unix’ i!” demişler.

25. Linux Tarihçesi • Böylece yeni işletim sisteminin adi Linux olmuş. Aradan yıllar geçmiş. PC dünyasında işletim sistemi tahtına kurulmak isteyen krallar arasında kavga başlamış. Kral IBM, PC tahtına geçmek üzere ortaya OS/2 diye bir prens sürmüş. Ama kral Windows, bu prensi bir kılıç darbesiyle öldürmüş! Büyük bilgisayar sarayındaki Unix kralları ise arda bir “PC tahtını nasıl ele geçiririz?” diye düşünüyorlarmış, ama “PC krallığının kulları zengin değil, bize büyük firmalar gibi çok para kazandıramazlar!” deyip vazgeçiyorlarmış yarıştan. Fakat PC krallarının kulları arasında Windows’ un hükümdarlığından hoşlanmayanların sayısı da artıyormuş.

27. Linux Tarihçesi • O sırada bir taraftan kendi PC’ sini yöneten Linux tabanın dikkatini çekmiş;”Bizim PC’ mizi de yönetir misin?” demişler. Linux, “Tabii yönetirim!” demiş. PC’ler “Peki kaç para?” diye sormuşlar; Linux, “Para istemem, ama bir şartım var! “ demiş. PC’ler o güne kadar hiç böyle bir şey duymamışlar.”Nedir şartın?” diye sormuşlar hayretle! Linux, “Para istemem, ama hiçbiriniz de benim sırtımdan para kazanamazsınız” demiş. Linux, ayrıca kendisinin değiştirilmesine de izin vermiş; ama bu kez şartı kendisinde yapılan değişikliğin herkese açık olmasıymış.

28. Linux Tarihçesi • Linux, dünyanın ilk serbest dağıtılan yazılımı değil. “Serbest Yazılım Vakfı” diğer birçok kurum, henüz PC icat edilmeden önce, bilgisayar yazılımının ücretsiz dağıtılması fikrini benimsemiş kişiler yazdığı programları bir araya getiriyor ve dağıtıyordu. Yakin zamana kadar Linux da tamamen ücretsiz edinilebilirdi.

29. Linux Tarihçesi • Fakat bir bilgisayar işletim sistemi yazılımını kernel adı verilen çekirdek programı kendi donanımına göre “derlemek” tabir edilen işlemden geçirerek kurabilecek çok az kullanıcı bulunduğu için, birçok firma, bir “Linux’u bilgisayara kurma programı” üreterek bunu satıyor. Bu tür Linux kurma programına, “Linux Dağıtımı” (distribution) adi veriliyor. “Dağıtım” paketleri üreten firmalar, kendi paketlerin daha cazip hale getirmek için, sundukları ürünün bir Linux sisteminde bulunması gereken birçok yan ürün içermesine de özen gösteriyorlar.

31. Linux Tarihçesi • Serbest Yazılım ruhuyla hareket eden Linux’u kendi yazılımları için en elverişli ortam diye gören birçok bireysel programcı da programını ücretsiz dağıtıyor. Ayrıca Linux’un yayılması fikrini savuna dernekler ve kullanıcı guruplar tarafından ücretsiz verilen “dağıtım” paketleri da var. Bunları Internet’ten indirerek, kurmanız mümkün.

32. Linux Tarihçesi • Linux’u, ortaya çıkaranın amacına uygun şekilde gerçekten beş kuruş para ödemeden edinmek istiyorsanız, Internet adreslerinde indirebilirsiniz. Ayrıca, Internet’te başka birçok yerden ticari olmayan dağıtım paketi bulmanız da mümkün.

34. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Linux giderek popülerlik kazanan bir işletim sistemi. Hemen hemen her gereksinimi karşılayacak yazılımları, değişik özellikleri ve sağlam yapısıyla oldukça beğeni görüyor.Siz de Linux kullanmak istiyor ama Linux hakkında fazla bir şey bilmiyorsanız bu yazı tam size göre.

35. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Linux Nedir ? • Teknik olarak tanımlamak gerekirse Linux, Unix benzeri, çekirdek (kernel) temelli, tam bellek korumalı ve çoklu işlem yapabilen bir işletim sistemidir.Linux anlatılırken nedense her yerde ilk olarak şu yazılır: Linux, orjinal olarak Linus Torvalds tarafından 1991 yılında Helsinki Üniversitesi'nde öğrenciyken geliştirilmiş ve GNU lisansı altında ücretsiz dağıtılan bir işletim sistemidir.

37. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Linux Amiga'lardan Digital Alpha'lara varan geniş bir donanım yelpazesinde rahatlıkla çalışabilen dayanıklı, güçlü derli toplu (ufak) ve ücretsiz bir işletim sistemidir.Bunun yanı sıra Linux tam bir ekip çalışmasının ürünü.Ekipse tüm dünyaya yayılmış bir meraklı programcılar ordusudur.Bu insanlar Linux’a her an yeni özellikler katıyor, hataları düzeltiyor, eksikleri gideriyor ve yeni donanım sürücüleri çıkarıyor.

38. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Linux Bilgisayarımda Çalışır mı ? • İşte Linux'un en iyi olduğu bir çok alandan biri, platform çeşitliliği.Linux aklınıza gelebilecek (evet Commodore64 için bile sürümü var) her devrin bilgisayarına uygulanmış. • Linux, bütün Intel x86 mimarisi ve uyumlu platformlarda, PowerPC işlemcili (Macintosh) platformlarda, Sun Sparc'larda, DEC Alpha'larda ve diğerlerinde çalışabilir.Linux'u çalıştırmak için en son, en hızlı sistemlere ihtiyacınız yok.

39. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Modüler bir yapıda olmasından dolayı, 150 MB sabit disk ve 2 MB fiziksel bellek alanı olan en düşük i386 modelinde bile Linux'u çalıştırabilirsiniz.Tabi öyle bir makinenin performansı da bir yere kadar olacaktır.Daha fazla işlevi kullanmak istiyorsanız bundan daha iyi bir makineye ihtiyacınız olacağı açıktır.Bunun yanında bazı geliştiricilerin tek bir disketten çalışabilecek dağıtımlar konusunda çalışmaları da var.

41. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Linux, 1991 yılında Finlandiyalı bir üniversite öğrencisi tarafından geliştirilmeye başlanmış. Linus Torvalds, master projesi için bir işletim sistemi yazmak için kollarını sıvadığı zaman bunun en iyi şekilde yapmanın bir yolu olarak İnternet'te duyurmak olduğunu düşünüyor. Linus Torvalds'ın mesajı o kadar çok yazılımcının ilgisini çekiyor ki dünyadan bir anda yüzlerce cevap alıyor. Böylece 9 yıllık bir serüven başlıyor.

42. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Linux, 1991 yılında Finlandiyalı bir üniversite öğrencisi tarafından geliştirilmeye başlanmış. Linus Torvalds, master projesi için bir işletim sistemi yazmak için kollarını sıvadığı zaman bunun en iyi şekilde yapmanın bir yolu olarak İnternet'te duyurmak olduğunu düşünüyor. Linus Torvalds'ın mesajı o kadar çok yazılımcının ilgisini çekiyor ki dünyadan bir anda yüzlerce cevap alıyor. Böylece 9 yıllık bir serüven başlıyor.

43. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Şimdi Linux'un tüm dünyada 20 milyon kadar kullanıcısı olduğu tahmin ediliyor. Türkiye'deki tahminler ise Linux kullanan 75 bin civarında kişi olduğu yönünde. Linux sadece Intel, AMD, Cyrix gibi işlemcilerde değil, daha yüksek performans gösterebilen Alpha, Sparc gibi 20'ye yakın platformda da çalışabiliyor.

44. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Mutlaka Linux'un neye benzediğini merak ediyorsunuz. Bu ekran görüntüleri, Gelecek Linux'un yapabildikleri hakkında size bir fikir verecektir. Linux'un en önemli özelliklerinden bir tanesi de sizin bu işletim sistemini istediğiniz gibi yönetmenize izin vermesidir. Eğer programcı iseniz, kaynak kodu açık olan Linux'a kolayca eklemeler yapabilirsiniz.

46. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Linux'a nasıl başlamalıyım? • Linux kullanmanın en kolay ve kısa yolu bir Gelecek Linux 1.0 CD'si bulmak ve sisteminize kurmak. Daha önce kullandığınız işletim sistemini silmeye gerek kalmadan aynı bilgisayar üzerinde Linux'u çalıştırabilir ve ikili açış yöntemiyle Linux'u ya da Windows açabilirsiniz. Gelecek Linux sadece 25 dakika içinde kurulur ve ayarlanabilir!

47. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Linux özellikle küçük ve orta ölçekli kurumların kısıtlı Internet’e geçiş bütçelerinden fedakarlık etmelerine gerek kalmadan Internet’e zıplamalarını sağlıyor. Böylece neredeyse komik denilebilecek bir ücretle -ki bu genellikle CD'nin sahip olma maliyetine denk düşüyor- kendi sunucu servislerinizi kurabiliyorsunuz.

49. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Tabi başınız sıkıştığında bu konuda profesyonel destek alabileceğiniz kuruluşların olduğunu da unutmamak gerek.

50. LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ • Linux, 21. yüzyılın işletim sistemidir • Bütün bunların yanı sıra geniş ağ yetenekleri, verimli kaynak yönetimi, çoklu grafik ara yüzü nedeniyle Linux, önce akademik çevrelerin ilgisi ile büyürken şimdi ticari kuruluşların el atmasıyla hızla genişlemeye devam etmektedir. Özellikle veritabanı konusunda Sybase, Oracle, Informix gibi veritabanlarının da etkisiyle Linux etkin ve ucuz bir işletim sistemi olarak alternatif çözümler sunar.