Symposium Leven Lang Leren & Opleiden in de School (lectoraat)

1. SymposiumLeven Lang Leren &Opleiden in de School(lectoraat) Voorzitter: Paul Hennissen, Presentaties: Linda Verheijen, Ellen Siebenlist, Karel Kreijns, Rick Kierkels, Discussie: Bob Koster

2. Doel symposium Hoe kunnen (aanstaande) leerkrachten zich blijvend ontwikkelen op de werkplek van de school? Verschillende vormen Delen van onderzoek Sterk verschillend van diepgang

3. Efficiënte blijvende ontwikkeling - verbeteren resultaten van leerlingen, • dagelijkse praktijk, • koppeling theorie en praktijk, • actieve betrokkenheid door de lerende, • teamleren (Timperley et al., 2007; Van Veen et al., 2010) Per presentatie ander accent

4. Opzet symposium • Inleiding (Paul) 2a (Linda): instituutsopleider op werkplek 2b (Ellen): elke leerkracht onderzoekt 3. Time out (Bob) 4a (Karel): motivatie voor leren in CoPs 4b (Rick): leerwinst Cop-leren 5. Time out (Bob) 6. Slot (Paul)

5. De instituutsopleider op de werkplek leert m.b.v. een logboek Linda VerheijendNP Onderzoek uitgevoerd door Margreet Vriesema

6. Programma presentatie • Praktijkprobleem • Theoretisch kader • Onderzoeksvraag • Methodes • Resultaten • Conclusies • Discussie

7. Praktijkprobleem Visie dNP / werkwijze SLB-rol • SLB’er helpt studenten in persoonlijke en professionele ontwikkeling • studie • werkplekleren • Contactpersoon op de werkplek • Taken uitvoeren op de werkplek = NIEUW Hoe vindt die ontwikkeling eigenlijk plaats?

8. Theoretisch kader Professionele groei is volgens Berliner (2001) niet alleen terug te zien in ander gedrag, maar ook door verandering in cognitie, zoals bewustwording. We weten uit de theorie dat een logboek een zinvol instrument is om bewustwording tot stand te brengen, als middel om te kunnen leren van opgedane ervaringen (Bergen & Vermunt, 2008; Korthagen, 1993).

9. Onderzoeksvraag In hoeverre draagt het bijhouden van de taken in een logboek volgens de SLB’ers zelf bij aan de bewustwording van hun handelen en tot ander gedrag? Deelonderzoek binnen breder onderzoek naar taken en rollen SLB’ers

10. Methodes • SLB’ers houden logboek bij • zes respondenten: twee SLB’ers van elke locatie • 10 weken, iedere week per mail aangeleverd • Slb-gerelateerde taken: welke taak, hoeveel tijd, waar en met wie • Verwerking in frequentietabellen • Vragenlijst achteraf • Na maand • Inzicht gegeven in eigen activiteiten en welke inzichten • Acht gesloten vragen: frequentietabel • Acht open vragen: quotes respondenten • Inzicht in elkaars logboek

11. 5. Resultaten logboekTaken slb’er en hoeveelheid tijd per taak

13. ‘Hoewel de hoeveelheid tijd veel is geweest ben ik, gezien de aard van het werk en het plezier waarmee ik het heb gedaan, niet van plan om een volgende keer mijn hoeveelheid tijd aan deze taak te verminderen.’

14. 5. Resultaten vragenlijst achteraf • Inzichten vooral gericht op tijdsbesteding ‘Het heeft me laten nadenken over waar de al dan niet beschikbare tijd naar uit is gegaan.’ ‘Het voeren van persoonlijke gesprekken en de hoeveelheid tijd dat daaraan werd besteed is een inzicht dat ik voorheen niet had.’ ‘Ik ben tot het besef gekomen dat met name de individuele gesprekken over leerovereenkomsten er schromelijk bij zijn ingeschoten’

15. 5. Resultaten vragenlijst achteraf • Logboek leidt tot ideeën voor de toekomst: ‘Ik heb besloten om zaken nog efficiënter en effectiever op te pakken.’ ‘Minder één-op-één, meer activiteiten in groepsverband.’ ‘Mijn wens: voorbereiden beperken; onderwijsgroep gedachten meer stimuleren.’

16. Belangrijkste conclusie Een eenvoudig logboek blijkt een adequaat middel om tot inzicht te komen t.a.v. het eigen handelen om op basis daarvan ander gedrag te beogen. Eerste stap leven lang leren!

17. Discussie Kleine onderzoeksgroep Logboek bijhouden als toegevoegde taak? Vervolg: daadwerkelijk anders handelen?

18. Slot Minimale inspanning, veel effect! Het logboek als middel tot leven lang leren? Logboek of cursus?

19. Vragen, reacties. Graag Contact: Linda Verheijen l.verheijen@denieuwstepabo.nl

20. Academische basisschool- een training zodat elke leerkracht onderzoekt - Ellen Siebenlist dNP

21. Ellen Siebenlist Als kartrekker vanuit de Nieuwste Pabo in Sittard verbonden aan AOPOL: Academische Opleidingsscholen Primair Onderwijs Limburg (5 reguliere basisscholen) Mede verantwoordelijke voor het curriculum onderzoek in de Nieuwste Pabo

22. Programma presentatie • Praktijkprobleem • Theoretisch kader • Onderzoeksvraag • Ontwerp • Methodes • Resultaten/conclusies/discussie

23. Praktijkprobleem Vraag vanuit Kindcentrum Amby te Maastricht (AOPOL): Kunnen jullie een training ontwerpen waar een onderzoekende houding en onderzoeksvaardigheden centraal staan en deze koppelen aan vragen/behoeften vanuit het portfolio van onze leerkracht?

24. Theoretisch kader Onderzoekende houding (Bruggink & Harinck, 2012) indicatoren zijn gebruikt voor de inhoud van de training en de vragenlijsten vooraf en na afloop van de bijeenkomsten. Motivatie (o.a. Deci & Ryan, 2000) Onderzoeksvaardigheden (Beckers & Rohaan, 2010, intern document dNP)

25. Onderzoeksvraag In welke mate draagt een training in onderzoek verrichten voor zittende leerkrachten basisonderwijs bij aan het • aanleren van onderzoeksvaardigheden, • bewerkstelligen van motivatie om te onderzoeken, • vergroten van de onderzoekende houding.

26. 4. Ontwerp De training is gebaseerd op Praktijkgericht onderzoek (Van der Donk & Van Lanen, 2012), ervaring opgedaan in het curriculum van dNP. Principes van training (Crasborn & Hennissen, 2014 in press), ervaring opgedaan in de mentorentrainingen.

27. 4. Ontwerp vervolg In een tijdsbestek van 8 maanden vinden er 5 bijeenkomsten plaats: 2 van 3 uur, 3 van 1,5 uur. Tussen de bijeenkomsten vinden er op 4 momenten consultaties plaats: 1 x verplicht, andere keren op eigen verzoek.

28. 5. Methodes 1.Vragenlijst voor en na de training mbt de twee eerste evaluatieniveaus van Kirkpatrick (1998): ‘tevredenheid’ en ‘het geleerde’. 2. Korte vragenlijst vooraf aan bijeenkomst mbt motivatie en gedane activiteiten. 3. Korte vragenlijst na afloop bijeenkomst over inhoud / werkwijze tijdens bijeenkomst

29. 6. Resultaten, conclusie, discussie • Onderzoekende houding/onderzoeksvaardigheden Beginsituatie extreem divers  vanaf begin differentiëren door clusteren, ook einddoelen differentiëren. Samenwerking op gelijk niveau of juist niet? Aanpassingen training gewenst

30. 6. Resultaten, conclusie, discussie 2. Motivatie Mondeling contact is zeer gewenst. Vooral inzoomen op succeservaringen op alle diverse momenten in het proces van de deelnemers. Belangrijker dan de kennis en vaardigheden

31. Vragen, reacties? Graag Contact: Ellen Siebenlist Ellen.Siebenlist@denieuwstepabo.nl

32. Intermezzo – betekenisgeven o.l.v Bob Koster Blijvend ontwikkelen d.m.v logboek of training?

33. Communities of Practice Motivatie en intentie om bijdragen te leveren aan de CoP Karel Kreijns Open Universiteit

34. Overzicht • Onderzoeksvragen • Onderzoeksmodel • Onderzoeksvariabelen + resultaten • Conclusie

35. Onderzoeksvragen • In hoeverre hebben leden de motivatie en intentie om bij de start van hun COP bijdragen te leveren aan vraagstukken die in de COP centraal staan (bv hoogbegaafdheid, taal en rekenen) • Wordt deze motivatie en intentie groter naarmate de COP leden geruime tijd hebben deelgenomen aan de COP?

36. Onderzoeksmodel

37. Perceived behavior Control

38. Self-determined motivation

39. Non Self-determined motivation

40. A-motivation

41. Intentie

42. Onderzoeksontwerp • Er is een voor- en een nameting. Gemeten was: • Self-determined motivation • Non self-determined motivation • A-motivation • Intention (Readiness + Persistence) • Perceived Behavior Control (Capacitity + Autonomy)

43. Verloop in de CoP • Er is verloop in de CoP -> • Er is een vaste kern – CoP blijvers (N=14): doen mee met de voor- en nameting • Leden vallen af – CoP verlaters (N=13): doen alleen mee met de voormeting • Nieuwe leden komen er bij – CoP nieuwelingen (N=10): doen alleen mee met de nameting

44. Consequentie voor de analyse: 3 analyses • (Wilcoxon Signed Rank Test) analyse voor de CoP blijvers: worden hun motivatie en intentie groter? • (Mann-Whitney U Test) analyse tussen CoP verlaters en CoP nieuwelingen: hebben de CoP nieuwelingen een grotere motivatie en intentie dan de Cop verlaters? • (Mann-Whitney U Test) analyse tussen CoP blijvers (na-meting) en CoP nieuwelingen: hebben CoP blijvers een grotere motivatie en intentie dan de Cop nieuwelingen?

45. CoP blijvers

46. CoP verlaters versus blijvers

47. CoP blijvers versus nieuwelingen

48. Conclusies • CoP leden (blijvers, verlaters en nieuwelingen) hebben een zeer hoge intentie om bijdragen in de COP te leveren. Dat komt omdat zij het geloof hebben deze bijdragen ook daadwerkelijk te kunnen leveren en zich in staat achten de belemmeringen weg te kunnen halen die het leveren van bijdragen zouden kunnen hinderen. • Verder zijn zij redelijk gemotiveerd om deze bijdragen te leveren en voelen ze weinig externe druk om dat te doen. De CoP leden zijn nauwelijks a-gemotiveerd.

49. Conclusies • Voor alle analyses geldt echter dat geen groei in motivatie en intentie aanwezig is bij de CoP blijvers en dat er geen verschil is tussen CoP verlaters en nieuwelingen en tussen CoP blijvers en nieuwelingen. • Dus

50. Wat levert het (C)oP?Aanstaande en zittende leerkrachten leren samen in Communities of Practice Rick Kierkels Innovo