Synthese: “Zorg voor verslaafde dak- en thuislozen in Utrecht.”

1. Synthese: “Zorg voor verslaafde dak- en thuislozen in Utrecht.” Sonja van Rooijen en Dorinda Maas

2. Project BinnenPlaats: wat? • Waarom? Een te hoog aantal verslaafde dak- en thuislozen in Utrecht (ze leefden in armoedige omstandigheden en zorgden voor veel overlast.) • Oplossing => Project BinnenPlaats • Taken: - Leefsituatie en gezondheid van verslaafde dak- en thuislozen verbeteren. - Bijdragen bij de afname van overlast en criminaliteit.

3. Project BinnenPlaats: wat? • Oprichten 8 hostels • 24-uursopvangvoorziening • 25 per hostel • Hostel Maliehof en Hostel Wittevrouwen: voor drugsverslaafde dak- en thuislozen • Hostel Hogelanden: voor alcoholverslaafde dak- en thuislozen, zwerfjongeren en verslaafde cliënten met complexe problemen • SBWU:Stichting Beschermende Woonvormen Utrecht: biedt begeleiding en huisvesting aan mensen met psychiatrische en/of verslavingsproblemen. http://www.sbwu.nl/?contentId=4100 • OGGZ: Openbare Geestelijke Gezondheidszorg Groningen: men is verantwoordelijk voor het bevorderen van de gezondheid, veiligheid en veiligheid van de burgers. http://www.oggzgroningen.nl/

4. Succesfactoren van deze aanpak • Breed gedeelde zorgvisie • Er wordt hulp geboden voor mensen die niet in staat zijn om iets te veranderen aan hun levensomstandigheden. • Een sluitende zorgketen • Goede relaties tussen organisaties (gemeente, ggz, politie, verslavingszorg,… vormen een keten). • Politieke en bestuurlijke daadkracht • Overlast kan gesignaleerd, voorkomen en bestreden worden.

5. Zorgvisie • SBWU Divisie OGGZ hanteert als uitgangspunt: Verslaafde dak- en thuislozen zijn niet in de eerste plaats ‘zorgmijders’ of overlastgevers, maar mensen met overwegend chronische en ernstige ggz-problematiek. • Men wil voor iedere cliënt een passende, veilige en ondersteunende omgeving creëren waar hij ondanks zijn beperkingen zo zelfstandig mogelijk volgens zijn eigen wensen kan functioneren.

6. Zorgvisie • Uitgangspunten: • Toegankelijkheid van zorg • Continuïteit van zorg • Verhoging kwaliteit van leven • Acceptatie drugsgebruik • Creëren van een thuismilieu • Centraal stellen van de zorgvraag • …

7. Werkwijze • Bemoeizorgattitude = begeleiders houden op eigen initiatief de vinger aan de pols over de leefomstandigheden van cliënten en bieden ook advies en ondersteuning aan. • Niet gericht op bestrijden van verslaving. • Methodisch werken = de medewerkers laten de cliënten niet los, ook al willen zij in eerste instantie misschien geen hulpverlening aanvaarden. (vertrouwensband!) • Begeleidingsmethodiek = eerst materiële problemen aanpakken, vervolgens de verslavingsproblemen. (vertrouwensband!)

8. Resultaten • Relevantie van het zorgaanbod • SBWU springt in op het tekort aan begeleiding en woonvoorzieningen. • SBWU biedt zorg aan cliënten met complexe problemen. • SBWU richt zich op woonbegeleiding versus opvang (bed, bad, brood) • SBWU schenkt aandacht aan de psychische gezondheid van cliënten.

9. Resultaten • Bereikbaarheid juiste doelgroep • SBWU biedt zorg aan verslaafde dak- en thuislozen die gerekend worden tot de zorgwekkende zorgmijders die zichzelf verwaarlozen en veelal overlast veroorzaken op straat. (Velen waren niet meer welkom in andere voorzieningen.) • Resultaten ambulant OGGZ-team • Tevredenheidsonderzoek bij cliënten => Begeleiders: spilfunctie in het leven van de cliënten => Uitstroom: 2004: 7 – 2005: 10 => Instroom: 2004: 69 – 2005: 40

10. Resultaten • Resultaten Hostel Maliehof + cliënten komen tot rust en hebben een minder gejaagd leven + sommige cliënten kunnen zelfs doorstromen naar een zelfstandige woning mbv ambulante begeleiding + weinig negatieve uitstroom • Tevredenheid betrokkenen • Goede samenwerking met externe partners • Groot deel van cliënten is tevreden van zijn begeleider • Medewerkers zijn uitnodigend en flexibel

11. Wat in de toekomst? • Men zoekt antwoorden op volgende vragen: • Moet men zich beperken tot basale ondersteuning, of kan van cliënten méér verwacht worden? • In hoeverre laat men zich leiden door wat bewoners zelf zeggen te willen? • … • Men moet blijven investeren in de kwaliteit van de zorg!