530 likes | 859 Vues
Zhvillimi psikomotor. Leksioni 4. Zhvillimi. Ndryshime qe realizohen gjate kohes , ne strukturen , mendimin dhe sjelljen e individit , si rezultat I influencave te mjedisit dhe atyre biologjike. Rritja. Proces : I vazhdueshem I disiplinuar I rregullt. Periudhat kritike.
E N D
Zhvillimipsikomotor Leksioni 4
Zhvillimi • Ndryshimeqerealizohengjatekohes, ne strukturen, mendimindhesjelljen e individit, sirezultat I influencavetemjedisitdheatyrebiologjike
Rritja • Proces: • I vazhdueshem • I disiplinuar • I rregullt
Periudhatkritike • Eshtenjestad ne zhvillimin e hershemkurnjefemijeeshteshume I mprehte, shume I prirur per tekapurinfluencatngangjarjet, objektetdhepersonatrrethtij • Njerezitjane me tendjeshemndajngacmuesvetejashtem ne stadetecaktuaratejetes
Etapatkyce • 4 muajsh • 8 muajsh • 1 vjec • 18 muajsh • 2 vjec • 3 vjec • 4 vjec • 5 vjec • 6-8 vjec • 9-11 vjec
4 muajsh • Zhvillimi motor: • Koka ne 90 grade. • Eksplorim I vetvetes. • Njohje e duarvedhegishtave • Bashkeveprim me mjedisin me zonenorale
4 muajsh • Sjellja adaptive: • Njohinbiberonindhekanekenaqesi • Dalje e dhembeve (edhederi ne 6-7 muaj)
4 muajsh • Sjelljasociale: • Njohinnenen • Njohinnjerezit e tjere pas nenes • Imitim I buzeqeshjes • Reagimndajtehuajve
4 muajsh • Zhvillimigjuhesor: • Reagonndajtingujve • Gugatjedheartikulimeteshkeputura
8 muajsh • Zhvillimi motor: • Ulenvetendenjur • Ngrihenvete me ndihmen e objekteve • Forcim I muskujve • Besimtekduartdhekembet e veta • Progres I ekuilibrit
8 muajsh • Loja: • Luan me lodrat, duke I mbajtur ne dore • Perplasje e duarve, levizjekrahesh
8 muajsh • Sjellje adaptive: • Mbajneushqimindhemundtehanevete • Ushqim me me substance
8 muajsh • Sjelljasociale: • Imitim I fytyrave • Luajne me “ta” • Pershendetin me dore
8 muajsh • Gjuha: • Belbezime me komplekse • Imitim I tingujve, rrokjeve
1 vjec • Zhvillimi motor: • Shfaqet I ecuri • Eksplorim I mjedisitkembadoras • Qendrim ne kembe
1 vjec • Loja: • Kuriozitet, studiojnelodrat • Lidhja me objektet
1 vjec • Sjellje adaptive: • Kane nevoje per vezhgimkonstant • Pine veteuje me gote • Mundteushqehenvete me luge • Bashkepunojne ne teveshur • Fillonkontrolli I nevojavepersonale
1 vjec • Sjelljasociale: • Behengjithnje e me tendergjejgshem per reagimet e njerezverrethtyre • Ndryshojnesjelljen ne pershtatje me reagimet e njerezvetetjere • Kenaqen me shumenjerez • Perserisinsjelljetqekanepatursukses • Bertasin, bejnezhurmeqeteterheqinvemendje
1 vjec • Gjuha: • Perqendrohendhe u kushtojnekujdestingujvedhezhurmaveqedegjojne • Kuptojneurdhrat e thjeshte • Shfaqin preference ne ushqim • Kuptojne, pranojne,kundershtojneprindin • Imitim I tingujve • Perdorinfjaletetjeravec mama e baba
18 muajsh • Zhvillimi motor: • Levizjetepakontrolluara • Tentativavrapi • Rrezime me teqara • Ngjitshkallet me ndihme • Levizinobjekte me temedha
18 muajsh • Loja: • Loje me kube • Shkarravitje me lapsa • Luajne me kukulla • Shprehindashurindajlodrave, perkedhelje • Imitim I territurve
18 muajsh Sjelljeadaptuese • Permiresohetaftesia per t’uveteushqyer • Mbajnevetegoten • Perdorinvetelugen • Ndihmojne me shume per t’uveshur • Mundtetregojnenesetremben ne gjumeoseneseurinojne ne gjume
18 muajsh • Sjelljasociale: • Luajnevetem • Kuptojnekurluajnefemijet e tjerepornukbashkohen me ta
18 muajsh • Gjuha: • 5-20 fjale • Flasin me veteosebelbezojne pa kuptim • Pergjigjenndajkerkesave
Mosha 2 vjec • Zhvillimi motor: • Vrapojneshume mire • Ruajneekuilibrinkurluajne • Ngjitinshkalletnjenganje • Shfletojnenje liber
2 vjec • Loja: • Kureshtje, eksplorim • Luajne me objektevogla, me lodra, me kube, vagona • Luajne me materialesirere, ujedheplasteline • Imitojneterriturit ne gatim, pastrim, rregullimetj. • Mbajnevetegoten • Perqendrohendheshikojnefaqet e libravedherevistave duke u veneemraobjekteveqenjohin
2 vjec • Sjelljeadaptuese: • Degjojnetetjeret, marrinurdhraoseporosi • Vishenvete • Lajneduart e tyre • Perdorinshume mire lugen • Pergjithesishtkontrollojnenevojat e tyrepersonale, tepaktengjatedites
2 vjec • Sjelljasociale: • Luajneperkrahnjeri-tjetritpor pa kooperuar midis tyre • Tendergjegjshem per ndjenjatdhereagimet e territurve • Kerkojnemiratimin e territurve per sjelljet e tyre • Shprehinemocionet me afeksione, fajdhekeqardhje • Perdorim I “jo-se”
2 vjec • Gjuha: • Bashkojne 2-3 fjalebashke per teshprehur ide • 25-50 fjalederi ne 100 fjale • Identifikojnetiparet e perbashketatefytyres: syte, goja, veshet, hundaetj. • Kuptojneurdhrat, keshillat, kerkesat e thjeshta • Flasin me shpesh me lodrat e tyreose me vete • Pyesinshpesh • U pelqejnetedegjojneperralla, edheteperseritura
Mosha 3 vjec • Zhvillimi motor: • Ekuilibershume I mire, vrapim I sigurt • Ndalojne, frenojne, ngjiten ne shkalle • Ngasinbiciklete me trerrota • Rreshqasin, ngjiten, kercejne me litar
3 vjec • Loja: • Zhvillim I imagjinates • Aftesikrijuese • Luajne me lodra duke imituarjetenreale • Shpikinlojra • Vazhdim I imitimitteterriturve • Vizatime me laps, perdorim I gershereve
3 vjec • Sjelljeadaptuese: • Ndihmojneaktivisht ne teveshur • Ushqehen mire me luge • Perdorim I pirunit • Mbushinujevete • Me pakndihmelajneveteduartdhefytyren • Perdorintualetin pa problem, porduanedhenjenjerit’Ishoqeroje
3 vjec • Sjelljasociale: • U kushtojnekujdesterriturve • Perpjekje per tekenaqurterriturit • Ndjekinkeshillat • Reagojnendajmiratimevedhemosmiratimeve • Interes per familjendheaktivitetet e familjes • Kooperim me femijet e tjere ne tefolurapo ne mbrojtjeteargumentevevetiake
3 vjec • Gjuha: • Fjalitegjatadhekomplekse • Perdorim I sakte I shumesitteemrave, peremravevetore, parafjaleve • Shprehinshume mire ndjenjatdheidete e tyre • Mundtetregojneperralla • Vemendjedheinteres per perralla me tegjata • Informacion per veten: emri, mbiemri, gjinia • Recitojnevargje
Mosha 4 vjec • Zhvillimi motor: • Shumeaktiv • Vrap, kercim, hedhje, akrobaci • Bejnegara ne shkalle • Persosje e ekuilibrit • Mbajnekollajgoten ne dore
4 vjec • Loja: • Krijuesdheimagjinative • Krijojne me plasteline, rere, kube • Bashkepunim me femijetetjere • Vizatojne, por pa detaje • Presin me gershere me saktesi
4 vjec • Sjelljaadaptuese: • Vishenvete, kepucet, kopsat, zinxhiret • Veshtiresi per t’ilidhurdhezgjidhurkepucet • Lajneveteduart • U kushtohet me pakvemendjekurhane • Perdorim I luges dhepirunit • Ndihmojneteshtrojnetavolinen • Perdorinvetetualetin • Nukkaaksidenteurinimigjatenates
4 vjec • Sjelljasociale: • Me tebindur, me tedegjueshem • Me tevemendshemndajreagimeveteterriturve • Shoqeri me femijetetjere • Llafazanedheteshoqerueshem • Pyesin, si, pse, cfare
4 vjec • Gjuha: • Agresivitet ne gjuhe • Mburrje • Perdorim I nofkave • Gjuhaeshteplotesuar • Flasinshume, u pelqenbashkebisedimi • E folur e kuptueshme • Imagjinata e zhvilluarkandikimtedrejperdrejte ne tefolurin • U pelqentetregojneperralla
Mosha 5 vjec • Zhvillimi motor: • Me teqetedhe me pakaktive • Aktivitete me tenderlikuaradheteorientuaradrejtobjektivave • Me teafte e me teshkathet • Luajne me lojra me tenderlikuara • Rritetshkalla e perqendrimit • Vizatime me tekuptueshme • Percaktim I doresdominuese
5 vjec • Loja: • Me konkurruesedhe me teperpunuara • Loja ne grup • Imitim I territurve ne lojra • Pelqejnetendertojne • Kendojne, kercejne, perdorim I kasetave me kenge
5 vjec • Sjellja adaptive: • Vishenvete pa problem • Ndihmevetem per lidheset e kepuceveoseveshjetenderlikuara • Usheqehnvete • I sherbejnevetes per nevojat ne tualet • Jashteshtepisekanenevoje per ndihme per tekaluarrrugen • Eksplorimvetem I ambientitjashteshtepise
5 vjec • Sjelljasociale: • Bashkepunim me tetjeret • Aktivitete ne grup • Kuptojnetedrejtat e tetjereve • U pergjigjenkerkesaveteterriturve • Ndergjegjesohen per rregullat, mesohen me to • Pelqejneaktivitetet, udhetimet
5 vjec • Gjuha: • Pasurim I tefoluritdhefjalorit • Struktura e fjalise me e nderlikuardhe me e sakte • Interesohen per kuptimin e fjaleve • Interes per librat • Mesojnenumrat, ngjyrat, duanteshkruajne
Mosha 6-8 vjec • Zhvillimi motor: • Fizikishttepavarur • Vrapojne, kercejne, ruajneekuilibrinshume mire • Perpunim I aftesivemotore, koordinim, pjesemarrje ne aktivitete • Sfidojneveten, bejnegara, zhvillojneaftesite
6-8 vjec • Loja: • Shume me aktive ne lojratendryshme • Gjimnastike, akrobaci • Interes per pullat, makinatne leter, kukullatetj. • Pjesemarrje ne dramatizime duke bererolin e kafsheveoseteprofesionevetendryshmetenjerezve
6-8 vjec • Sjellja adaptive: • Me tepavarur e tesigurt • Vishenvete • Shkojnevete ne tualet, edhenaten • Mesohen me lekun • Shkojnevete ne shkolledheteshoket • Interes per situatadherrethanatendryshmesociale
6-8 vjec • Sjelljasociale: • Konsiderate per shprehjet e lojes • Permiresim I aftesivesociale • Me teafte, kompetente me shprehitesociale • Perqendrim ne shkolledhe ne aktivitetet me moshataret • Me tendjeshemndajreagimevetetetjereve • Prirjetereagojnenegativishtkurjane ne presionosekurkritikohen ne sytetetjereve
6-8 vjec • Gjuha: • Me e sofistikuardhe me e perpunuarne varesiedhetemjedisitgjuhesorkurriten • Mesojneteshprehinndjenjatdheemocionet me fjale (edhe me heret) • Shprehinqartekuptimet e tyre • Kuptojneshakatedhehumorin • Lexojne, shkruajne, numerojne